Το συνεχιζόμενο λιώσιμο των κρηπίδων πάγου στη Γροιλανδία, με άμεσο κίνδυνο την ανατροπή της ισορροπίας των ρευμάτων του Ατλαντικού που διατηρεί τις θερμοκρασίες που γνωρίζουμε στο βόρειο ημισφαίριο. Και στην εγχώρια πολιτική μας ατζέντα, μιας και διάγουμε περίοδο εκλογικών δεσμεύσεων, θα έπρεπε να πρωταγωνιστούν, κατ’ ελάχιστον, οι στόχοι του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και η ανάγκη ενός ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ αποτύπωσης πολιτικών σχετικά με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα.

Ποιος έχει κατανοήσει τις διαφορές των κομμάτων αναφορικά με την ενεργειακή πολιτική της χώρας; Σε τι σημείο βρισκόμαστε σχετικά με τις εναλλακτικές; Πόσο έχουν προχωρήσει τα έργα των αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων; Πόσο επιμένουμε, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, στον λιγνίτη; Πόσα από αυτά τα θέματα ακούστηκαν προεκλογικά; Ποιά αντιπαράθεση πολιτικών παρακολουθήσαμε;

Η απάντηση προφανής και αρνητική, παρά τις εκκλήσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων της χώρας. Ωστόσο, η περιβαλλοντική συνείδηση αφορά ή πρέπει να αφορά και μέριμνες μικρότερης γεωγραφικής κλίμακας. Το σύνθημα των Οικολόγων «σκέψου πλανητικά, δράσε τοπικά» παραμένει εύστοχο και επίκαιρο και νοηματοδοτεί έναν άλλο τρόπο καθημερινής μας λειτουργίας. Η φετινή λοιπόν 5η Ιουνίου στη Θεσσαλονίκη συνέπεσε με τις εκλογές, τοπικές, περιφερειακές, εθνικές και ευρωπαϊκές, στις οποίες τα θέματα περιβάλλοντος απουσίαζαν, αλλά και με τις εκκλήσεις αγωνίας του δημάρχου Νεάπολης-Συκεών για την προϊούσα καταστροφή ανυπολόγιστης έκτασης του μοναδικού περιαστικού δάσους, του Σέιχ Σου, από γνωστή, εδώ και καιρό, σε όλους τους αμέριμνους, ασθένεια. 

Η Θεσσαλονίκη αξιολογείται πανευρωπαϊκά στις τελευταίες θέσεις στην αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο. Δεν ξεπερνά το 1,8τ.μ. όταν διεθνώς η ελάχιστη αναλογία είναι 10τ.μ. ανά κάτοικο. Προτάσεις αλλαγής αυτής της απαράδεκτης κατάστασης έχουν πολλές φορές κατατεθεί. Δεν πρόκειται μόνον για σημειακές παρεμβάσεις, συχνά ακριβοπληρωμένες από ευρωπαϊκά προγράμματα, που είναι αμφίβολο εάν αλλάζουν το μικροκλίμα ελάχιστων τετραγωνικών μέτρων, όπως αυτές που επιχειρήθηκαν στο κέντρο της πόλης. Αναφέρομαι σε προτάσεις μεγάλης κλίμακας που έχουν καταχωνιαστεί στα συρτάρια και αφορούν το «Πράσινο Τόξο της Θεσσαλονίκης».

ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΟΞΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Πρόταση που έχει κατατεθεί εδώ και χρόνια αλλά ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε με σοβαρότητα υλοποίησης από τους φορείς της πόλης. Πρόκειται για ένα «πράσινο τόξο» της Θεσσαλονίκης, ένα ολοκληρωμένο πλέγμα δημόσιων χώρων πρασίνου, που συγκροτείται από μητροπολιτικής εμβέλειας σημεία, όπως το Σέιχ Σου, η περιοχή της ΔΕΘ-ΧΑΝΘ-Γ’ ΣΣ, το θαλάσσιο μέτωπο, οι ζώνες των ρεμάτων που διασχίζουν πυκνοδομημένες αλλά και αδόμητες περιοχές, όπως τμήματα της Τούμπας, τα στρατόπεδα, αλλά και μικρότεροι υφιστάμενοι χώροι πρασίνου, όπως τοπικά πάρκα, ακάλυπτοι χώροι κοινωφελών ιδρυμάτων αλλά και περιβάλλοντες χώροι μνημείων. Στην ουσία πρόκειται για ένα περιαστικό πράσινο τόξο αλλά και για τη σύνδεση του Θερμαϊκού με το Σέιχ Σου μέσω «πράσινων γεφυρών». Αυτό θα ήταν ένα εμβληματικό έργο που θα αναβάθμιζε την εικόνα της πόλης, θα βελτίωνε την ποιότητα ζωής των κατοίκων, θα άλλαζε την Θεσσαλονίκη.

ΤΟ ΣΕΪΧ ΣΟΥ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ

Πριν πολλές δεκαετίες, παρακολουθούσαμε στα αμφιθέατρα του Βιολογικού, τον εξαιρετικό Νίκο Μάργαρη, ίσως τον πρώτο καθηγητή Οικολογίας στην Θεσσαλονίκη που έδειχνε το Σέιχ Σου ως παράδειγμα περιαστικού δάσους που πρέπει να αλλάξει. 

Εκείνος δίδαξε σε εμάς τους φοιτητές του -και με την αρθρογραφία του προσπάθησε να εκπαιδεύσει και ένα ευρύτερο ακροατήριο- τις έννοιες της ισορροπίας στη φύση, τους κινδύνους από τις «μονοκαλλιέργειες» -στην προκειμένη περίπτωση τις φυτεύσεις δένδρων ενός είδους- και βέβαια τις λειτουργίες της φυσικής αναγέννησης του δάσους, ιδίως των κωνοφόρων, που μπορεί να προκληθεί ακόμα και μετά από αυτανάφλεξη. 

Μεγάλη έκταση του δάσους κάηκε το 1997, οι φυτεύσεις συνεχίστηκαν με τον ίδιο λανθασμένο τρόπο, οι αδαείς εξεπλάγησαν με τη φυσική του αναγέννηση, αλλά κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά με την αναβάθμιση και κατ’ επέκταση την προστασία του. Το έντομο που το καταστρέφει φέτος δεν είναι άγνωστο, απλώς το δάσος είναι σε μεγάλη έκταση γερασμένο, το «ανοσοποιητικό» του σύστημα ευάλωτο και οι φετινές κλιματικές συνθήκες ευνοούν την επιτάχυνση της καταστροφής.

Το θέμα είναι γνωστό στις αρχές όλων των ειδών εδώ και χρόνια, αλλά μόλις τώρα ξεκίνησε με περιορισμένα μέσα η υλοτόμηση. Εγκληματική αμεριμνησία των κάθε λογής υπευθύνων, που δεν εξοικονόμησαν από τα πλεονάσματα ένα ΕΠΙΔΟΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΑΣΟΣ. Και ένας, ένας μόνος Σίμος Δανιηλίδης να φωνάζει για τη σωτηρία του.

Η ΔΑΝΙΑ ΩΣ ΠΡΟΤΥΠΟ

Είναι μέχρι το κοντινό μας πλέον 2020 που η Δανία έχει βάλει στόχο να καλύπτει το 70% των ενεργειακών της αναγκών από εναλλακτικές πηγές. Με ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ, μετρήσιμα αποτελέσματα και χρονοδιαγράμματα ακριβείας, σκοπεύει μέχρι το 2050 να σταματήσει πλήρως τις χρήσεις άνθρακα και φυσικού αερίου.

Βιομηχανική χώρα που επιχειρεί και καταφέρνει τέτοιας έκτασης ενεργειακή στροφή, η Δανία αποτελεί υπόδειγμα όχι μόνον για την Ευρώπη, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο, καθώς, πέραν των άλλων, οι Κινέζοι ενδιαφέρονται για την τεχνογνωσία της σχετικά με την ενεργειακή εκμετάλλευση βιομάζας και τα θαλάσσια αιολικά πάρκα. Όποιος προσγειώθηκε με καλό καιρό στην Κοπεγχάγη μπορεί να φέρει στη μνήμη του τις εντυπωσιακές ανεμογεννήτριες μέσα στη θάλασσα! 

Η Δανία αυτοαξιολογείται ως ιδανική χώρα για την αξιοποίηση αιολικής ενέργειας, καθώς έχει 7.300 χιλιόμετρα ακτογραμμή. Εμείς; Με την ακτογραμμή των 13.676 χιλιομέτρων, τι επιδόσεις έχουμε; Και τι σχέδια; Ας ερωτηθεί κάποιος προεκλογικά!  

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 9 Ιουνίου 2019