Μπορεί μια φωτογραφία να αλλάξει τη γεύση; 

Μπορεί ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης να αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το φαγητό; Η απάντηση είναι ναι.

Την εποχή του Instagram το φαγητό μοιάζει πιο όμορφο από ποτέ. Τα πιάτα είναι τόσο εντυπωσιακά που μοιάζουν με έργα τέχνης, δημιουργώντας μια ικανοποίηση μεγαλύτερη ακόμα κι από αυτήν που θα έπαιρνες αν τα δοκίμαζες…

Πολλά Instagramικά πιάτα γίνονται viral και επηρεάζουν κατά πολύ τις διατροφικές επιλογές μας. Θυμάται κανείς τις παλιές καλές εποχές, όταν το πρωινό μας ήταν ένα μπολ με δημητριακά και γάλα ή ένα ταπεινό κουλούρι Θεσσαλονίκης; Ούτε καν…

Ο «βασιλιάς των γευμάτων» δεν δίνει την ίδια ώθηση στον μεταβολισμό σου, αν δεν περιλαμβάνει… porridge βρώμης με μπανάνες, σπόρους chia και σοκολάτα ή bagel με ντομάτα, τυρί κρέμα και αβοκάντο!

Στην κουλτούρα που προωθείται από τους Instagrammers δίνεται μεγάλη σημασία στο marketing. Από την απόχρωση του πιάτου που θα χρησιμοποιηθεί για να αναδείξει το φαγητό και να ταιριάζουν μαζί οπτικά, όπως και τον τρόπο που θα στηθεί και θα φωτογραφηθεί αυτό, ώστε να είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Νόστιμο... τελετουργικό

Υπάρχει ολόκληρη τελετουργία που ακολουθείται πριν από οποιοδήποτε ποστάρισμα ενός πιάτου στο Instagram: η εύρεση της σωστής γωνίας λήψης και του σωστού φωτισμού, η επιλογή κατάλληλου φίλτρου για τη δημιουργία ευφάνταστων κάδρων γεμάτα χρώματα και φυσικά συγκεκριμένα hashtags, για να κερδίσεις followers και likes, και γιατί όχι, πιθανούς πελάτες.

Σκρολάροντας στα μπλογκ και στα προφίλ του Ιnstagram πολλών food bloggers βρίσκεις πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις και αντιλαμβάνεσαι σχεδόν αμέσως πως είναι η λάθος κίνηση από μέρους σου, ειδικά σε μια ώρα λιγούρας.

Πολλοί υποστηρίζουν πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνέβαλαν στη βελτίωση της ποιότητας της γεύσης και της εμφάνισης και δημιούργησαν νέες τάσεις. Άλλοι πάλι, πως πρόκειται για μια επιδερμική προσέγγιση μιας βασικής ανθρώπινης ανάγκης που παραμένει μόνο στο φαίνεσθαι, και επηρεάζει περισσότερο τις προσδοκίες παρά τη γεύση μας.

Insta... γεύση Θεσσαλονίκης

Τρεις Θεσσαλονικιές food bloggers εξηγούν στο «Food Magazine» τους λόγους που το «insta food κίνημα» έχει τη δύναμη να αλλάξει την κουλτούρα του φαγητού και να δημιουργεί νέες συμπεριφορές.

Η supermum_of_twinboys κατά κόσμον Ελένη Κουτσούκη πριν από το food blogging, συνδύαζε τη νοσηλευτική με το ψάρεμα μαζί με το σύζυγό της. Αφότου γέννησε, αποφάσισε να διοχετεύσει την ενέργεια και τη δημιουργικότητά της σε κάτι που αγαπά, εκτός από τα δίδυμα αγόρια της! Είναι food blogger σχεδόν τρία χρόνια τώρα και στόχος της είναι στο μέλλον να βιοπορίζεται αποκλειστικά και μόνο από το food blogging!

Θεωρεί πώς είναι ευχάριστο που το «insta food κίνημα» είναι πια πάρα πολύ ισχυρό. «Πλέον ο κόσμος μαθαίνει σιγά σιγά ότι υπάρχουν πολλές υγιεινές επιλογές και ταυτόχρονα πεντανόστιμες και ωφέλιμες για τον οργανισμό μας ή ότι μπορεί να φτιάξει ένα πλήρες γεύμα μέσα σε πολύ λίγο χρόνο»!

Η πανδημία του κορονοϊού και ο εγκλεισμός, λόγω της καραντίνας, συνέβαλαν σε πολύ μεγάλο βαθμό στην στροφή του κόσμου προς τη μαγειρική, καθώς η επισκεψιμότητα στους διάφορους ιστότοπους μαγειρικής και τα βίντεο με περισσότερο ή λιγότερο γνωστούς σεφ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έκαναν τις κατσαρόλες να «πάρουν φωτιά». Κάτι που η ίδια βίωσε ως ανάγκη πριν ακόμη από την καραντίνα, όταν ήταν μωρομάνα. «Καταλαβαίνω απόλυτα την ανάγκη που είχε ο κόσμος για δημιουργικό χρόνο εντός σπιτιού και θεωρώ κρίνοντας από τον εαυτό μου ότι λειτούργησε και ως αγχολυτικό σε μία περίοδο πολύ στρεσογόνο για όλους μας».

Η τάση προς τη μαγειρική και ο χώρος του food blogging ολοένα και μεγαλώνει και εξελίσσεται, κάτι που μπορεί κανείς να διαπιστώσει με κάποια δημοφιλή hashtags, όπως #foodiesofinstagram #eats #foodstagram #instafood #foodpics.

Αυτό που μπορεί να «μεταμορφώσει» το φαγητό είναι σίγουρα μια φωτογραφία. «Νομίζω ότι σε ένα post κάποιες φορές η φωτογραφία μιλάει δυνατότερα απ' την συνταγή. Είναι αυτό που λέμε η πρώτη εντύπωση, αυτό που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον των followers. Προσωπικά δεν είμαι επαγγελματίας φωτογράφος αλλά προσπαθώ να έχω τα μάτια μου και τα αυτιά μου ανοιχτά ώστε να εξελίσσομαι συνεχώς. Ξέρω ότι έβγαλα μια καλή φωτογραφία όταν την κοιτάζω και μου χαρίζει το χαμόγελο της ικανοποίησης. Πάρα πολλοί food bloggers είναι αυτό που λέμε «one man show»!

Ωστόσο, όταν υπάρχει συνεργασία food bloggers και φωτογράφων, το αποτέλεσμα πραγματικά είναι άλλου επιπέδου.

Για πολλούς το food blogging είναι πλέον κανονική δουλειά και μάλιστα πολύ χρονοβόρα!

«Πολλοί νομίζουν ότι απλά μαγειρεύεις και με ένα κλικ έχεις το αποτέλεσμα που βλέπει κάποιος στο τελικό πόστ. Δεν είναι όμως τόσο απλά τα πράγματα! Μια συνταγή μπορεί να χρειαστεί πολλές δοκιμές μέχρι να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Επίσης, Η φωτογράφιση από μόνη της είναι μια διαδικασία που απαιτεί πάρα πολύ χρόνο, συν την “λάντζα” που έχεις μετά ,την επιλογή των φωτογραφιών, το editing αν και όταν χρειάζεται, την σύνταξη των κειμένων κ.α. Μιλάμε για πολλές ώρες δουλειάς».

Όσο για το ποιες συνταγές κεντρίζουν περισσότερο τα ενδιαφέρον του κόσμου, η εμπειρία τής έχει δείξει ότι είναι αυτές με τα λιγότερα υλικά.

«Εγώ αγαπώ τις απλές, γρήγορες και πρωτότυπες συνταγές. Αυτές που μπορούν να βάλουν και τον πιο ανίδεο άνθρωπο στην κουζίνα του να δημιουργήσει! Παρόλα αυτά, και οι κλασικές συνταγές έχουν το δικό τους κοινό και είναι πολύ μεγάλο. Δικαίως βέβαια γιατί εκεί βρίσκονται και τα παραδοσιακά μας πιάτα, εκείνα που θυμίζουν τις ρίζες μας, εκείνα που φέρνουν μνήμες»!

Στη μαγειρική, η έμπνευση και η φαντασία δεν έχουν τέλος. «Η πιο απλή συνταγή μπορεί να γίνει σύνθετη και το αντίστροφο . Μια συνταγή μπορεί να σε πάει σε μια άλλη, νέα. Μια γεύση, μια σκέψη, μια μυρωδιά ακόμα και μια αρχική συνταγή που δεν θα πετύχει, μπορεί να δημιουργήσει κάτι εντελώς νέο και διαφορετικό κι αυτό είναι συναρπαστικό»!

Η δημοφιλέστερη συνταγή της είναι η τυρόπιτα στην τοστιέρα με τρία μόλις υλικά!

«Ανέβηκε σε ποστ πριν από έναν χρόνο στο Instagram και σε βίντεο στο Tik Tok τον Αύγουστο του 2021. Έγινε viral με πάνω από 300 χιλιάδες προβολές. Είναι μια συνταγή που δημιουργήθηκε από ανάγκη σε μια περίοδο που είχε χαλάσει η κουζίνα μου και χρησιμοποιούσα ένα γκαζάκι και την τοστιέρα, επομένως… έπρεπε να είμαι πιο ευρηματική»!

Η πιο αγαπημένη συνταγή τόσο της ίδιας όσο και των followers της είναι το Cappuccino Porridge! «Προέκυψε σαν ιδέα, επειδή -με δύο μικρά παιδιά- ο καφές μου πάντα κατέληγε να είναι κρύος μέχρι να τον πιω, ενώ ταυτόχρονα ήθελα να φάω και πρωινό!

Η τρίτη συνταγή που μοιράζεται μαζί μας είναι ένα φαγητό που ταιριάζει στις μέρες που διανύουμε, μιας που είναι νηστίσιμο. Καλαμάρια γεμιστά!

Η ιστορία με το φαγητό για τη Μαριαλένα Τερζή aka greekmamachef ξεκινάει από την παιδική της ηλικία. Μεγαλωμένη στη Νότια Αφρική και την Αυστραλία, άρχισε να πειραματίζεται από μικρή με τη μαγειρική, όταν διαπίστωσε πως τα παραδοσιακά ελληνικά πιάτα που μαγείρευαν οι γονείς της στο σπίτι για τους φίλους τους στην χώρα όπου βρίσκονταν κάθε φορά, είχαν τρομερή απήχηση.

Το food blogging μπήκε στη ζωή της το 2015, σε μια εποχή που ακόμα στην Ελλάδα δεν το πολυγνωρίζαμε, θέλοντας να αφήσει μια παρακαταθήκη των συνταγών της στα παιδιά της διαδικτυακά, όπως έκανε σε εκείνη η μητέρα της, μέσω των γραπτών συνταγών.

«Οι συνταγές και η μαγειρική είναι σαν την μουσική. Όπως στη μουσική αλλάζεις τις νότες και δημιουργείς καινούριες μελωδίες, έτσι και στις συνταγές με φαντασία και έμπνευση αλλάζεις μερικά στοιχεία (υλικά) και δημιουργείς καινούρια αριστουργήματα».

Η στροφή προς τη μαγειρική που παρατηρείται, σε μεγάλο βαθμό, τα τελευταία δύο χρόνια, είναι για την ίδια ένα ευχάριστο γεγονός, μιας και επειδή έβαλε τον κόσμο μέσα στην κουζίνα και άλλαξε τις διατροφικές συνήθειές μας προς το καλύτερο! «Δόθηκε η ευκαιρία σε πολλές γυναίκες και άντρες να δημιουργήσουν στον χώρο τους εύκολα, γρήγορα, νόστιμα και ευπαρουσίαστα πιάτα, όλα με την βοήθεια των food bloggers που δίνουν αναλυτικές συνταγές! Κάτι που εν τέλει αποδείχθηκε πως δεν είναι ακατόρθωτο! Λίγη έμπνευση και μεράκι να υπάρχει και όλα γίνονται»!

Κρίνει πως το insta food κίνημα είναι αρκετά ισχυρό και πως τα ινσταγκραμικά πιάτα επηρεάζουν ως ένα βαθμό, τον τρόπο που τρώμε. «Παίζει ρόλο ο τρόπος ζωής του καθενός και από ποιον επηρεάζεται, όχι μόνο στο Instagram αλλά και στην καθημερινότητά του. Υπάρχουν πολλά διατροφικά κινήματα. Vegan, Vegetarian, ωμοφαγία κ.α. όπως και πολλοί είναι οι διατροφολόγοι ή οι health coaches που σου αλλάζουν τελείως τον τρόπο που βλέπεις το φαγητό! Πολλές φορές δηλαδή, ένα σκέτο κουλούρι Θεσσαλονίκης μπορεί να είναι το μόνο που χρειάζεσαι, αν μιλήσουμε, για παράδειγμα για το πρωινό».

Στον κόσμο του Instagram η φωτογραφία και η παρουσίαση των πιάτων παίζουν τον μεγαλύτερο ρόλο. To food styling βέβαια εκφράζεται διαφορετικά από τον καθένα μέσα από την σελίδα του. «Ένα καλά φωτογραφισμένο πιάτο είναι ικανό να σου ανοίξει την όρεξη και να σε βάλει στην κουζίνα! Θέλω οι ακόλουθοι μου να βλέπουν τις φωτογραφίες μου και να ζωντανεύει το φαγητό μπροστά τους! Έξαλλου η τεχνολογία δεν μας έχει φέρει διαδικτυακά την γεύση και την όσφρηση ακόμη, άρα δουλεύουμε με την… θέαση των όμορφων εικόνων»!

Η greekmamachef φωτογραφίζει η ίδια τις δημιουργίες της, προσπαθώντας κάθε φορά να τις παρουσιάσει, όπως ακριβώς είναι, «χωρίς περιτύλιγμα». Για να βγάλει το επιθυμητό αποτέλεσμα σε κάθε ανάρτηση απαιτείται χρόνος, κόπος, μεράκι, δουλειά και οπωσδήποτε οργάνωση.

Προς το παρόν, δεν χρειάστηκε επαγγελματία φωτογράφο, όμως, κατά τη γνώμη της, το food blogging έχει σίγουρα εξελιχθεί σε μια ιδιαίτερα κερδοφόρα βιομηχανία επαγγελματιών και έχει δώσει δουλειά σε πολύ κόσμο. «Θαυμάζω όσους επιλέγουν να αναδείξουν τα πιάτα τους μέσα από μια επαγγελματική φωτογράφιση. Συχνά παραπέμπουν σε πίνακα ζωγραφικής».

Σε οικονομικό επίπεδο, το food blogging, έπειτα από επτά χρόνια, της έχει δώσει τη δυνατότητα να καλύπτει τα έξοδα των υλικών που χρειάζεται για τις συνταγές και καμιά φορά «να βγαίνει και κανένα χαρτζιλίκι», ωστόσο δεν βιοπορίζεται από αυτό, κάτι που ίσως στο μέλλον αλλάξει. «Πιστεύω παρόλα αυτά, πως εάν αγαπάς το χόμπι σου, εν προκειμένω το food blogging και δουλέψεις πάνω σε αυτό, μπορείς άνετα να το κάνεις κανονική δουλειά».

Αναφορικά με την απήχηση των συνταγών στον κόσμο του Instagram, τον πρωταρχικό ρόλο σε αυτό έχει ο αλγόριθμος. «Κάποιες φορές δηλαδή, η πλατφόρμα φιλτράρει τις δημοσιεύσεις σου και δεν τις εμφανίζει στην σελίδα αναζήτησης των followers σου και δυστυχώς, κάπου εκεί χάνονται πολλές συνταγές που πιθανότατα να άξιζαν παραπάνω προβολή. Γενικότερα όμως, ο κόσμος αναζητά συνταγές ανάλογα με τις ανάγκες του και τη διάθεση του. Στη σελίδα μου τουλάχιστον, δεν έχω παρατηρήσει, για παράδειγμα, μεγαλύτερη η μικρότερη ανταπόκριση σε γλυκές και αλμυρές συνταγές ή εύκολες και γρήγορες».

Από τη μεριά τους οι food bloggers φαίνεται να ακολουθούν την τάση «Mixing the old with the new»! Επιλέγουν δηλαδή να παρουσιάζουν συνδυασμούς κλασσικών και εναλλακτικών συνταγών, στους οποίους ο κόσμος ανταποκρίνεται πολύ θετικά.

Τρεις τέτοιες «συνδυαστικές» και δοκιμασμένες συνταγές προτείνει και στο «Food Magazine»: Τα Ρολάκια Κανέλας, το Κέικ Καρότου και ο μουσακάς! Απολαύστε τα!

Η δημιουργός του apla_spitika Χριστίνα Βρακά μεγάλωσε σε ένα σπίτι με μια μαμά που ανέκαθεν μαγείρευε πολύ νόστιμα, την οποία και βοηθούσε ως μικρό κοριτσάκι. Κάπως έτσι αποφάσισε να φοιτήσει σε σχολή μαγειρικής και να ασχοληθεί επαγγελματικά με αυτήν για τουλάχιστον επτά χρόνια.

Σήμερα δεν εργάζεται στον χώρο της εστίασης, όμως το food blogging και το insta food μπήκαν στη ζωή της εδώ και δύο χρόνια, ως χόμπι. Κύριος εμπνευστής των συνταγών της είναι ο σύζυγός της, καθώς είναι λάτρης του καλού και «ψαγμένου» φαγητού. Εντούτοις, η ομορφιά αλλά και η χάρη που έχει κάθε εποχή, κινητοποιούν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά της. «Στη μαγειρική δεν υπάρχει παρθενογένεση. Από πολύ απλά υλικά και εύκολες συνταγές, μπορούμε να δημιουργήσουμε κάτι πολύ δυνατό».

Κάνοντας μια περιήγηση στις δημοσιεύσεις στο Ιnstagram προφίλ apla_spitika, πέφτεις πάνω σε λαχταριστά και χορταστικά γεύματα που ικανοποιούν και τις πιο δύσκολες γεύσεις. Χρωματιστές βίδες με μπεσαμέλ κουνουπιδιού, κόκορας με μπάμιες, αλμυρά muffins με πεπερόνι και κεφαλοτύρι…

«Με βάση την εμπειρία μου, ο κόσμος, ανεξάρτητα από τα trends που υπάρχουν κάθε τόσο στο Instagram, συνεχίζει να ψάχνει τις παραδοσιακές συνταγές. Προσωπικά, όσες φορές παρουσίασα μια πιο «ψαγμένη» συνταγή δεν είχε την απήχηση που περίμενα».

Το γαστρονομικό περιεχόμενο που κυκλοφορεί στο Instagram έχει ισχυρό αντίκτυπο στον τρόπο που τρώμε και δημιουργούμε πλέον τις συνταγές. Τα Instagramικά πιάτα δείχνουν ουσιαστικά τις τάσεις στο φαγητό, που άλλοτε είναι εφήμερες και άλλοτε μόνιμες. «Το πρωινό είναι ένα τέτοιο παράδειγμα, αν και πιστεύω ότι εξελίχθηκε μέσα από την ανάγκη των νεότερων γενεών, να τρώμε πιο υγιεινά και να ξεφύγουμε από τα συνηθισμένα».

Ένα όμορφα διακοσμημένο και φωτογραφισμένο πιάτο θα προσελκύσει σίγουρα κόσμο και πολλές φορές likes και θετικά σχόλια. «Και όσο μεγαλύτερη απήχηση έχει κάποιος blogger, τόσο μεγαλύτερες και οι απαιτήσεις από τους followers. Από εκεί και έπειτα εξαρτάται από το που θέλει να εστιάσει ο καθένας. Παρόλα αυτά, αν μια συνταγή δεν είναι καλή, δεν θα σωθεί από μια καλή φωτογραφία. Αντιθέτως θα υπάρξει απογοήτευση για το μη επιθυμητό αποτέλεσμα».

Η Χριστίνα Βρακά τονίζει πως η τάση του κόσμου για τη μαγειρική ξεκίνησε εδώ και παραπάνω από μια δεκαετία, λόγω της οικονομικής κρίσης, και γιγαντώθηκε μέσω των διαγωνισμών μαγειρικής και εσχάτως της πανδημίας. «Μια τάση που πιστεύω πως συνεχίζεται και σήμερα και θα συνεχιστεί επ’ αόριστον, λόγω του ότι έγινε συνήθεια να τρώμε σωστά και υγιεινά. Κάτι το οποίο μπορούμε να πετύχουμε μόνο όταν έχουμε τον πλήρη έλεγχο της κουζίνας μας».

Στις πιο δημοφιλείς συνταγές της συγκαταλέγονται τα κουλουράκια βουτύρου, η νηστίσιμη σιροπιαστή κολοκυθόπιτα, και ο νηστίσιμος σιμιγδαλένιος χαλβάς χωρίς λάδι.