Δεν τσιγκουνεύτηκε τα καλά λόγια ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα σχετικά με το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι σχέσεις της χώρας του με τη δική μας. Από το βήμα του Thessaloniki Summit, ο Τζέφρι Πάιατ διαβεβαίωσε για τη δέσμευση και την αφοσίωση έναντι της Ελλάδας, που «επισημοποιήθηκε» τον περασμένο Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ.

Η λέξη «commitment» («δέσμευση») επανερχόταν κάθε λίγο και λιγάκι στα λόγια του. Όπως και η λέξη «strategic» («στρατηγικός»). Και το «strong support» («ισχυρή στήριξη»). Ο Τζέφρι Πάιατ δείχνει με κάθε τρόπο ότι οι ΗΠΑ ήρθαν για να μείνουν κι ότι η Θεσσαλονίκη έχει γι’ αυτούς τεράστια σημασία. «Είμαι εντυπωσιασμένος από την απήχηση που είχε στις ΗΠΑ η συμμετοχή μας στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ήμουν στην Ουάσιγκτον τον περασμένο μήνα και όλοι αντιμετώπιζαν τη ΔΕΘ σαν ένα ορόσημο για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις».

Εκτός από το επιχειρηματικό κομμάτι, για το οποίο φάνηκε πολύ αισιόδοξος, ο κ. Πάιατ δεν έκρυψε τη χαρά του για την αντίδραση του κόσμου και το πλήθος που επισκεπτόταν το περίπτερο των ΗΠΑ. Έδειξε ότι νιώθει δικαιωμένος για την επιμονή του να είναι οι ΗΠΑ η τιμώμενη χώρα το 2018 και να πλαισιώσουν τη συμμετοχή αυτή με παράλληλες εκδηλώσεις που προσέλκυσαν πολλούς νέους. Οπότε, όλα δείχνουν ότι είναι έτοιμη η ατζέντα για το στρατηγικό διάλογο ΗΠΑ – Ελλάδας, που θα γίνει στις 13 Δεκεμβρίου στην Ουάσιγκτον.

Στρατηγικός εταίρος

Η Ελλάδα είναι στρατηγικός εταίρος με τις ΗΠΑ. Εξαιρετικά σημαντική για τα Βαλκάνια, το Ισραήλ, την Κύπρο, την Ανατολική Μεσόγειο και τη μελλοντική ενεργειακή εικόνα, η χώρα θα βρει σημαντική στήριξη από επιχειρηματίες από τις ΗΠΑ. Βεβαίως, αυτό θα γίνει με βάση τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αρθούν τα εμπόδια. Όπως στην επένδυση του Ελληνικού, για παράδειγμα. «Όταν ήρθα στην Ελλάδα το 2016, οι ‘New York Times’ έγραφαν για τον αγώνα της κυβέρνησης εναντίον του εαυτού της στην περίπτωση της επένδυσης του Ελληνικού. Δεν πρόκειται να φύγω από την Ελλάδα εάν δεν προχωρήσει το project», είπε χαρακτηριστικά, δηλώνοντας αισιόδοξος ότι αυτό θα γίνει. Ο κ. Πάιατ υποσχέθηκε πακτωλό δολαρίων που θα αναβαθμίσει ενεργειακά τη χώρα μας και θα αλλάξει την εικόνα της. Αναφέρθηκε επανειλημμένως στην επένδυση στον πλωτό σταθμό υποδοχής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης (FSRU) υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, δήλωσε την ικανοποίησή του για το πράσινο φως που έδωσε πριν από λίγες ημέρες η Ε.Ε. για τον αγωγό IGB και την πορεία του TAP. «Οι αμερικανικές εταιρείες είναι τώρα πρόθυμες να κοιτάξουν εκ νέου της ευκαιρίες στην Ελλάδα και έχουν πολύ ισχυρή στήριξη από την αμερικανική κυβέρνηση», τόνισε.

Στηρίζει ο Λευκός Οίκος

Ο στρατηγικός διάλογος της 13ης Δεκεμβρίου δεν είναι απλώς μια συζήτηση, σύμφωνα με τον κ. Πάιατ. «Όπως συζητήσαμε με το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, πρόκειται για μια συνολική κυβερνητική ‘άσκηση’, με ισχυρή στήριξη από τον Λευκό Οίκο, το Πεντάγωνο, το υπουργείο Εμπορίου, το υπουργείο Ενέργειας, από υψηλά ιστάμενους αξιωματούχους από το Πεντάγωνο. Θα είναι σημείο αναφοράς». Ως διπλωμάτης, όταν ρωτήθηκε για την απουσία του Νίκου Κοτζιά από το υπουργείο Εξωτερικών, υπενθύμισε ότι κανείς δεν μένει για πάντα στο ίδιο πόστο. «Ο υπουργός Κοτζιάς έχει πολλούς φίλους στην Ουάσιγκτον και του πιστώνουμε την καλλιέργεια των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και της εικόνας της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στα Βαλκάνια. Όμως αυτές οι σχέσεις ξεπερνούν τα πρόσωπα. Ένα από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνεις ως διπλωμάτης καριέρας είναι ότι κανείς δεν είναι αναντικατάστατος». Πολύ ενδιαφέρουσα αποδείχτηκε η συζήτηση στο πάνελ με τους Κέιτ Σμιθ (πρεσβευτή του Ηνωμένου Βασιλείου), Γιενς Πλότνερ (πρεσβευτή της Γερμανίας), Δημήτρη Κούρκουλα (πρώην υφυπουργό Εξωτερικών), Γιώργο Κουμουτσάκο (σκιώδη υπουργό Εξωτερικών) και Εγκεμέν Μπαγκίς (πρώην υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας). Ο κ. Μπαγκίς, αναφερόμενος στην Κύπρο, ζήτησε να μην κρατά ένα μικρό νησί «όμηρο την Ευρώπη», τονίζοντας ότι απαιτείται επαναπροσέγγιση στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. «Υποστηρίζουμε το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλευτεί τους πόρους της», ήταν η απάντηση Πάιατ λίγο αργότερα.

Ευκαιρία η συμφωνία των Πρεσπών

Η συμφωνία των Πρεσπών ήταν, φυσικά, στη συζήτηση. Ο Τζέφρι Πάιατ τη χαρακτήρισε «ευκαιρία για να αποκατασταθεί ο ιστορικός ρόλος της Θεσσαλονίκης ως κοσμοπολίτικης πρωτεύουσας των Δυτικών Βαλκανίων. Τόνισε τα οφέλη για το εμπόριο και την οικονομία της περιοχής, ενώ επαίνεσε τους πρωθυπουργούς Τσίπρα και Ζάεφ για την επίτευξη της συμφωνίας. «Η ιστορία θα είναι γενναιόδωρη με τον Τσίπρα και τον Ζάεφ, οι οποίοι επέδειξαν πολιτικό θάρρος για να προχωρήσει η συμφωνία. Οι ΗΠΑ θα δουλέψουμε πολύ σκληρά για την ολοκλήρωσή της. Ενδιαφερόμαστε πολύ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, θέλουμε να δούμε να ολοκληρώνεται και να προοδεύσει η ΠΓΔΜ καθ’ οδόν προς τη Συμμαχία, ώστε να υπάρχει ευημερία στην ευρύτερη περιοχή», τόνισε. Αναφέρθηκε στα ανοιχτά ζητήματα αιχμής, όπως η ρωσική επιρροή από την πλευρά της Μαύρης Θάλασσας, στο προσφυγικό, στη Λιβύη και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς και στην ανάγκη η Ελλάδα να παραμείνει πυλώνας σταθερότητας. «Θέλουμε μία Ελλάδα δυνατή και αποτελεσματική», κατέληξε.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18 Νοεμβρίου 2018