«Φωτιά» στους κόλπους του συνεδρίου της ΚΕΔΕ έβαλε ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, προαναγγέλλοντας σαρωτικές αλλαγές στον τρόπο διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ανακοίνωσε εκλογές σε έναν γύρο από την επόμενη δημοτική περίοδο, ηλεκτρονική ψηφοφορία, καθώς και διενέργεια πρόωρων εκλογών σε περίπτωση που εν μέσω της θητείας ο δήμαρχος χάσει την πλειοψηφία. Αυτό ωστόσο θα μπορεί να γίνει με τη σύμφωνη γνώμη από τα 4/5 του δημοτικού συμβουλίου.

Η πρόταση που κατέθεσε ο κ. Λιβάνιος, αιφνιδιάζοντας τους αιρετούς θα συμπεριληφθεί στο νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης που θα κατατεθεί στη Βουλή αρχές του νέου έτους.

Ειδικότερα ο υπουργός Εσωτερικών πρότεινε:

*Μετά τις ευρωεκλογές καθιερώνεται η ηλεκτρονική ψηφοφορία και στις αυτοδιοικητικές εκλογές

*Ο δήμαρχος θα εκλέγεται σε ένα γύρο αλλά σε δύο φάσεις, καθώς οι ψηφοφόροι θα έχουν τη δυνατότητα επιλογής δύο συνδυασμών. Σε περίπτωση που κανείς συνδυασμός δεν συγκεντρώσει το 50% στην πρώτη φάση, τότε θα συνυπολογίζονται για τους δύο πρώτους και οι δεύτερες επιλογές-ψήφοι και όποιους έχει ως άθροισμα περισσότερες πρώτες και δεύτερες επιλογές θα εκλέγεται δήμαρχος.

*Αυτός ο πρώτος γύρος θα γίνεται, πρότεινε, τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου, επαναλαμβάνοντας ότι οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα διεξαχθούν το 2028 κατά το μήνα Νοέμβριο.

*Επίσης, προανήγγειλε μείωση του μέγιστου αριθμού υποψηφίων σε έναν συνδυασμό, σχολιάζοντας με χιούμορ πως «δεν χρειάζεται το ψηφοδέλτιο να έχει το μήκος της ζώνης μου».

Παράλληλα ο υπουργός Εσωτερικών προανήγγειλε κατάργηση των Δημοτικών Ενοτήτων (πρώην δήμοι), ενώ τόνισε ότι η αύξηση των ΚΑΠ για το 2025 δεν θα είναι 53 εκατ. αλλά μια ολόκληρη ΚΑΠ, ποσό που θα ανέλθει σε 135 εκατ. ευρώ.

Επίσης, ο κ. Λιβάνιος ξεκαθάρισε ότι δεν αλλάζουν τα διοικητικά όρια των δήμων και των Περιφερειών, παραμένουν δηλαδή, παραμένουν 332 και 13 αντίστοιχα.

«Φτιάχνουμε οδικό χάρτη» 

Μιλώντας για το νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, ο υπουργός κ. Λιβάνιος τόνισε ότι «είναι μια ευκαιρία να λύσουμε προβλήματα που έχουμε στο πρώτο και δεύτερο βαθμό. Άρα θέλουμε ένα σύγχρονο ασφαλές πλαίσιο όχι για το 2025, αλλά για τα επόμενα χρόνια, γιατί έχουμε μπροστά μας σοβαρές προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η οποία δείχνει πόσο απρόβλεπτα κινείται». 

Είπε, ακόμη ότι είναι αναγκαίο «να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση, να φτιάξουμε έναν οδικό χάρτη για το πως θα εφαρμοστούν οι αλλαγές, οι οποίες θα συμφωνηθούν και κυρίως να φτιάξουμε μια σχέση εμπιστοσύνης». 

Ο νέος Κώδικας, πρόσθεσε ο υπουργός, δίνει μια μεγάλη δυνατότητα, και αναθεωρεί όλο το θεσμικό πλαίσιο της αυτοδιοίκησης. «Θα μας δώσει τη δυνατότητα να κωδικοποιηθούν και να καταργηθούν χίλιοι νόμοι για την αυτοδιοίκηση, ενώ οποιαδήποτε αλλαγή γίνει θα ενταχθεί εκεί μέσα» επισήμανε ο ίδιος και πρόσθεσε ότι είναι ευτυχής η συγκυρία για τις αλλαγές, γιατί, όπως τόνισε, «έχουμε μπροστά μας τέσσερα χρόνια θητείας και ικανό χρόνο ως τη λήξη της παρούσας βουλής». 

Τι θα περιλαμβάνει ο νέος Κώδικας 

Εκτός από το ζήτημα των εκλογών, το σχέδιο του υπουργείου περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, ρυθμίσεις σε πολλούς τομείς και συγκεκριμένα:

*Χωροταξικό και εσωτερική δομή αυτοδιοίκησης (δεν προβλέπεται, πάντως αλλαγή του αριθμού των δήμων) 

 *Σύστημα διακυβέρνησης: Τοπικά δημοψηφίσματα αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο. 

*Οι κανονιστικές πράξεις θα τίθενται για τουλάχιστον 15 μέρες υποχρεωτικά σε δημόσια διαβούλευση πριν την εισαγωγή τους στο δημοτικό συμβούλιο. 

*Οριοθέτηση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων του προέδρου της δημοτικής κοινότητας και του συμβουλίου δημοτικής κοινότητας ανάλογα με τον πληθυσμό τους. 

*Ανακατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ δημοτικού συμβουλίου και δημοτικής επιτροπής με έμφαση στην ομαλή λειτουργία του δήμου, αλλά και στην ενίσχυση της διαφάνειας, απλοποίηση διαδικασιών έκδοσης αποφάσεων δημοτικού συμβουλίου κλπ).

 *Καταστατική θέση αιρετών: Αναστολή επαγγελματικής ιδιότητας δημάρχου σε δήμους με πληθυσμό άνω των 20.000 κατοίκων, επαναϋπολογισμός της αντιμισθίας των αιρετών, κατάργηση της επιλογής αμοιβής, υποχρεωτική άδεια για το σύνολο της θητείας κλπ). 

*Εποπτεία πράξεων ΟΤΑ και νομικών προσώπων (ο έλεγχος των πράξεων των ΟΤΑ θα αφορά αποκλειστικά έλεγχο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας. 

*Τον έλεγχο θα τον διεξάγουν οι αυτοτελείς υπηρεσίες εποπτείας των ΟΤΑ, η απόφαση εκδίδεται εντός 10 ημερών από την ημέρα ηλεκτρονικής αποστολής του πλήρους φακέλου κλπ) 

 * Πειθαρχικό αιρετών (για τη θέση σε αργία αιρετού κάθε βαθμού και κάθε αξιώματος συγκαλείται ειδικό συμβούλιο αποτελούμενο από δύο δικαστές και τον γενικό επόπτη νομιμότητας ΟΤΑ. Προσφυγή επί της απόφασης αυτής μπορεί να γίνει μόνο στο ΣτΕ δίχως να μπορεί να εκδοθεί αναστολή. 

 *Ειδικά για δημάρχους και περιφερειάρχες τυχόν αιτήσεις αναστολών εκδικάζονται εντός 30 ημερών από την εκδίκαση εκδίδεται η απόφαση κλπ) Νομικά πρόσωπα ΟΤΑ (επισκόπηση και αξιολόγηση των μορφών των νομικών προσώπων των δήμων, ώστε να μην υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές και να έχουν ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο λειτουργίας, ενσωμάτωση στον νέο ενιαίο κώδικα του θεσμικού πλαισίου που διέπει δημοτικές επιχειρήσεις ειδικού σκοπού και των ΔΕΥΑ).