Ο δράστης ένοπλης επίθεσης το 2018 εναντίον συναγωγής στο Πίτσμπουργκ, της πιο φονικής εναντίον Εβραίων στην ιστορία των ΗΠΑ, καταδικάστηκε χθες, Τετάρτη, σε θάνατο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν.

Οι 12 ένορκοι του ομοσπονδιακού δικαστηρίου της Πενσιλβάνια συμφώνησαν ομόφωνα να καταδικαστεί ο Ρόμπερτ Μπάουερς στην εσχάτη των ποινών, σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του εισαγγελέα Έρικ Όλσαν.

Στα μέσα Ιουνίου, στη διάρκεια της πρώτης φάσης της δίκης αυτής που διήρκεσε τρεις μήνες, ο 50χρονος οδηγός κρίθηκε ένοχος για 11 ανθρωποκτονίες, όταν πριν από περίπου πέντε χρόνια είχε εισβάλει στη συναγωγή Tree of Life στο Πίτσμπουργκ.

Η καταδίκη του Μπάουερς αναμένεται να ανακοινωθεί επισήμως σήμερα από ομοσπονδιακό δικαστή. Ωστόσο, καθώς το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης έχει κηρύξει μορατόριουμ στις εκτελέσεις σε εθνικό επίπεδο, ο Μπάουερς είναι πιθανό να μην εκτελεστεί ποτέ.

Ο Αμερικανός υπουργός Δικαιοσύνης Μέρικ Γκάρλαντ υπογράμμισε ότι «όλοι οι Αμερικανοί έχουν το δικαίωμα να ζουν χωρίς να φοβούνται ότι θα γίνουν στόχος ρατσιστικών επιθέσεων και οι δράστες τέτοιων ενεργειών θα πρέπει να λογοδοτούν».

Το θέμα της θανατικής ποινής βρισκόταν στο επίκεντρο της δίκης αυτής.

«Μίσος» για τους Εβραίους

Ήδη από το καλοκαίρι του 2019 ο τότε ομοσπονδιακός εισαγγελέας του Πίτσμπουργκ είχε προειδοποιήσει ότι θα ζητούσε να επιβληθεί στον δράστη της «σφαγής» η θανατική ποινή, επικαλούμενος «την έλλειψη μεταμέλειας» από πλευράς του και «το μίσος και την περιφρόνησή του» προς τους Εβραίους.

Οι δικηγόροι του Μπάουερς ζητούσαν από τους εισαγγελείς να τους εγγυηθούν ότι ο πελάτης τους δεν θα καταδικαστεί σε θάνατο, με αντάλλαγμα να δηλώσει ένοχος. Μάταια. Το υπουργείο Δικαιοσύνης αρνήθηκε.

Στις 27 Οκτωβρίου 2018 ο Μπάουερς εισέβαλε στη συναγωγή Tree of Life οπλισμένος με τρία πιστόλια και ένα ημιαυτόματο τουφέκι.

Φωνάζοντας «όλοι οι Εβραίοι πρέπει να πεθάνουν», άνοιξε πυρ εναντίον των πιστών και σκότωσε 11 ανθρώπους, ανάμεσά τους μία 97χρονη γυναίκα, εν μέσω της προσευχής για το Σάββατο στην ιστορική, εβραϊκή συνοικία του Πίτσμπουργκ. Πρόκειται για την πιο αιματηρή επίθεση εναντίον Εβραίων στις ΗΠΑ.

Πριν εξαπολύσει την επίθεσή του, ο Μπάουερς είχε αναρτήσει μηνύματα ρατσιστικά, αντισημιτικά και εχθρικά προς τους ξένους μετανάστες σε ακροδεξιό μέσο κοινωνικής δικτύωσης.

Ο Μπάιντεν κατά της θανατικής ποινής

Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε αμέσως ζητήσει την καταδίκη του δράστη σε θάνατο, ένα αίτημα που διατύπωσε και το υπουργείο Δικαιοσύνης και το επανέλαβε στην αρχή της προεδρίας του Μπάιντεν, το 2021.

Όμως το 2020 στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δεσμευθεί να καταργήσει τη θανατική ποινή σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Η δίκη του Μπάουερς έφερε και πάλι στο προσκήνιο τις συζητήσεις για την εσχάτη των ποινών, την οποία εξακολουθούν να εφαρμόζουν κάποιες αμερικανικές πολιτείες.

Αμερικανικές εβραϊκές οργανώσεις χαιρέτισαν την απόφαση των ενόρκων, με την American Jewish Committee να υπογραμμίζει ότι «οι ΗΠΑ δεν ανέχονται ούτε το μίσος ούτε τη βία εναντίον των Εβραίων και εναντίον οποιουδήποτε πιστού άλλης θρησκείας».

Στο μεταξύ ο αριθμός των ρατσιστικών και αντισημιτικών εγκλημάτων και αδικημάτων στις ΗΠΑ βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών, σύμφωνα με τα στοιχεία του FBI.

Σύμφωνα με την οργάνωση κατά του αντισημιτισμού Anti Defamation League, το 2021 καταγράφηκε στις ΗΠΑ αριθμός ρεκόρ 2.717 αντισημιτικών ενεργειών (επιθέσεις σωματικές και λεκτικές, βανδαλισμοί και άλλα), αύξηση κατά 34% σε σχέση με το 2020.

Το 2022 η οργάνωση αυτή κατέγραψε 3.697 τέτοιες ενέργειες, πρωτοφανής αριθμός μετά το 1979.

Στις ΗΠΑ ζει ο μεγαλύτερος αριθμός Εβραίων παγκοσμίως, μετά το Ισραήλ. Με βάση τα στοιχεία του ινστιτούτου Pew Research Center περίπου 5,8 εκατ. ενήλικες Εβραίοι ζουν στη χώρα, στους οποίους προστίθενται 2,8 εκατ. ενήλικες που έχουν έναν Εβραίο γονιό.