Στην κοινή προσπάθεια Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, ώστε «η γεωπολιτική θέση να αξιοποιείται με σύνεση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών και την ευημερία των πολιτών και στις δύο χώρες», αναφέρθηκε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας Φατμίρ Μπιτίκι μιλώντας στο υβριδικό -διά ζώσης και διαδικτυακό- 5ο Southeast Europe Energy Forum.

Ο κ. Μπιτίκι μιλώντας στη θεματική ενότητα για τη γεωπολιτική, τα ενεργειακά δίκτυα και τους αγωγούς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη ανέπτυξε τα οφέλη της συμφωνίας που υπέγραψαν σήμερα ο ΔΕΣΦΑ και η NER JSC SKOPJE, για την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου, που θα ξεκινά από την περιοχή της Νέας Μεσημβρίας Θεσσαλονίκης και θα καταλήγει στο Νεγκότινο, μέσω των Ευζώνων.

«Η συμφωνία καθορίζει τους όρους συνεργασίας και το χρονοδιάγραμμα για την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού ανάμεσα στις δύο χώρες. Είναι ένα από τα κομβικά έργα. Η κατασκευή του θα ανοίξει προοπτικές και για τις δύο χώρες και όχι μόνο. Θα μας δώσει την ευκαιρία να αποκτήσουμε θέση περιφερειακού hub στην προμήθεια φυσικού αερίου στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και περαιτέρω. Προφανώς για την εθνική μας οικονομία θα σημάνει διαφοροποίηση στην προμήθεια και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της», είπε ο κ. Μπιτίκι. Επιπρόσθετα με τις επενδύσεις για τον διασυνδετήριο αγωγό με την Ελλάδα ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας ανέφερε πως σχεδιάζονται διασυνδετήριοι αγωγοί και με άλλες γειτονικές της χώρες, όπως το Κόσοβο, η Σερβία και η Αλβανία.

«Αυτό διευρύνει τον ορίζοντα για την ενδυνάμωση της περιφερειακής συνεργασίας και την ανταγωνιστικότητα της κοινής περιφερειακής αγορά ενέργειας [...] Η ανταγωνιστικότητα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης με δύο βασικές επενδύσεις σε διασυνδετήριους αγωγούς για εμάς είναι προπομπός της μετάβασης στο υδρογόνο ως μελλοντική ενεργειακή πηγή. Επομένως όλοι μαζί δείχνουμε πως επενδύοντας σήμερα σε ασφαλέστερες, ανταγωνιστικές, φθηνότερες και περιβαλλοντικά πιο φιλικές ενεργειακές προμήθειες, επενδύουμε στο μέλλον μας», υπογράμμισε καταλήγοντας ότι σημαντική εξέλιξη για τη συνεργασία Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας συνιστά και η συμφωνία λειτουργίας το πρώτο τρίμηνο του 2022 του αγωγού πετρελαίου Θεσσαλονίκης - Σκοπίων.

Στο υδρογόνο ως βασικό στοιχείο των σχεδίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των μηδενικών εκπομπών το 2050 αναφέρθηκε η ευρωβουλευτής της ΝΔ Μαρία Σπυράκη, εκφράζοντας την άποψη πως «είναι μία από τις πιο αποδοτικές πηγές ενέργειας και μπορεί να έχει έναν σημαντικό ρόλο», όμως, υπάρχει μεγάλη απόσταση που πρέπει να διανυθεί για την ανάπτυξη των συναφών υποδομών.

Την ανάγκη η περιοχή της Νοτιανατολικής Ευρώπης να αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη ενεργειακή ανεξαρτησία επενδύοντας σε υποδομές και δίκτυα, υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της GasTrade Κωστής Σιφναίος. «Θα πρέπει να κοιτάξουμε στην ευρύτερη περιοχή που παραδοσιακά ήταν πλήρως εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο. Ο νέος αγωγός μερικώς μειώνει αυτή την εξάρτηση, ωστόσο δημιούργησε μία νέα διαδρομή εξάρτησης από την Τουρκία. Η περιοχή έχει δημιουργήσει μόνο έναν ανεξάρτητο σημείο εισόδου αερίου και αυτό είναι ο σταθμός LNG που έχουμε στη Ρεβυθούσα. Αυτό ξεκάθαρα δεν αρκεί για να καλύψει όλη την περιοχή και ειδικότερα σε περιόδους κρίσεων και έκτακτων αναγκών. Αυτό που χρειάζεται είναι επιπρόσθετες ανεξάρτητες υποδομές εισόδου και βελτίωση της διασυνδεσιμότητας για να εξασφαλιστεί, όχι μόνο ότι περισσότερες πηγές γίνονται διαθέσιμες αλλά και ότι υπάρχουν αρκετές διαδρομές για το αέριο να φτάσει σε ολόκληρη την περιοχή», εξήγησε, χαρακτηρίζοντας λέξη- κλειδί την συμπληρωματικότητα, ώστε οι υποδομές να λειτουργούν αρμονικά και συμπληρωματικά με τον IGB και άλλα σχεδιαζόμενα περιφερειακά πρότζεκτ φυσικού αερίου.

Σε ό,τι αφορά τον σταθμό LNG στην Αλεξανδρούπολη επισήμανε πως προσφέρει πρόσβαση στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης , όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και την Βουλγαρία, τη Ρουμανία , τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία και μελλοντικά στη Μολδαβία και Ουκρανία και «ενισχύει της ασφάλεια προμηθειών , προσφέρει διαφοροποίηση πηγών και διαδρομών». Γνωστοποίησε δε πως η Βόρεια Μακεδονία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να εισέλθει στη μετοχική σύνθεση του σταθμού.

Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Ρίτα Γκάλι παρουσίασε τις ενεργειακές διαδρομές και έργα που προγραμματίζονται και συγκεκριμένα αναφέρθηκε στους αγωγούς της Δυτικής Μακεδονίας και της Δυτικής Ελλάδας, στον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδα - Βόρειας Μακεδονίας, τα έργα εγκατάστασης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου μικρής κλίμακας (Small Scale LNG & Truck Loading Station), τον FSRU στην Αλεξανδρούπολη, το Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου Dioriga Gas, τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας - Βουλγαρίας IBG , τον Διαδριατικό αγωγό TAP και την πρώτη υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου (UGS) στην Καβάλα.

Σε ό,τι αφορά τον αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδα - Βόρειας Μακεδονίας σημείωσε ότι η αρχική δυναμικότητά του θα φτάσει το 1,5 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα ετησίως, με τη δυνατότητα επέκτασης στα 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα τον χρόνο.

Στα έργα υποδομών δικτύου που υλοποιεί η Bulgartransgaz αναφέρθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Βλαντιμίρ Μαλίνοφ, εκτιμώντας πως το φυσικό αέριο θα είναι ένα μεταβατικό καύσιμο. «Βλέποντας την αυξανόμενη ζήτηση και κατανάλωση του φυσικού αερίου και τις πολλές επενδύσεις που ήδη έχουν γίνει πιστεύω ότι οι υποδομές που δημιουργούνται θα χρησιμοποιηθούν τα πρώτα χρόνια για τη μεταφορά φυσικού αερίου αλλά στο κοντινό μέλλον θα είναι έτοιμες για τη μεταφορά υδρογόνου».

Τη συζήτηση συντόνισε ο καθηγητής Οικονομικών και Ενεργειακής Οικονομίας στο Audencia Business School και επικεφαλής της Επιτροπής Ενέργειας του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Κώστας Ανδριοσόπουλος. Το 5ο Southeast Europe Energy Forum διοργάνωσαν το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και η Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας, σε συνεργασία με την Αμερικανική Πρεσβεία στην Ελλάδα και τη στρατηγική υποστήριξη του Atlantic Council και του U.S. Chamber of Commerce.

ΑΠΕ-ΜΠΕ