Πέρα από τα 9 Όσκαρ για τον επικό «Τελευταίο Αυτοκράτορα», τη βράβευση στο Φεστιβάλ του Βερολίνου και σε κάθε μέρος όπου «χτυπάει» η καρδιά του κινηματογράφου, οι αμέτρητοι σινεφίλ που τον λάτρευαν και οι άνθρωποι του σινεμά λαμβάνουν από τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι μια ατελείωτη, αλλά ενυπόγραφη διαθήκη με τους εξής όρους, που άρχισαν να «γράφονται» με την πρώτη του ταινία («Βίαιος θάνατος», 1962):

1. 1. Το σινεμά δεν μπορεί να είναι ένα άκριτο γήπεδο ψυχαγωγίας, αλλά τόπος παραγωγής ιδεών, ταξικών συγκρούσεων, επαναστατικών προτάσεων, ιδεολογικών ζυμώσεων.

1. 2. Η αισθητική αποτελεί άρρηκτο μέρος των νοημάτων. Δεν αρκεί στις ταινίες να προπαγανδίζεις ιδέες, να «διδάσκεις», αλλά ιδίως να πείθεις με εκθαμβωτικές εικόνες, να προσηλυτίζεις.

1. 3. Η επανάσταση (δεκτά και τα «Πριν της επανάστασης», «1900», «Οι ονειροπόλοι») δεν φθάνει ποτέ ως φρούτο ώριμο. Ακολουθεί ζιγκ – ζαγκ διαδρομές, υπαναχωρεί, επανέρχεται, απαιτεί έδαφος σ’ έναν κόσμο μη συνειδητοποιημένο ταξικά. Αρκεί να αράξει στο λιμάνι της, είναι το αιώνιο ζητούμενο.

1. 4. Η ζωή («Τσάι στην Σαχάρα»), είναι ένα οδοιπορικό αναζήτησης ταυτότητας, ενσωμάτωσης σε τόπους εχθρικής κουλτούρας, σε διαδρόμους ανακάλυψης του έρωτα, δηλαδή της ζωής.

1. 5. Από τα πλέον σοβαρά στραβοπατήματα στην πολιτική και στην ζωή είναι ο αριβισμός, ο χαμαιλεοντισμός, οι ιδεολογικές υπαναχωρήσεις (δες το αριστούργημά του «Ο κομφορμίστας»).
3. 6. Η εξέλιξη της δράσης δεν μπορεί να έρχεται με την ταχεία αφηγηματική αμερικανική τεχνική αλλά με μεγάλα πλάνα (πλαν – σεκάνς) που θα λειτουργούν και ως σκοπιές της ιστορίας («1900»), αλλά και ως τόποι ιδεολογικών μεταλλάξεων («Ο κομφορμίστας», «Οι ονειροπόλοι».

Το σινεμά του Μπερνάρντο ήταν μείγμα Παζολίνι και Βισκόντι με επιρροές από τον Λεόνε. Όμως η διαχείριση των εικόνων τον έκανε ανεπανάληπτα μοναδικό.