Μάσκα ή όχι; Η ανακοίνωση των αμερικανικών αρχών ότι οι εμβολιασμένοι κατά της covid-19 μπορούν να σταματήσουν να φορούν μάσκα εξέπληξε τους τοπικούς αξιωματούχους, τους ειδικούς και τις επιχειρήσεις στις ΗΠΑ προκαλώντας χθες Παρασκευή έντονες αντιπαραθέσεις και κάποια σύγχυση στη χώρα.

Ακόμη και στο Κογκρέσο υπήρξαν διαφωνίες και διαπληκτισμοί καθώς ασκήθηκαν πιέσεις σε κάποιους βουλευτές να βγάλουν τη μάσκα τους, παρά την έκκληση την Πέμπτη του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν να αντιμετωπίζονται “με ευγένεια και σεβασμό” όσοι επιθυμούν να εξακολουθήσουν να τη φοράνε.

Η οδηγία, που αρχικά φάνηκε απλή, προκάλεσε πολλά ερωτήματα σε μια χώρα που για καιρό αποτέλεσε επίκεντρο της πανδημίας του κορονοϊού και όπου η διαμάχη για τις μάσκες είχε αποτελέσει πριν ένα χρόνο, όταν είχε γενικευτεί η σύσταση για τη χρήση τους, πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης.

Οι συστάσεις που ανακοίνωσαν την Πέμπτη τα Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών (CDC) δεν είναι δεσμευτικές. Επιπλέον δεν ισχύουν στα μέσα μεταφοράς και τα νοσοκομεία, ενώ οι αμερικανικές αρχές διευκρίνισαν ότι δεν ισχύουν αν η χρήση μάσκας “απαιτείται από τους ομοσπονδιακούς, πολιτειακούς ή τοπικούς νόμους και κανονισμούς” ή “βάσει των κανονισμών των καταστημάτων και των επιχειρήσεων”.

Μια κατάσταση που ανάγκασε ξαφνικά τοπικούς αξιωματούχους και επικεφαλής επιχειρήσεων να λάβουν αποφάσεις και να επιλέξουν μεταξύ των επιστημονικών συστάσεων και των ανησυχιών των Αμερικανών που ακόμη αισθάνονται τις επιπτώσεις της covid-19.

“Προηγουμένως οι μάσκες ήταν σημαντικές και ξαφνικά δεν είναι πια”, δήλωσε έκπληκτος ο 47χρονος Ιβάν Μάτα από τη Νέα Υόρκη ο οποίος εργάζεται σε τουριστική επιχείρηση. “Ο φόβος μου είναι ότι δεν μπορούμε να ξεχωρίζουμε ποιος είναι πλήρως εμβολιασμένος και ποιος όχι. Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δεν θέλουν να χρησιμοποιούν μάσκα παρά το γεγονός ότι δεν είναι εμβολιασμένοι”.

Στην πραγματικότητα δεν μπορεί κανείς να αποδείξει ότι είναι εμβολιασμένος καθώς οι ΗΠΑ απέρριψαν “το υγειονομικό διαβατήριο”.

Διαφορετικοί κανόνες

Στη Νέα Υόρκη όπως και στην Ουάσινγκτον οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι “θα εξετάσουν” τις νέες συστάσεις.

Ένδειξη της σύγχυσης που επικρατεί η πρώτη κυρία των ΗΠΑ Τζιλ Μπάιντεν δεν φορούσε μάσκα όταν την Πέμπτη επισκέφθηκε ένα εμβολιαστικό κέντρο, σχολιάζοντας “νιώθει κανείς γυμνός”, ενώ λίγες ώρες αργότερα όταν πήγε σε μουσείο της Ουάσινγκτον εμφανίστηκε φορώντας τη.

Στη Μινεσότα και την Πενσιλβάνια ανανεώθηκαν αμέσως οι κανόνες για τη χρήση μάσκας. Η Βιρτζίνια και το Μέριλαντ ανακοίνωσαν ότι θα τους εφαρμόσουν από σήμερα, ενώ το Κονέκτικατ θα υιοθετήσει τους νέους κανόνες από την επόμενη εβδομάδα.

Σε πολλές περιοχές άλλωστε οι νέες συστάσεις των CDC δεν θα αλλάξουν και πολλά πράγματα: στο Τέξας η υποχρεωτική χρήση μάσκας ήρθη ήδη από τον Μάρτιο ακόμη και για τους μη εμβολιασμένους.

Ερωτήματα υπάρχουν και για τα σούπερ μάρκετ, πολλά από τα οποία είχαν επιβάλει τη χρήση της μάσκας από τους πελάτες τους.

Τελικά τα σούπερ μάρκετ Trader Joe’s και Walmart ανακοίνωσαν ότι συμμορφώνονται με τους νέους κανόνες. Αντίθετα η αλυσίδα Aldi επεσήμανε ότι δεν αλλάζει τον κανονισμό της, διατηρώντας την υποχρέωση χρήσης μάσκας.

Και άλλες επιχειρήσεις διστάζουν: στα εργοστάσια της General Motors η μάσκα παραμένει, μέχρι να “μελετηθούν” οι νέες οδηγίες.

“Οι συστάσεις των CDC προκάλεσαν σύγχυση”, παραπονέθηκε το συνδικάτο διανομής UFCW. “Οι εργαζόμενοι πρώτης γραμμής συχνά εκτίθενται σε άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί και αρνούνται να φορέσουν μάσκα (…) Θα πρέπει να αναλάβουν την αστυνόμευση του εμβολιασμού;”.

Προώθηση του εμβολιασμού

Οι περισσότεροι επιστήμονες χαιρέτισαν τις νέες συστάσεις. Τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά ενάντια στα παραλλαγμένα στελέχη του κορονοϊού, επιτρέπουν να μειωθεί δραστικά η πιθανότητα να μολυνθεί κάποιος από τον SARS CoV-2, και όχι μόνο να νοσήσει με συμπτώματα, και στις σπάνιες περιπτώσεις που παρόλα αυτά κάποιος ασθενήσει, το ιικό φορτίο είναι μειωμένο, έχουν καταλήξει έρευνες.

Παράλληλα οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι εμβολιασμένοι --σχεδόν το 36% του πληθυσμού των ΗΠΑ-- δεν θέτουν ούτε τους ίδιους ούτε τους άλλους σε κίνδυνο, αν δεν φορούν μάσκα.

Εξάλλου σε μια χώρα όπου τα εμβόλια υπερκαλύπτουν τη ζήτηση, οι αρχές ελπίζουν με αυτό τον τρόπο να ενθαρρύνουν όσους διστάζουν να εμβολιαστούν, να κάνουν το βήμα.

Κάποιοι ειδικοί ωστόσο εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους, κυρίως για τις περιοχές όπου το ποσοστό των μολύνσεων παραμένει υψηλό: η επιδημιολόγος Κέιτλιν Ρίβερς θα προτιμούσε οι νέες συστάσεις των CDC να ισχύουν με τον όρο ότι “υπάρχουν λιγότερα από 5 κρούσματα ημερήσιως ανά 100.000 ανθρώπους”.

“Δώστε χρόνο στους ανθρώπους να οργανωθούν”, τόνισε από την πλευρά της η Λίντσεϊ Μαρ ειδική στη μετάδοση των ιών μέσω αερολυμάτων.