Η κλιματική κρίση θερμαίνει και «νεκρώνει» τον Θερμαϊκό κόλπο
23/05/2024 13:31
23/05/2024 13:31
Σοβαρές επιπτώσεις στο Θερμαϊκό κόλπο προκαλεί η κλιματική κρίση, απειλώντας το θαλάσσιο οικοσύστημά του και αυξάνοντας σημαντικά τη θερμοκρασία που καταγράφεται στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι επιστήμονες εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει πλέον χρόνος και η λήψη μέτρων πρέπει να γίνει… χθες «αν δεν θέλουμε να κλαίμε μπροστά στον Θερμαϊκό Κόλπο».
Οι ανησυχίες αυτές εκφράστηκαν στη διάρκεια ημερίδας για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό στην περιφέρεια, όπου ο Κωνσταντίνος Κουκάρας, βιολόγος και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΙΝΕΒ/ΕΚΕΤΑ) τόνισε πως όσοι ασχολούνται με την κλιματική κρίση γνωρίζουν ότι σε παγκόσμιο επίπεδο το hotspot της κλιματικής κρίσης, οι περιοχές όπου εμφανίζονται τα πρώτα και έντονα επεισόδια, είναι η Μεσόγειος.
«Μέσα στη Μεσόγειο το hotspot είναι ο Θερμαϊκός Κόλπος», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως «δεν έχουμε άλλο χρόνο, αν δεν θέλουμε να κλαίμε μπροστά στον Θερμαϊκό Κόλπο». Ο κ. Κουκάρας μιλώντας για υφιστάμενη κατάσταση στο Θερμαϊκό κόλπο, ανέφερε ότι θα βιώνει στο μέλλον έντονα οποιοδήποτε επεισόδιο οφείλεται στην κλιματική κρίση. Άλλωστε, όπως σημείωσε, η κλιματική κρίση είναι ήδη παρούσα με φαινόμενα, όπως οι βλεννώδεις μάζες, οι ερυθρές παλίρροιες ή ακόμη και οι μαζικοί θάνατοι υδρόβιων οργανισμών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο βιολόγος κ. Κουκάρας, τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα από το 1982 μέχρι το 2023 παρατηρείται αυξητική πορεία της μέσης επιφανειακής θερμοκρασίας στα νερά του Θερμαϊκού.
«Μέχρι το 2005 η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του Θερμαϊκού ήταν 18,2 βαθμοί, ενώ από το 2006 και μετά η θερμοκρασία ανέβηκε στους 19,3 βαθμούς», υπογράμμισε ο ερευνητής και πρόσθεσε πως «ο χρόνος που είχαμε για να σκεφτούμε πέρασε. Είμαστε στον χρόνο κατά τον οποίο πρέπει να λάβουμε μέτρα».’
Για το λόγο αυτό, είπε, θα πρέπει ληφθούν υπόψη τρεις κρίσιμες παράμετροι. «Πρέπει να συνεργαστούμε, να βάλουμε προτεραιότητες στον θαλάσσιο χωρικό σχεδιασμό και να υπάρξει συντονισμός όλων των μηχανισμών αντίδρασης», σημείωσε.
Μιλώντας για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του θαλάσσιου οικοσυστήματος συνολικά του Βορείου Αιγαίου, τα οποία θα πρέπει να συνυπολογιστούν κατά τη διαμόρφωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, ο κ. Κουκάρας σημείωσε ότι στην ακτογραμμή της περιοχής διαβιούν πάνω από 1,5 εκατ. κάτοικοι, που μάλιστα τη θερινή περίοδο διπλασιάζονται.
Πρόκειται, όπως είπε, για μια περιοχή που περιλαμβάνει κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς και σημαντικές ακτές κολύμβησης και παράλληλα είναι από τα πιο παραγωγικά οικοσυστήματα της ευρύτερης μεσογειακής λεκάνης σε επίπεδο οστρακοκαλλιέργειας και αλιείας.
« Έχει τρία σημαντικά λιμάνια, αυτά της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, αλλά διαθέτει και σημαντικές προστατευόμενες περιοχές και εκβολικά οικοσυστήματα. Αποτελεί, συγχρόνως, την πρώτη είσοδο των υδάτινων μαζών της Μαύρης Θάλασσας. Είναι μια περιοχή που παρουσιάζει έντονες συγκρουσιακές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και εκεί βρίσκεται το κλειδί αναφορικά με τον χωρικό σχεδιασμό» επισήμανε ο κ Κουκάρας.
Το θέμα για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας άνοιξε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος REGINA-MSP, στο οποίο συμμετέχει το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με περιοχή μελέτης την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Χτες και σήμερα φιλοξενείται στη Θεσσαλονίκη με τη συμμετοχή εκπροσώπων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς η δεύτερη συνάντηση εργασίας του προγράμματος, που οργανώνεται από το ΑΠΘ, τελεί υπό την αιγίδα της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και υλοποιείται σε συνεργασία με το τμήμα Χωρικού Σχεδιασμού της ΠΚΜ.
«Κύριος στόχος είναι να διαμορφώσουμε ένα κοινό όραμα σχετικά με το πώς οραματιζόμαστε το θαλάσσιο περιβάλλον στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας», ανέφερε στον χαιρετισμό της η επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος REGINA-MSP, επίκουρη καθηγήτρια Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΑΠΘ Μαριλένα Παπαγεωργίου, υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα να ενισχυθεί ο ρόλος της αυτοδιοίκησης και των περιφερειών στα ζητήματα της θαλάσσιας χωροταξίας. Όπως σημείωσε η κυρία Παπαγεωργίου, ήδη από την πρώτη συνάντηση εργασίας που είχε πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος είχαν διαπιστωθεί συγκρούσεις αρκετών δραστηριοτήτων και ισχυρές επιπτώσεις από την πλευρά της στεριάς προς τη θάλασσα. «Ως προς τις θέσεις όπου παρατηρούνται συγκρούσεις και πιέσεις από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις είναι το Δέλτα του Αξιού, η περιοχή με τα ναυπηγεία, ο λιμένας και το αεροδρόμιο, ο κόλπος της Ιερισσού, η Σιθωνία, εκεί όπου αναπτύσσεται η υδατοκαλλιέργεια, και άλλες περιοχές, οι οποίες δηλώθηκαν ως τόποι επιβάρυνσης του θαλάσσιου οικοσυστήματος», παρατήρησε η κυρία Παπαγεωργίου
Σοβαρές επιπτώσεις στο Θερμαϊκό κόλπο προκαλεί η κλιματική κρίση, απειλώντας το θαλάσσιο οικοσύστημά του και αυξάνοντας σημαντικά τη θερμοκρασία που καταγράφεται στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι επιστήμονες εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει πλέον χρόνος και η λήψη μέτρων πρέπει να γίνει… χθες «αν δεν θέλουμε να κλαίμε μπροστά στον Θερμαϊκό Κόλπο».
Οι ανησυχίες αυτές εκφράστηκαν στη διάρκεια ημερίδας για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό στην περιφέρεια, όπου ο Κωνσταντίνος Κουκάρας, βιολόγος και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΙΝΕΒ/ΕΚΕΤΑ) τόνισε πως όσοι ασχολούνται με την κλιματική κρίση γνωρίζουν ότι σε παγκόσμιο επίπεδο το hotspot της κλιματικής κρίσης, οι περιοχές όπου εμφανίζονται τα πρώτα και έντονα επεισόδια, είναι η Μεσόγειος.
«Μέσα στη Μεσόγειο το hotspot είναι ο Θερμαϊκός Κόλπος», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως «δεν έχουμε άλλο χρόνο, αν δεν θέλουμε να κλαίμε μπροστά στον Θερμαϊκό Κόλπο». Ο κ. Κουκάρας μιλώντας για υφιστάμενη κατάσταση στο Θερμαϊκό κόλπο, ανέφερε ότι θα βιώνει στο μέλλον έντονα οποιοδήποτε επεισόδιο οφείλεται στην κλιματική κρίση. Άλλωστε, όπως σημείωσε, η κλιματική κρίση είναι ήδη παρούσα με φαινόμενα, όπως οι βλεννώδεις μάζες, οι ερυθρές παλίρροιες ή ακόμη και οι μαζικοί θάνατοι υδρόβιων οργανισμών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο βιολόγος κ. Κουκάρας, τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα από το 1982 μέχρι το 2023 παρατηρείται αυξητική πορεία της μέσης επιφανειακής θερμοκρασίας στα νερά του Θερμαϊκού.
«Μέχρι το 2005 η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του Θερμαϊκού ήταν 18,2 βαθμοί, ενώ από το 2006 και μετά η θερμοκρασία ανέβηκε στους 19,3 βαθμούς», υπογράμμισε ο ερευνητής και πρόσθεσε πως «ο χρόνος που είχαμε για να σκεφτούμε πέρασε. Είμαστε στον χρόνο κατά τον οποίο πρέπει να λάβουμε μέτρα».’
Για το λόγο αυτό, είπε, θα πρέπει ληφθούν υπόψη τρεις κρίσιμες παράμετροι. «Πρέπει να συνεργαστούμε, να βάλουμε προτεραιότητες στον θαλάσσιο χωρικό σχεδιασμό και να υπάρξει συντονισμός όλων των μηχανισμών αντίδρασης», σημείωσε.
Μιλώντας για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του θαλάσσιου οικοσυστήματος συνολικά του Βορείου Αιγαίου, τα οποία θα πρέπει να συνυπολογιστούν κατά τη διαμόρφωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, ο κ. Κουκάρας σημείωσε ότι στην ακτογραμμή της περιοχής διαβιούν πάνω από 1,5 εκατ. κάτοικοι, που μάλιστα τη θερινή περίοδο διπλασιάζονται.
Πρόκειται, όπως είπε, για μια περιοχή που περιλαμβάνει κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς και σημαντικές ακτές κολύμβησης και παράλληλα είναι από τα πιο παραγωγικά οικοσυστήματα της ευρύτερης μεσογειακής λεκάνης σε επίπεδο οστρακοκαλλιέργειας και αλιείας.
« Έχει τρία σημαντικά λιμάνια, αυτά της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, αλλά διαθέτει και σημαντικές προστατευόμενες περιοχές και εκβολικά οικοσυστήματα. Αποτελεί, συγχρόνως, την πρώτη είσοδο των υδάτινων μαζών της Μαύρης Θάλασσας. Είναι μια περιοχή που παρουσιάζει έντονες συγκρουσιακές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και εκεί βρίσκεται το κλειδί αναφορικά με τον χωρικό σχεδιασμό» επισήμανε ο κ Κουκάρας.
Το θέμα για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας άνοιξε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος REGINA-MSP, στο οποίο συμμετέχει το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με περιοχή μελέτης την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Χτες και σήμερα φιλοξενείται στη Θεσσαλονίκη με τη συμμετοχή εκπροσώπων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς η δεύτερη συνάντηση εργασίας του προγράμματος, που οργανώνεται από το ΑΠΘ, τελεί υπό την αιγίδα της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και υλοποιείται σε συνεργασία με το τμήμα Χωρικού Σχεδιασμού της ΠΚΜ.
«Κύριος στόχος είναι να διαμορφώσουμε ένα κοινό όραμα σχετικά με το πώς οραματιζόμαστε το θαλάσσιο περιβάλλον στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας», ανέφερε στον χαιρετισμό της η επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος REGINA-MSP, επίκουρη καθηγήτρια Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΑΠΘ Μαριλένα Παπαγεωργίου, υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα να ενισχυθεί ο ρόλος της αυτοδιοίκησης και των περιφερειών στα ζητήματα της θαλάσσιας χωροταξίας. Όπως σημείωσε η κυρία Παπαγεωργίου, ήδη από την πρώτη συνάντηση εργασίας που είχε πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος είχαν διαπιστωθεί συγκρούσεις αρκετών δραστηριοτήτων και ισχυρές επιπτώσεις από την πλευρά της στεριάς προς τη θάλασσα. «Ως προς τις θέσεις όπου παρατηρούνται συγκρούσεις και πιέσεις από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις είναι το Δέλτα του Αξιού, η περιοχή με τα ναυπηγεία, ο λιμένας και το αεροδρόμιο, ο κόλπος της Ιερισσού, η Σιθωνία, εκεί όπου αναπτύσσεται η υδατοκαλλιέργεια, και άλλες περιοχές, οι οποίες δηλώθηκαν ως τόποι επιβάρυνσης του θαλάσσιου οικοσυστήματος», παρατήρησε η κυρία Παπαγεωργίου
ΣΧΟΛΙΑ