Του Μιχάλη Χουρδάκη, βουλευτή Α' Θεσσαλονίκης

Τις τελευταίες ημέρες ανακινήθηκαν δημοσιεύματα σχετικά με τη δημιουργία μίας νέας κοινοβουλευτικής ομάδας ανεξάρτητων βουλευτών. Μάλιστα, έκανα και μία δήλωση σχετικά και ανέφερα στους κοινοβουλευτικούς συντάκτες ότι το μείζον δεν ήταν η δημιουργία κοινοβουλευτικής ομάδας, αλλά το γεγονός ότι σχεδόν το 5% της Ελληνικής Βουλής (ήτοι 14 από τους 300 βουλευτές) δεν ψηφίζει σε όλα τα νομοσχέδια. Και γιατί δεν ψηφίζει; Λόγω μίας κοινοβουλευτικής πρακτικής δεκαετιών.

Η επιλογή μου από τους ανεξάρτητους συναδέλφους μου στο να τους εκπροσωπήσω στη Διάσκεψη των Προέδρων είναι κάτι που παίρνω πολύ σοβαρά. Και θεωρώ πως, ως ανεξάρτητος βουλευτής της Βουλής των Ελλήνων, έχω την υποχρέωση να αναδείξω μια σοβαρή και εξαιρετικά άδικη πρακτική που υφίσταται εδώ και καιρό στο ελληνικό κοινοβούλιο. Πρόκειται για τη σιωπηρή αφαίρεση των ανεξάρτητων βουλευτών από τις περισσότερες ψηφοφορίες και με εξαίρεση τις λιγοστές φορές που για ορισμένα άρθρα σε κάποιο σχέδιο νόμου γίνεται ονομαστική ψηφοφορία.

Αυτή η πρακτική, αν και δεν είναι νομικά κατοχυρωμένη, έχει αναπτυχθεί με το πέρασμα του χρόνου και έχει γίνει αποδεκτή ως «modus operandi», χωρίς όμως καμία θεσμική έγκριση ή νομική βάση. Ουσιαστικά, 14 από τους 300 βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων –ήτοι σχεδόν το 5%– οι οποίοι έχουν επιλέξει ή οδηγηθεί στην ανεξαρτητοποίηση, βρίσκονται συχνά εκτός των κρίσιμων διαδικασιών λήψης αποφάσεων, με αποτέλεσμα να μειώνεται η επιρροή και η φωνή τους.

Αυτό δεν είναι απλώς άδικο, αλλά και αντιδημοκρατικό. Οι ανεξάρτητοι βουλευτές, όπως όλοι οι υπόλοιποι συνάδελφοί μας, εκλέγονται από τον ελληνικό λαό με την εντολή να εκπροσωπήσουν τις ανάγκες και τα συμφέροντα όχι μόνο των εκλογέων τους, αλλά όλου του ελληνικού λαού. Κάθε ψηφοφορία από την οποία αποκλείονται, είτε σιωπηρά είτε μέσω παραδοσιακών πρακτικών, αποτελεί προσβολή τόσο της δημοκρατικής μας αρχής όσο και του ρόλου μας ως εκλεγμένοι εκπρόσωποι.

Το γεγονός ότι δεν υπάρχει νομική υποχρέωση για να τηρείται αυτή η πρακτική ενισχύει τη θέση μας ότι πρόκειται για μια αθέμιτη παράδοση. Οι ανεξάρτητοι βουλευτές είναι ισότιμα μέλη του Κοινοβουλίου, με τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως όλοι οι άλλοι. Ο αποκλεισμός τους από μη ονομαστικές ψηφοφορίες στερεί τη Βουλή από μια πλήρη και ουσιαστική εκπροσώπηση όλων των εκλεγμένων μελών της, γεγονός που μπορεί να αλλοιώσει τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών. Είναι χαρακτηριστικό ότι με αυτόν τον τρόπο η Βουλή έχει δύο συνθέσεις: στις ονομαστικές ψηφοφορίες είναι με 300 μέλη και στις λοιπές (που είναι οι περισσότερες) είναι με 286 βουλευτές. Τί εξυπηρετεί αυτό και πώς μπορεί να δικαιολογηθεί ένας τέτοιος αποκλεισμός;

Επιπλέον, είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός ότι ούτε οι πολίτες ούτε οι κοινοβουλευτικοί συντάκτες έχουν πλήρη γνώση αυτής της κατάστασης. Οι περισσότεροι πολίτες αναμένουν ότι οι ανεξάρτητοι βουλευτές, όπως όλοι οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι, έχουν το δικαίωμα και την υποχρέωση να ψηφίζουν σε όλα τα νομοσχέδια. Η έλλειψη ενημέρωσης για τον συστημικό αυτό αποκλεισμό υπονομεύει την εμπιστοσύνη του λαού στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες και δημιουργεί παρανοήσεις σχετικά με το ρόλο των ανεξάρτητων βουλευτών.

Η δημοκρατία μας στηρίζεται στην ισότητα και στη δικαιοσύνη. Η φωνή κάθε βουλευτή πρέπει να ακούγεται, και η προτίμηση του να αποτυπώνεται στις ψηφοφορίες, και αυτό περιλαμβάνει και τους ανεξάρτητους βουλευτές, οι οποίοι δεν εκπροσωπούνται από κάποιο κόμμα, αλλά εκπροσωπούν απευθείας τους πολίτες που τους εξέλεξαν. Η Βουλή των Ελλήνων πρέπει να διασφαλίσει ότι κάθε μέλος της έχει τη δυνατότητα να εκφράσει τη θέση του, ανεξάρτητα από την κομματική του ταυτότητα ή την ανεξαρτητοποίησή του.

Η πρακτική αυτή που αποκλείει από το δικαίωμα συμμετοχής στις ψηφοφορίες (και μάλιστα «εθιμικό δικαίω») τους ανεξάρτητους βουλευτές, πρέπει να εγκαταλειφθεί άμεσα. Καλώ όλους τους συναδέλφους μου, ανεξάρτητους και μη, να αντισταθούν σε αυτή την άδικη παράδοση και να προωθήσουμε από κοινού την πλήρη και ισότιμη συμμετοχή όλων των βουλευτών σε όλες τις ψηφοφορίες. Ο ελληνικός λαός απαιτεί και αξίζει μια κοινοβουλευτική διαδικασία που να είναι πραγματικά δημοκρατική και χωρίς αποκλεισμούς.

Η δημοκρατία είναι το πολυτιμότερο αγαθό μας. Ας το διαφυλάξουμε ενισχύοντας τη φωνή όλων των εκλεγμένων εκπροσώπων του λαού. Ζητώ από τους πολίτες να πάρουν την πρωτοβουλία να απαιτήσουν και εκείνοι με τα δικά τους μέσα πίεσης, ώστε να μπορούν οι ανεξάρτητοι βουλευτές να ψηφίζουν όπως αναμένεται σε μία κοινοβουλευτική δημοκρατία.