Οι ΗΠΑ έκαναν χθες, Τετάρτη, ένα ακόμη βήμα προς την απαγόρευση του TikTok, μετά την υιοθέτηση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων νομοσχεδίου που ζητεί από το μέσο κοινωνικής δικτύωσης να διακόψει τους δεσμούς του με την Κίνα.

Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη για την πλατφόρμα, αν και το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στη Γερουσία, η έγκριση της οποίας είναι απαραίτητη προκειμένου να γίνει νόμος, δεν είναι βέβαιο.

Από την πλευρά του το Πεκίνο σήμερα διαβεβαίωσε ότι θα λάβει «όλα τα απαραίτητα μέτρα» για να προστατεύσει τις κινεζικές επιχειρήσεις.

«Οι ΗΠΑ πρέπει (…) να σταματήσουν τις πιέσεις που έχουν στόχο να εκδιώξουν ξένες επιχειρήσεις» από την αγορά τους, κατήγγειλε εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, προειδοποιώντας ότι η Κίνα «θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα» για να υπερασπιστεί τις επιχειρήσεις της.

«Το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από την αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων θέτει τις ΗΠΑ σε αντίθετη πορεία από την αρχή του έντιμου ανταγωνισμού και τους διεθνείς κανόνες για την οικονομία και το εμπόριο», δήλωσε ο Ουάνγκ Ουενμπίν εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

«Αν η πρόφαση της εθνικής ασφάλειας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εκδιωχθούν αυθαίρετα πετυχημένες επιχειρήσεις άλλων χωρών, τότε δεν υπάρχει ούτε ισότητα ούτε δικαιοσύνη», κατήγγειλε ο Ουάνγκ.

Μπροστά στην απειλή της απαγόρευσης, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του TikTok Σου Ζι Τσιου ζήτησε από τους 170 εκατομμύρια χρήστες του μέσου στις ΗΠΑ να αντιδράσουν μαζικά. «Κάντε τη φωνή μας να ακουστεί», έγραψε στο TikTok και το Χ μετά την ψηφοφορία στη Βουλή.

«Δεν θα σταματήσουμε να υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας και θα εξακολουθήσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε, ασκώντας και τα νομικά μας δικαιώματα, για να προστατεύσουμε αυτή την καταπληκτική πλατφόρμα που δημιουργήσαμε μαζί σας», πρόσθεσε.

Ο ίδιος εκτίμησε ότι το νομοσχέδιο θέτει σε κίνδυνο «300.000 θέσεις εργασίας» στις ΗΠΑ, απειλώντας κυρίως να στερήσει «δισεκατομμύρια δολάρια» σε έσοδα από τις «μικρές επιχειρήσεις που εξαρτώνται από το TikTok».

Το TikTok βρίσκεται εδώ και μήνες στο στόχαστρο των αμερικανικών αρχών, με πολλούς αξιωματούχους να εκτιμούν ότι η πλατφόρμα επιτρέπει στο Πεκίνο να κατασκοπεύει και να χειραγωγεί τους 170 εκατομμύρια χρήστες της στις ΗΠΑ, κάτι που η εταιρεία διαψεύδει κατηγορηματικά.

Η εταιρεία έχει επανειλημμένα διαβεβαιώσει ότι δεν έχει λάβει τέτοιου είδους αιτήματα από το Πεκίνο και τονίζει ότι, ακόμη κι αν αυτό συμβεί, θα αρνηθεί να αποκαλύψει προσωπικά δεδομένα χρηστών της.

«Μυστική» διαδικασία

Το νομοσχέδιο, που υιοθετήθηκε με μεγάλη πλειοψηφία 352 ψήφων υπέρ σε σύνολο 431, «δεν απαγορεύει το TikTok», εκτίμησε ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων Χακίμ Τζέφρις.

«Έχει στόχο να δώσει λύσεις σε θεμιτά ζητήματα εθνικής ασφάλειας και προστασίας των δεδομένων που συνδέονται με τις σχέσεις του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος με ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης», εξήγησε.

«Η διαδικασία αυτή διεξήχθη μυστικά και το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε εκτάκτως για έναν λόγο: πρόκειται για απαγόρευση», κατήγγειλε από την πλευρά της εκπρόσωπος του TikTok.

Ωστόσο αβέβαιη παραμένει η τύχη του εν λόγω νομοσχεδίου στη Γερουσία, όπου γερουσιαστές με επιρροή έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους σε ένα τόσο ακραίο μέτρο εις βάρος μιας εξαιρετικά δημοφιλούς εφαρμογής.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει δηλώσει ότι, αν το νομοσχέδιο περάσει από τη Γερουσία, θα το υπογράψει.

Το νομοσχέδιο αναγκάζει τη ByteDance, την κινεζική μητρική εταιρεία του TikTok, να πουλήσει την εφαρμογή σε διάστημα 180 ημερών, καθώς σε διαφορετική περίπτωση αυτή θα τεθεί εκτός των διαδικτυακών καταστημάτων της Apple και της Google στις ΗΠΑ.

Μέχρι στιγμής δεν έχει εμφανιστεί επισήμως κανένας υποψήφιος αγοραστής. Εξάλλου είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η αξία του TikTok, κυρίως στην περίπτωση αναγκαστικής πώλησης της εφαρμογής. Το 2020 η ByteDance είχε ορίσει τιμή τα 60 δισεκ. δολάρια, όταν η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ της είχε ζητήσει να πουλήσει την πλατφόρμα, σύμφωνα με το Bloomberg.

Ελευθερία έκφρασης

Πολλές αμερικανικές πολιτείες και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχουν απαγορεύσει την εφαρμογή στα επίσημα τηλέφωνα των δημοσίων υπαλλήλων, επικαλούμενες κινδύνους για την εθνική ασφάλεια.

Ο πρώην πρόεδρος Τραμπ άλλαξε αιφνιδιαστικά στάση τη Δευτέρα δηλώνοντας ότι είναι αντίθετος στην απαγόρευση του TikTok, κυρίως διότι κάτι τέτοιο θα ενισχύσει τη Meta, ιδιοκτήτρια του Facebook και του Instagram, την οποία έχει χαρακτηρίσει «εχθρό του λαού».

Το 2020 ο Τραμπ είχε προσπαθήσει να αποσπάσει το TikTok από τον έλεγχο της ByteDance, προτού τον εμποδίσει η αμερικανική δικαιοσύνη.

Ο Ρεπουμπλικάνος, που είναι εκ νέου υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, διαψεύδει τις κατηγορίες σύμφωνα με τις οποίες άλλαξε στάση επειδή ένας μεγάλος επενδυτής του TikTok, ο Τζεφ Γιας απείλησε να μην προσφέρει άλλες δωρεές στις προεκλογικές εκστρατείες υποψηφίων του κόμματος.

Και άλλες απόπειρες απαγόρευσης του TikTok από τις αμερικανικές ομοσπονδιακές αρχές έχουν επίσης αποτύχει, κυρίως λόγω των ανησυχιών για την ελευθερία της έκφρασης.

Η εφαρμογή νόμου, που υιοθετήθηκε τον Μάιο από τη πολιτεία της Μοντάνα και ο οποίος απαγόρευε την πλατφόρμα, ανεστάλη από ομοσπονδιακό δικαστήριο τον Νοέμβριο καθώς κρίθηκε ότι αντίκειται στο συνταγματικό δικαίωμα των Αμερικανών στην ελευθερία της έκφρασης.