Η φύση ως γνωστόν απεχθάνεται το κενό, το ίδιο στον υπερθετικό βαθμό ισχύει και για την οικονομία η οποία διαχρονικά επιλέγει ηρεμία και σταθερότητα. Οι νέες κάλπες αν και δεν τρομάζουν, έτσι κι αλλιώς δεν τίθεται καμία συζήτηση για χρεοκοπίες, μνημόνια και άλλα δεινά που χαρακτήριζαν τις εκλογικές αναμετρήσεις 2012 και 2015, δεν ενθουσιάζουν κιόλας.

Αγορά, επιχειρείν και διεθνείς οίκοι αξιολόγησης ευελπιστούν σε μία σταθερή κυβέρνηση με σαφές μεταρρυθμιστικό στίγμα καθώς το εκκωφαντικό εκλογικό αποτέλεσμα της προηγούμενης Κυριακής διασκέδασε ενδεχόμενους φόβους για παρατεταμένη ακυβερνησία.

Είναι ενδεικτικό πως την περασμένη Δευτέρα, μία μέρα μετά τις κάλπες, το κόστος δανεισμού της χώρας ήταν χαμηλότερο από αυτό της Ιταλίας ενώ το χρηματιστήριο επιδόθηκε σε ράλι ανόδου. Βέβαια οι τρανταχτές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας είναι παρούσες και δεν εξαφανίζονται από τη μία μέρα στην άλλη.

Από τη μία η παραγωγική δραστηριότητα και το επιχειρείν έχουν σκληραγωγηθεί στις πλέον αντίξοες συνθήκες κι έχουν μάθει να επιβιώνουν ενώ ο τουρισμός οδεύει ολοταχώς σε νέες επιδόσεις ρεκόρ, πάνω και από το 2019, ανεξαρτήτως εκλογών.

Από την άλλη, η αστάθεια ακόμα και αν δεν διαρκέσει πολύ, δεν είναι σε καμία περίπτωση σύμμαχος του επιχειρηματικού κόσμου που επιθυμεί συνθήκες ομαλότητας, χωρίς εκπλήξεις.

Οικονομικοί αναλυτές και οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης επισείουν τον κίνδυνο του πολιτικού αδιεξόδου, μετά από αρκετά χρόνια σταθερότητας, υπογραμμίζοντας ότι μπορεί να αποτελέσει έναν ανασταλτικό παράγοντα για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Βέβαια σε μεγάλο βαθμό η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης από τις πρώτες εκλογές δεν εξέπληξε καθώς είχε προεξοφληθεί και συνεκτιμηθεί.

Δεν παραλείπουν πάντως να προσθέσουν ότι οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας παραμένουν θετικές, υπό την αίρεση ότι η νέα κυβέρνηση δεν θα αλλάξει την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής και θα συνεχίσει να εφαρμόζει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.

Σπεύδουν, πάντως, να τονίσει ότι το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας παραμένει ισχυρό, υποβοηθούμενο από την επιτυχημένη δημοσιονομική πολιτική των τελευταίων ετών, τη στήριξη από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την εφαρμογή σημαντικών μεταρρυθμίσεων από το 2019 έως και σήμερα.

Στα θετικά ότι υπό τη σημερινή κυβέρνηση έχουν ενισχυθεί σημαντικά οι επενδύσεις, ενώ η Ελλάδα πρωτοπορεί στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, με σημαντική βελτίωση του τρόπου λειτουργίας του δημοσίου, αν και θα χρειαστούν αρκετά χρόνια ώστε να υπάρξει πλήρης αποτύπωση των αλλαγών που έχουν εφαρμοστεί.

Αναφορικά με τις βασικές προκλήσεις για την ελληνική οικονομία σε αυτές συγκαταλέγονται η ανεργία, η οποία αν και έχει υποχωρήσει, παραμένει σε υψηλά επίπεδα, η εισοδηματική ανισότητα αλλά και ένα δύσκολο δημογραφικό προφίλ που επιδεινώθηκε και από το brain drain στα χρόνια της κρίσης χρέους.

Επιπρόσθετα παραμένει ευάλωτη στους εξωτερικούς κίνδυνους. Πριν από την πανδημία, η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει σημαντικά το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της, από περίπου 15% του ΑΕΠ το 2008 σε έλλειμμα μόλις 1,5% του ΑΕΠ το 2019. Ωστόσο, η πτώση του τουρισμού ως αποτέλεσμα της πανδημίας, οδήγησε σε απότομη διεύρυνση του ελλείμματος σε περισσότερο από 6% του ΑΕΠ το 2020.

Οι υψηλές τιμές ενέργειας σε συνδυασμό με την ισχυρή κατανάλωση και τις επενδύσεις οδήγησαν σε περαιτέρω διεύρυνση στο 9,5% το 2022 και θα διατηρήσουν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σε έλλειμμα τα επόμενα χρόνια, παρά τη βελτίωση των εξαγωγών.

«Στο κατώφλι της επενδυτικής βαθμίδας»

Η Ελλάδα βρίσκεται στο κατώφλι της ανάκτησης επενδυτικής βαθμίδας, πάνω από 12 χρόνια αφότου έχασε αυτήν τη σημαντική πιστοληπτική αξιολόγηση, σηματοδοτώντας την ανάκαμψη μιας οικονομίας που κλυδωνίστηκε στη διάρκεια της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, υπογραμμίζεται σε ανάλυση της Goldman Sachs.

«Η Ελλάδα είναι μια εξαιρετική οικονομική ιστορία», αναφέρει ο Φίλιπο Ταντέι, κορυφαίος οικονομολόγος της Goldman Sachs για τη Νότια Ευρώπη. «Βλέπουμε μια οικονομία που αναπτύσσεται σχεδόν 3% πάνω από τον προβλεπόμενο ρυθμό ανάπτυξης στην ευρωζώνη. Κοιτάζοντας μακρύτερα, το 2024 βλέπουμε ότι η διαφορά αυτή θα μειωθεί σε κάτι λιγότερο από 2%, αλλά εξακολουθεί να είναι μια οικονομία που αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα από τους ανταγωνιστές της. Επιπλέον, η Ελλάδα βλέπει τον πληθωρισμό να υποχωρεί ταχύτερα (από άλλες χώρες στην ευρωζώνη). Επομένως, σε γενικές γραμμές, είναι μια πολύ θετική εικόνα για την Ελλάδα».

«Πιστωτικά θετικό»

Η Moody’s χαρακτηρίζει «θετικό» για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας το αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μαΐου. Σημειώνεται ότι η Moody’s επί του παρόντος κατατάσσει το χρέος της χώρας στο Ba3 και στις 15 Σεπτεμβρίου αναμένεται να δημοσιοποίηση την επόμενη αξιολόγησή της για το ελληνικό αξιόχρεο. Ο διεθνής οίκος αναφέρει ότι το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, αυξάνει τις πιθανότητες για μια νέα κυβερνητική θητεία της Νέας Δημοκρατίας, υποδηλώνοντας μια συνέχεια στις δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές, που είναι credit positive (πιστωτικά θετικές).

Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των εκλογών είναι πιστωτικό θετικό, μειώνοντας την αβεβαιότητα γύρω από τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν, επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης Scope Ratings, στο ίδιο μήκος κύματος με τη Moody’s.

Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που δεν αξιολογείται επί του παρόντος με επενδυτική βαθμίδα, αλλά για να την ανακτήσει για πρώτη φορά από το 2010, η δυναμική των μεταρρυθμίσεων, η συνετή δημοσιονομική στάση και η ενισχυμένη σχέση με την Ευρώπη, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι θα διατηρηθούν μακροπρόθεσμα.

«Παρά τις συνεχείς παγκόσμιες οικονομικές προκλήσεις, η αύξηση των επενδύσεων στην Ελλάδα θα μπορούσε ακόμη και να υπερβεί τις προσδοκίες για φέτος», σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης DBRS. «Θεωρούμε τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις που ενισχύουν τις προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας ως ισχυρούς παράγοντες για το αξιόχρεό της», καταλήγει.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28.05.2023