Η προστασία της ακοής αποτελεί έναν σημαντικό τομέα ενδιαφέροντος για την παγκόσμια ερευνητική κοινότητα, καθώς επηρεάζει την ποιότητα ζωής και την επαγγελματική απόδοση των ανθρώπων. Το θέμα αυτό έχει προσελκύσει έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον σε χώρες όπως η Κορέα1, η Ολλανδία2 και η Νορβηγία3, όπου μελετάται η σύνδεση των ακουστικών συνθηκών στο εργασιακό περιβάλλον με την επαγγελματική ευημερία των εργαζομένων. Η εξασφάλιση καλών ακουστικών συνθηκών για τους εργαζόμενους μπορεί να βελτιώσει όχι μόνο την ατομική ευημερία αλλά και την παραγωγικότητα.

Ένα κεντρικό κομμάτι αυτής της προσέγγισης είναι η ακουστική επεξεργασία, δηλαδή η ικανότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου να ξεχωρίζει και να ερμηνεύει τους ήχους που δέχεται το αυτί. Στο πλαίσιο αυτό η επιστημονική συνεργάτιδα για την Ακουστική Επεξεργασία της εταιρείας Δουλδέρης - Καινοτομίες Αποκατάστασης Ακοής, Μαρία Δόμνογλου στην πρόσφατη έρευνά της εξέτασε πώς η ακουστική επεξεργασία μπορεί να επηρεάσει την εργασιακή απόδοση των ατόμων. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και παρουσιάστηκαν στο 36ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ακοολογίας στο Παρίσι, υπογραμμίζοντας την επίδραση της ακουστικής επεξεργασίας στην επαγγελματική ευημερία και την απόδοση των υπαλλήλων γραφείου.

Η ακουστική επεξεργασία και η σχέση της με την εργασιακή απόδοση

Η ακουστική επεξεργασία αποτελεί θεμελιώδη ικανότητα που επιτρέπει στον άνθρωπο να ερμηνεύει σωστά τα ακουστικά ερεθίσματα που λαμβάνει καθημερινά. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την ικανότητα διάκρισης διαφορετικών ήχων, κατανόησης σύνθετων συνομιλιών σε περιβάλλον με θόρυβο, και τη δυνατότητα απομνημόνευσης πληροφοριών που μεταδίδονται μέσω του ήχου. Σε ένα εργασιακό περιβάλλον, αυτές οι ικανότητες είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική επικοινωνία και την αντιμετώπιση των απαιτήσεων της εργασίας.

Η έρευνα της Μαρίας Δόμνογλου, δημοσιευμένη στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Aristotle Biomedical Journal, εξέτασε μεγάλο αριθμό υπαλλήλων γραφείου, διερευνώντας τη σύνδεση της ακουστικής επεξεργασίας με την εργασιακή τους απόδοση και την ευημερία τους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εργαζόμενοι που είχαν καλύτερη ακουστική επεξεργασία βίωναν υψηλότερο επίπεδο ικανοποίησης και αισθάνονταν μεγαλύτερη κοινωνική υποστήριξη στον εργασιακό τους χώρο. Αυτά τα άτομα είχαν επίσης υψηλότερη αυτοπεποίθηση και ένιωθαν ότι υπήρχαν ευκαιρίες για επαγγελματική ανέλιξη.

Η ακουστική μνήμη, μια επιμέρους πτυχή της ακουστικής επεξεργασίας, φάνηκε να παίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της απόδοσης των εργαζομένων. Η ακουστική μνήμη βοηθά τους εργαζόμενους να αποθηκεύουν και να ανακαλούν πληροφορίες από συνομιλίες και άλλα ακουστικά ερεθίσματα, κάτι που επιτρέπει την καλύτερη κατανόηση των εργασιακών απαιτήσεων. Έτσι, οι εργαζόμενοι αυτοί μπορούν να διαχειρίζονται καλύτερα τις προκλήσεις του επαγγελματικού τους περιβάλλοντος, καθώς έχουν τη δυνατότητα να αποκωδικοποιούν και να ανακαλούν τις πληροφορίες πιο αποτελεσματικά.

Οι συνθήκες εργασίας και η επίδρασή τους στην ακουστική επεξεργασία

Η ακουστική ποιότητα του περιβάλλοντος εργασίας παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο στην επαγγελματική απόδοση. Οι χώροι με πολλούς θορύβους ή κακή ηχομόνωση μπορούν να αποτελέσουν σοβαρό εμπόδιο για τους εργαζόμενους, επηρεάζοντας αρνητικά την ακουστική τους επεξεργασία και, κατά συνέπεια, τη συνολική τους απόδοση. Οι χώροι, που είναι ηχομονωμένοι και κατάλληλα διαμορφωμένοι για να περιορίζουν τον θόρυβο, δημιουργούν ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον εργασίας.

Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι σε ανοιχτά γραφεία συχνά έρχονται αντιμέτωποι με ποικιλία ήχων, όπως συνομιλίες συναδέλφων, τηλέφωνα, και άλλους περιβαλλοντικούς θορύβους, οι οποίοι μπορεί να παρεμβάλλονται στην ακουστική τους επεξεργασία. Σε αντίθεση, οι χώροι που είναι προσεκτικά σχεδιασμένοι με ηχομόνωση και έλεγχο του θορύβου επιτρέπουν στους εργαζόμενους να επικεντρωθούν στις εργασίες τους χωρίς περισπασμούς. Έτσι, η βελτίωση της ακουστικής ποιότητας στον χώρο εργασίας μπορεί να συμβάλλει θετικά στην επαγγελματική ευημερία και παραγωγικότητα.

Η επίδραση της καλής ακουστικής επεξεργασίας στην ευημερία των εργαζομένων

Τα ευρήματα της έρευνας (Δόμνογλου Μ. κα 2024) υποδεικνύουν ότι οι εργαζόμενοι με καλή ακουστική επεξεργασία όχι μόνο αποδίδουν καλύτερα στις επαγγελματικές τους δραστηριότητες, αλλά επίσης νιώθουν πιο ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι από τον χώρο εργασίας τους. Αυτή η ικανοποίηση σχετίζεται με την ικανότητα των ατόμων να επεξεργάζονται με ακρίβεια τα ακουστικά ερεθίσματα, μειώνοντας την αίσθηση κόπωσης και άγχους που προκαλείται από τον θόρυβο.

Η καλή ακουστική επεξεργασία επιτρέπει στις εργαζόμενες να επικοινωνούν πιο αποτελεσματικά, να κατανοούν πλήρως τις ανάγκες και τις προσδοκίες των συναδέλφων και των προϊσταμένων τους, και να ανταποκρίνονται πιο άμεσα και με ακρίβεια στις απαιτήσεις της δουλειάς. Αυτό οδηγεί σε μια αίσθηση αυτοπεποίθησης και αυξημένης σύνδεσης με το εργασιακό περιβάλλον, καθιστώντας τους εργαζόμενους πιο παραγωγικούς και ευτυχισμένους.

Επιπλέον, η ακουστική επεξεργασία επηρεάζει και τη διαχείριση των κοινωνικών σχέσεων στον χώρο εργασίας. Η ικανότητα να ακούμε και να κατανοούμε τις ανάγκες και τις ανησυχίες των άλλων είναι βασική για την ανάπτυξη θετικών σχέσεων. Έτσι, η καλή ακουστική επεξεργασία συμβάλλει στην ενίσχυση της συνεργασίας και στην προαγωγή μιας υποστηρικτικής και αρμονικής εργασιακής κουλτούρας.

Προτάσεις για βελτίωση των ακουστικών συνθηκών στον χώρο εργασίας

Για να επιτευχθούν οι βέλτιστες ακουστικές συνθήκες στον χώρο εργασίας, είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη ορισμένες πρακτικές λύσεις που μπορούν να βοηθήσουν τους εργαζόμενους να βελτιώσουν την ακουστική τους επεξεργασία και τη συνολική τους επαγγελματική εμπειρία.

1. Ηχομόνωση και Κατάλληλη Αρχιτεκτονική Σχεδίαση: Η χρήση ηχομονωτικών υλικών στους τοίχους, τα δάπεδα και τις οροφές μπορεί να περιορίσει την εξάπλωση του ήχου και να μειώσει τον θόρυβο στον εργασιακό χώρο. Η αρχιτεκτονική σχεδίαση των γραφείων με ξεχωριστά τμήματα για συναντήσεις και χαλάρωση μπορεί να συμβάλει στη μείωση των ηχητικών παρεμβολών.
2. Εκπαίδευση για την Ακουστική Υγεία: Η εκπαίδευση των εργαζομένων σχετικά με τις τεχνικές βελτίωσης των ακουστικών συνθηκών συμβάλει δραστικά στην εμφάνιση κατάλληλων συνθηκών επικοινωνίας, είτε υπάρχει διαταραχή ακουστικής επεξεργασίας είτε όχι. Αυτές περιλαμβάνουν χωροταξικές αποφάσεις, όπως η επιλογή ήσυχων χώρων για πραγματοποίηση τηλεφωνικών συνομιλιών και στρατηγικές επικοινωνίας, όπως η καθαρή λεκτική διατύπωση.
3. Έλεγχος της Ακουστικής Οξύτητας και της Ακουστικής Επεξεργασίας: Η φροντίδα της ακοής, τόσο σε επίπεδο ακουστικής οξύτητας όσο και ακουστικής επεξεργασίας περιλαμβάνει τακτικές αξιολογήσεις. Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζεται πως η οποιαδήποτε δυσκολία θα εντοπιστεί και θα αντιμετωπιστεί κατάλληλα.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

1 Kim, J. et al. (2021) “Occupational performance of hearing-impaired and normal-hearing workers in Korea,” Journal of audiology & otology, 25(4), pp. 189–198. doi: 10.7874/jao.2021.00185.

2 Nachtegaal, J., Festen, J. M. and Kramer, S. E. (2012) “Hearing ability in working life and its relationship with sick leave and self-reported work productivity,” Ear and hearing, 33(1), pp. 94–103. doi: 10.1097/aud.0b013e318228033e.

3 Svinndal, E. V. et al. (2018) “Hearing loss and work participation: a cross-sectional study in Norway,” International journal of audiology, 57(9), pp. 646–656. doi: 10.1080/14992027.2018.1464216.

4 Domnoglou, M. et al (2024) “Correlation between auditory processing and occupational performance of office workers.”, Aristotle Biomedical Journal, 6(2), pp. 16-30. doi: 10.26262/ABJ.V6I2.9991.