Το 2022 αναδείχθηκε ως η δεύτερη χειρότερη χρονιά όσον αφορά τη διασπορά του ιού του Δυτικού Νείλου, από το 2010 όταν ξεκίνησε για πρώτη φορά η καταγραφή κρουσμάτων από τον συγκεκριμένο ιό στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία τα οποία ανακοίνωσε ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, έως την 1η Νοεμβρίου έχουν διαγνωστεί 284 κρούσματα πανελλαδικά, ενώ έχουν σημειωθεί και 30 θάνατοι εξ αιτίας λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου.

Η χειρότερη χρονιά έως τώρα ήταν το 2018 κατά την οποία σημειώθηκε ρεκόρ με 317 κρούσματα πανελλαδικά και ακολουθούσε το 2010 με 262. Η δε Κεντρική Μακεδονία κατέχει το αρνητικό ρεκόρ με τα περισσότερα κρούσματα, όχι μόνο πανελλαδικά, αλλά και σε ολόκληρη της Ευρώπη, σε αναλογία περιστατικών σε σχέση με τον πληθυσμό.

Με τη χθεσινή έκθεση του ΕΟΔΥ ουσιαστικά κλείνει η φετινή περίοδος κυκλοφορίας του ιού καθώς στη διάρκεια της τελευταίες εβδομάδας δεν καταγράφηκε κανένα κρούσμα.

Τα σημάδια ότι το 2022 θα ήταν κακή χρονιά όσον αφορά τη διασπορά του συγκεκριμένου ιού είχαν φανεί από πολύ νωρίς το καλοκαίρι. Συγκεκριμένα, ο ιός έκανε την εμφάνισή του ένα μήνα νωρίτερα, σε σχέση με πέρυσι, αλλά και με προηγούμενα χρόνια. Το πρώτο περιστατικό λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου ανακοινώθηκε φέτος από τον ΕΟΔΥ στις 8 Ιουλίου και είχε εντοπιστεί στη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης και ειδικότερα στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης. Το 2021 τα πρώτα τρία κρούσματα, όλα στο δήμο Πέλλας, είχαν ανακοινωθεί στις 2 Αυγούστου.

Σύμφωνα με τον Σπύρο Μουρελάτο, Δρ. Βιολογίας, εκπρόσωπο της εταιρείας «Οικοανάπτυξη» η οποία υλοποιεί το επίγειο πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών στην Κεντρική Μακεδονία “φέτος ανιχνεύσαμε τον ιό στο δίκτυο των πουλερικών, ήδη από τις αρχές Ιουνίου. Ήμασταν δηλαδή ένα μήνα μπροστά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Στη συνέχεια τον ανιχνεύσαμε και στα δείγματα βιολογικού υλικού τα οποία λαμβάνονται από κουνούπια. Συνεπώς τα σημάδια ότι η φετινή χρονιά θα ήταν χειρότερη από τις προηγούμενες υπήρχαν και δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν”.

Πρωτιά για την Κ. Μακεδονία

Από τα 284 κρούσματα πανελλαδικά, τα 228 (ποσοστό 80,3%) διαγνώσθηκαν στην Κεντρική Μακεδονία η οποία, σταθερά, διατηρεί τα σκήπτρα, όχι μόνον στη χώρα μας, αλλά και πανευρωπαϊκά. Τα 228 κρούσματα ήταν μακράν η χειρότερη επίδοση, με δεύτερη χειρότερη χρονιά το 2020 με 91 κρούσματα. Ο ετήσιος μέσος όρος της δεκαετίας 2010-2020 ήταν 48. Το 2021 η Κ. Μακεδονία κυμάνθηκε στον μέσο όρο με 46 κρούσματα αλλά φέτος ήταν σχεδόν πέντε φορές πάνω από τον μέσο όρο.

Σύμφωνα με τον κ. Μουρελάτο «τα περισσότερα κρούσματα πανευρωπαϊκά καταγράφονται σε δύο συγκεκριμένες περιοχές της Ιταλίας, Εμίλια Ρομάνια και Βένετο, οι οποίες όμως έχουν πληθυσμό αρκετών εκατομμυρίων και ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία. Ωστόσο, εάν κάνουμε την αναγωγή ανά αριθμό κατοίκων η περιοχή η δική μας έρχεται πρώτη στην Ευρώπη». Οι λόγοι, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι πολλοί.

«Φαίνεται πως στην Κεντρική Μακεδονία έχει δημιουργηθεί πλέον, μια ενδημική κατάσταση όσον αφορά τον ιό του Δυτικού Νείλου. Αυτό οφείλεται κυρίως στο τρίπτυχο, περισσότερα νερά, περισσότερα κουνούπια, περισσότερα πουλιά. Στην περιοχή υπάρχουν για παράδειγμα, υγροβιότοποι με μεγάλη συγκέντρωση πουλιών, αρκετά από τα οποία μολύνονται, στη συνέχεια μολύνουν τα κουνούπια και μέσω αυτών ο ιός μεταδίδεται στον άνθρωπο».

Σύμφωνα με τον κ. Μουρελάτο οι λόγοι της φετινής έξαρσης είναι ότι ο ιός έκανε πολύ νωρίς την εμφάνισή του κι επιπλέον, παρότι το πλήθος των κουνουπιών είναι πάνω κάτω το ίδιο με τα προηγούμενα χρόνια, υπάρχει ωστόσο αυξημένος αριθμός των κουνουπιών culex τα οποία ενοχοποιούνται για τη μετάδοση του ιού.

Χειρότερες Ημαθία και Χαλκιδική

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ έως χθες είχαν διαγνωστεί φέτος 228 κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας εκ των οποίων τα 148 εκδήλωσαν σοβαρότερα συμπτώματα λοίμωξης στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.

Τα περισσότερα από τα κρούσματα, σύνολο 110 εντοπίστηκαν στην πολυπληθέστερη περιφερειακή ενότητα της Θεσσαλονίκης. Εξ αυτών τα 57 ήταν στο πολεοδομικό συγκρότημα και τα 53 στο υπόλοιπο του νομού.

Ακολουθούν η Ημαθία με 46 κρούσματα και η Χαλκιδική με 22. Οι δύο αυτοί νομοί είναι και οι πλέον επιβαρυμένοι εάν κρίνουμε με βάση τον πληθυσμό.

Έτσι, με αναγωγή ανά 100.000 κατοίκους, ο δήμος με τα περισσότερα κρούσματα με προσβολή στο ΚΝΣ είναι αυτός της Νέας Προποντίδας στη Χαλκιδική με 38,4 περιστατικά/100.000 και ακολουθεί ο δήμος Αλεξάνδρειας στην Ημαθία με 33,7/100.000.

Στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης ως πλέον επιβαρυμένος δήμος εμφανίζεται της Χαλκηδόνας με 20,8 και ακολουθεί ο δήμος Θέρμης με 13,2.


Αριθμός κρουσμάτων ανά δήμο

Τα προηγούμενα χρόνια

Αναλυτικά στοιχεία για τον ιό του δυτικού Νείλου υπάρχουν από το 2010 και εντεύθεν. Στην Κ. Μακεδονία την περίοδο 2010-2013 είχαν διαγνωστεί 323 κρούσματα. Άλλα 157 τη διετία 2018-2019, 91 το 2020 και 46 το 2021. Σε πανελλαδικό επίπεδο, τα πρώτα τρία χρόνια καταγραφής των στοιχείων υπήρξαν αρκετά κρούσματα (262 το 2010, 100 το 2011 και 162 το 2012), αλλά στη συνέχεια υπήρξε μια σταδιακή κάμψη με 86 κρούσματα το 2013 και 15 το 2014.

Μάλιστα ακολούθησαν δύο χρόνια, το 2015 και το 2016 χωρίς κανένα κρούσμα πανελλαδικά για να ακολουθήσει στη συνέχεια σταδιακή άνοδος με 48 περιστατικά το 2017, 317 το 2018 που ήταν και η χειρότερη χρονιά έως τώρα, 227 το 2019, 138 το 2020 και μόλις 56 το 2021.

Στο διάστημα αυτό, από το 2010 έως το 2021 σημειώθηκαν και 198 θάνατοι, σε σύνολο 1.410 κρουσμάτων (ποσοστό 14%) οι οποίοι αποδίδονται στη λοίμωξη από τον ιό του δυτικού Νείλου.

Αριθμός πανελλαδικών κρουσμάτων ανά έτος