Σχεδόν 20.000 θέσεις εργασίας χάθηκαν κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2020 (συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου από την έναρξη της πανδημίας στην Ελλάδα), συγκρίνοντας το ισοζύγιο της απασχόλησης με το αντίστοιχο διάστημα του περσινού έτους για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη».

Η αβεβαιότητα στις τάξεις των εργαζομένων καλά κρατεί με το μέλλον να είναι δυσοίωνο, την ώρα που οι επιχειρήσεις μετρούν καθημερινά τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού και τους εκπροσώπους των συνδικαλιστικών οργανώσεων να αναφέρουν πως το πρώτο… ταμείο θα γίνει τον Ιανουάριο. Τα σκήπτρα σε απολεσθείσες θέσεις εργασίας κατέχουν Χαλκιδική, Θεσσαλονίκη και Πιερία.

Όπως προκύπτει από τα επεξεργασμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που δημοσιεύει η «ΜτΚ» με τη βοήθεια του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ το δεύτερο τρίμηνο του 2020, η ανεργία στην Κεντρική Μακεδονία ανήλθε στο 18,8%, με τον αριθμό των ανέργων να ξεπερνά τις 147.000. Τα ποσοστά ανεργίας στους άνδρες ανέρχονται σε 15,9% και στις γυναίκες σε 22,6%. Το 28,5% αφορά άνεργους νέους ηλικίας 15-29 ετών, ενώ το ποσοστό των ανέργων ηλικίας 30 ετών και άνω ανέρχεται σε 17,2%. Η ανεργία στην Θεσσαλονίκη το δεύτερο τρίμηνο του 2020 ανέρχεται σε 17,9%, με τα ποσοστά ανεργίας στους νέους 15-29 ετών να είναι 25,1%, στους 30 ετών και άνω 16,4%, στους άνδρες 14,7% και στις γυναίκες 18,5%, αντίστοιχα. Στους υπόλοιπους έξι νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας (Πέλλα, Κιλκίς, Πιερία, Ημαθία, Χαλκιδική και Σέρρες) η ανεργία ανήλθε στο 19,9%. Το ποσοστό της ανεργίας στις γυναίκες για τις παραπάνω περιοχές ανέρχεται σε 25,8%, ενώ για τους άνδρες σε 15,5%.

«Ακτινογραφία» των απωλειών

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών ασφαλίσεων σε ό,τι αφορά το ισοζύγιο, δηλαδή τις προσλήψεις, τις αποχωρήσεις, τις καταγγελίες σύμβασης, τη λήξη των συμβάσεων για το διάστημα Ιανουάριος-Αύγουστος 2020. Από τα στοιχεία φαίνονται οι επιπτώσεις της πανδημίας στον κόσμο της εργασίας. 

Συγκρίνοντάς το μάλιστα με το ισοζύγιο για το αντίστοιχο διάστημα του 2019 μπορούμε να κατανοήσουμε το μέγεθος των επιπτώσεων σε κάθε περιοχή της Κ. Μακεδονίας. Υπολογίζεται πως φέτος σε σχέση με πέρσι σε επίπεδο Περιφέρειας καταγράφεται απώλεια 19.981 θέσεων εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, η ΠΚΜ σημειώνει θετικό ισοζύγιο 12.401 θέσεων εργασίας στο τρέχον έτος, έναντι θετικού ισοζυγίου 32.382 θέσεων εργασίας του οκταμήνου του 2019, καταγράφοντας μία απώλεια που αγγίζει τις 20.000 θέσεις εργασίας, που θα μπορούσε εύλογα να αποδοθεί στις μέχρι τώρα επιπτώσεις της πανδημίας. Στη Θεσσαλονίκη το ισοζύγιο απασχόλησης είναι -11.622, όταν το αντίστοιχο διάστημα πέρσι ήταν -4.019. Αυτό σημαίνει πως χάθηκαν 7.603 θέσεις εργασίας.

Στο νομό Ημαθίας, το ισοζύγιο για το 2020 είναι 2.841, ενώ για το 2019 ήταν 2.812. Αυτό σημαίνει ότι πρακτικά δημιουργήθηκαν ελάχιστες και πιο συγκεκριμένα 29 νέες θέσεις εργασίας. Στο νομό Κιλκίς, από τη σύγκριση προκύπτει ότι χάθηκαν περίπου 200 θέσεις εργασίας, στο νομό Πέλλας μετράμε απώλειες περίπου 600 θέσεων εργασίας. Λαβωμένος και ο νομός Πιερίας που μετρά περισσότερες από 2.600 χαμένες θέσεις εργασίας σε σχέση με πέρσι. Και ο νομός Σερρών έχασε, σύμφωνα με το σύστημα «Εργάνη» δεκάδες θέσεις εργασίας, ενώ στον τουριστικότερο νομό της Βόρειας Ελλάδας, τη Χαλκιδική ο κορονοϊός έδειξε τα… δόντια του. Είναι χαρακτηριστικό πως ενώ το ισοζύγιο για το πρώτο οκτάμηνο του 2019 ήταν 24.091, φέτος για το αντίστοιχο διάστημα διαμορφώθηκε σε 15.390. Αυτό σημαίνει πως σε ένα χρόνο χάθηκαν 8.701 θέσεις εργασίας.

«Ο Αύγουστος, αποδείχτηκε αρνητικός από πλευράς ισοζυγίου για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με -4.380 θέσεις εργασίας (έναντι θετικού 239 θέσεων πέρσι), γεγονός που αφενός εξηγείται από τη χαμηλότερη της αναμενόμενης προσέλευσης Βαλκάνιων τουριστών, που οδήγησε σε πρόωρο κλείσιμο πολλών τουριστικών καταλυμάτων, αφετέρου από τη ματαίωση της φετινής διοργάνωσης της ΔΕΘ» υποστηρίζει και η ΠΚΜ στην τακτική έκθεσή της για την κατάσταση της απασχόλησης στην Ελλάδα.

Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Γραμματέας Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων της ΓΣΕΕ, Δημήτρης Καραγεωργόπουλος «υπάρχει πλήρης αποσάθρωση της αγοράς εργασίας. Οι χαμένες θέσεις εργασίας σε όλη τη χώρα είναι εκατοντάδες χιλιάδες. Υπάρχουν χιλιάδες συνάδελφοί μας που εργάζονταν ως εποχικοί και δεν επαναπροσλήφθηκαν, όπως επίσης και χιλιάδες υπάλληλοι, κυρίως σε τουριστικές επιχειρήσεις που από τον περασμένο Οκτώβριο μέχρι σήμερα δεν είδαν ούτε ένα ευρώ στην τσέπη τους» υποστηρίζει ο κ. Καραγεωργόπουλος.

«Τα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν αφήνουν εκτός, εργαζόμενους σε αφανείς ειδικότητες, όπως είναι για παράδειγμα οι εργαζόμενοι σε τουριστικά πρακτορεία» αναφέρει ο κ. Καραγεωργόπουλος». Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι χιλιάδες επίσης οι εργαζόμενοι οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να συμπληρώσουν τον απαιτούμενο αριθμό ενσήμων και δεν δικαιούνται ούτε επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ. Αναφερόμενος στον τουριστικό κλάδο, ο κ. Καραγεωργόπουλος σημειώνει πως μόλις τα 2/5 του συνολικού αριθμού όσων στο παρελθόν απασχολούνταν σε κάποιο πόστο, επαναπροσλήφθηκε. Την ίδια ώρα, όπως λέει η ΓΣΕΕ δέχεται καταγγελίες εργαζομένων που ενώ είναι δηλωμένοι ως 4ωροι ή βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας, αναγκάζονται να εργάζονται κανονικά παρά την χρήση των προγραμμάτων που έχουν κάνει οι εργοδότες τους. «Οι εποπτικοί και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κάνουν λίγους ελέγχους στους χώρους εργασίας, παρά τις καταγγελίες μας» λέει ο κ. Καραγεωργόπουλος.

Απαισιοδοξία για το μέλλον

Σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της εταιρίας ALCO για λογαριασμό του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ επτά στους 10 εκτιμούν πως η πανδημία θα αποτελέσει αφορμή για διακινδύνευση των βασικών θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων. Αρνητικά αξιολογεί η πλειοψηφία των ερωτηθέντων και την καθιέρωση της τηλε-εργασίας. Αναλυτικότερα, το 67% των ερωτηθέντων την αξιολογεί αρνητικά ως προς την εξέλιξη των εργασιακών δικαιωμάτων, το 61% την θεωρεί αρνητική εξέλιξη ως προς τις ώρες εργασίας του, το 60% την θεωρεί αρνητική εξέλιξη ως προς την εξέλιξη της αμοιβής του, το 52% την αξιολογεί αρνητικά ως προς την προσωπική ζωή του και το 45% την αξιολογεί αρνητικά ως προς την επαγγελματική εξέλιξή του. Επίσης, το 32% των εργαζομένων δήλωσε ότι έχει μεταβληθεί η σχέση εργασίας τους μετά την πανδημία, και το 20% των εργαζομένων δήλωσε ότι μετά την πανδημία συνεχίζει να εργάζεται με τηλεργασία και το 12% με μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση. Επίσης, το 57% είναι απαισιόδοξο για την εξέλιξη της αμοιβής του το επόμενο εξάμηνο.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, Χάρη Κυπριανίδη που μίλησε στη «ΜτΚ» ο… τελικός λογαριασμός της πανδημίας θα φανεί τον Ιανουάριο του επόμενου έτους, οπότε θα υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα των επιπτώσεων του κορονοϊού στις τουριστικές επιχειρήσεις και θα λήξει το καθεστώς της αναστολής εργασίας. «Οι αναστολές εργασίας θα είναι χαμένες θέσεις εργασίας, καθώς υπάρχει η εκτίμηση ότι οι εργαζόμενοι θα απολυθούν. Εκτιμούμε ότι η ανεργία σε επίπεδο Θεσσαλονίκης ξεπερνά το 30%. Στο σύστημα Εργάνη καταγράφονται ως εργαζόμενοι κι αυτοί που κάνουν μόνο ένα μεροκάματο την βδομάδα ή δουλεύουν για λίγες ώρες την εβδομάδα» τονίζει ο κ. Κυπριανίδης. Ο ίδιος εκτιμά ότι στις αρχές του επόμενου έτους η ανεργία στην πόλη θα ξεπεράσει το 40%.

Για «σφαγείο» κάνει λόγο ο Χρήστος Κωνσταντίνου, αντιπρόεδρος του Σωματείου Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής. «Μόνο στη Χαλκιδική εκτιμούμε πως ο αριθμός των εργαζομένων σε ξενοδοχεία και καταλύματα που είτε δεν δούλεψαν είτε εργάστηκαν για ένα μόλις δίμηνο αγγίζει τους 6.000» λέει χαρακτηριστικά. «Όσοι συνάδελφοί μας εργάζονται στα ξενοδοχεία δωδεκάμηνης λειτουργίας και βρίσκονται σε αναστολή λαμβάνουν το επίδομα των 530 ευρώ. Ωστόσο το μεγάλο πρόβλημα είναι με εκείνους που εργάζονται σεζόν. Μέχρι και πέρσι δούλευαν για επτά μήνες συγκέντρωναν ένα ποσό κατά μέσο όρο 10.000 ευρώ και μαζί με το επίδομα ανεργίας στην συνέχεια τα έφερναν βόλτα. Τώρα πολλοί εργάστηκαν στην καλύτερη περίπτωση για δύο μήνες, ενώ ο συντριπτικός αριθμός δεν εργάστηκε καθόλου. Άλλοι μάλιστα χάλασαν χρήματα για να μπορέσουν να βρεθούν σε κάποια τουριστική επιχείρηση και έφυγαν. Πρόκειται για τραγωδία» καταλήγει ο κ. Κωνσταντίνου.