Το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) πραγματοποιεί κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών σε σχέση με θέματα της επικαιρότητας, με δείγμα 1.000 καταναλωτές. Η τελευταία έρευνα πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 28 έως 31 Ιανουαρίου 2023 και αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα το καλάθι του νοικοκυριού.

Σχήμα 1: %καταναλωτών που έχουν αγοράσει προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού

Ένα από τα σημαντικότερα θέματα της επικαιρότητας εξακολουθεί να είναι η πρωτοβουλία του Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και των Αλυσίδων σουπερμάρκετ για το «καλάθι του νοικοκυριού». Όπως καταγράφεται στο σχήμα 1, το πρώτο 3μηνο της λειτουργίας αυτής της πρωτοβουλίας, το 64% του κοινού δηλώνει ότι αγοράζει προϊόντα από το καλάθι. Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση μετά την πρώτη εβδομάδα της πρωτοβουλίας, οπότε και το ποσοστό του κοινού που αγόραζε από το καλάθι ανερχόταν στο 39%. Μεσοσταθμικά το κοινό το οποίο αγοράζει προϊόντα από το καλάθι δηλώνει ότι το 16,3% των αγορών του προέρχονται από προϊόντα του καλαθιού (περίπου 1 ευρώ ανά 7 ευρώ αγορών). Η πλειοψηφία του κοινού 39% πραγματοποιεί έως 10% από το καλάθι, το 11% από 11 έως 20% και το υπόλοιπο 24% πάνω από 20%.

Σχήμα 4: %καταναλωτών που έχουν επισκεφθεί διαφορετικό σουπερμάρκετ

Όσον αφορά τις αγοραστικές τάσεις, όπως καταγράφεται στο σχήμα 2, 17% του κοινού επισκέφθηκε κάποιο κατάστημα σουπερμάρκετ διαφορετικό από το συνηθισμένο του προκειμένου να βρει προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού. Το στοιχείο αυτό είναι υγιές για τον ανταγωνισμό στον κλάδο, δείχνει ότι υπάρχουν επιπλέον κίνητρα για τον ανταγωνισμό στην αγορά και ότι η κινητικότητα του καταναλωτικού κοινού το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταθεί.

Σχήμα 3: Απόψεις για το καλάθι του νοικοκυριού

Στο σχήμα 3 καταγράφονται απόψεις σε σχέση με το καλάθι του νοικοκυριού στους 3μήνες της εφαρμογής του. Συγκεκριμένα:

• Οι απόψεις για τη χρησιμότητα του καλαθιού είναι μικτές. Το 23%, δηλώνει ότι είναι μια θετική πρωτοβουλία (το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 35% όσων αγοράζουν από το καλάθι),
• Το 53% αναγνωρίζει τη χρησιμότητα των πρωτοβουλιών όπως το καλάθι του νοικοκυριού και δηλώνει ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να κάνουν κι άλλες τέτοιες δράσεις.
• Το 54% δηλώνει ότι απαιτείται πολύς χρόνος προκειμένου να κάνει τις αγορές του, κάτι το οποίο είναι μία πραγματικότητα που ήδη καταγραφόταν στο παρελθόν για τους καταναλωτές που ακολουθούν τις προσφορές στις αγορές τους στο λιανεμπόριο τροφίμων.
• Το 85% δηλώνει ότι δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, κάτι που είναι αναμενόμενο, καθώς το πρόβλημα της ακρίβειας είναι πολυπαραγοντικό και διεθνές.

Σε μία σε μεγαλύτερο βάθος ανάλυση για το τι θα επιθυμούσαν οι καταναλωτές σαν πιθανές ενισχύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ακρίβειας, στο σχήμα 4 καταγράφονται οι απόψεις τους.

Σχήμα 4: Απόψεις για το καλάθι του νοικοκυριού

Συγκεκριμένα:

• Το 84% δηλώνει ότι θα προτιμούσε να μειωθεί ο ΦΠΑ στα τρόφιμα παρά το καλάθι του νοικοκυριού.
• Το 70% δηλώνει ότι θα προτιμούσε περισσότερες προσφορές και εκπτώσεις στα σουπερμάρκετ παρά το καλάθι του νοικοκυριού. Αυτό δείχνει ότι η πολιτεία θα μπορούσε να δει κίνητρα προς τις επιχειρήσεις για αύξηση των προωθητικών ενεργειών και αποφυγή αντικινήτρων.
• Το 47% θα επιθυμούσε να ενταχθούν και άλλοι κλάδοι στο καλάθι, όπως κρεοπωλεία και αρτοποιεία.
• Το 60% δεν είναι ικανοποιημένο με τον αριθμό των προϊόντων και επομένως θα προτιμούσε περισσότερα προϊόντα στο καλάθι.
• Τέλος, μόλις το 35% θα προτιμούσε να στραφεί το καλάθι σε μόνο επώνυμα προϊόντα, που δείχνει τη διείσδυση που έχουν αποκτήσει τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας το τελευταίο διάστημα.

Οι επαναλαμβανόμενες έρευνες του ΙΕΛΚΑ για το καλάθι του νοικοκυριού αναμένεται να συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα με περισσότερα στοιχεία.