«Πόρτα» στην ελπίδα έχει ανοίξει το Ιπποκράτειο νοσοκομείο Θεσσαλονίκης στους ασθενείς με Ηπατίτιδα Δ, καθώς το Ηπατολογικό Ιατρείο εξασφάλισε αποκλειστικά μία πρωτοποριακή θεραπεία, ξεκινώντας μάλιστα τη χορήγησή της σε δύο ασθενείς.

Πρόκειται για ένα φάρμακο το οποίο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στην Ελλάδα και έρχεται από το εξωτερικό, λέει στη «ΜτΚ» η Ελένη Γιγή-Λαγοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια Παθολογίας και Ηπατολογίας στο τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ και υπεύθυνη του Ηπατολογικού Ιατρείου της Β’ Παθολογικής Κλινικής του Ιπποκράτειου νοσοκομείου.

Πώς δρα το φάρμακο

Το φάρμακο μπλοκάρει έναν υποδοχέα μέσα στο ηπατικό κύτταρο και έτσι ο ιός δεν μπορεί να περάσει μέσα στο κύτταρο και να το μολύνει. Κατόπιν, ο ιός θα εξαφανιστεί, επειδή όσα κύτταρα μολυνθούν πεθαίνουν στη συνέχεια. Πρακτικά το φάρμακο πετυχαίνει την ίαση και στόχος της νέας θεραπείας είναι «να εξαφανίσουμε αυτόν τον ιό», διαμηνύει η κ. Γιγή.

Μετά τη χορήγηση της θεραπείας «ελέγχουμε τους ασθενείς στις 12 εβδομάδες θεραπείας. Αν δούμε σημαντική μείωση στο ιικό φορτίο, σημαίνει ότι ο ασθενής απαντάει στη θεραπεία και άρα μπορούμε να συνεχίσουμε. Αν δεν δούμε καμία ανταπόκριση, το σταματάμε», περιγράφει η ίδια.

Στην Ελλάδα ο πρώτος ασθενής, ηλικίας 55 ετών πάσχει από το 2003 και ξεκίνησε τη θεραπεία του στις 13 Ιουλίου και η δεύτερη, μία γυναίκα 39 ετών στις 19 Ιουλίου. Σε τρεις μήνες από τις παραπάνω ημερομηνίες αναμένονται τα αποτελέσματα από τη χορήγηση του φαρμάκου, συνεχίζει η επίκουρη καθηγήτρια.

«Το μόνο που είχαμε τόσο καιρό, ήταν να δοκιμάζουμε την ιντερφερόνη, η οποία όμως είναι μία γενική θεραπεία και όχι στοχευμένη» για τον ιό που προκαλεί την Ηπατίτιδα Δ, υπενθυμίζει η ίδια. Ειδικά ο 55χρονος ασθενής, δοκίμασε τρεις φορές θεραπεία με ιντερφερόνη, χωρίς κανένα αποτέλεσμα, «οπότε το περίμενε πώς και πώς το φάρμακο», αποκαλύπτει η κ. Γιγή.

Εισαγωγή με ειδική αίτηση για «πρωτοποριακά» φάρμακα

Υπάρχει μία διαδικασία με την οποία οι γιατροί μπορούν να αιτηθούν ειδική έγκριση για να έρθει ένα φάρμακο στην Ελλάδα για συγκεκριμένο ασθενή, ο οποίος πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια, συνοψίζει η ίδια.

Για αυτά τα φάρμακα του εξωτερικού, οι αιτήσεις είναι ατομικές και ο ασθενής «δεν μπορεί να το πάρει στοχευμένα στο νοσοκομείο μέσα, γιατί τότε τα χρήματα για το φάρμακο θα βγουν από τον προϋπολογισμό του νοσοκομείου, που σημαίνει ότι μπορεί να βγουν από τον προϋπολογισμό των φαρμάκων των υπόλοιπων ασθενών, ή των εφημεριών των γιατρών, διευκρινίζει η κ. Γιγή. Ειδικά το φάρμακο για την Ηπατίτιδα Δ εκτιμάται ότι θα κοστίζει 11.000 ευρώ τον μήνα, τονίζει η ίδια.

Το συγκεκριμένο φάρμακο παρασκευάστηκε από γερμανική εταιρεία και κυκλοφορεί κανονικά σε Γερμανία, Αυστρία και Γαλλία, καθώς έλαβε έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (σ.σ. τον EMA), στις 31 Ιουλίου του 2020. Καθώς όμως η εταιρεία έχει εξαγοραστεί από μία αμερικάνικη που έχει παράρτημα στην Ελλάδα, «ο δρόμος είναι ανοιχτός» για να ενταχθεί και στην ελληνική συνταγογράφηση, υπογραμμίζει η επίκουρη καθηγήτρια.

Παρόμοια είναι η κατάσταση και για τα νέα φάρμακα της Ηπατίτιδας C, τα οποία κοστίζουν ακόμη και 30.000 ευρώ, καθώς χρειάζεται ειδική έγκριση από τον ΕΟΠΥΥ, η οποία όμως δίνεται χωρίς προβλήματα, συμπληρώνει η κ. Γιγή.

Γιατί «άργησε» το φάρμακο

Ο ιός της Ηπατίτιδας Δ είναι πιο καινούριος από εκείνους που προκαλούν άλλου τύπου ηπατίτιδες, καθώς ταυτοποιήθηκε μόλις το 1980, κάτι το οποίο έπαιξε ρόλο στην «καθυστέρηση» εύρεσης φαρμάκου, αναφέρει η κ. Γιγή.

Είναι ένας RNA ιός, δηλαδή μεταλλάσσεται γρήγορα και γενικά είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί, όπως ήταν και η Ηπατίτιδα C, για την οποία την τελευταία πενταετία βρέθηκαν τα καλά φάρμακα και πλέον «την εξαφανίζουμε», ενημερώνει η γιατρός.

Πώς κολλάει, πώς μεταδίδεται και ο κίνδυνος αλυσιδωτής μετάδοσης

Για να κολλήσει κάποιος Ηπατίτιδα Δ «θα πρέπει να έχει την Ηπατίτιδα Β, γιατί είναι ένας ιός που μόνος του δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί», εξηγεί η ίδια.

Επιπλέον, «μεταδίδεται κυρίως σεξουαλικά και με το αίμα. Μπορεί και με το σάλιο και άλλα υγρά του σώματος». Είναι κρίσιμο όμως, ότι ο πάσχων από Ηπατίτιδα Δ δεν εμφανίζει συμπτώματα, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με την Ηπατίτιδα Α. Οπότε όταν κάποιος νοσεί με Ηπατίτιδα Β, τότε γίνεται έλεγχος με αιματολογικές εξετάσεις, ώστε να εξεταστεί εάν πάσχει και από Ηπατίτιδα Δ. Δεδομένου ότι το 1,5-2% του ελληνικού πληθυσμού έχει Ηπατίτιδα Β, πολλοί εκ των οποίων το αγνοούν και το μαθαίνουν τυχαία όταν πηγαίνουν να δώσουν αίμα, ο πάσχων από Ηπατίτιδα Δ μπορεί να διασπείρει εύκολα τον ιό», προειδοποιεί η κ. Γιγή.

Παράλληλα, το ποσοστό της Ηπατίτιδας Δ παγκοσμίως θεωρείται ότι είναι το 5% από αυτούς που έχουν Ηπατίτιδα Β, αλλά στην Ελλάδα θεωρητικά δεν υπάρχουν πολλοί φορείς της Ηπατίτιδας Δ. Εντούτοις «δεν έχει γίνει καταγραφή», ξεκαθαρίζει η ίδια.

Αναφορικά με την Ηπατίτιδα C, δεν μπορεί εύκολα να υπολογιστεί το ποσοστό όσων ασθενούν στην Ελλάδα και για αυτό διενεργούνται καμπάνιες, ώστε να εντοπιστούν οι χρήστες ουσιών, στους οποίους κυρίως εντοπίζεται, και να «εξαλείψουμε» αυτόν τον τύπο της ηπατίτιδας, προσθέτει η επίκουρη καθηγήτρια.

Από την άλλη, η Ηπατίτιδα Α έρχεται και φεύγει μόνη της και δεν είναι ανησυχητική, επισημαίνει η κ. Γιγή.

Ο κίνδυνος για κάποιον που νοσεί με Ηπατίτιδα Δ, είναι να καταλήξει πολύ πιο γρήγορα με κίρρωση ήπατος ακόμη και σε 10 χρόνια, αντί για 40, όπως συμβαίνει με την Ηπατίτιδα Β, αναφέρει η επίκουρη καθηγήτρια.

Το… φάντασμα των συνταγολογίων απειλεί τη θεραπεία με διακοπή

Μετά από τον «Γολγοθά» που πέρασε η ομάδα της κ. Γιγή για να υπερκεράσει τη γραφειοκρατία, όπως ο τρόπος μεταφοράς του από τη Γερμανία στην Ελλάδα με ειδικό ψυγείο και οι επαναλαμβανόμενες αιτήσεις για τις εγκρίσεις των ασθενών, και να φέρει το φάρμακο στην Ελλάδα μετά από πέντε μήνες, τώρα διαφαίνεται ένα νέο πρόβλημα που αν δεν ξεπεραστεί γρήγορα, μπορεί ακόμη και να σταματήσει τη θεραπεία των δύο ασθενών και να «γίνουμε ρεζίλι», όπως λέει η γιατρός χαρακτηριστικά.

Πιο συγκεκριμένα, καθώς το φάρμακο δεν συνταγογραφείται ηλεκτρονικά, ο ασθενής πρέπει να έχει χειρόγραφη συνταγή από τον γιατρό από τα παλιά «μπλοκάκια» που χρησιμοποιούσαν οι γιατροί. Αυτά τα συνταγολόγια υπάρχουν στο ΠΕΔΥ, ωστόσο σε κάθε νοσοκομείο δικαιούται μόνο συγκεκριμένος αριθμός ιατρών, εκτός αν η διοίκηση του νοσοκομείου δώσει ειδική έγκριση.

Σε αυτό το πλαίσιο η κ. Γιγή έχει ενημερώσει τη διοίκηση του «Ιπποκρατείου», ότι τον άλλο μήνα τελειώνουν τα φύλλα από το συνταγολόγιο που είχε η ίδια από παλιά και οι ασθενείς τώρα κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς το φάρμακο και να εγκαταλειφθεί η θεραπεία τους στη μέση.