Ένας ηλικιωμένος στη Νέα Φιλαδέλφεια Αττικής έριξε νερό μέσα σε σωλήνα, με αποτέλεσμα να πνίξει γατάκια που είχαν κρυφτεί στον αγωγό. Μάλιστα, έκλεισε με κάποια πανιά το λούκι στην άλλη πλευρά, ώστε να μην μπορέσουν να βγουν και στη συνέχεια τα πέταξε.

Στη Χαλκιδική, κάποιος έδεσε διπλό σύρμα στην κοιλιά σκυλίτσας, το έστριψε με πένσα σφιχτά και στην άλλη άκρη του έδεσε τενεκεδάκι για να το σέρνει καθώς περπατάει. Η πληγή ήταν τόσο μεγάλη που διακρίνονταν το κόκκαλο από τη σπονδυλική του στήλη.

Στην Κέρκυρα, μία κυνηγετική σκυλίτσα σώθηκε από τον «φιλόζωο» κηδεμόνα του, ο οποίος την εκπαίδευε με… ηλεκτροσόκ!

Οι παραπάνω είναι μόνο μερικές μόνο χαρακτηριστικές περιπτώσεις κακοποίησης ζώων, που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας τις τελευταίες εβδομάδες και απεικονίζουν τη φριχτή πραγματικότητα που υπάρχει στη χώρα.

Αν και ο πραγματικός αριθμός των σχετικών περιστατικών κακοποίησης ζώων οικόσιτων και αδέσποτων παραμένει στην πλευρά του σκοτεινού αριθμού εγκληματικότητας, τα επίσημα αριθμητικά στοιχεία από την Ελληνική Αστυνομία μαρτυρούν την απαξίωση των κακοποιητών ως προς τις ζωές των ζώων.

323 συλλήψεις το οκτάμηνο του 2023

Σύμφωνα στοιχεία της ΕΛΑΣ, το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023 καταγράφηκαν 7.419 καταγγελίες, συνελήφθησαν 323 άτομα ενώ σχηματίστηκαν 1.685 δικογραφίες για σχετικά αδικήματα και βεβαιώθηκαν 1.735 πρόστιμα το συνολικό ύψος των οποίων ανέρχεται στα 6.719.200 ευρώ.

Η κατακόρυφα αυξητική τάση των καταγγελιών (+207%) των τελευταίων τριών ετών (2020-2023) αλλά και των συλλήψεων (+63,13%) αποδεικνύει ότι «η κακοποίηση των ζώων, αδέσποτων και μη, δεν είναι, πλέον, ανεκτή και κοινωνικά αποδεκτή», λέει στη «ΜτΚ» η Διευθύντρια του Zero Stray Academy και δημοσιογράφος Σταματίνα Σταματάκου.

Αλλαγή στην καταγραφή στατιστικών από την ΕΛΑΣ

Μέχρι το 2022 γνωρίζαμε πληροφορίες μόνο σχετικά με το πλήθος των καταγγελιών, τον αριθμό συλλήψεων, των δικογραφιών, των προστίμων και τίποτα άλλο.

Από φέτος, μετά τη μελέτη του Κλινικού Ψυχολόγου, Ψυχοθεραπευτή και Αστυνομικού Ευάγγελου Δρίβα ξεκίνησε η καταγραφή αναλυτικότερων στοιχείων και έτσι γνωρίζουμε πόσοι άνδρες και πόσες γυναίκες ήταν δράστες κακοποίησης ζώων, σε ποιο ηλικιακό εύρος ανήκαν, με ποιο μέσο τέλεσαν την πράξη τους, αν οι περιπτώσεις αφορούν ενεργητική ή παθητική κακοποίηση και πόσοι από αυτούς τους δράστες έχουν εγκληματικό ιστορικό με ίδια ή άλλα βίαια αδικήματα.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΑΣ για το α’ τρίμηνο του 2023 συνελήφθησαν 92 άνδρες και 13 γυναίκες, οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκαν στην ηλικιακή κατηγορία 18 με 45 ετών.

Υπήρξαν 34 περιπτώσεις ενεργητικής και 71 περιπτώσεις παθητικής κακοποίησης, μαρτυρώντας πως τα ποσοστά παραμέλησης ζώων στην Ελλάδα είναι τεράστια. Όσον αφορά τον τρόπο τέλεσης, υπάρχουν πλέον στοιχεία για χρήση όπλων και δηλητηριάσεων.

Επιπλέον, δύο από τους 105 δράστες είχαν κακοποιήσει ζώο και είχαν διαπράξει στο παρελθόν βίαιες πράξεις.

Το προφίλ των κακοποιητών

Εν δυνάμει βίαιος προς τα ζώα μπορεί να είναι οποιοσδήποτε άνθρωπος ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και μορφωτικού επιπέδου. Ωστόσο, σε κάποιες έρευνες φαίνεται πως οι άνδρες έχουν μία υπεροχή στην βιαιότητα των ζώων.

«Αναλύοντας τα χαρακτηριστικά των κακοποιητών, το βέβαιο είναι πως έχουν έρθει σε επαφή με τη βία και την έχουν βιώσει συστηματικά, κατά κάποιο τρόπο. Σκιαγραφώντας το ψυχολογικό προφίλ τους, οι κακοποιητές έχουν μία ελλιπή διαχείριση του θυμού και των παρορμήσεών τους, έλλειψη ενσυναίσθησης, είναι γενικότερα ψυχρά άτομα, ανάλγητα, αναζητούν την επιβολή του ελέγχου στη ζωή τους, δεν μεταμελούν ούτε νιώθουν ενοχές για όσα κάνουν, και συχνά έχουν σαδιστική συμπεριφορά, βιώνοντας μία ευχαρίστηση με το κακό που προκαλούν.

Αυτό που φαίνεται -βάσει ερευνών των τελευταίων ετών- είναι ότι οι βίαιοι προς τα ζώα άνθρωποι έχουν πολλά ναρκισσιστικά στοιχεία και βιώνουν μια αίσθηση μεγαλείου», εξηγεί ο κ. Δρίβας.

«Η βία συσχετίζεται με κάποιες ψυχικές διαταραχές αλλά σε καμιά περίπτωση αυτό δε σημαίνει ότι όποιος ασκεί βία έχει κάποια ψυχική ασθένεια», ξεκαθαρίζει.

Τι είναι κακοποίηση

Ως κακοποίηση νοείται κάθε ακατάλληλη μεταχείριση και συμπεριφορά που διαταράσσει την ευζωία του ζώου, προκαλώντας του από δυσφορία έως και θάνατο. Διακρίνεται σε ενεργητική και παθητική. Ενεργητική κακοποίηση θεωρείται ο βασανισμός, το κρέμασμα, η σύνθλιψη, ο ακρωτηριασμός κ.τ.λ. και παθητική το να διατηρείται το ζώο διαρκώς αλυσοδεμένο, χωρίς δυνατότητα φυσικών κινήσεων, χωρίς καθαρό και υγιεινό περιβάλλον. Είναι ποινικό αδίκημα και διώκεται αυτεπαγγέλτως. Ο νέος νόμος 4830/2021 προβλέπει ποινές κάθειρξης έως 10 ετών και χρηματικά πρόστιμα έως και 50.000 ευρώ για όσους βασανίζουν, θανατώνουν ή κακομεταχειρίζονται ζώα συντροφιάς.

Πώς καταγγέλλουμε περιστατικά κακοποίησης

Οι κακοποιητικές συμπεριφορές και τα φρικαλέα εγκλήματα εναντίον των ζώων είναι δυστυχώς καθημερινό φαινόμενο. Τι μπορούμε να κάνουμε σε περίπτωση που γνωρίζουμε ότι κάποιος κακοποιεί ένα ζώο;

«Αρχικά, το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να μην σιωπούμε. Δυστυχώς τα ζώα δεν έχουν φωνή και δεν μπορούν να προστατεύσουν τους εαυτούς τους. Ο καλύτερος τρόπος για να καταγγείλουμε ένα περιστατικό είναι να στείλουμε email στο Τμήμα Προστασίας Ζώων της Διεύθυνσης Γενικής Αστυνόμευσης του Αρχηγείου της ΕΛΑΣ και συγκεκριμένα στο genast@astynomia.gr. Αφού λάβουν την καταγγελία, δίνεται διαταγή διερεύνησης του περιστατικού, η οποία και διαβιβάζεται στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα.

Στέλνοντας email, μπορούμε να παραθέσουμε και φωτογραφικό ή βιντεοληπτικό υλικό ώστε να εξηγήσουμε καλύτερα την κατάσταση και επιπλέον έχουμε τη δυνατότητα να ενημερωνόμαστε κι εμείς ως καταγγέλλοντες, γραπτώς, εντός δέκα ημερών, για την εξέλιξη της πορείας της καταγγελίας μας. Ταυτόχρονα, εξασφαλίζουμε ότι θα ελεγχτεί και δεν θα συγκαλυφτεί η οποιαδήποτε καταγγελλόμενη κακοποίηση.

Ακόμα, υπάρχει η δυνατότητα καταγγελίας περιστατικού κακοποίησης ζώου μέσω της τηλεφωνικής γραμμής για την προστασία των ζώων στο 10410 του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη», σημειώνει η κ. Σταματάκου.

Τουλάχιστον ένας εκπαιδευμένος αστυνομικός σε κάθε τοπικό αστυνομικό τμήμα

Τον περασμένο Οκτώβριο ολοκληρώθηκε η πρώτη υποχρεωτική εκπαίδευση 446 αστυνομικών πρώτης γραμμής, στο πλαίσιο εφαρμογής του Μνημονίου Συνεργασίας που έχει συνάψει η Ελληνική Αστυνομία με το Zero Stray Pawject / Academy. «Πλέον κάθε τοπικό αστυνομικό τμήμα έχει τουλάχιστον έναν εκπαιδευμένο αστυνομικό, ο οποίος ‘χρεώνεται’ κάθε υπόθεση κακοποίησης ζώου. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα καθιερωθεί διά βίου η εκπαίδευση στην ΕΛΑΣ, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι ‘έπιασε τόπο’».

Δυσθεώρητος ο αριθμός αδέσποτων ζώων

Το ζήτημα της κακοποίησης είναι πολυδιάστατο και δεν πρέπει να αφορά μόνο σε μεμονωμένα περιστατικά. «Είναι σαν να έχουμε έναν πολυτραυματία και εμείς να κοιτάζουμε μόνο το σπασμένο του πόδι κι όχι τη συνολική του κατάσταση. Στην Ελλάδα δυστυχώς κοιτάμε το σύμπτωμα και όχι το γιατί συμβαίνει η κακοποίηση, η οποία είναι μέρος ενός μεγαλύτερου όλον.

Και θα συνεχίσει να υπάρχει όσο έχουμε τόσο μεγάλο αριθμό αδέσποτων ζώων και άρα τόσα πολλά εν δυνάμει θύματα. Το νούμερο είναι δυσθεώρητο, περίπου 3 εκατομμύρια, και φανερώνει τη μόνιμη κρίση στην οποία βρισκόμαστε και έχουμε να αντιμετωπίσουμε, καθώς, ακριβώς λόγω του αριθμού αυτού, μειώνεται η ευζωία, το επίπεδο διαβίωσης των ζώων και επομένως ο σεβασμός μας απέναντι σε αυτά», καταλήγει η κ. Σταματάκου.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 05.11.2023