ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Κέρκυρα: Το εμβληματικό κωδωνοστάσιο «Aνουντσιάτα», αποκαλύπτει το παρελθόν του (φωτ.)

Οι γερμανικοί βομβαρδισμοί στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στην καθολική εκκλησία, όμως έμεινε αλώβητο το καμπαναριό

 23/06/2024 14:30

Κέρκυρα: Το εμβληματικό κωδωνοστάσιο «Aνουντσιάτα», αποκαλύπτει το παρελθόν του (φωτ.)
ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στην καρδιά της παλιάς πόλης της Κέρκυρας, ο επισκέπτης θα κοντοσταθεί για να φωτογραφίσει ένα επιβλητικό, πυργωτό καμπαναριό, ένα ιστορικό μνημείο που διασώζεται για περίπου επτά αιώνες. 

Είναι το ενετικό κωδωνοστάσιο, της «Ανουντσιάτα», καθολικής εκκλησίας αφιερωμένης στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και στην Αγία Λουκία. Στο ανώτερο τμήμα του καμπαναριού, σε κάθε πλευρά, υπάρχουν δίλοβα ανοίγματα, ενώ σε μία πλευρά, είναι τοποθετημένο το έμβλημα της Κέρκυρας η τριήρης, λαξευμένη σε μαρμάρινη πλάκα.

Οι γερμανικοί βομβαρδισμοί στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στην καθολική εκκλησία, όμως έμεινε αλώβητο το κωδωνοστάσιο. Με μία αδικαιολόγητη για τους Κερκυραίους απόφαση, το 1953 επί δημαρχίας Σταματίου Δεσύλα, ο ναός αντί να επισκευαστεί κατεδαφίστηκε. Καθώς τα χρόνια περνούσαν η ανάγκη συντήρησης του κωδωνοστασίου ήταν πιεστική, τη στιγμή που με την ΥΑ 2258/4-2-1966 - ΦΕΚ 175/Β/26-3-1966 αποφασίστηκε να κηρυχθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

kerkyra-poli-kentro-kodonostasia-3.jpg


Λέγεται ότι αρχικώς χρησίμευε και ως παρατηρητήριο

Ιστορικές πηγές αναφέρουν, πως η Ανουντσιάτα, χτίστηκε με χρήματα και οικόπεδο του Ναπολιτάνου καπετάνιου Petrο Capece. Αφιερώθηκε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, γιατί η 25η Μαρτίου συνέπιπτε με την ημερομηνία ίδρυσης της Βενετικής Δημοκρατίας. Τα εγκαίνια του ναού έγιναν το 1394 και παραδόθηκε σε Αυγουστίνους μοναχούς. Ο καθολικός ναός αναδείχθηκε στο σημαντικότερο λατινικό θρησκευτικό κέντρο στην Κέρκυρα.

Ο ιστορικός και ερευνητής Γεράσιμος Δημουλάς, παραθέτει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ σημαντικές πληροφορίες από κατάστιχα που διασώζονται, καθώς και άλλα αρχεία.

Στο έγγραφο παράδοσης στους Αυγουστίνους Μοναχούς, οριζόταν η θέση της εκκλησίας, ανάμεσα στα υψώματα Αγίου Αθανασίου και Αγίων Πατέρων, δηλαδή σε τμήμα της σημερινής οδού Ευγενίου Βουλγάρεως. Ήταν σημαντικού μεγέθους συγκρότημα, με κτίσματα γύρω από την αυλή που ανοιγόταν πλάι στο καθολικό, ενώ υπήρχε και κοιμητήριο όπου ετάφησαν πολλοί Ενετοί αξιωματούχοι.

Την εποχή εκείνη, λατίνοι κάτοικοι, στρατιωτικοί και ταξιδιώτες συγκεντρώνονταν εκεί, για να παρακολουθήσουν τη θεία λειτουργία. Από το 1406 και έπειτα, η Βενετία ανέθετε την προστασία και εποπτεία του ναού, στον εκάστοτε Βάιλο (διοικητή της πόλης). Ο ναός υπέστη σημαντικές ζημιές το 1537 και ανακαινίστηκε εκ θεμελίων, το 1542. Η Αννουντσιάτα είχε σημαντική ακίνητη περιουσία.

kerkyra-poli-kentro-kodonostasia-2.jpg


Σύμφωνα με στοιχεία που αντλούνται από την λατινική Αρχιεπισκοπή, το 1571 επισκευάστηκε η στέγη, ενώ έγιναν τροποποιήσεις, την περίοδο 1668-70. Ίσως τότε, πήρε την τελική σημερινή του μορφή το κωδωνοστάσιο. Κατά την ανακαίνιση διακοσμήθηκε η οροφή με 28 πίνακες του Rigoni, ενώ εικόνες φιλοτέχνησε και ο γνωστός ζωγράφος - αγιογράφος Πουλάκης Θεόδωρος με τον αδερφό του.

Μια ταφική πλάκα του 1611 ή 1612 και κάποιες επιγραφές που σώθηκαν, μεταφέρθηκαν στο Duomo, την καθολική Αρχιεπισκοπή Κέρκυρας, ενώ μια σωζόμενη ανάγλυφη πλάκα στον τοίχο δίπλα από το καμπαναριό, έφερε επιγραφή που καταστράφηκε το 1798 από τους Γάλλους .

Επί δημοκρατικών Γάλλων, τα κτίρια της Ανουντσιάτα εκποιήθηκαν, στο οικόπεδο του ενός χτίστηκε το 1841 σε σχέδια του Γιάννη Χρόνη, το Χρηματιστήριο. Επισκευές έγιναν και το 1916. Μετά την καταστροφή το 1943 και την κατεδάφιση του 1953 το μεγαλύτερο μέρος του συγκροτήματος απαλλοτριώθηκε.

kerkyra-poli-kentro-kodonostasia.jpg


Σήμερα, η Ανουντσιατα χαρακτηρίζεται και ως μνημείο πανευρωπαϊκής σημασίας, γιατί συνδέθηκε με τη μεγάλη ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571 μεταξύ των στόλων της Ιεράς Συμμαχίας, δηλαδή της Βενετίας, της Ισπανίας, της Νάπολης, της Σικελίας, της Γένοβας και της Μάλτας εναντίον του στόλου των Οθωμανών. Αγωνιστές που έχασαν την ζωή τους στη ναυμαχία θάφτηκαν στο κοιμητήριο του καθολικού Ναού. Σε χώρους ιδιοκτησίας του ναού, φιλοξενήθηκαν σε μονάδες αποκατάστασης για τους τραυματίες της ναυμαχίας, μεταξύ αυτών και ο Ισπανός εθνικός ποιητής Μιγκέλ Θερβάντες.

Πριν από ένα μήνα το έργο για την αποκατάσταση του Κωδωνοστασίου του πρώην Καθολικού Ιερού Ναού Ευαγγελίστριας «Annunziata», που είχε ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ιόνια Νησιά 2014-2020» ολοκληρώθηκε.

Στην καρδιά της παλιάς πόλης της Κέρκυρας, ο επισκέπτης θα κοντοσταθεί για να φωτογραφίσει ένα επιβλητικό, πυργωτό καμπαναριό, ένα ιστορικό μνημείο που διασώζεται για περίπου επτά αιώνες. 

Είναι το ενετικό κωδωνοστάσιο, της «Ανουντσιάτα», καθολικής εκκλησίας αφιερωμένης στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και στην Αγία Λουκία. Στο ανώτερο τμήμα του καμπαναριού, σε κάθε πλευρά, υπάρχουν δίλοβα ανοίγματα, ενώ σε μία πλευρά, είναι τοποθετημένο το έμβλημα της Κέρκυρας η τριήρης, λαξευμένη σε μαρμάρινη πλάκα.

Οι γερμανικοί βομβαρδισμοί στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στην καθολική εκκλησία, όμως έμεινε αλώβητο το κωδωνοστάσιο. Με μία αδικαιολόγητη για τους Κερκυραίους απόφαση, το 1953 επί δημαρχίας Σταματίου Δεσύλα, ο ναός αντί να επισκευαστεί κατεδαφίστηκε. Καθώς τα χρόνια περνούσαν η ανάγκη συντήρησης του κωδωνοστασίου ήταν πιεστική, τη στιγμή που με την ΥΑ 2258/4-2-1966 - ΦΕΚ 175/Β/26-3-1966 αποφασίστηκε να κηρυχθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

kerkyra-poli-kentro-kodonostasia-3.jpg


Λέγεται ότι αρχικώς χρησίμευε και ως παρατηρητήριο

Ιστορικές πηγές αναφέρουν, πως η Ανουντσιάτα, χτίστηκε με χρήματα και οικόπεδο του Ναπολιτάνου καπετάνιου Petrο Capece. Αφιερώθηκε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, γιατί η 25η Μαρτίου συνέπιπτε με την ημερομηνία ίδρυσης της Βενετικής Δημοκρατίας. Τα εγκαίνια του ναού έγιναν το 1394 και παραδόθηκε σε Αυγουστίνους μοναχούς. Ο καθολικός ναός αναδείχθηκε στο σημαντικότερο λατινικό θρησκευτικό κέντρο στην Κέρκυρα.

Ο ιστορικός και ερευνητής Γεράσιμος Δημουλάς, παραθέτει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ σημαντικές πληροφορίες από κατάστιχα που διασώζονται, καθώς και άλλα αρχεία.

Στο έγγραφο παράδοσης στους Αυγουστίνους Μοναχούς, οριζόταν η θέση της εκκλησίας, ανάμεσα στα υψώματα Αγίου Αθανασίου και Αγίων Πατέρων, δηλαδή σε τμήμα της σημερινής οδού Ευγενίου Βουλγάρεως. Ήταν σημαντικού μεγέθους συγκρότημα, με κτίσματα γύρω από την αυλή που ανοιγόταν πλάι στο καθολικό, ενώ υπήρχε και κοιμητήριο όπου ετάφησαν πολλοί Ενετοί αξιωματούχοι.

Την εποχή εκείνη, λατίνοι κάτοικοι, στρατιωτικοί και ταξιδιώτες συγκεντρώνονταν εκεί, για να παρακολουθήσουν τη θεία λειτουργία. Από το 1406 και έπειτα, η Βενετία ανέθετε την προστασία και εποπτεία του ναού, στον εκάστοτε Βάιλο (διοικητή της πόλης). Ο ναός υπέστη σημαντικές ζημιές το 1537 και ανακαινίστηκε εκ θεμελίων, το 1542. Η Αννουντσιάτα είχε σημαντική ακίνητη περιουσία.

kerkyra-poli-kentro-kodonostasia-2.jpg


Σύμφωνα με στοιχεία που αντλούνται από την λατινική Αρχιεπισκοπή, το 1571 επισκευάστηκε η στέγη, ενώ έγιναν τροποποιήσεις, την περίοδο 1668-70. Ίσως τότε, πήρε την τελική σημερινή του μορφή το κωδωνοστάσιο. Κατά την ανακαίνιση διακοσμήθηκε η οροφή με 28 πίνακες του Rigoni, ενώ εικόνες φιλοτέχνησε και ο γνωστός ζωγράφος - αγιογράφος Πουλάκης Θεόδωρος με τον αδερφό του.

Μια ταφική πλάκα του 1611 ή 1612 και κάποιες επιγραφές που σώθηκαν, μεταφέρθηκαν στο Duomo, την καθολική Αρχιεπισκοπή Κέρκυρας, ενώ μια σωζόμενη ανάγλυφη πλάκα στον τοίχο δίπλα από το καμπαναριό, έφερε επιγραφή που καταστράφηκε το 1798 από τους Γάλλους .

Επί δημοκρατικών Γάλλων, τα κτίρια της Ανουντσιάτα εκποιήθηκαν, στο οικόπεδο του ενός χτίστηκε το 1841 σε σχέδια του Γιάννη Χρόνη, το Χρηματιστήριο. Επισκευές έγιναν και το 1916. Μετά την καταστροφή το 1943 και την κατεδάφιση του 1953 το μεγαλύτερο μέρος του συγκροτήματος απαλλοτριώθηκε.

kerkyra-poli-kentro-kodonostasia.jpg


Σήμερα, η Ανουντσιατα χαρακτηρίζεται και ως μνημείο πανευρωπαϊκής σημασίας, γιατί συνδέθηκε με τη μεγάλη ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571 μεταξύ των στόλων της Ιεράς Συμμαχίας, δηλαδή της Βενετίας, της Ισπανίας, της Νάπολης, της Σικελίας, της Γένοβας και της Μάλτας εναντίον του στόλου των Οθωμανών. Αγωνιστές που έχασαν την ζωή τους στη ναυμαχία θάφτηκαν στο κοιμητήριο του καθολικού Ναού. Σε χώρους ιδιοκτησίας του ναού, φιλοξενήθηκαν σε μονάδες αποκατάστασης για τους τραυματίες της ναυμαχίας, μεταξύ αυτών και ο Ισπανός εθνικός ποιητής Μιγκέλ Θερβάντες.

Πριν από ένα μήνα το έργο για την αποκατάσταση του Κωδωνοστασίου του πρώην Καθολικού Ιερού Ναού Ευαγγελίστριας «Annunziata», που είχε ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ιόνια Νησιά 2014-2020» ολοκληρώθηκε.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία