Αποστάσεις σε τραπέζια, περιορισμένες θέσεις και σέρβις μόνο σε εξωτερικούς χώρους. Υπό αυτές τις συνθήκες αναμένεται να ανοίξουν τα καταστήματα εστίασης και υγειονομικού ενδιαφέροντος, κατά το δεύτερο κύμα της άρσης των μέτρων περιορισμού που προγραμματίζεται ανάμεσα στις 25 Μαΐου με 5 Ιουνίου. Τα αυστηρά μέτρα για την επαναλειτουργία καφέ, μπαρ και εστιατορίων θα ανακοινωθούν προσεχώς αναλυτικά, ωστόσο ήδη άρχισαν να προκαλούν ανησυχία στους ιδιοκτήτες για την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων τους την επόμενη ημέρα.

Δεν βγαίνουν τα κουκιά

Η πρώτη ημέρα λειτουργίας θα βρει τις επιχειρήσεις με το προσωπικό που είχαν πριν την αναστολή λειτουργίας και με πάγιες υποχρεώσεις να τρέχουν. Αν και απαγορεύεται να προβούν σε απολύσεις για τουλάχιστον 45 ημέρες, οι επιχειρηματίες βλέπουν να έρχεται αναπόφευκτα η μείωση προσωπικού. Δεν είναι απίθανο όμως και από τις πρώτες ημέρες να βρουν κάποιο παραθυράκι, καθώς σε αυτά τα μαγαζιά συνηθίζεται πολλές απολύσεις να δηλώνονται ως οικειοθελείς αποχωρήσεις, πάντα σε συμφωνία με τους εργαζομένους.

«Αν υπάρχει μείωση 50% στην χωρητικότητα μας, λόγω της αποστάσεως ανάμεσα στα τραπέζια, ανάλογη μείωση θα υπάρχει και στο προσωπικό. Σαφώς δεν μεταφέρουμε την οικονομική δυσμένεια μας στους εργαζόμενους, αλλά εκ των πραγμάτων αν δεν υπάρχει κόσμος, δεν θα βγαίνει το μαγαζί» δηλώνει στη «ΜτΚ» η πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Καταστημάτων Καταναλωτών Εστίασης και Διασκέδασης (ΠΑΣΚΕΔΙ) Νίκη Κωνσταντίνου.

Οι μειωμένοι τζίροι είναι δεδομένοι, όπως αναφέρει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) και της ΓΣΕΒΒΕ Γιώργος Καββαθάς, καθώς εκτός από τον περιορισμό τραπεζοκαθισμάτων μεγάλος, δεν θεωρεί πως ο κόσμος θα βγαίνει όπως πριν την πανδημία. «Έχουμε ήδη υποστεί μεγάλες ζημιές με προμήθειες που πήγαν χαμένες από την ημέρα που κλείσαμε. Ο χαμένος τζίρος όλου αυτού του διαστήματος δεν θα αναπληρωθεί, όπως ενδεχομένως σε εμπορικά καταστήματα που μπορούν να πουλήσουν οποτεδήποτε τα προϊόντα τους» αναφέρει ο κ. Καββαθάς. «Εκτός από τις αποστάσεις, ακούγεται πως θα υπάρχει και περιορισμός των ατόμων που θα σε ένα τραπέζι. Αν ισχύσουν όλα αυτά, σίγουρα θα έχουμε μειώσεις στο προσωπικό» στηρίζει και ο πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων, Ψητοπωλών και Καφέ-Μπαρ νομού Θεσσαλονίκης Ιωάννης Φιλοκώστας, τονίζοντας πως είναι σε αναμονή για τις τελικές αποφάσεις.

Δεν είναι λίγοι οι επιχειρηματίες που σκέφτονται να κρατήσουν κλειστά τα μαγαζιά τους, ώστε να αποφύγουν μεγαλύτερη οικονομική καταστροφή. «Για παράδειγμα, μια μέση επιχείρηση στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, έχει μέσο όρο μηναία έξοδα: 10.000 για ενοίκιο ευρώ, 25.000 μισθοδοσία και 20.000 για εφοδιασμό. Αν αυτό το κατάστημα έχει μάξιμουμ 100 άτομα την ημέρα, δεν θα τα βγάλει πέρας» εξηγεί η κ. Κωνσταντίνου.

Τι μέτρα ζητάνε

Η πληρωμή των ενοικίων, έστω και του 60%, για τους μήνες που δεν λειτούργησαν τα καταστήματα φαίνεται να αποτελεί μεγάλο αγκάθι για τους επιχειρηματίες. Μάλιστα, όπως δηλώνει η πρόεδρος του ΠΑΣΚΕΔΙ, υπάρχουν και περιπτώσεις «εκβιασμών» από ιδιοκτήτες ακινήτων για αποπληρωμή στο 100%. «Οι συνάδελφοι δεν προχώρησαν σε καταγγελίες, διότι έχουν κάνει επενδύσεις χιλιάδων ευρώ και δεν διακινδυνεύουν να συγκρουστούν με τους ιδιοκτήτες» αναφέρει η Νίκη Κωνσταντίνου.

Ωστόσο, η πληρωμή ενοικίων και του αντιτίμου για την κατάληψη κοινόχρηστου χώρου απασχολεί και την επόμενη ημέρα. «Θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα και να πληρώνουμε τα μισά χρήματα στους δήμους, εφόσον δεν θα χρησιμοποιούμε το σύνολο του δημοσίου χώρου που δεσμεύουμε. Επίσης, ζητάμε να μας βοηθήσουν με την χρηματοδότηση ενοικίων με τρίχρονες ρυθμίσεις» επισημαίνει η κ. Κωνσταντίνου.

«Θέλουμε άμεσα μέτρα ρευστότητας, γιατί κάνεις την επόμενη ημέρα δεν θα δέχεται επιταγές. Χρειαζόμαστε οικονομική ενίσχυση, που δεν θα πρέπει να την επιστρέψουμε, ώστε να υπάρχει κεφάλαιο κίνησης» σημειώνει ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ. Το μεγαλύτερο αίτημα όμως είναι η μείωση του ΦΠΑ για τα καταστήματα εστίασης σε μονοψήφιο αριθμό που να αγγίζει το 8-6%.

Νέα πρωτοβουλία επιχειρηματιών της Θεσσαλονίκης

Μια νέα πρωτοβουλία στήνεται από επιχειρηματίες της Θεσσαλονίκης προκειμένου να διαμορφώσουν προτάσεις για μέτρα στήριξης αλλά και την εξυγίανση της αγοράς των καταστημάτων εστίασης, όπως αναφέρουν. Ήδη τις δυνάμεις τους έχουν ενώσει κάποιοι όμιλοι επιχειρήσεων και θα προστεθούν και άλλοι επιχειρηματίες στη συνέχεια. Οι δυο βασικοί πυλώνες της πρωτοβουλίας είναι σε πρώτο χρόνο η άμεση στήριξη για την επόμενη ημέρα μετά την άρση των μέτρων και μακροπρόθεσμα η αναδιαμόρφωση του τρόπου λειτουργίας των καταστημάτων.

«Βρισκόμαστε σε μια δίνη και ο χώρος της εστίασης αυτή την στιγμή αποτελεί μια μαύρη τρύπα. Οποιαδήποτε βοήθεια κι αν δοθεί σε μια κατεστραμμένη αγορά χωρίς μέλλον, θα οδηγήσει σε αδιέξοδο» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο επιχειρηματίας Νίκος Στεφανίδης, που συμμετέχει στην πρωτοβουλία. Όπως λέει, προχωρούν σε αυτή την κίνηση διότι δεν τους καλύπτουν συνδικάτα και σωματεία του κλάδου που ήδη υπάρχουν.

«Ένα από τα μέτρα που πρέπει να εξετάσουμε είναι να επανέλθει ο θεσμός της προστασίας των επαγγελματικών μισθώσεων» στηρίζει ο επιχειρηματίας, τονίζοντας ότι το κράτος θα πρέπει να αναλάβει έγκαιρα και την ικανοποίηση των ιδιοκτητών ακινήτων.

Επίσης, ο κ. Στεφανίδης, σχολιάζει το επίδομα 800 ευρώ που δικαιούνται ιδιοκτήτες επιχειρήσεων με έως 20 εργαζόμενους. «Θεωρώ γελοία αυτή την απόφαση. Όσο μεγαλύτερη είναι μια επιχείρηση, τόσο μεγαλύτερα προβλήματα έχει. Είναι αυθαίρετη, γιατί ήδη υπάρχει καθορισμός για τον χαρακτηρισμό των ‘πολύ μικρών επιχειρήσεων’, με το κριτήριο του προσωπικού κάτω των 10 ατόμων ή του κύκλου εργασιών έως 2 εκατ. ευρώ. Εννοείται ότι ανάλογα αυξάνονται τα νούμερα για τις μικρές, μικρομεσαίες και μεσαίες επιχειρήσεις. Άρα το δίκαιο και ξεκάθαρο θα ήταν αν χρησιμοποιούσαν μία από τις δεδομένες κατηγορίες και όχι να εφευρίσκουν πρόχειρα νέα κριτήρια».

Σε δεύτερο επίπεδο, η πρωτοβουλία των επιχειρηματιών θα απευθυνθεί προς τον δήμο Θεσσαλονίκης και την κυβέρνηση, για την εξυγίανση της αγοράς και τον μεγάλο αριθμό αδειών καταστημάτων εστίασης. «Η Θεσσαλονίκη είναι η πρώτη πόλη σε αριθμό αδειών για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Αυτό οδηγεί σε στρεβλή ανάπτυξη και στον κανιβαλισμό της αγοράς. Όπως και στις πιο σύγχρονες πόλεις του εξωτερικού, θα πρέπει να υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις για τρόπο έκδοσης αδειών, με προϋπόθεση την απόσταση ανάμεσα στα καταστήματα και την κατάθεση μελέτης βιωσιμότητας».

Σύμφωνα με τον επιχειρηματία, αυτή την στιγμή στο χώρο της εστίασης υπάρχει υπερκορεσμός και δεν θα πρέπει να δοθούν νέες άδειες λειτουργίας. «Καταστήματα καταλαμβάνουν πλατείες και πεζοδρόμια στην πόλη, υπό την ανοχή του δήμου. Πρέπει να τελειώνει και αυτό, διότι αποτελεί αθέμιτο ανταγωνισμό για όσους λειτουργούν με κανόνες. Μια συστηματική και δίκαιη εποπτεία, μπορεί να επιφέρει μειώσεις των τιμών του δημόσιου χώρου, για το σύνολο των επιχειρήσεων, χωρίς να μειώσει κατά πολύ τα έσοδα του δήμου» στηρίζει.

Τις επόμενες ημέρες θα υπάρχουν διεργασίες της πρωτοβουλίας και θα δημοσιοποιήσουν κοινές προτάσεις για την κρίση που βιώνουν.

Μέτρα προστασίας και σε οίκους ανοχής

Τον Μάρτιο μαζί με τα καταστήματα εστίασης έκλεισαν και οι οίκοι ανοχής. Αν και εκπρόσωποι της κυβερνήσεων σε δηλώσεις τους μιλούν για το άνοιγμα των καταστημάτων, ακόμα δεν έχουν αναφερθεί στην επαναλειτουργία των οίκων ανοχής. Ωστόσο, ήδη προετοιμάζονται και σε αυτές τις επιχειρήσεις και διαμορφώνουν νέες συνθήκες για την επόμενη ημέρα. Όπως λένε υπεύθυνοι οίκων ανοχής της Θεσσαλονίκης στη «ΜτΚ», θα υπάρχει έλεγχος θερμοκρασίας κάθε πελάτη στην είσοδο, θα χρησιμοποιούνται σεντόνια μιας χρήσης και θα γίνονται συνεχώς απολυμάνσεις των χώρων. Επίσης, θα υποχρεώνουν τους πελάτες να φορούν γάντια και μάσκες κατά την διάρκεια της ερωτικής επαφής.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 26 Απριλίου 2020