Το τελευταίο του βιβλίο «Παλιές και νέες χώρες» παρουσίασε ο συγγραφέας Ισίδωρος Ζουργός στο πλαίσιο της νέας θεματικής ενότητας των 59ων Δημητρίων, «Πολύ μου άρεσε το τελευταίο σας».

Πρόκειται για την τρίτη παρουσίαση που γίνεται στην θεματική ενότητα η οποία για πρώτη φορά εισάγει το βιβλίο σε τόσο περίοπτη θέση στο πρόγραμμα των Δημητρίων. Προηγήθηκαν οι παρουσιάσεις των βιβλίων του Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ήλιος από ξιφολόγχες» και της Σόφιας Νικολαΐδου, «Τα δικά μας παιδιά».

Η παρουσίαση έγινε το απόγευμα της Πέμπτης 10 Οκτωβρίου στο καφέ Beetroot στην περιοχή της Βαλαωρίτου στη Θεσσαλονίκη. Με τον συγγραφέα συζήτησε ο δημοσιογράφος Άγγελος Μαλλίνης.

Ανοίγοντας τη συζήτηση ο Άγγελος Μάλλινης πληροφόρησε το κοινό ότι με τον συγγραφέα συμφώνησαν να μη κάνουν spoiler για το βιβλίο. Στη συνέχεια τόνισε ότι αυτό που τον διεγείρει στον συγγραφέα είναι ότι δεν τυποποιείται σε μια εποχή, δεν είναι μέσα σε μια μανιέρα. Πηδάει από τη μια εποχή στην άλλη και ανασυστήνει την κάθε εποχή υποδειγματικά, λέει χαρακτηριστικά. "Δημιουργεί χαρακτήρες που μας ακολουθούν για καιρό. Είναι ανθρώπινοι, καθημερινοί, που έχουν όμως μια τρομακτική δύναμη" τόνισε.

Ο κ. Ζουργός, αναφέρθηκε αρχικά στα Δημήτρια και το φετινό τους θέμα που είναι η «μεταμόρφωση».

«Η λογοτεχνία και το μυθιστόρημα δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παιχνίδι με μάσκες. Η μεταμόρφωση στη λογοτεχνία είναι μια συνθήκη διαρκής παρούσα ακόμα και αν διακρίνεται» επεσήμανε και στη συνέχεια μίλησε για τους χαρακτήρες των βιβλίων.

«Η σχέση του συγγραφέα με τους ήρωες και η σχέση των αναγνωστών μαζί τους είναι κατά τη γνώμη μου ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα. Λίγο πολύ σαν αναγνώστες κρατάμε αν όχι το πορτρέτο μια αίσθηση κάποιων ηρώων που περάσαμε αναγνωστικής ώρες στο παρελθόν. Καμιά φορά είναι ανεξήτιλη, μοιάζει με ερωτική αυτή η σχέση που μπορεί να διαρκέσει και μια ολόκληρη ζωή. Αυτή η σχέση υπερβαίνει τις συντεταγμένες ενός μυθιστορήματος τελικά. Σε ό,τι αφορά στη σχέση των συγγραφέων με τους ήρωες του, είναι παιδιά του, τους ξέρει απέξω και ανακατωτά, τους έχει γεμίσει με ανάγκες που ούτε ο ίδιος ξέρει ακριβώς. Ζει με τους ήρωες για όσο γράφεται το μυθιστόρημα, έχει έντονη συναισθηματική σχέση μαζί τους. Όταν γραφτεί το βιβλίο αποστασιοποιούνται, φεύγουν από αυτόν και ταξιδεύουν. Τότε ο συγγραφέας μένει με ένα βουβό άγχος για το αν οι αναγνώστες θα τους φερθούν καλά, αν θα τους αγαπήσουν, αν θα τους καταλάβουν. Εκεί ο συγγραφέας δε μπορεί να κάνει τίποτα, οι ήρωες του έχουν αυτονομηθεί. Υπάρχει νομίζω μια νοσταλγική νότα σε αυτή τη σχέση», εξηγεί.

«Αν κάποιος δει τα εξώφυλλα των βιβλίων μου, πουθενά δε γράφει ιστορικό μυθιστόρημα αλλά σκέτο μυθιστόρημα» συνέχισε ο συγγραφέας. «Δουλειά του συγγραφέα είναι να δημιουργεί το έργο του και να το ταξινομεί. Αυτό είναι δουλειά των κριτικών και των φιλολόγων. Επίσης το ιστορικό μυθιστόρημα είναι ένα γραμματειακό είδος με περιορισμούς. Πολλά βιβλία μου δεν υπόκεινται σε αυτούς. Είναι μυθιστορήματα ιστορικού περιβάλλοντος όπως λέω εγώ, απεικονίζουν, ερμηνεύουν ή επινοούν το παρελθόν. Η σχέση με το παρελθόν στα βιβλία μου είναι κυρίαρχη τα 8 από τα 11 μυθιστόρηματά μου είναι ιστορικού περιβάλλοντος και τα άλλα τρία ανοιγοκλείνουν το μάτι σε ιστορικά γεγονότα» τονίζει.

Και συνεχίζει λέγοντας πως «νομίζω θα μπορούσα να γράψω άνετα ένα μυθιστόρημα για τη σημερινή Θεσσαλονίκη αλλά η ιστορία πάλι θα έμπαινε κάπως. Νομίζω ότι οι πεζογράφοι της Θεσσαλονίκης αν μη τι άλλο προσφέραμε κάτι. Σκαλίσαμε την ιστορία της πόλης και γράψαμε πεζογραφήματα φωτίζοντας εποχές που ήταν σκοτεινές. Δεν φωτίσαμε την ολότητα της πόλης αλλά επί μέρους ιστορίες της».

Σχετικά με τις «παλιές και νέες χώρες» ο συγγραφέας είπε ότι το βιβλίο ακολουθεί μια ερωτική σχέση στον 19ο αιώνα δύο ανθρώπων διαφορετικών μεταξύ τους που δεν ταιριάζουν με τα κοινωνικά τους περιβάλλοντα. «Ένα παιχνίδι που μου αρέσει στη λογοτεχνία είναι η διακειμενικότητα. Κανείς δε δημιουργεί εν λευκώ. Τα έργα έχουν οφειλές έχουν ένα κομμάτι μίμισης και ένα κομμάτι θαυμασμού. Περισσότερο ή λιγότερο φανερή. Ήθελα να μιλήσω για τον 'Ηλίθιο' του Ντοστογιέφσκι. Είδα ότι θα είχε σημασία να μιλήσω για εκείνη την εποχή γιατί όταν άκουγα την φράση Μπέλ Επόκ καταλάβαινα ότι ήταν σε σύγκριση με τα σπαράγματα εκείνου του αιώνα. Είναι τα 30-40 χρόνια που δεν υπήρχε πόλεμος στην Ευρώπη. Για ποιον ήταν όμως ευτυχισμένη εποχή; Και με ποιες προϋποθέσεις. Σίγουρα όχι για τους εργάτες και τους φτωχούς. Ήθελα να αποδομήσω αυτόν τον όρο».

Το βιβλίο τοποθετείται σε τρεις πόλεις, τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και την Ερμούπολη. Όπως σημειώνει ο κ. Ζουργός, η Θεσσαλονίκη το 1885 είναι μια μεγάλη πόλη μια ολισθαίνουσας οθωμανικής αυτοκρατορίας είναι εξαίρεση γιατί έχει ανάπτυξη λόγω της πολυεθνικότητάς της. Η Αθήνα είναι η πρωτεύουσα του φτωχού ελληνικού βασιλείου. Μια πόλη γεμάτη σκόνη, αντιθέσεις και με κλειστό κύκλο λογίων. Η Ερμούπολη εκείνη την εποχή βρίσκεται στην αρχή της παρακμής της, αρχίζει να μην είναι το μεγάλο κέντρο του εμπορίου γιατί η εφεύρεση του ατμού έδωσε νέα δυναμική στα καράβια και δε χρειάζονταν να σταματήσουν στη Σύρο για ανεφοδιασμό, εξηγεί.

«Είναι ένα μυθιστόρημα που μιλάει για τον κόσμο των υπηρετών. Ήθελα από την πρώτη στιγμή να ξεκλειδώσω εκείνο τον κόσμο. Είναι επίσης ένα ερωτικό βιβλίο που θέλει να δώσει τη συνθήκη μιας ερωτικής σχέσης. Ο ένας παίρνει στοιχεία από τον άλλον, η μεν παίρνει μια δόση ενανθρώπισης ο δε ένα κομμάτι ρεαλισμού και δυναμισμού. H σχέση τους φαίνεται σαν την ιδανική συνύπαρξη και αλληλοδωρεά αλλά υπάρχουν τελικά προβλήματα και σκόπελοι. Το βιβλίο επίσης μιλάει για τους φάρους. Η ελληνική ιστορία των φάρων ταυτίζεται με την εποχή του βιβλίου. Σαν σύμβολα «μαχαιρώνουν» το σκοτάδι, είναι η αιώνια πάλη ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, ανάμεσα στο καλό και το κακό» επισημαίνει.

Στη συνέχεια ο συγγραφέας σημείωσε ότι η έμπνευση είναι ένας μύθος. «Δεν είναι ένα ευτύχημα που σου συμβαίνει. Δεν είναι τίποτα άλλο παρά το αποτέλεσμα μιας συνεπούς και συνεχούς αφοσίωσης στο αντικειμένο που λατρεύεις. Όσο το αγαπάς και το νοιάζεσαι τόσο θα σου έρχεται η έμπνευση, δεν έρχεται ακάλεστη. Ακάλεστη δε θα έρθει ποτέ. Τρώγοντας έρχεται η όρεξη, γράφοντας και διαβάζοντας έρχεται η έμπνευση. Κάθε συγγραφέας οφείλει να είναι διαρκώς και αναγνώστης» είπε και αποκάλυψε πως αυτό το καιρό διαβάζει το, κατά τη γνώμη του αριστουργηματικό, βιβλίο «Τα βιβλία του Ιακώβ» της Πολωνής Όλγκα Τορκάτσουκ.

Τέλος, ο συγγραφέας παραδέχτηκε πως του δημιουργεί αμηχανία να είμαι... ευπώλητος. «Αυτά για τον χρόνο είναι φτερά στον άνεμο. Οτιδήποτε αντέχει στον χρόνο αποδεικνύει την αξία του. Αυτός είναι ο ύστατος αξιολογητής. Εμένα δε μου αρέσουν οι κραυγές, τα πολλά φώτα. Μου αρέσει να εκτίθεμαι μόνο μέσω του κειμένου. Έχω άποψη για τα πάντα και τη μοιράζομαι μόνο με τους φίλους μου. Δεν έχω σόσιαλ, δεν έχω δημόσιο λόγο, είμαι καλά έτσι» κατέληξε ο κ. Ζουργός.

Μετά την εκδήλωση έγινε συζήτηση με το κοινό ενώ ο συγγραφέας υπέγραψε βιβλία.

Το βιβλίο «Παλιές και νέες χώρες» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.