«Αρκεί μια σύντομη ανάγνωση των σχετικών στοιχείων για να διαπιστώσει κανείς ότι αυτό το «αθηνοκεντρικό» αναπτυξιακό μοντέλο, το οποίο ουσιαστικά αποτέλεσε προτεραιότητα πολλών κυβερνήσεων εδώ και πολλές δεκαετίες, έχει δημιουργήσει σημαντικές περιφερειακές ανισότητες, με αποτέλεσμα να απαιτείται μια τελείως διαφορετική περιφερειακή πολιτική προκειμένου να μπορέσουν οι Περιφέρειες της χώρας, και ειδικά αυτές οι οποίες έχουν μείνει πιο πίσω, να συγκλίνουν με τον εθνικό μέσο όρο».

Τα παραπάνω λόγια δεν είναι κάποιου γκρινιάρη- μίζερου Θεσσαλονικιού (όπως υποτιμητικά μας χαρακτηρίζουν οι…πρωτευουσιάνοι), αλλά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος πριν από τη φετινή ΔΕΘ παραδέχτηκε με παρρησία τις ανισότητες που διαρκώς μεγεθύνονται ανάμεσα στο κέντρο και τις περιφέρειες της χώρας.

Τότε, ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι υπάρχει πρόβλημα με τις περιφερειακές ανισότητες και παρουσίασε την πλατφόρμα erga.gov.gr μέσω της οποίας μπορεί ο κάθε πολίτης να παρακολουθεί την εξέλιξη των έργων, που αποτελούν μέρος του σχεδίου περιφερειακής ανάπτυξης και (υποτίθεται ότι) θα κλείσουν την ψαλίδα των περιφερειακών ανισοτήτων. Είχε δηλωθεί μάλιστα από επίσημα κυβερνητικά χείλη ότι εντός τριετίας- πριν δηλαδή τις επόμενες εκλογές, θα υπάρχουν ορατά αποτελέσματα για την αναστροφή της τάσης ανοίγματος της ψαλίδας…

Με αφορμή την παραδοχή του πρωθυπουργού και επικροτώντας την δήλωση του, σας είχα υποσχεθεί ότι θα παρακολουθούσα επισταμένως το αν αυτά που υπόσχονταν η κυβέρνηση προς τους εκτός Αθηνών υπηκόους της, τηρούνται. Παράλληλα, είχα επικρίνει την τοπική μας ηγεσία που δεν είχε ορθώσει ανάστημα συλλογικά απέναντι στην πορεία υποβάθμισης της περιφέρειας και διοχέτευσης του εθνικού πλούτου στο κέντρο, εφιστώντας τους την προσοχή για την υποχρέωση που έχουν αναλάβει έναντι των ψηφοφόρων τους…

Τα θυμήθηκα αυτά, διαβάζοντας τις προάλλες τις δηλώσεις του περιφερειάρχη Αττικής Νίκου Χαρδαλιά που ανακοίνωσε τη χρηματοδότηση ύψους 370 εκατομμυρίων ευρώ απευθείας από κοινοτικούς πόρους της δημιουργίας νέου Μητροπολιτικού Πάρκου που θα δημιουργηθεί στον Φαληρικό Όρμο, συνολικής έκτασης 541 στρεμμάτων.

Όπως είπε ο ίδιος, πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στην Αττική, το οποίο θα αποτελέσει ένα εμβληματικό έργο όχι μόνο σε ελληνικό, αλλά και ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Προσδιόρισε μάλιστα ως χρόνο παράδοσης του έργου το 2028.

Με έπιασε κατάθλιψη. Όχι από ζηλοφθονία, αλλά από παράπονο. Αναλογίστηκα το πάνε-έλα των… δικών μας σχεδιασμών, την εναγώνια αναζήτηση χρηματοδότησης, την παραπομπή των προτάσεων στους…ιδιώτες για υλοποίησή τους μέσω των περίφημων…ΣΔΙΤ, τους Άννες και τους Καϊάφες που κωλυσιεργούν και όλα τα γνωστά… βορειοελλαδίτικα.

*Θυμήθηκα αυτόματα το δικό μας Παραλιακό μέτωπο, που ως ιδέα ενοποίησης κι ανάπλασής του παρουσιάστηκε το 2017, άρχισε να εκπονείται το χωροταξικό σχέδιο το 2019 και μέχρι και σήμερα δεν έχει επικυρωθεί ούτε το προεδρικό διάταγμα που επιτρέπει την πραγματοποίησή του. Με αυτούς τους ρυθμούς, πόσος χρόνος θα χρειαστεί μέχρι να βρεθούν τα χρήματα - απαιτούνται γύρω στα 500 εκατ. ευρώ- να γίνουν οι μελέτες των έργων, να δημοπρατηθούν και να ολοκληρωθούν;

*Θυμήθηκα και το λιμάνι μας που κουβαλά πάνω του την προσδοκία να τραβήξει προς τα πάνω και όλη την οικονομία της περιοχής. Όμως η επέκταση του έκτου προβλήτα δεν προχώρησε εδώ και δεκαετίες, ούτε όσο το λιμάνι ήταν δημόσιο, αλλά ούτε και τα τελευταία έξι χρόνια που είναι ιδιωτικό. Μήπως όμως προχωρούν τα έργα που υποσχέθηκε το δημόσιο για να αναβαθμίσει το λιμάνι; Για τη σιδηροδρομική σύνδεση η διαδικασία ανάδειξης του εργολάβου που θα κατασκευάσει το έργο σέρνεται επί χρόνια. Για την οδική σύνδεση με τον ΠΑΘΕ, ένα έργο που παραμένει σε εκκρεμότητα από το 2010 και τα χρονοδιαγράμματα μετατίθενται συνεχώς. Μιλάμε ένα χιλιόμετρο δρόμου!

*Η λίστα είναι μεγάλη και περιλαμβάνει μια σειρά από έργα, για τα οποία γράφουμε και ξαναγράφουμε στη «Μακεδονία», στην αρχή όταν ανακοινώνονται με πανηγυρικό τρόπο και στη συνέχεια τη διολίσθηση σε έναν ατέρμονο κύκλο καθυστερήσεων: από το ThessIntec, που υποτίθεται ότι θα προχωρούσε ταχύτερα λόγω εμπλοκής ιδιωτών και έξι χρόνια μετά παραμένει ένα χωράφι και δεν έχει ακόμη δοθεί η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ως τεχνολογικό πάρκο, μέχρι το Μουσείο Ολοκαυτώματος, που κι αυτό άρχισε με ξένα κεφάλαια και περιμέναμε ότι θα προχωρήσει γρήγορα αλλά 11 χρόνια μετά δεν έχουν πέσει ακόμα τα θεμέλια, το Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά που θα ολοκληρώνονταν το 2023 αλλά βγαίνει και το 2024 κι ακόμη μένουν πολλά να γίνουν, το στρατόπεδο Γκόνου. Δεν έχει νόημα να συνεχίζουμε την απαρίθμηση των έργων που «σέρνονται» επί χρόνια.

*Τουλάχιστον αξιωθήκαμε να προλάβουμε- όσοι είμαστε ακόμη εδώ- το δικό μας μετρό για το οποίο χρειάστηκαν 18 χρόνια (από την έναρξη κατασκευής και τριαντατόσα από την αρχική εξαγγελία του) για να ολοκληρωθούν τα 9,6 χιλιόμετρα γραμμής. Μην προσπαθήσετε να συγκρίνεται ταχύτητα προώθησης έργου με το αντίστοιχο της Αθήνας, γιατί θα νιώσετε απαίσια.

*Και καθώς συνηθίσαμε τόσο με τους ρυθμούς κατασκευής του Μετρό, αποφασίζουμε να τους ξαναζήσουμε με την πολυσυζητημένη ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ για την οποία γράφουμε από το 2012. Φτάσαμε 2024 κι ακόμη περιμένουμε να οριστικοποιηθούν τα σχέδια, ώστε μετά να εξευρεθεί η απαιτούμενη χρηματοδότηση και κάποτε να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός. Καλώς εχόντων των πραγμάτων οι εργασίες θα αρχίσουν το 2026 και η ανάπλαση θα έχει ολοκληρωθεί το 2031.

*Οι ευθύνες για αυτή την κατάσταση με τα έργα στην εκτός Αθηνών Ελλάδα- και ειδικά στην απομακρυσμένη από την πρωτεύουσα περιοχή της Θεσσαλονίκης, είναι διαχρονικές και βαρύνουν πρωτίστως τις εκάστοτε κυβερνήσεις, με την κοντόθωρη λογική τους, αλλά όχι μόνο. Βαρύτατες ευθύνες έχει και το πολιτικό προσωπικό της Θεσσαλονίκης, που αισθάνεται ευγνωμοσύνη για τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι της Αττικής και δεν θέλει να δυσαρεστήσει το γκουβέρνο μην τα χάσει και αυτά. Σε τελική ανάλυση η ευθύνη καταλήγει στους ίδιους τους πολίτες, που ανεχόμαστε και διαιωνίζουμε αυτήν την κατάσταση. Στους πολίτες που ζούμε απομονωμένοι στο δικό μας μικρόκοσμο, στα δικά μας προβλήματα και δεν ενδιαφερόμαστε για τα κοινά, δεν ενημερωνόμαστε, δεν πιέζουμε τους βουλευτές, την περιφέρεια και τους δημάρχους, κι αυτοί με τη σειρά τους, δεν μεταφέρουν την πίεση στην κεντρική διοίκηση.

*Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να αναστραφεί η στασιμότητα και η υπανάπτυξη την οποία βιώνει ο τόπος έξω από τα όρια της Αττικής παρά μόνο με μεγάλα δημόσια έργα που θα προσελκύσουν στη συνέχεια μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις. Αυτές είναι που θα κρατήσουν τους νέους στον τόπο τους και θα προσελκύσουν κι άλλους. Ειδάλλως είμαστε καταδικασμένοι να βλέπουμε τις ανισότητες να μεγαλώνουν, την περιφέρεια να ερημώνει και να ρημάζει σαν ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 03.11.2024