Τώρα που η οχλοβοή της «μάχης των μαχών» κατά του «εργασιακού νομοσχεδίου» κατασίγασε, με μόνο θύμα την κοινή λογική λόγω της έκτασης των ανοησιών που εκστομίστηκαν, ένθεν κακείθεν, ήλθε η ώρα για μια πρώτη συνολική εκτίμηση του νέου πλέον νόμου του κράτους.

Εν πρώτοις, παρατηρούμε ότι οι νέες διατάξεις διαπερνούν εγκάρσια διάφορες επί μέρους ενότητες του εργατικού δικαίου, χωρίς, όμως, να επέρχονται δομικές ανατροπές στην υφιστάμενη εργατική νομοθεσία. Έτσι, ο νόμος Χατζηδάκη δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «τολμηρός» και δύσκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι επέφερε «τομές» σε ξεπερασμένες αντιλήψεις διαχείρισης των ατομικών και συλλογικών εργασιακών σχέσεων.

Ωστόσο, με το νέο νόμο επέρχονται αρκετές νομοθετικές παρεμβάσεις, λιγότερο ή περισσότερο επιτυχημένες, πρέπει δε να αναμένουμε κατά πόσο θα εφαρμοστούν αυτές στην πράξη και τί συγκεκριμένα αποτελέσματα θα επέλθουν από την εφαρμογή αυτή. Επίσης, ανεξάρτητα της οποιασδήποτε κριτικής επί μέρους προβλέψεων του νέου νόμου, για το μόνο που δεν θα μπορούσε να κατηγορηθεί αυτός είναι ότι έχει αντεργατικά χαρακτηριστικά και ότι αποστερεί τους εργαζόμενους από δικαιώματά τους.

Συνοπτικά, οι νομοθετικές παρεμβάσεις χωρίζονται σε τέσσερις τομείς. Ο πρώτος αφορά ζητήματα οφειλόμενης προσαρμογής του ελληνικού εργατικού δικαίου σε πρόσφατες κανονιστικές εξελίξεις του ευρωπαϊκού και διεθνούς εργατικού δικαίου, όπως είναι τα θέματα προστασίας από την παρενόχληση και την βία στο χώρο της εργασίας, τα θέματα εξισορρόπησης εργασιακής και οικογενειακής ζωής καθώς και το ζήτημα της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων. Ο δεύτερος τομέας αφορά ζητήματα λειτουργίας των ατομικών εργασιακών σχέσεων (νέες μορφές απασχόλησης, διευθέτηση χρόνου εργασίας, υπερωρίες, απολύσεις), ο τρίτος τομέας ασχολείται με ζητήματα που αφορούν στη συνδικαλιστική οργάνωση και δράση, καθώς και στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και, τέλος, ο τέταρτος τομέας αφορά θέματα ελέγχου και διοίκησης της εργασίας (αναδιάρθρωση ηλεκτρονικού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, ανεξάρτητη Επιθεώρηση Εργασίας).

Σε κανένα από τα παραπάνω θέματα δεν εντοπίζει κανείς «αντεργατικές διαθέσεις», εκτός εάν θεωρηθεί ότι οι εργαζόμενοι βλάπτονται από την εξίσωση της προστασίας τους με αυτή που προβλέπουν οι Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ή από την προσφορά εκ μέρους του νέου νόμου περαιτέρω δυνατοτήτων εξισορρόπησης της προσωπικής με την εργασιακή τους ζωής. Άλλωστε, όταν ο νέος νόμος απαιτεί την εγγραφή των συνδικαλιστικών οργανώσεων σε Μητρώα και καλεί τους συνδικαλιστές να σέβονται τις δημοκρατικές αρχές κατά τη λήψη σοβαρών αποφάσεων (με την καθιέρωση της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας), όχι μόνο δεν βλάπτει τα εργασιακά δικαιώματα, αλλά, αντίθετα, υπενθυμίζει ότι τα συνδικάτα δεν πρέπει να λειτουργούν ως εν κρυπτώ λειτουργούσες λέσχες κομματικά μυημένων μειοψηφιών, αλλά ότι οφείλουν να εκπροσωπούν τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων και να διαχειρίζονται σοβαρά και υπεύθυνα τα ουσιαστικά συμφέροντά τους.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 4 Ιουλίου 2021