Με μια γνωριμία με τη δυτική Θεσσαλονίκη άρχισε την ομιλία του ο πρόεδρος ΤΕΕ/ΤΚΜ Γιώργος Τσακούμης τονίζοντας ότι απαρτίζεται από τους 4 δήμους του αστικού συγκροτήματος και τους 3 του εξωαστικού, καθώς και το τμήμα του δήμου Θεσσαλονίκης από τον Βαρδάρη και δυτικότερα.

Τόνισε ότι ως προς τα δημογραφικά στοιχεία:

• Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση σημειώνει ο Δ. Ωραιοκάστρου

• Ο Δ. Κορδελιού Ευόσμου αποτελεί τον 2^ο μεγαλύτερο δήμο της ΠΕ Θεσσαλονίκης και συνεχίζει να έχει αξιοσημείωτη αυξητική τάση

• Αντίθετα την 2^η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση πληθυσμού έχει ο Δ. Χαλκηδόνος

• Με εξαίρεση τον Δ. Ωραιοκάστρου και τον Δ. Κορδελιού-Ευόσμου καθώς και την σταθερή πορεία του Δ. Παύλου-Μελά, οι υπόλοιποι Δήμοι στα δυτικά εμφανίζουν σημαντικές μειώσεις πληθυσμού.

Σύμφωνα με τον κ. Τσακούμη τα προβλήματα που εντοπίζονται στη δυτική Θεσσαλονίκη είναι αρκετά και κάνοντας μια σύντομη αναφορά τα συνόψισε στα παρακάτω:

• Υποβαθμισμένες Περιοχές
• Πυκνότητα Δόμησης
• Έλλειψη Πρασίνου
• Κυκλοφοριακό
• Αέρια Ρύπανση
• Ανεργία
• Χαμηλά Εισοδήματα – Κοινωνικές Ανισότητες

Αναρωτήθηκε αν μπορούμε να δούμε τη Δυτική Θεσσαλονίκη ξεχωριστά από την Ανατολική και αν είναι εφικτό να απομονώσεις ένα τμήμα του αστικού ιστού της πόλης και να το δεις αυτόνομα, απαντώντας ασφαλώς αρνητικά.

«Πρέπει να δούμε την πόλη συνολικά ως ένα σώμα το οποίο αντιμετωπίζει κοινά προβλήματα. Το καυσαέριο και ο θόρυβος δεν μπορεί να περιοριστεί αν απλά περάσεις ένα δρόμο. Ούτε το κυκλοφοριακό είναι ανεξάρτητο αλλά επηρεάζεται από όλο το σύστημα των οδικών υποδομών.

Η εικόνα της πόλης δεν είναι καλή συνολικά. Απλά δυτικά είναι χειρότερη. Ζούμε σε μια άσχημη πόλη με πολλά προβλήματα που απλά δυτικά τα φαινόμενα εμφανίζονται πιο έντονα.

Η Θεσσαλονίκη στερείται στρατηγικού σχεδιασμού και αναπτυξιακού οράματος. Γίνονται αρκετά έργα ( και μεγάλα έργα) που θα βελτιώσουν την εικόνα και θα βοηθήσουν τη λειτουργία της πόλης αλλά είναι αποσπασματικά κι όχι ενταγμένα σε ένα συνολικότερο πλαίσιο σχεδιασμού.

Υπάρχουν μεγαλόπνοα σχέδια που πρέπει να προχωρήσουν τα οποία όμως και αυτά δεν εντάσσονται σε κάποιο ευρύτερο σχεδιασμό.

Είναι λοιπόν απολύτως απαραίτητο ένα στρατηγικό αναπτυξιακό σχέδιο βασισμένο στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αλλά και αναθεωρητικό όπου απαιτείται.

• Ένα σχέδιο που θα αντιμετωπίζει όλα τα επίπεδα λειτουργίας της πόλης και θα συμπεριλαμβάνει όλες τις δράσεις που βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη αλλά και σε σχεδιασμό.
• Ποιας πόλης όμως; Εδώ δεν έχουμε ακόμη καθορίσει το όρια της Θεσσαλονίκης ως αστική οντότητα.
• Εδώ και περίπου μία δεκαετία η Θεσσαλονίκη εμφανίζει ένα σημαντικό κενό σε ό,τι αφορά την ολοκληρωμένη χωροταξική και πολεοδομική οργάνωση και ανάπτυξή της, που συνδυάζεται και με ανεπάρκειες στη μητροπολιτική της διοίκηση.
• Προς επίρρωση της παραπάνω διαπίστωσης ειδικά ‘το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνει ειδικό Παράρτημα για τον στρατηγικό σχεδιασμό της Μητροπολιτικής Περιοχής Θεσσαλονίκης. Το Παράρτημα αυτό λαμβάνεται υπόψη κατά την κατάρτιση των πολεοδομικών σχεδίων πρώτου επιπέδου στην περιοχή αυτή’.
• Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα επίσης είναι η διακυβέρνηση και οι αρμοδιότητες. Η πόλη χρειάζεται μητροπολιτική διακυβέρνηση και συντονισμό. Σήμερα το κυρίως αστικό σώμα αποτελείται από 7 Δήμους οι οποίοι έχουν εκπονήσει 7 Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, 7 Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, 7 ΕΣΕΚΚ και 7 Σχέδια Αστικής Προσβασιμότητας, 7 απ’ όλα.
• Τα προβλήματα όμως δεν γνωρίζουν τα όρια των επιμέρους δήμων. Ούτε η ρύπανση ούτε ο θόρυβος ούτε το κυκλοφοριακό. Εμείς στο ΤΕΕ/ΤΚΜ εδώ εντοπίζουμε και την ουσία του προβλήματος
• Λείπει ο συντονιστικός φορέας με αρμοδιότητες επί των βασικών θεμάτων. Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζει και η πρωτεύουσα που απαρτίζεται από περισσότερους Δήμους.
• Απαιτείται λοιπόν μια γενναιά μεταρρύθμιση η οποία θα λύσει αυτό το πρόβλημα της πολυφωνίας στο μέλλον, ενσωματώνοντας όμως και την ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
• Δεν μιλάμε για κατάργηση των υφιστάμενων δήμων αλλά για κάποιο όργανο που θα αναλάβει τις αρμοδιότητες αυτές που είναι υπεράνω ορίων των δήμων όπως προαναφέραμε.

Επομένως για την ανάπτυξη της Δυτικής Θεσσαλονίκης πρέπει να δούμε συνολικά την ανάπτυξη και το μέλλον της Θεσσαλονίκης. Και σίγουρα πρέπει να βαδίσουμε βάσει σχεδίου συνεκτιμώντας τις ιδιαιτερότητες, τις αδυναμίες αλλά και τα πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής.

Ειδικά για την δυτική Θεσσαλονίκη πρέπει να προχωρήσουμε σε Αστική Αναζωογόνηση των Δυτικών Συνοικιών, αντιμετώπιση των πολεοδομικών ζητημάτων της περιοχής, ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας και την αξιοποίηση του ανεκμετάλλευτου δυναμικού της Δυτικής Θεσσαλονίκης το οποίο προσφέρει δυνατότητα για στοχευμένη ανάπτυξη μέσω στρατηγικών επενδύσεων.

Με στόχο την αξιοποίηση των υποβαθμισμένων περιοχών ώστε να πετύχουμε την ισόρροπη ανάπτυξη Δυτικής και Ανατολικής, την ενίσχυση της Θεσσαλονίκης στην διεθνή αγορά και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της και την ανάδειξη της συνολικότερα σε Μητροπολιτικό Κέντρο και Πύλη της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

• Θα προχωρήσω στην επισήμανση κάποιων σημαντικών πλεονεκτημάτων της Δυτικής Θεσσαλονίκης τα οποία μπορούν να αλλάξουν συνολικά το μέλλον της πόλης.

Το Λιμάνι

• 2018: Η πώληση 67% της ΟΛΘ Α.Ε. στην κοινοπραξία SEGT

• Στόχος: Η ανάδειξη του λιμανιού σε κύρια εμπορευματική πύλη για την κεντρική και νοτιοανατολική Ευρώπη

• Επέκταση του 6^ου προβλήτα

• Ανάδοχος του έργου από Φεβρουάριο 22 το σχήμα «Mytilineos – Rover Maritime- HDK»

• Το έργο θα αναβαθμίσει την θέση και την ανταγωνιστικότητα του λιμανιού στην διεθνή λιμενική βιομηχανία καθώς θα επιτρέψει πρόσβαση σε μεγαλύτερα πλοία

• Μέσα στο 2023 αναμένεται έγκριση του επικαιροποιημένου Master Plan και της ΣΜΠΕ με έκδοση Προεδρικού Διατάγματος

• Για την αξιοποίηση της επένδυσης είναι σημαντική η απευθείας σύνδεση του λιμανιού με το σιδηροδρομικό δίκτυο για την εξυπηρέτηση και διοχέτευση των φορτίων.

• Οδική σύνδεση με ΠΑΘΕ: προβλεπόμενη παράδοση τέλος του 2024

Πρώην Στρατόπεδο Γκόνου (Δημιουργία Logistics Center)

• Ακίνητο 672 στρεμμάτων σε κομβική θέση στην δυτική είσοδο της πόλης

- 8km από το λιμάνι

- κοντά σε Εγνατία Οδό/ Σιδηρόδρομο και ΒιΠε Σίνδου

• Χωρίς συγκεκριμένες χρήσεις γης, πολεμικό υλικό και εγκαταστάσεις στρατού

• Δημιουργία Logistics Center - Ανάδειξη του στο μεγαλύτερο κέντρο Logistics της Βόρειας Ελλάδας

• Συνδέεται άρρηκτα με την ανάπτυξη του λιμανιού για την εξυπηρέτηση των φορτίων

• Ιδιοκτησία ΓΑΙΑΟΣΕ - Φορέας ωρίμανσης ΤΑΙΠΕΔ (πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας)

• Ύψος επένδυσης κυμαίνεται από 120 έως 240 εκ ευρώ ανάλογα με τα σενάρια χρήσης.

• 2^ο εξάμηνο του 2023 αναμένεται ο διαγωνισμός

• Απαραίτητες εργασίες: Καθορισμός χρήσεων γης, εκπόνηση μελετών, εξασφάλιση πρόσβασης σε οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, απαλλοτριώσεις, απομάκρυνση πολεμικού υλικού, εξυγίανση εδαφών.

ΑΒΣ Καλοχωρίου - Επαγγελματικό Πάρκο Καλοχωρίου

Στην άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση Καλοχωρίου βλέπουμε όλα τα μειονεκτήματα της άναρχης ανάπτυξης επιχειρηματικών περιοχών εκτός σχεδίου δηλαδή χωρίς όρους, χωρίς υποδομές χωρίς όραμα.

• Άναρχη εγκατάσταση πλήθους επιχειρήσεων δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα χωρίς πολεοδομική οργάνωση και απαιτούμενες υποδομές.

• Συνολική επιφάνεια 17.000 στρ. – 875 επιχειρήσεις

• Ανεξέλεγκτη και ανοργάνωτη εγκατάσταση επιχειρήσεων, απουσία μέτρων και περιορισμών - περιβαλλοντική υποβάθμιση της περιοχής

• Περιβαλλοντική υποβάθμιση Καλοχωρίου, Γαλλικού ποταμού και ρέματος Δενδροποτάμου

• Το Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης καθορίζεται, οριοθετείται, πολεοδοµείται και οργανώνεται για την περιβαλλοντική εξυγίανση περιοχών ΑΒΣ καθώς και την αντιμετώπιση λειτουργικών προβλημάτων των επιχειρήσεων.

ΖΕΔ

• Αντίστοιχα μερικές ακόμα τέτοιες Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις βρίσκονται στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου, Γέφυρας και Αγχιάλου.
• Μικρότερης έκτασης και με λιγότερες επιχειρήσεις αλλά με τα ίδια πάνω κάτω προβλήματα.

•  5 Ζώνες Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων - Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) Δήμου Αγίου Αθανασίου (2009)

• Θεσμοθετημένες περιοχές με διάχυση επιχειρηματικών και βιομηχανικών χρήσεων

• Παρουσιάζουν έντονες συγκεντρώσεις παραγωγικών μονάδων του δευτερογενή και τριτογενή τομέα

• Απαιτούν πολεοδομική εξυγίανση ώστε να λειτουργούν ορθολογικά και ισορροπημένα χωρίς να επιβαρύνουν το φυσικό περιβάλλον

• Δυνατότητα καλύτερης αξιοποίησης και οργάνωσης αυτών των περιοχών

• Δημιουργία οργανωμένων υποδοχών παραγωγικών δραστηριοτήτων με τεχνικές υποδομές.

• Είχε ξεκινήσει η προσπάθεια πολεοδόμησης αυτών περιοχών αυτών από τον πρώην δήμο Αγίου Αθανασίου, αλλά ο ερχομός του Καλλικράτη και της οικονομικής κρίσης μετά το 2010 ήταν καθοριστικά ανατρεπτικός παρόλο που ο διαγωνισμός είχε καταλήξει σε προσωρινό ανάδοχο.

• Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος - Σίνδος

• Έκταση 1200 στρεμμάτων δίπλα στο πανεπιστήμιο

•  Προοριζόταν για την μετεγκατάσταση της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης

• Στόχος η αξιοποίηση του αγροκτήματος και η σύνδεση με την ερευνητική δραστηριότητα.

• Δυνατότητα αξιοποίησης της έκτασης με ανάπτυξη ενός Technology Hub σε συνεργασία με το ΔΙΠΑΕ

• Σε εγγύτητα με αγροτική περιοχή και τμήματα τεχνολογίας τροφίμων και παραγωγής του Πανεπιστημίου θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένα σύγχρονο AgroBioCluster

• Συνέργειες μεταξύ των τμημάτων του πανεπιστημίου και τις τοπικές επιχειρήσεις

• Σύνδεση της έρευνας και του ακαδημαϊκού ινστιτούτου με αγροτικούς παραγωγούς, εταιρείες και την τοπική αυτοδιοίκηση.

• Περιοχή από Δικαστήρια μέχρι ΚΤΕΛ - Επιχειρηματικό Κέντρο Δυτικής Θεσσαλονίκης

• Περιοχή με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και δυναμική λόγω των χαρακτηριστικών της που μένει υποβαθμισμένη και ανεκμετάλλευτη

• Σημαντικά διατηρητέα κτήρια (Βίλκα, Μύλος, ΦΙΞ κλπ)

• ArXellence 2 ALUMIL: Θέμα του διαγωνισμού ο επανασχεδιασμός του δυτικού παράλιου μετώπου της Θεσσαλονίκης

• Η περιοχή παρουσιάζει πολλές προοπτικές για ανάπτυξη

• Εγγύτητα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης

• Υψηλό συντελεστή δόμησης

• Άμεση πρόσβαση στο λιμάνι, ΠΑΘΕ και σιδηρόδρομο

• • Σχεδιασμός ενός σύγχρονου επιχειρηματικού κέντρου όπου θα συνδυάζεται το παλιό ιστορικό στοιχείο με νέα επαγγελματικά κτήρια, υποδομές και άμεση σύνδεση με το ιστορικό κέντρο και τις αστικές μεταφορές.

• Πρώην Στρατόπεδα – Ανοιχτοί Χώροι Δυτικής Θεσσαλονίκη

Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ στους μεγαλύτερους ανοικτούς χώρους της δυτικής Θεσσαλονίκης και αυτοί δεν είναι άλλοι από τα Στρατόπεδα.

1. Πρώην Στρατόπεδο Παύλου Μελά

1. Πρώην Στρατόπεδο Καρατάσιου

1. Πρώην Στρατόπεδο Μεγάλου Αλεξάνδρου

1. Πρώην Στρατόπεδο Παπακυριαζή

Αξιοποίηση και ένταξη στον αστικό ιστό και στη ζωή της πόλης με γνώμονα την περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα.

• Πρώην Στρατόπεδο Παύλου-Μελά

• Δημιουργία του 1ου Μητροπολιτικού Πάρκου στην Θεσσαλονίκη – φθινόπωρο του 2023

• Έγκριση ΕΠΣ με Π.Δ. - Α’ φάση αξιοποίησης

• Σε εξέλιξη τα έργα διαμόρφωσης και αναβάθμισης του υπαίθριου χώρου ενώ πλέον δρομολογούνται και τα έργα αποκατάστασης κτιρίων

• Η Δυτική Θεσσαλονίκη αποκτά ένα μεγάλο υπαίθριο φυτεμένο χώρο που απουσιάζει αυτή την στιγμή από το αστικό τοπίο

• Πνεύμονας πρασίνου για την πόλη, θα αποτελεί πόλο έλξης για όλη την Θεσσαλονίκη (υπερτοπική σημασία)

•  Αναβαθμίζει την ταυτότητα και την εικόνα του Δήμου Παύλου-Μελά
•  Στόχος το πάρκο να είναι βιώσιμο και οικονομικά αυτοτελές - Μελέτη Βιωσιμότητας Μακροπρόθεσμου Στρατηγικού Πλάνου Δράσης

• Δραστηριότητες ήπιας ανάπτυξης για την κάλυψη των εξόδων συντήρησης και λειτουργίας του πάρκου

• Πρώην Στρατόπεδο Καρατάσιου
•  Με το ΓΠΣ Πολίχνης εγκρίθηκε η ένταξη του πρώην Στρατοπέδου Καρατάσιου ως ένα μητροπολιτικό πάρκο με εγκαταστάσεις κοινωφελών λειτουργιών υπερτοπικής σημασίας

• Κατηγορίες Χρήσεων Γης: Αθλητισμός, πολιτισμός, τριτοβάθμια εκπαίδευση και περίθαλψη

• Προβλέπεται η κατασκευή νέου Ογκολογικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης - αντικατάσταση Θεαγένειου
•  Στόχος μια σύγχρονη και καινοτόμα ιατρική και νοσηλευτική δομή που θα εξυπηρετεί όλη την Βόρεια Ελλάδα

• Η έκταση χωροθέτησης βρίσκεται δίπλα στα νοσοκομεία Παπαγεωργίου και 424 ΓΣΝ δημιουργώντας έτσι ένα «Πάρκο Υγείας»

• Σύμφωνα με απόφαση του ΔΣ Δ. Παύλου Μελά η έκταση του πρασίνου πρέπει να υπερβαίνει το 75% της συνολικής έκτασης του μητροπολιτικού πάρκου

• Πρώην Στρατόπεδο Μεγάλου Αλεξάνδρου

• Παραχώρηση τμήματος εμβαδού 161 στρεμμάτων στον Δ. Αμπελοκήπων-Μενεμένης και κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων

• Έγκριση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου

• Μητροπολιτικό κέντρο πρασίνου, πολιτισμού και κοινωνικών υποδομών υπερτοπικού χαρακτήρα

• Επανάχρηση κτιρίου στρατώνα – Δημιουργία Πάρκου για τον πολιτισμό της διατροφής

• Ανοικτοί χώροι άθλησης, γήπεδα ποδοσφαίρου και προπονητήριο στίβου
•  Πόλος αθλητισμού και αναψυχής

Προβλέπεται κατασκευή βιοκλιματικού και ενεργειακά αυτόνομου κλειστού κολυμβητηρίου ολυμπιακών διαστάσεων – Αναζήτηση χρηματοδότησης».

Κλείνοντας ο κ. Τσακούμης συνόψισε ότι η πόλη είναι μια, δυτικά και ανατολικά μαζί. «Για να αναπτυχθεί και να γίνει στο μέλλον η Θεσσαλονίκη αυτό που ονοματιζόμαστε, δηλαδή μια Μητρόπολη των Βαλκανίων και Πύλη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης απαιτείται όραμα, σχέδιο, στρατηγική και συντονισμένη διακυβέρνηση.

Όλα αυτά μαζί δεν είναι εύκολο να επιτευχθούν παρόλα αυτά αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε ενώ παράλληλα πρέπει να τρέξουμε και να υλοποιήσουμε όλα αυτά που είναι ήδη σε εξέλιξη και όσα έχουν σχεδιαστεί.

Η προσπάθεια για συνολικό στρατηγικό αναπτυξιακό σχεδιασμό της πόλης πρέπει να συνεχιστεί και φυσικά ενσωματώνοντας όλες τις υφιστάμενες δράσεις πρέπει να καταλήξει στον οδικό χάρτη ανάπτυξης της πόλης της Θεσσαλονίκης για τα επόμενα χρόνια λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, της κλιματικής ουδετερότητας και της ανθεκτικότητας!».