«Δεν μπορούμε εν έτει 2021 στα εργασιακά να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα στον χώρο εργασίας με λογικές του 1982, του 1966 ή και σε κάποιες περιπτώσεις του 1920» τονίζει ο Κωστής Χατζηδάκης. Ο υπουργός Εργασίας σε συνέντευξή του στη «ΜτΚ» για το νέο νόμο περί Προστασίας της Εργασίας μιλά για την ψηφιακή κάρτα, τις υπερωρίες, αλλά και τις απεργίες: «Λέμε ναι στο δικαίωμα της απεργίας, αλλά ναι και στο δικαίωμα στην εργασία. Λέμε ναι στο συνδικαλισμό, αλλά όχι στην ασυδοσία» σημειώνει, ενώ για τη στάση του ΚΙΝΑΛ και του ΣΥΡΙΖΑ στην ψηφοφορία στη Βουλή κάνει λόγο «για ρεσιτάλ πολιτικής υποκρισίας».

Ποιος ήταν ο λόγος που οδήγησε την κυβέρνηση στην ψήφιση του νέου νόμου για την Προστασία της Εργασίας;

Ο εξής απλός: ότι δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το 2021 τα προβλήματα στον χώρο εργασίας με ένα θεσμικό πλαίσιο, το οποίο σε μεγάλο βαθμό δεν είχε αλλάξει, όχι μόνο από το 1982, αλλά σε ορισμένα θέματα από το 1966 ή και από το 1920! Σε αυτή την στρέβλωση απαντήσαμε, με ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που: Ενσωματώνει τις ραγδαίες κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο. Καταργεί αναχρονιστικές και αναποτελεσματικές ρυθμίσεις. Και εφαρμόζει τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές, προς όφελος των εργαζομένων και της οικονομίας. Αυτός είναι ο νόμος 4808/2021 για την Προστασία της Εργασίας. Ένας νόμος που ενισχύει τις προοπτικές ανάπτυξης και δίνει δύναμη στον εργαζόμενο!

Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές που φέρνει στις ζωές των εργαζομένων;

Οι σημαντικότερες ρυθμίσεις κατά τη γνώμη μου είναι η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας για τον έλεγχο και την πάταξη της «μαύρης» εργασίας και της εισφοροδιαφυγής και η αναβάθμιση του ΣΕΠΕ σε Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας, έτσι ώστε να μην κατηγορείται πως επηρεάζεται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Επίσης σημαντικές διατάξεις είναι: Η δυνατότητα «συμφιλίωσης» της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής του εργαζομένου, με αίτημά του για διευθέτηση του χρόνου εργασίας του. Η πληρωμένη άδεια πατρότητος 14 ημερών σε κάθε πατέρα, όταν γεννιέται το παιδί του και η προστασία του από απόλυση για 6 μήνες. Η επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια δύο μηνών και για τους δύο γονείς. Το «δικαίωμα αποσύνδεσης» των τηλε-εργαζομένων. Τα μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια των αυτοαπασχολούμενων σε delivery και κούριερ. Τα μέτρα για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης. Η εξίσωση των αποζημιώσεων απόλυσης των εργατοτεχνιτών με αυτές των υπαλλήλων.

Τι είναι η ψηφιακή κάρτα εργασίας και σε τι αποσκοπεί;

Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας είναι η βασική εγγύηση των δικαιωμάτων του εργαζομένου. Πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ που γίνεται η απάντηση της οργανωμένης πολιτείας στην αδήλωτη εργασία. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν σύγχρονο ψηφιακό μηχανισμό καταγραφής των ωρών εργασίας σε πραγματικό χρόνο. Θα την «χτυπάει» ο εργαζόμενος όταν ξεκινάει και όταν φεύγει από τη δουλειά του ή όταν κάνει υπερωρίες και ανάλογα με τη φύση της δουλειάς, αυτό μπορεί να γίνεται με μια κάρτα, όπως σήμερα π.χ. στις τράπεζες, ή με ένα τάμπλετ, ή με ένα κινητό. Η κάρτα, με όλες της τις μορφές, θα είναι συνδεδεμένη με το αναβαθμισμένο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του υπουργείου Εργασίας και θα προχωρήσει με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Στόχος είναι να μπουν τα θεμέλια ήδη από το φθινόπωρο και να προχωρήσει η εφαρμογή μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022. Σε συνδυασμό με την αναβαθμισμένη Επιθεώρηση Εργασίας, θα συμβάλλει στη θωράκιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων!

Σημαντικές ανατροπές προβλέπονται και για τις απεργίες αλλά και το συνδικαλιστικό κίνημα. Τι αφορούν και γιατί επιβλήθηκαν;

Πόσο λογικό και δημοκρατικό είναι απεργίες που κηρύσσονται παράνομες και καταχρηστικές να επαναπροκηρύσσονται από δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια οργάνωση σαν να μην μεσολάβησε ποτέ η απόφαση της δικαιοσύνης; Πόσο δημοκρατικό είναι ο συνδικαλιστής να έχει ασυλία, από πλευράς εργασιακού δικαίου, όταν κατηγορείται για άσκηση βίας και παρενόχλησης στο χώρο της εργασίας; Είναι προοδευτικό και κοινωνικά δίκαιο, άραγε, να μην υπάρχει προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας στο Μετρό την ημέρα της απεργίας; Αυτό που κάνουμε είναι ότι εισάγουμε ρυθμίσεις κοινής λογικής. Ρυθμίσεις που θα ενισχύουν την διαφάνεια και την αντιπροσωπευτικότητα στον συνδικαλισμό (ηλεκτρονικά μητρώα των συνδικαλιστικών οργανώσεων, εξ’ αποστάσεως ηλεκτρονικές ψηφοφορίες με δικλείδες διαφάνειας). Που καταργούν την χρηματοδότηση των συνδικάτων από τους εργοδότες, είτε είναι ιδιώτες είτε ΔΕΚΟ και κόμματα. Ρυθμίσεις που θα εμποδίζουν την επαναπροκήρυξη μιας παράνομης με απόφαση δικαστηρίου απεργίας. Που θεσπίζουν την αστική ευθύνη συνδικαλιστών όταν προβαίνουν σε παράνομες πράξεις κατά την διάρκεια απεργίας. Τέλος, θεσπίσαμε την ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία στην κοινή ωφέλεια (στο μετρό, στα απορρίμματα κ.ά.). Να παρέχεται δηλαδή το 1/3 της υπηρεσίας, όπως συμβαίνει σε άλλες προηγμένες χώρες. Λέμε ναι στο δικαίωμα της απεργίας, αλλά ναι και στο δικαίωμα στην εργασία. Λέμε ναι στο συνδικαλισμό, αλλά όχι στην ασυδοσία!

Πολύ κουβέντα έγινε και για τις υπερωρίες. Τι προβλέπει ο νέος νόμος;

Σε μεγάλο βαθμό έγινε διότι ο ΣΥΡΙΖΑ συνειδητά μπέρδεψε το θεσμό των υπερωριών με το θεσμό της διευθέτησης, προσπαθώντας να μπερδέψει και τον κόσμο. Μόνο που οι υπερωρίες και η διευθέτηση είναι δύο διαφορετικές δυνατότητες που έχουν στη διάθεσή τους οι εργαζόμενοι και δεν πρέπει να συγχέονται. Όταν ένας εργαζόμενος επιλέγει τις υπερωρίες, αντί της διευθέτησης, δουλεύει παραπάνω ώρες συνολικά, έχει λιγότερο ελεύθερο χρόνο, αλλά βγάζει περισσότερα χρήματα (οι υπερωρίες αμείβονται 40% περισσότερο από τη συμβατική απασχόληση). Εμείς, ακριβώς επειδή γνωρίζουμε ότι ορισμένοι εργαζόμενοι θέλουν να αυξήσουν το εισόδημά τους με αυτό τον τρόπο τις αυξήσαμε στις 150 ώρες/χρόνο, πηγαίνοντας στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Είναι λοιπόν να αναρωτιέται κανείς, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ που κατά τα άλλα κόπτεται για το εισόδημα των εργαζομένων, τάχθηκε κατά και αυτής της ρύθμισης!

Τι ισχύει τελικά για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας;

Η διευθέτηση τώρα αφορά το διαφορετικό «άπλωμα» της 40ωρης εργασίας την εβδομάδα, καλύπτοντας από τη μια πλευρά εποχικές ανάγκες των επιχειρήσεων και δίνοντας από την άλλη πλευρά τη δυνατότητα στον εργαζόμενο να «συμφιλιώσει» την επαγγελματική και προσωπική του ζωή. Η διευθέτηση ισχύει στην Ελλάδα εδώ και 30 χρόνια, έχει εφαρμοστεί και εφαρμόζεται σε πολλές επιχειρήσεις όπως ο ΟΤΕ, η Alpha Bank, ο Παπαστράτος, η ΗΒΗ και ο ξενοδοχειακός κλάδος. Ισχύει σε όλη την Ευρώπη, προσφέρεται από το 54% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και εφαρμοζόταν και επί ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς το μόνο που κάναμε ήταν ότι δώσαμε τη δυνατότητα στους εργαζόμενους, αν τους εξυπηρετεί, να ζητήσουν και μόνοι τους τη διευθέτηση, για να καλύψουν δικές τους προσωπικές ανάγκες. Έτσι ώστε να μπορούν π.χ. να δουλεύουν λίγο παραπάνω Δευτέρα μέχρι Πέμπτη, και τις Παρασκευές, που μπορεί να θέλουν να τις περνούν οικογενειακά, να κάθονται και να πληρώνονται. Αυτό ίσχυε ήδη στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών κρατών, αλλά και στην Ισπανία και την Πορτογαλία που έχουν σοσιαλιστικές κυβερνήσεις με τη συμμετοχή της αριστεράς. Άλλωστε, για να κάνουμε αυτό, ακολουθήσαμε το δρόμο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 1158, η οποία εισάγει ακριβώς την λογική των ατομικών συμβάσεων στη διευθέτηση. Οδηγία που στήριξε ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση και εμείς απλώς ενσωματώσαμε στο εθνικό δίκαιο. Και ο ΣΥΡΙΖΑ μας κατηγορεί για κατάργηση του 8ωρου όταν επεκτείνουμε κάτι που στήριξε και ο ίδιος. Είναι να απορεί κανείς!

Τι απαντάτε στην κριτική του Αλέξη Τσίπρα ότι ο συγκεκριμένος νόμος αποτελεί ντιρεκτίβα του ΣΕΒ;

Είναι, άραγε, ντιρεκτίβα του ΣΕΒ η αύξηση κατά έξι των λόγων της άκυρης απόλυσης; Είναι ντιρεκτίβα του ΣΕΒ η Ψηφιακή Κάρτα για την καταγραφή των υπερωριών; Ντιρεκτίβα του ΣΕΒ και το «δικαίωμα αποσύνδεσης», οι νέες άδειες σε γονείς και φροντιστές, η εξίσωση εργατοτεχνιτών και υπαλλήλων; Ντιρεκτίβα του ΣΕΒ η απόκτηση συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και οι πρόνοιες σε υγιεινή και ασφάλεια εργαζομένων σε delivery και courier; Ενώ η αδράνεια και η στασιμότητα που υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι φιλεργατική πολιτική;

Πώς κρίνετε τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ στην όλη συζήτηση του νόμου; Είπαν «όχι» επί της αρχής, αλλά ψήφισαν πολλά επιμέρους άρθρα.

Η ονομαστική ψηφοφορία που προκαλέσαμε, έκανε τα αποκαλυπτήρια της αντιπολίτευσης. Ιδιαίτερα αυτής του ΣΥΡΙΖΑ, που είπε ναι στα μισά σχεδόν άρθρα αυτού του «τρισκατάρατου» νόμου. Ενώ παράλληλα, και υπογραμμίζοντας την πολιτική του σύγχυση, καταψήφισε το άρθρο 55 που κατοχυρώνει το 8ωρο! Καταψήφισε επίσης τις διατάξεις της Επιθεώρησης Εργασίας, ενώ είναι διατάξεις που περιορίζουν τη δυνατότητα του υπουργού να αυθαιρετεί. Ενώ ψήφισε παρών σε μία σειρά καταφανώς φιλεργατικών διατάξεων: τη δυνατότητα του εργαζομένου να διεκδικεί, σε περίπτωση βίας ή παρενόχλησης, τα δικαιώματά του μέσω της συνδικαλιστικής του οργάνωσης, τη δυνατότητα του εργαζομένου γονέα να ζητήσει ευέλικτα ωράρια, τον περιορισμό της δυνατότητας των εργοδοτών να καταστρατηγούν το διάλειμμα για να επεκτείνουν αυθαίρετα το ωράριο, τη δυνατότητα των παρόχων υπηρεσιών delivery να συνδικαλίζονται, το άρθρο που απαγορεύει τη χρηματοδότηση συνδικαλιστικών οργανώσεων από τους εργοδότες και τα πολιτικά κόμματα, το «δικαίωμα αποσύνδεσης». Καταλαβαίνετε ότι μιλάμε για ένα ρεσιτάλ πολιτικής υποκρισίας!

Παρόλα αυτά η ΝΔ και η κυβέρνηση δεν κατάφερε να κερδίσει συμμάχους σε αυτήν την προσπάθεια που κάποιοι χαρακτήρισαν ως «μάχη των μαχών». Αισθάνεστε απομονωμένοι στην προώθηση αυτής της μεταρρύθμισης;

Η φράση «μητέρα των μαχών» διαψεύστηκε από τα ίδια τα γεγονότα. Δεν νομίζω ότι απεργίες με συμμετοχή που κυμάνθηκε μεταξύ 2% και 8%, άντε και 15% στα ΕΛΤΑ, μπορούν να χαρακτηριστούν μαζικές. Πέρα όμως από την όποια δημιουργία εντυπώσεων, η πραγματικότητα είναι ότι εν τέλει θα κριθούμε στην πράξη. Όχι μόνο εμείς, αλλά και οι αντίπαλοί μας. Ορισμένες θετικές προβλέψεις για τους εργαζομένους, όπως οι νέες μεγαλύτερες γονικές άδειες, έχουν τεθεί ήδη σε εφαρμογή. Ενώ, παράλληλα, έχουμε ξεκινήσει σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης την προετοιμασία για την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας. Κάποιες πρώτες κινήσεις από την αναβάθμιση του ΕΡΓΑΝΗ θα γίνουν ορατές στους εργαζομένους ήδη μέσα στο καλοκαίρι. Επίσης, τις αμέσως επόμενες μέρες θα προχωρήσουμε στην προκήρυξη για το Συμβούλιο Διοίκησης της νέας Επιθεώρησης Εργασίας. Δεν υπάρχει τίποτε πιο εκδικητικό στην πολιτική από το έργο! Το έργο μας λοιπόν θα είναι που θα εκδικηθεί με τον χειρότερο τρόπο την άνευ προηγουμένου λαϊκίστικη κριτική της αντιπολίτευσης απέναντι σε αυτό το νόμο! Ένα νόμο που θέτει τις βάσεις ώστε η Ελλάδα να γίνει Ευρώπη και σε αυτό τον τομέα.

Έχετε αναλάβει συχνά δύσκολα πρότζεκτ, όπως η εξυγίανση της Ολυμπιακής και της ΔΕΗ και τώρα τα εργασιακά και θεωρείστε στο χώρο της κεντροδεξιάς ως ο άνθρωπος για τις δύσκολες αποστολές. Αισθάνεστε έτσι;

Η δουλειά του πολιτικού είναι να παράγει μετρήσιμο έργο και αυτό επιδιώκω να κάνω σε όποιο υπουργείο έχω βρεθεί. Όταν καταπιάστηκα με θέματα όπως η Ολυμπιακή, ο ΟΣΕ, η σύμβαση παραχώρησης για τα περιφερειακά αεροδρόμια, η ΔΕΗ, μου έκαναν κριτική όλοι αυτοί που μου κάνουν και σήμερα για το εργασιακό νομοσχέδιο. Καθώς πέρασαν τα χρόνια, οι επιλογές που προχώρησα για αυτά τα θέματα, έχουν γίνει πια κοινός τόπος. Όχι για άλλο λόγο, αλλά διότι επέλεξα να εφαρμόσω λύσεις που είχαν ήδη εφαρμοστεί σε προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Το ίδιο κάναμε και στο εργασιακό. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι το δικό μας έργο θα μείνει και τα συνθήματα της αντιπολίτευσης θα ξεχαστούν.