24/03/2021 07:00
Μία θρυλική παράσταση του ελληνικού θεάτρου, μία πραγματική ιστορία, ένα έργο που αναβιώνει 31 χρόνια μετά…
Σε μέρες που η κουΐντα παραμένει ανενεργή, μία παραγωγή που άφησε εποχή μας γυρίζει πίσω στις καλές μέρες του θεατρικού σανιδιού αξιοποιώντας τις δυνατότητες του διαδικτύου. Ο λόγος για το πασίγνωστο «Μ. Butterfly» του Ντέιβιντ Χένρι Χουάνγκ.
Η υπόθεση που βασίζεται σε ένα πραγματικό περιστατικό το οποίο σόκαρε, έχει παρουσιαστεί και στη μεγάλη οθόνη. Στην Ελλάδα ανέβηκε το 1990 στο θέατρο Ιλίσια από τις επιχειρήσεις Λεμπέση. Και ενώ οι συντελεστές είχαν αποφασίσει να μην προχωρήσουν σε μαγνητοσκόπηση της παράστασης, εν αγνοία τους ο γνωστός επιχειρηματίας Γιώργος Λεμπέσης αποφάσισε να την κινηματογραφήσει. Έτσι, ο έμπειρος Κυριάκος Καλαματιανός έκανε τη λήψη της με τρικάμερο, αφού ο ίδιος είδε την παράσταση 5 φορές. «Ευτυχώς, γιατί σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να τη δούμε. Αυτό είναι καταπληκτικό και το περιμένω με αγωνία», λέει στη «ΜτΚ» ο πρωταγωνιστής της Κώστας Αρζόγλου, που υποδύεται τη ντίβα της Κινεζικής όπερας, η οποία αποδεικνύεται τελικά ότι είναι άνδρας.
Είναι γνωστό πως για εκείνον ο ρόλος ήταν ένα σταυροδρόμι, ίσως ο πιο σημαντικός στην πορεία του. «Είχα μεγαλώσει στο εθνικοειδές περιβάλλον του Εθνικού Θεάτρου. Τα ιδανικά μου ήταν η Επίδαυρος, τα ινδάλματά μου οι μεγάλοι πρωταγωνιστές του Εθνικού. Μετά από τον ρόλο αυτό ανακάλυψα ότι υπάρχει ένας άλλος κόσμος, όχι αντίπαλος στον προηγούμενο, αλλά πιο προχωρημένος. Το περιβάλλον του Εθνικού με εκπαίδευε στο να γίνω στέλεχός του. Από το Butterfly και μετά δεν ήταν αυτό που έκαιγε την ψυχή μου, αλλά το ότι η σκηνή η ίδια είναι ένα τεράστιο ‘εργαλείο’ για να εντρυφήσει κανείς και να βυθιστεί καλύτερα σε φετούλες του εαυτού του, που μέχρι τότε ήταν άγνωστες», θυμάται σήμερα ο γνωστός ηθοποιός.
Συμπρωταγωνιστής του στον ρόλο του γάλλου διπλωμάτη και εραστή του ο σπουδαίος Αλέκος Αλεξανδράκης. «Μου έμεινε η φοβερή του γενναιοδωρία. Αισθανόταν τη δική μου επιτυχία να γεννιέται δίπλα του και να γίνεται όλο και πιο υπογραμμισμένη και χαιρόταν. Αυτό είναι καταπληκτικό. Δεν το έχω συναντήσει σε πολλούς ανθρώπους στην καριέρα μου και ήταν ένα μάθημα ζωής που με συνόδευσε», τονίζει ο Κώστας Αρζόγλου.
«Ο Κιμούλης δεν μου επέτρεψε να χαρώ μία φοβερή επιτυχία»
Σκηνοθέτης της παράστασης υπήρξε μία άλλη θρυλική μορφή του ελληνικού θεάτρου, ο Ανδρέας Βουτσινάς. «Ήταν από τις πιο φαεινές φυσιογνωμίες που υπήρξαν στο ελληνικό θέατρο. Το καταπληκτικό με τον Ανδρέα είναι οι παρατηρήσεις του που ήταν πρακτικές. Μας έλεγε ‘κάνε το χέρι σου πιο αριστερά, το κεφάλι σου είναι σαν να κάνει κύκλο, κατέβα πιο πολύ στα γόνατά σου… Δεν ήταν θεωρητικές του τύπου αυτή αισθάνεται τώρα ντροπή. Δεν ήταν ψυχολογικό, αλλά πρακτικό θέατρο που κατέληξε με τη βοήθεια της χορογράφου Έρσης Πίττα να γίνει σωματικό θέατρο».
Παραδέχεται ότι ο Βουτσινάς ήταν ένας σκληρός σκηνοθέτης, όχι όμως σαν τα ανάλογα περιστατικά που σήμερα απασχολούν την επικαιρότητα. «Τώρα έχουν πέσει τα φώτα της δημοσιότητας πάνω σε γεγονότα που έφεραν τον ηθοποιό στα όριά του. Δεν γίνεται όμως έτσι. Ένας καλός σκηνοθέτης όπως ο Ανδρέας μπορεί να ανοίξει πόρους σου ακριβώς με το να σε κάνει να νιώθεις άνετα μαζί του. Δηλαδή μπορεί να λέμε ανέκδοτα, μπορεί να φάμε μαζί, μπορεί να κάνει πλάκα με τον εαυτό του, μπορεί να δοκιμάζει αυτό που σου έχει πεις να κάνεις και να αυτοσαρκάζεται που δεν μπορεί να το κάνει ο ίδιος. Όμως ο ηθοποιός οδηγείται με αυτόν τον τρόπο σε μονοπάτια τα οποία δεν έχει δοκιμάσει πριν. Αν δεν μπει ο ηθοποιός στα μάτια του σκηνοθέτη, αυτός θα χάσει. Και απ’ τον Ανδρέα μόνο να κερδίσεις είχες».
Ο ίδιος έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με αρκετούς από αυτούς που καταγγέλλονται σήμερα για μπούλινγκ ή σεξουαλικές παρενοχλήσεις. «Με τον Γιώργο (Κιμούλη) ήμασταν πάρα πολύ φίλοι επί πολλά χρόνια. Έχω ζήσει και έχει ζήσει φοβερά σκαμπανεβάσματα ιδιωτικά. Έχουμε εξομολογηθεί ο ένας στον άλλον διάφορα. Από ένα σημείο και μετά εκδηλώθηκε ένας τελείως διαφορετικός άνθρωπος που δεν μου επέτρεψε να χαρώ μία φοβερή επιτυχία που είχα σκηνοθετήσει και έπαιζα. Έχω συνεργαστεί και με τον Παύλο (Χαϊκάλη) μόνο σκηνοθετώντας. Με τον Κώστα (Σπυρόπουλο) έκανα παρέα λόγω Αλίκης, αφού ερχόταν σε μερικές πόλεις στις περιοδείες μας. Νοιαζόταν τόσο πολύ για εκείνη που με άφησε άναυδο. Μιλάμε για μία άλλη περσόνα. Όλα αυτά που ακούγονται τώρα είναι πάρα πολύ στενάχωρα, σαν να σου αφαιρούν κάτι από το σώμα σου ή από τις μνήμες σου. Όμως πρέπει να δούμε την καλή πλευρά. Νομίζω ότι όλα αυτά τα κορίτσια που μίλησαν, με τις οποίες είμαι τώρα πια φίλος, τις αγαπάω πάρα πολύ και επικοινωνούμε, θα κατορθώσουν να καθαρίσουν από τα ζιζάνια ένα χωράφι γεμάτο λουλούδια. Όλο αυτό δηλαδή δεν γίνεται για λόγους εκδικητικούς». Ωστόσο, τονίζει εμφατικά ότι δεν είναι έτσι όλος ο χώρος. «Υπάρχουν 9.000 ηθοποιοί στην Ελλάδα και τώρα μιλάμε για 5-6. Νομίζω ότι αυτή είναι κατάσκοποι από άλλο επάγγελμα. Θέλουν να εκμεταλλευτούν την εξουσία που τους δίνει ο χώρος και το θιασαρχιλίκι τους».
Πολυπράγμων εν μέσω καραντίνας
Ζώντας πια μόνιμα στη Ραφήνα κατορθώνει να αυτοπεριορίζεται λόγω της πανδημίας, αλλά ταυτόχρονα είναι ιδιαιτέρως δημιουργικός. «Αν δείτε αυτή τη στιγμή το γραφείο μου θα διαπιστώσετε ότι έχω τρεις στοίβες με ισάριθμα πρότζεκτ», τονίζει.
Αναφέρεται αρχικά στο έργο του Ίγκμαρ Μπέργκμαν «Μετά την πρόβα» που μεταφράζει, διασκευάζει σκηνοθετεί και παίζει, το οποίο θα ανεβεί από το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης και στη συνέχεια θα περιοδεύσει σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας.
Το άλλο είναι ένα έργο που τώρα γράφει και είναι σε φάση συζήτησης της δραματουργικής επεξεργασίας με θεατρολόγο. «Δεν μπορώ να σας αποκαλύψω για τι πρόκειται, αλλά αφορά σε μία στιγμούλα του ελληνικού θεάτρου και μια εποχή που το καθεστώς ληστοκρατείται», λέει.
Τέλος, ένα τρίτο θεατρικό έργο που καταγράφει αφορά τις μνήμες της ζωής του. «Έχει πάνω από 65 ρόλους και 45 διαφορετικές σκηνοθεσίες. Υπάρχουν σε αυτό θέματα ερωτικά, συντροφικά, σωματικά. Δεν με αφορούν όμως οι ημερομηνίες ή ένα ιστορικό πλαίσιο, αλλά το τι γινόταν για παράδειγμα εκείνη την ώρα στο καμαρίνι κ.ά.», επισημαίνει.
Οι συντελεστές
Μετάφραση: Έλενα Ακρίτα
Σκηνικά: Νίκος Πετρόπουλος
Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Φωτισμοί: Αριστείδης Καρύδης Φουκς
Μουσική επιμέλεια: Τόλης Σταματίκος
Μακιγιάζ: Αχιλλέας Χαρίτος
Χορογραφίες: Έρση Πήττα
Πρωταγωνιστούν επίσης: Γιώργος Λέφας, Μαρία Τζομπανάκη, Ελευθερία Σπανού, Σάσα Κρίτση, Γιάννης Ηλιόπουλος, Αλέξανδρος Ζαχαρέας, Ξενοφών Δημητρόπουλος, Νίκος Δούλος
Ημέρες και ώρες προβολών: 25, 26, 27, 28 Μαρτίου
Προπώληση εισιτηρίων: https://www.viva.gr/tickets/theater/streaming/madame-butterfly/
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Μαρτίου 2021Μία θρυλική παράσταση του ελληνικού θεάτρου, μία πραγματική ιστορία, ένα έργο που αναβιώνει 31 χρόνια μετά…
Σε μέρες που η κουΐντα παραμένει ανενεργή, μία παραγωγή που άφησε εποχή μας γυρίζει πίσω στις καλές μέρες του θεατρικού σανιδιού αξιοποιώντας τις δυνατότητες του διαδικτύου. Ο λόγος για το πασίγνωστο «Μ. Butterfly» του Ντέιβιντ Χένρι Χουάνγκ.
Η υπόθεση που βασίζεται σε ένα πραγματικό περιστατικό το οποίο σόκαρε, έχει παρουσιαστεί και στη μεγάλη οθόνη. Στην Ελλάδα ανέβηκε το 1990 στο θέατρο Ιλίσια από τις επιχειρήσεις Λεμπέση. Και ενώ οι συντελεστές είχαν αποφασίσει να μην προχωρήσουν σε μαγνητοσκόπηση της παράστασης, εν αγνοία τους ο γνωστός επιχειρηματίας Γιώργος Λεμπέσης αποφάσισε να την κινηματογραφήσει. Έτσι, ο έμπειρος Κυριάκος Καλαματιανός έκανε τη λήψη της με τρικάμερο, αφού ο ίδιος είδε την παράσταση 5 φορές. «Ευτυχώς, γιατί σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να τη δούμε. Αυτό είναι καταπληκτικό και το περιμένω με αγωνία», λέει στη «ΜτΚ» ο πρωταγωνιστής της Κώστας Αρζόγλου, που υποδύεται τη ντίβα της Κινεζικής όπερας, η οποία αποδεικνύεται τελικά ότι είναι άνδρας.
Είναι γνωστό πως για εκείνον ο ρόλος ήταν ένα σταυροδρόμι, ίσως ο πιο σημαντικός στην πορεία του. «Είχα μεγαλώσει στο εθνικοειδές περιβάλλον του Εθνικού Θεάτρου. Τα ιδανικά μου ήταν η Επίδαυρος, τα ινδάλματά μου οι μεγάλοι πρωταγωνιστές του Εθνικού. Μετά από τον ρόλο αυτό ανακάλυψα ότι υπάρχει ένας άλλος κόσμος, όχι αντίπαλος στον προηγούμενο, αλλά πιο προχωρημένος. Το περιβάλλον του Εθνικού με εκπαίδευε στο να γίνω στέλεχός του. Από το Butterfly και μετά δεν ήταν αυτό που έκαιγε την ψυχή μου, αλλά το ότι η σκηνή η ίδια είναι ένα τεράστιο ‘εργαλείο’ για να εντρυφήσει κανείς και να βυθιστεί καλύτερα σε φετούλες του εαυτού του, που μέχρι τότε ήταν άγνωστες», θυμάται σήμερα ο γνωστός ηθοποιός.
Συμπρωταγωνιστής του στον ρόλο του γάλλου διπλωμάτη και εραστή του ο σπουδαίος Αλέκος Αλεξανδράκης. «Μου έμεινε η φοβερή του γενναιοδωρία. Αισθανόταν τη δική μου επιτυχία να γεννιέται δίπλα του και να γίνεται όλο και πιο υπογραμμισμένη και χαιρόταν. Αυτό είναι καταπληκτικό. Δεν το έχω συναντήσει σε πολλούς ανθρώπους στην καριέρα μου και ήταν ένα μάθημα ζωής που με συνόδευσε», τονίζει ο Κώστας Αρζόγλου.
«Ο Κιμούλης δεν μου επέτρεψε να χαρώ μία φοβερή επιτυχία»
Σκηνοθέτης της παράστασης υπήρξε μία άλλη θρυλική μορφή του ελληνικού θεάτρου, ο Ανδρέας Βουτσινάς. «Ήταν από τις πιο φαεινές φυσιογνωμίες που υπήρξαν στο ελληνικό θέατρο. Το καταπληκτικό με τον Ανδρέα είναι οι παρατηρήσεις του που ήταν πρακτικές. Μας έλεγε ‘κάνε το χέρι σου πιο αριστερά, το κεφάλι σου είναι σαν να κάνει κύκλο, κατέβα πιο πολύ στα γόνατά σου… Δεν ήταν θεωρητικές του τύπου αυτή αισθάνεται τώρα ντροπή. Δεν ήταν ψυχολογικό, αλλά πρακτικό θέατρο που κατέληξε με τη βοήθεια της χορογράφου Έρσης Πίττα να γίνει σωματικό θέατρο».
Παραδέχεται ότι ο Βουτσινάς ήταν ένας σκληρός σκηνοθέτης, όχι όμως σαν τα ανάλογα περιστατικά που σήμερα απασχολούν την επικαιρότητα. «Τώρα έχουν πέσει τα φώτα της δημοσιότητας πάνω σε γεγονότα που έφεραν τον ηθοποιό στα όριά του. Δεν γίνεται όμως έτσι. Ένας καλός σκηνοθέτης όπως ο Ανδρέας μπορεί να ανοίξει πόρους σου ακριβώς με το να σε κάνει να νιώθεις άνετα μαζί του. Δηλαδή μπορεί να λέμε ανέκδοτα, μπορεί να φάμε μαζί, μπορεί να κάνει πλάκα με τον εαυτό του, μπορεί να δοκιμάζει αυτό που σου έχει πεις να κάνεις και να αυτοσαρκάζεται που δεν μπορεί να το κάνει ο ίδιος. Όμως ο ηθοποιός οδηγείται με αυτόν τον τρόπο σε μονοπάτια τα οποία δεν έχει δοκιμάσει πριν. Αν δεν μπει ο ηθοποιός στα μάτια του σκηνοθέτη, αυτός θα χάσει. Και απ’ τον Ανδρέα μόνο να κερδίσεις είχες».
Ο ίδιος έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με αρκετούς από αυτούς που καταγγέλλονται σήμερα για μπούλινγκ ή σεξουαλικές παρενοχλήσεις. «Με τον Γιώργο (Κιμούλη) ήμασταν πάρα πολύ φίλοι επί πολλά χρόνια. Έχω ζήσει και έχει ζήσει φοβερά σκαμπανεβάσματα ιδιωτικά. Έχουμε εξομολογηθεί ο ένας στον άλλον διάφορα. Από ένα σημείο και μετά εκδηλώθηκε ένας τελείως διαφορετικός άνθρωπος που δεν μου επέτρεψε να χαρώ μία φοβερή επιτυχία που είχα σκηνοθετήσει και έπαιζα. Έχω συνεργαστεί και με τον Παύλο (Χαϊκάλη) μόνο σκηνοθετώντας. Με τον Κώστα (Σπυρόπουλο) έκανα παρέα λόγω Αλίκης, αφού ερχόταν σε μερικές πόλεις στις περιοδείες μας. Νοιαζόταν τόσο πολύ για εκείνη που με άφησε άναυδο. Μιλάμε για μία άλλη περσόνα. Όλα αυτά που ακούγονται τώρα είναι πάρα πολύ στενάχωρα, σαν να σου αφαιρούν κάτι από το σώμα σου ή από τις μνήμες σου. Όμως πρέπει να δούμε την καλή πλευρά. Νομίζω ότι όλα αυτά τα κορίτσια που μίλησαν, με τις οποίες είμαι τώρα πια φίλος, τις αγαπάω πάρα πολύ και επικοινωνούμε, θα κατορθώσουν να καθαρίσουν από τα ζιζάνια ένα χωράφι γεμάτο λουλούδια. Όλο αυτό δηλαδή δεν γίνεται για λόγους εκδικητικούς». Ωστόσο, τονίζει εμφατικά ότι δεν είναι έτσι όλος ο χώρος. «Υπάρχουν 9.000 ηθοποιοί στην Ελλάδα και τώρα μιλάμε για 5-6. Νομίζω ότι αυτή είναι κατάσκοποι από άλλο επάγγελμα. Θέλουν να εκμεταλλευτούν την εξουσία που τους δίνει ο χώρος και το θιασαρχιλίκι τους».
Πολυπράγμων εν μέσω καραντίνας
Ζώντας πια μόνιμα στη Ραφήνα κατορθώνει να αυτοπεριορίζεται λόγω της πανδημίας, αλλά ταυτόχρονα είναι ιδιαιτέρως δημιουργικός. «Αν δείτε αυτή τη στιγμή το γραφείο μου θα διαπιστώσετε ότι έχω τρεις στοίβες με ισάριθμα πρότζεκτ», τονίζει.
Αναφέρεται αρχικά στο έργο του Ίγκμαρ Μπέργκμαν «Μετά την πρόβα» που μεταφράζει, διασκευάζει σκηνοθετεί και παίζει, το οποίο θα ανεβεί από το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης και στη συνέχεια θα περιοδεύσει σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας.
Το άλλο είναι ένα έργο που τώρα γράφει και είναι σε φάση συζήτησης της δραματουργικής επεξεργασίας με θεατρολόγο. «Δεν μπορώ να σας αποκαλύψω για τι πρόκειται, αλλά αφορά σε μία στιγμούλα του ελληνικού θεάτρου και μια εποχή που το καθεστώς ληστοκρατείται», λέει.
Τέλος, ένα τρίτο θεατρικό έργο που καταγράφει αφορά τις μνήμες της ζωής του. «Έχει πάνω από 65 ρόλους και 45 διαφορετικές σκηνοθεσίες. Υπάρχουν σε αυτό θέματα ερωτικά, συντροφικά, σωματικά. Δεν με αφορούν όμως οι ημερομηνίες ή ένα ιστορικό πλαίσιο, αλλά το τι γινόταν για παράδειγμα εκείνη την ώρα στο καμαρίνι κ.ά.», επισημαίνει.
Οι συντελεστές
Μετάφραση: Έλενα Ακρίτα
Σκηνικά: Νίκος Πετρόπουλος
Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Φωτισμοί: Αριστείδης Καρύδης Φουκς
Μουσική επιμέλεια: Τόλης Σταματίκος
Μακιγιάζ: Αχιλλέας Χαρίτος
Χορογραφίες: Έρση Πήττα
Πρωταγωνιστούν επίσης: Γιώργος Λέφας, Μαρία Τζομπανάκη, Ελευθερία Σπανού, Σάσα Κρίτση, Γιάννης Ηλιόπουλος, Αλέξανδρος Ζαχαρέας, Ξενοφών Δημητρόπουλος, Νίκος Δούλος
Ημέρες και ώρες προβολών: 25, 26, 27, 28 Μαρτίου
Προπώληση εισιτηρίων: https://www.viva.gr/tickets/theater/streaming/madame-butterfly/
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Μαρτίου 2021
ΣΧΟΛΙΑ