Σήμερα είναι η ημέρα 0 για τη δίκη της Χρυσής Αυγής.

Χιλιάδες πολίτες είτε βρίσκονται γύρω από το Εφετείο κρατώντας πλακάτ με το σύνθημα “ δεν είναι αθώοι” είτε αλλού, εντός και εκτός της Ελλάδας, θα λάβουν σε λίγες ώρες από την Δικαιοσύνη την πιο θεμελιώδη απάντησή της στο ερώτημα που θέτει κάθε ποινική υπόθεση: Αθώος ή Ένοχος.

Οι δικαστές, που επί ένα μήνα συνεδρίαζαν υπό άκρα μυστικότητα, σήμερα καλούνται να αποδώσουν δίκαιο στα θύματα τριών συγκεκριμένων αιματηρών υποθέσεων και να αποφανθούν αν τα εγκλήματα αυτά έγιναν «σε εφαρμογή των καταστατικών “ αρχών”» και επιδιώξεων μιας εγκληματικής οργάνωσης.

Το δικαστήριο θα κρίνει πρόσωπα και θα αποτιμήσει νομικά την ευθύνη καθενός. Παράλληλα με την ετυμηγορία του θα δώσει μία απάντηση στο αν οι κατηγορούμενοι για τις επιθέσεις λειτούργησαν αυτόνομα και μεμονωμένα -όπως είπε η εισαγγελέας- ή ως «γρανάζια» «ενός μισαλλόδοξου, βίαιου, ναζιστικής μορφής και δομής μηχανισμού που εκφράστηκε με λόγια και έργα ακραία». Από την αντίληψη των δικαστών για αυτό το ζήτημα θα κριθεί και η τύχη προσώπων, με πρώτο τον Νίκο Μιχαλολιάκο, που σύμφωνα με την κατηγορία έθεταν τα «γρανάζια» σε κίνηση τόσο στις υποθέσεις Φύσσα, Αιγύπτιων και ΠΑΜΕ όσο και σε δεκάδες άλλες.

Το δικαστήριο σήμερα, με τον θεσμικό ρόλο που έχει , απαντά αν στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής υφίσταται νομικά μία αυστηρά δομημένη εγκληματική οργάνωση που μία εντολή ή μία έγκριση όπλιζε χέρια ή αν κάποια πρόσωπα έδρασαν αυτόβουλα και ανεξάρτητα.

Η πρόεδρος του δικαστηρίου Μαρία Λεπενιώτη στις 11 το πρωί πρόκειται να ξεκινήσει την ανάγνωση της απόφασης στην αίθουσα τελετών του Εφετείου που θα έχει πλέον περιορισμένες θέσεις -περίπου 300 από τις 850 που διαθέτει- για παρευρισκόμενους -δικηγόρους, κατηγορούμενους, δημοσιογράφους, κοινό-λόγω των μέτρων για την πανδημία του κορονοϊού.

Ποια είναι η Αρεοπαγίτης που προεδρεύει στη δίκη της Χρυσής Αυγής

Η κ. Λεπενιώτη , που πλέον έχει προαχθεί σε αρεοπαγίτη , εισήλθε στο δικαστικό Σώμα το 1984 σε ηλικία 26 ετών. Είναι άριστη νομικός με μεταπτυχιακό τίτλο στο αστικό και εργατικό δίκαιο. Μιλάει Αγγλικά και Γαλλικά. Κατά τη διάρκεια της δίκης προήχθη από εφέτη σε πρόεδρο εφετών και πριν λίγο καιρό σε αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου.

Η κ. Λεπενιώτη πέτυχε απόλυτα να διευθύνει με πλήρη ισορροπία μία δίκη δύσκολη όπως αυτή της Χρυσής Αυγής που δεκάδες φορές υπήρξαν εντάσεις και τεράστια φόρτιση.

Στο παρελθόν έχει χειριστεί πολλές ιδιαίτερες δίκες, όπως το αποκαλούμενο «συνδικάτο του εγκλήματος», δίκες εκβιαστών, τη δίκη για εξοπλιστικά με βασικό κατηγορούμενο πρώην υπουργό Εσωτερικών της Κύπρου κ.α .

Πριν από 32 χρόνια η κ. Λεπενιώτη ήταν η ανακρίτρια που είχε χειριστεί την υπόθεση της επίθεσης σε βάρος του Δημήτρη Κουσουρή από ομάδα μελών της Χρυσής Αυγής με επικεφαλής το τότε στέλεχος της Αντώνη Ανδρουτσόπουλο ή «Περίανδρο».

Οι κατηγορούμενοι, οι υποθέσεις και οι κατηγορίες

Δολοφονία Παύλου Φύσσα (ξημερώματα 18ης Σεπτεμβρίου 2013 Κερατσίνι από μέλη Τοπικής Νίκαιας)
Κατηγορούμενοι: 18
Γιώργος Ρουπακιάς: ανθρωποκτονία από πρόθεση
Ιωάννης Καζαντζόγλου: άμεση συνέργεια σε ανθρωποκτονία. 

Απλή συνέργεια στη δολοφονία οι:
Ιωάννης Άγγος
Αναστάσιος -Μάριος Αναδιώτης
Γεώργιος Δήμου
Ελπιδοφόρος Καλαρίτης
Ιωάννης Βασίλειος Κομιανός
Κωνσταντίνος Κορκοβίλης
Αναστάσιος Μιχάλαρος
Γεώργιος Πατέλης γραμματέας της ΤΟ Νίκαιας- πυρηνάρχης της οργάνωσης
Σταύρος Σαντοριναίος
Γεώργιος Σκάλκος
Γέωργιος Σταμπέλος
Γεώργιος -Χρήστος Τσακανίκας
Λέων Τσαλίκης
Αθανάσιος Τσόρβας
Νικόλαος Τσόρβας και
Αριστοτέλης Χρυσαφίτης.

Επίθεση σε βάρος τριών Αιγύπτιων ψαράδων (Ικόνιο Περάματος 12 Ιουνίου 2012 από μέλη της Τοπικής Περάματος) 

Κατηγορούμενοι για απόπειρα ανθρωποκτονίας: 5
Αναστάσιος Πανταζής πυρηνάρχης Περάματος
Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος
Δημήτριος Αγριογιάννης
Θωμάς Μαριάς και
Μάρκος Ευγενικός.
Επίθεση σε βάρος μελών του ΠΑΜΕ (12 Σεπτεμβρίου 2013 στο Πέραμα από μέλη τοπικής Περάματος σε βάρος αφισοκολλητών έξω από Ζώνη)
Κατηγορούμενοι για απόπειρα ανθρωποκτονίας : 4
Αναστάσιος Πανταζής
Χρήστος- Αντώνιος Χατζηδάκης
Κυριάκος Αντωνακόπουλος και
Ιωάννης Καστρινός.

Οι 24 από τους 26 κατηγορούμενους για τις τρεις επιθέσεις βαρύνονται επιπλέον και με το αδίκημα της ένταξης και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση.

Οι άλλοι 2 - οι πυρηνάρχες Πατέλης και Πανταζής - βαρύνονται με αυτό της διεύθυνσης μαζί με τους 18 βουλευτές της Χρυσής Αυγής (ολόκληρη η κοινοβουλευτική ομάδα που προέκυψε μετά τις εκλογές Ιουνίου 2012)

Διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης 

Κατηγορούμενοι συνολικά 20 (18 βουλευτές και 2 πυρηνάρχες)
Νίκος Μιχαλολιάκος
Χρήστος Παππάς
Ηλίας Κασιδιάρης
Γιάννης Λαγός
Ηλίας Παναγιώταρος
Κωνσταντίνος Μπαραμπαρούσης
Ελένη Ζαρούλια
Γιώργος Γερμενής
Παναγιώτης Ηλιόπουλος
Νίκος Μίχος
Γιώργος Γερμενής
Αντώνης Γρέγος
Χρυσοβαλάντης Αλεξόπουλος
Ευστάθιος Μπούκουρας
Πολύβιος Ζησιμόπουλος
Νίκος Κούζηλος
Αρτέμης Ματθαιόπουλος
Δημήτρης Κουκούτσης.
Και οι πυρηνάρχες Γιώργος Πατέλης και Αναστάσιος Πανταζής

Επιπλέον κατηγορίες για κακουργηματικού ή πλημμεληματικού βαθμού οπλοκατοχή αντιμετωπίζουν οι Νίκος Μιχαλολιάκος, Ηλίας Κασιδιάρης, Ιωάννης Λαγός, Νίκος Μίχος (όπλα και πυρομαχικά) Στάθης Μπούκουρας και Χρήστος Παππάς ο οποίος βαρύνεται επίσης και με υπεξαίρεση μνημείου (πλημμέλημα) 

Ένταξη και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση

Κατηγορούμενοι συνολικά 45 (οι 24 από τις τρεις πρώτες υποθέσεις) και οι ακόλουθοι 21:
Διονύσης Αγιοβλασίτης
Γεώργιος Αποστολόπουλος
Νικόλαος Αποστόλου
Χρήστος Γαλανάκης
Σαββας Γαροφαλάκης
Αριστόδημος Δασκαλάκης
Γεώργιος Καλπιτζής
Διονύσιος Λιακόπουλος
Εμμανουήλ Μαυρικάκης
Θωμάς Μπαρέκας
Νικολέτα Μπενέκη 

Νικόλαος Παπαβασιλείου
Γιώργος Περρής
Γιώργος Πετράκης
Βενετία Πόπορη (αστυνομικός)
Βασίλειος Σιατούνης
Θεώνη Σκαρπέλη
Θέμις Σκορδέλη
Χρήστος Στεργιόπουλος
Αθανάσιος Στράτος
Εμμανουήλ Ψυλλάκης.

Το σύνολο των κατηγορουμένων που είναι αντιμέτωποι με εγκληματική οργάνωση, είτε ως ηγεσία είτε ως μέλη, είναι 65.

Άλλοι 3 δικάζονται για πλημμελήματα.

 Πρόκειται για τους:
Μαργαρίτα Μικελάτου (σύζυγος Ρουπακιά) για ψευδή κατάθεση
Θεόδωρο Στέφα για παράνομη κατοχή όπλων και πυρομαχικών και
Αναστάσιο Χιλιό για παράνομη κατοχή όπλων και κατοχή ναρκωτικών

Δεν θα παραστούν στη δίκη

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΣΚΑΙ που έχουν επιβεβαιωθεί, ο σκληρός πυρήνας των πολιτικών στελεχών της ΧΑ δεν θα παραστεί σήμερα στο δικαστήριο και από τους συνολικά 68 κατηγορούμενους λίγοι θα είναι παρόντες. Μέσα στην αίθουσα θα βρίσκονται οι ελάχιστοι κατηγορούμενοι, θύματα και συγγενείς θυμάτων και η Μάγδα Φύσσα που δεν έλειψε ούτε μία ημέρα από τη δίκη, ισχυρή αστυνομική δύναμη, 44 δημοσιογράφοι, 12 φωτορεπόρτερς και πενήντα άτομα κοινό. 

Πώς θα αναγνωστεί η απόφαση

Το δικαστήριο πιθανότατα θα αναγνώσει την απόφασή του επί της ενοχής για κάθε υπόθεση ξεχωριστά με πρώτη τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, δεύτερη την επίθεση στους Αιγύπτιους αλιεργάτες, τρίτη την επίθεση στο ΠΑΜΕ και κατόπιν την εγκληματική οργάνωση και τη διεύθυνσή της. Με αυτήν τη σειρά άλλωστε εξετάστηκαν οι υποθέσεις και κατά την αποδεικτική διαδικασία.

Έτσι θα ανακοινώνει για καθένα από τους κατηγορουμένους της κάθε υπόθεσης την κρίση του επί της ενοχής του ή μη καθώς και για την κατηγορία που του αποδίδει.

Σε περίπτωση μειοψηφίας (2 προς 1) το δικαστήριο θα ανακοινώνει και την γνώμη που διατύπωσε το μέλος που μειοψήφησε με την κρίση των συναδέλφων του.

Μετά την ανακοίνωση της απόφασης επί της ενοχής, θα λάβει τον λόγο η υπεράσπιση των κατηγορουμένων, όσων κρίνονται ένοχοι, για να αιτηθεί την αναγνώριση ελαφρυντικών. Συνολικά οι συνήγοροι που αγόρευσαν τελικά στη δίκη, ήταν 45 από τους περίπου 100 δηλωθέντες στην έναρξη.

Η «μάχη των ελαφρυντικών» είναι από τις πιο σημαντικές για τους υπερασπιστές κάθε κατηγορουμένου καθώς από αυτήν κρίνεται η τύχη των καταδικασθέντων. Έτσι αναμένεται να δοθεί αρκετός χρόνος για την ανάπτυξη των θέσεων της υπεράσπισης για τις ελαφρυντικές περιστάσεις που θα αιτηθούν στο δικαστήριο.

Η Πολιτική Αγωγή δεν έχει δικαίωμα λόγου σε καμία από τις φάσεις της απόφασης.

Μετά την ολοκλήρωση των αγορεύσεων των συνηγόρων υπεράσπισης λαμβάνει τον λόγο η εισαγγελέας η οποία υποβάλει στο δικαστήριο την πρότασή της επί των ελαφρυντικών εξειδικεύοντας για κάθε κατηγορούμενο.

Ακολουθούν οι δευτερολογίες της υπεράσπισης.

Το δικαστήριο στη συνέχεια αποσύρεται σε διάσκεψη και επανέρχεται για να ανακοινώσει αν αναγνωρίζει ποια και σε ποιους ελαφρυντικά. Το δικαστήριο δεν δεσμεύεται σε αναγνώριση «σύννομου βίου» μόνο από την ύπαρξη καθαρού ποινικού μητρώου. Να σημειωθεί ότι κάποιοι εκ των κατηγορουμένων έχουν καταδίκες, επί το πλείστον τελεσίδικες για άλλες υποθέσεις. Δύο κατηγορούμενοι έχουν αμετάκλητη καταδίκη για τη δολοφονία του εργάτη Σαχζάτ Λουκμάν.

Μετά τα ελαφρυντικά η εισαγγελέας θα υποβάλει την πρότασή της επί των ποινών, ακολουθεί η υπεράσπιση και τελικά το δικαστήριο μετά από διάσκεψη ανακοινώνει τις ποινές και τις συγχωνεύσεις ποινών.

Οι κατηγορούμενοι που θα κριθούν ένοχοι για τις τρεις πρώτες υποθέσεις, οι οποίοι είναι 24, και εφόσον η κρίση του δικαστηρίου δεχθεί την ενοχή τους όπως εισάγεται με το παραπεμπτικό βούλευμα, είναι αντιμέτωποι με πρόσκαιρες καθείρξεις το ύψος των οποίων θα κριθεί από τα ελαφρυντικά που θα δεχθεί το δικαστήριο. Από αυτούς ο Γιώργος Ρουπακιάς αν δεν του αναγνωριστεί ελαφρυντικό θα βρεθεί αντιμέτωπος με την ποινή ακόμη και των ισοβίων.

Οι κατηγορούμενοι έχουν δικαίωμα έφεσης για κάθε καταδίκη που είναι άνω των 2 ετών.

Το πλαίσιο ποινών, με βάση τις ευμενέστερες συνθήκες του νέου Ποινικού Κώδικα για την εγκληματική οργάνωση είναι το εξής:

* Ποινή ένταξης: 5-10 χρόνια (με ελαφρυντικό 1-5)

* Ποινή διεύθυνσης: 5-15 χρόνια (με ελαφρυντικό: 2-8)

Το κρίσιμο ζήτημα της αναστολής

Μετά την ανακοίνωση των ποινών η διαδικασία μπαίνει στο πλέον κρίσιμο θέμα, σε κάθε δίκη, που αφορά την αναστολή ή όχι εκτέλεσης της ποινής. Αν δηλαδή οι δικαστές θα κρίνουν πως οι κατηγορούμενοι πρέπει να οδηγηθούν στη φυλακή ή αν θα αφεθούν ελεύθεροι με ή χωρίς όρους.

Το λόγο λαμβάνει πρώτη η εισαγγελέας η οποία θα εισηγηθεί αν θα πρέπει να δοθεί και σε ποιους κατηγορουμένους αναστέλλουσα δύναμη στην έφεση. Το δικαστήριο αφού ακούσει την υπεράσπιση και συσκεφθεί θα ανακοινώσει αν και σε ποιους κατηγορουμένους θα δοθεί αναστολή στην έκτιση της ποινής και ποιοι κατηγορούμενοι θα οδηγηθούν στην φυλακή.

Οι κατηγορούμενοι έχουν δικαίωμα να μην παρίστανται στο ακροατήριο, γεγονός που γεννά προβληματισμό σε περίπτωση που είναι απόντες και η απόφαση είναι επί της ενοχής τους. Σύμφωνα με το νέο Ποινικό Κώδικα το δικαστήριο δεν έχει δικαίωμα να διατάξει την προσαγωγή και κράτησή τους μέχρι την έκδοση της τελικής απόφασης, κάτι που ίσχυε παλαιότερα ώστε να προλαμβάνονται περιπτώσεις φυγοποίνων.

Η τελική φάση της διαδικασίας θα αφορά τις αποφάσεις του δικαστηρίου για άλλα θέματα, όπως η απόδοση ή όχι κατασχεθέντων υλικών, η επιστροφή ή όχι χρηματικών εγγυήσεων κ.ά.

Το δικαστήριο με τον ισχύοντα Κώδικα, δεν μπορεί να επιβάλλει στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων σε καταδικασθέντες, καθώς καταργήθηκε ως παρεπόμενη ποινή. Έτσι και εφόσον δεν υπάρχει αμετάκλητη καταδίκη, οι καταδικασθέντες της Χρυσής Αυγής δεν στερούνται του δικαιώματος του εκλέγεσθαι και μπορούν να κατέλθουν σε εκλογικές διαδικασίες.

Σε περίπτωση ομόφωνης αθώωσης από την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης, η απόφαση θεωρείται τελεσίδικη και δεν είναι εύκολο να προσβληθεί. Αν η αθώωση είναι κατά πλειοψηφία έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεση ο προϊστάμενος της Εισαγγελέας εντός 10ημέρου είτε αυτεπάγγελτα (υπέρ του νόμου) είτε και μετά από αίτημα της Πολιτικής Αγωγής.

Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ και ΕΡΤ