Δεν κρύβει τα προβλήματα που υπάρχουν ο Κωστής Χατζηδάκης. «Κακά τα ψέματα, το πρόβλημα που έχει κληρονομηθεί από ο παρελθόν με τις συντάξεις είναι η Kόπρος του Αυγείου», τονίζει σε συνέντευξη του στη «ΜτΚ» ο υπουργός Εργασίας. Μιλά για συγχώνευση χωρίς σχέδιο που έγινε το 2016 κληρονομώντας στην κυβέρνηση πάνω από 1 εκατομμύριο εκκρεμείς συνταξιοδοτικές υποθέσεις. «Σε πολλά υποκαταστήματα υπάρχει μόνο ένα κεντρικό κομπιούτερ και ένας υπάλληλος που εκτελεί χρέη διανομέα των e-mail στους υπαλλήλους, ενώ υπάρχουν και δομικά προβλήματα, όπως οι πάνω από 1.000 διαφορετικοί τρόποι ασφάλισης στους μισθωτούς», σημειώνει.

Παρόλα αυτά γίνονται βήματα και είναι αισιόδοξος. Για τις 45 χιλιάδες αιτήσεις για προκαταβολές συντάξεων που κατατέθηκαν σε διάστημα μόλις 21 ημερών τονίζει ότι οι δικαιούχοι θα λάβουν την πλειοψηφία τους την προκαταβολή σύνταξης μαζί με τα αναδρομικά πριν από το Πάσχα.

Για την ανεργία τονίζει ότι έχει δημιουργηθεί ομάδα Εργασίας, με επικεφαλής τον υφυπουργό Πάνο Τσακλόγλου, η οποία ολοκληρώνει το πόρισμα για την αγορά εργασίας μετά την πανδημία. «Η προσπάθεια θα βασιστεί σε 3 άξονες: Στις πολιτικές επιδοτούμενης απασχόλησης, τις πολιτικές κατάρτισης και σε ένα συνολικό ανασχεδιασμό των πολιτικών απασχόλησης, ώστε να απαντούν στις ανάγκες της εποχής», τονίζει, ενώ σημαντικό ρόλο θα παίξει η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ.

Για την κατάρτιση προαναγγέλλει ριζική μεταρρύθμιση που θα στηρίζεται σε τρεις βασικές αρχές: πιστοποίηση, αξιολόγηση και αποτελεσματική διαχείριση των πόρων. Όσο για τα νέα προγράμματα θα δίνουν έμφαση στην απόκτηση σύγχρονων δεξιοτήτων. «Ξεκινάμε το φθινόπωρο με 300 εκατ. ευρώ για τα πρώτα προγράμματα», τονίζει.

Στην κοινωνική πρόνοια η κυβέρνηση προγραμματίζει μεταξύ των άλλων την Κάρτα Αναπηρίας, τον Προσωπικό Βοηθό και παρεμβάσεις που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Τέλος για την περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ο υπουργός Εργασίας επισημαίνει ότι θα προχωρήσουμε στην τελική μείωση της τάξης του 1% «αμέσως μόλις το επιτρέψουν τα δημοσιονομικά δεδομένα».

Κύριε Χατζηδάκη, να ξεκινήσουμε με μία προσωπική ερώτηση. Πώς αισθανθήκατε κατά την πρόσφατη επίσκεψή σας στο Περιφερειακό Υποκατάστημα Μισθωτών του ΕΦΚΑ; Βλέποντας όλα αυτά τα βουνά από φακέλους…

Παρότι είχα μέχρι εκείνη την επίσκεψη ενημερωθεί ενδελεχώς για τα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο ΕΦΚΑ, ένιωσα ότι βρέθηκα αντιμέτωπος με την εικόνα που αντιμετωπίζουν πολλοί συνταξιούχοι στην προσπάθειά τους να βρουν άκρη με τις εκκρεμείς συντάξεις τους, αλλά και πολλοί υπάλληλοι του ΕΦΚΑ στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν. Ένιωσα λοιπόν το βάρος της ευθύνης. Αλλά αισθάνθηκα επίσης την ανάγκη με αποφασιστικότητα να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για βάλω το πράγμα σε μια σειρά. Ήταν μια επίσκεψη που άξιζε, διότι είναι διαφορετικό να διαβάζεις για την κατάσταση ή να στην περιγράφουν και διαφορετικό να τα βλέπεις από μόνος σου!

Το εγχείρημα πάντως με τις συντάξεις είναι δύσκολο. Aπό τη μία οι πολίτες διαμαρτύρονται γιατί δεν βλέπουν υπαλλήλους στα υποκαταστήματα, αλλά και γιατί δεν τους απαντούν στα τηλέφωνα και στα emails. Από την άλλοι οι υπάλληλοι σε εποχές πανδημίας και τηλεργασίας δεν προφταίνουν.

Δεν το έκρυψα ότι αντίκρισα μία εικόνα αντιφατική. Από τη μια πλευρά, ήταν εμφανείς οι γραφειοκρατικές κληρονομιές του παλιού ΙΚΑ και του παλιού ΤΕΒΕ που έγιναν χειρότερες με την φύρδην μίγδην συγχώνευση τους στον ΕΦΚΑ από τον ΣΥΡΙΖΑ. Από την άλλη πλευρά ήταν οι προσπάθειες της Διοίκησης εδώ και ενάμιση χρόνο να καλυτερεύσει η κατάσταση, αλλά και ο αγώνας των ίδιων των υπαλλήλων, όπως ανέφερα. Και έχει υπάρξει πρόοδος: Οι συντάξεις που δόθηκαν το 2020 ήταν κατά 31% περισσότερες από το 2019, ενώ ξεκίνησε τμηματικά και η απονομή συντάξεων ψηφιακά. Αλλά, κακά τα ψέματα, το πρόβλημα που έχει κληρονομηθεί από το παρελθόν είναι η «Kόπρος του Αυγείου». H συγχώνευση χωρίς σχέδιο του 2016 αντί να απλουστεύσει γύρισε προς τα πίσω τα πράγματα. Η κυβέρνησή μας κληρονόμησε πάνω από 1 εκατομμύριο εκκρεμείς συνταξιοδοτικές υποθέσεις. Σε πολλά υποκαταστήματα υπάρχει μόνο ένα κεντρικό κομπιούτερ και ένας υπάλληλος που εκτελεί χρέη διανομέα των email στους υπαλλήλους. Ενώ υπάρχουν και δομικά προβλήματα, π.χ. οι πάνω από 1.000 διαφορετικοί τρόποι ασφάλισης στους μισθωτούς. Βάλτε και τις δυσκολίες που προκάλεσε η πανδημία και αντιλαμβάνεστε ότι η προσπάθεια που πρέπει να γίνει είναι πολύ μεγάλη!

Επί του πολιτικού τώρα. Τι σκοπεύετε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε αυτά τα φαινόμενα; Αρκεί η μονιμοποίηση 150 νέων υπαλλήλων και η αξιοποίηση των υπηρεσιών 100 συνταξιούχων που θα πληρώνονται ανά τεμάχιο ή μήπως θα δούμε και άλλα «όπλα» στη μάχη του εκσυγχρονισμού; Και πότε πιστεύετε ότι θα είναι έτοιμος ο ψηφιακός ΕΦΚΑ; Υπάρχει φως στο τούνελ;

Έχουμε βάλει σε εφαρμογή ένα συνολικό σχέδιο το οποίο, πέρα από τα μέτρα τα οποία αναφέρετε, προβλέπει επίσης: Την εγκατάσταση τις επόμενες μέρες 1.700 σύγχρονων υπολογιστών οι οποίοι θα βοηθήσουν τους υπαλλήλους να ξεμπλέξουν από τη χαρτούρα. Την πρόσληψη 100 ακόμα νέων συμβασιούχων οικονομολόγων με σύμβαση έργου, πληρωμή δηλαδή ανά τεμάχιο. Την καταβολή των προκαταβολών «εθνικών συντάξεων» και των αναδρομικών τους, για τις οποίες η διαδικασία αιτήσεων έχει ολοκληρωθεί. Την χρήση των υπηρεσιών πιστοποιημένων δικηγόρων και λογιστών -με σχετική ρύθμιση που θα φέρουμε σύντομα- για να βοηθήσουν και αυτοί, όπως βοηθούν οι μηχανικοί με τις πολεοδομίες και οι λογιστές με τα φορολογικά πιστοποιητικά. Σε αυτά επικεντρώνουμε τώρα την προσπάθειά μας. Ενώ, σε δεύτερη φάση θα ξεδιπλωθεί το συνολικότερο σχέδιο ανασύνταξης του ΕΦΚΑ. Ώστε, σε αντίθεση με τη σημερινή πραγματικότητα, να λειτουργήσει με ένα οργανωτικό μοντέλο σύγχρονο και ευρωπαϊκό. Ώστε να φύγουμε από την εποχή των στοιβαγμένων φακέλων και να πάμε στην εποχή των σύγχρονων τεχνολογιών!

Και οι προκαταβολές συντάξεων, που προσεγγίζουν και ξεπερνούν τις 30.000; Είχατε πει ότι θα δοθούν μέχρι το Πάσχα. Ποια είναι τα δεδομένα σήμερα;

Για την ακρίβεια κατατέθηκαν σχεδόν 45 χιλιάδες αιτήσεις σε 21 ημέρες. Για όσες, λίγες, από αυτές δεν οριστικοποιήθηκαν, η πλατφόρμα θα μείνει ανοιχτή για όσους θέλουν να τις οριστικοποιήσουν. Αλλά και για εκείνους που εκκρεμεί η σύνταξη τους και επιθυμούν να υποβάλλουν αίτηση για προκαταβολή στο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση, πάνω από 36 χιλιάδες αιτήσεις πέρασαν στο στάδιο της επεξεργασίας προκειμένου, όπως με έχει διαβεβαιώσει ο ΕΦΚΑ, οι δικαιούχοι να λάβουν την προκαταβολή σύνταξης μαζί με τα αναδρομικά πριν από το Πάσχα!

Σας κατηγορούν ότι οι ρυθμίσεις που προβλέπονται στο εργασιακό νομοσχέδιο για το χρόνο εργασίας φέρνουν εργασιακό μεσαίωνα. Τι απαντάτε;

Όσοι τα λένε αυτά μάλλον ζουν σε άλλη ήπειρο και άλλη χώρα. Διότι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας είναι μια πρακτική η οποία ισχύει σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και για την οποία υπάρχει τόσο σχετική κοινοτική Οδηγία όσο και σχετική ελληνική νομοθεσία από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Νομοθεσία την οποία δεν άλλαξε καμιά από τις κυβερνήσεις που πέρασαν από τότε! Εμείς δεν κάνουμε τίποτα παραπάνω από το να επιτρέπουμε -πέρα από τις συμφωνίες συνδικάτων- και τη συμφωνία σε ατομική βάση μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι ορισμένες περιόδους του χρόνου ο εργαζόμενος θα μπορεί να δουλεύει περισσότερες ώρες, ενώ άλλες περιόδους θα δουλεύει λιγότερο, ή θα παίρνει άδεια, χωρίς να επηρεάζεται ούτε ο συνολικός χρόνος εργασίας, ούτε ο μισθός του. Περί αυτού πρόκειται. Για μια ρύθμιση που μπορεί να εξυπηρετήσει, πέρα από τις επιχειρήσεις με εποχική δραστηριότητα, και τους ίδιους τους εργαζόμενους ανάλογα με το πώς έχουν ρυθμίσει την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή. Γιατί να μην δώσουμε σε όσους εργαζόμενους το θέλουν, τη δυνατότητα να παίρνουν επιπλέον άδεια, την οποία θα απολαμβάνουν είτε με την οικογένειά τους είτε όπως αλλιώς οι ίδιοι προτιμούν; Μήπως πράγματι αυτοί που είναι απέναντι σε αυτή τη ρύθμιση παραγνωρίζουν τις ίδιες τις εξελίξεις της εποχής και τις ανάγκες πολλών εργαζομένων;

Ποιες είναι οι άμεσες σκέψεις για την καταπολέμηση της ανεργίας μετά το τέλος της πανδημίας;

Σημειώνω κατ’ αρχάς ότι ξεκινάμε από μία καλή βάση. Διότι ως αποτέλεσμα του άνευ προηγουμένου προγράμματος κοινωνικής στήριξης της κυβέρνησης -συνολικά 40 δισ., ενώ μόνο το υπουργείο μας έχει δώσει 7,1 δισ. σε 3 εκατ. ωφελούμενους- έχουμε τη 2η καλύτερη επίδοση στην ΕΕ στη συγκράτηση της ανεργίας! Από εκεί και πέρα μας ενδιαφέρει φυσικά και η επόμενη ημέρα. Και για αυτό υπάρχει στο υπουργείο μας Ομάδα Εργασίας, με επικεφαλής τον υφυπουργό κ. Τσακλόγλου, η οποία ολοκληρώνει το πόρισμα για την αγορά εργασίας μετά την πανδημία. Η προσπάθεια θα βασιστεί σε 3 άξονες: Στις πολιτικές επιδοτούμενης απασχόλησης, στο βαθμό που επιτρέπονται από το κοινοτικό δίκαιο. Στις πολιτικές κατάρτισης. Και σε ένα συνολικό ανασχεδιασμό των πολιτικών απασχόλησης, ώστε να απαντούν στις ανάγκες της εποχής. Σημαντικό ρόλο θα παίξει η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, η οποία θέλουμε να είναι ουσιαστική, εμπροσθοβαρής και να δίνει έμφαση στις ψηφιακές δεξιότητες για εργαζόμενους και ανέργους!

Πάμε λοιπόν στα θέματα της επαγγελματικής κατάρτισης που είναι και ένας από τους 4 βασικούς άξονες στο Ταμείο Ανάκαμψης. Είπατε πρόσφατα ότι μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες του υπουργείου Εργασίας είναι η ριζική μεταρρύθμιση στην κατάρτιση. Και ότι η Ελλάδα θα πρέπει να σταματήσει να είναι τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά στην αντιστοιχία δεξιοτήτων και αναγκών στην αγορά εργασίας. Πώς θα γίνει αυτό;

Δεν θέλουμε οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι να καταρτίζονται απλά και μόνο για να μαζέψουν ένα ακόμα χαρτί. Θέλουμε να γίνει το όπλο τους για ένα καλύτερο μέλλον. Γι’ αυτόν τον λόγο φέρνουμε μια ριζική μεταρρύθμιση που διασφαλίζει ότι εργαζόμενοι και άνεργοι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε καλύτερες δουλειές και υψηλότερους μισθούς. Τρεις είναι οι βασικές αρχές της μεταρρύθμισης: Η πιστοποίηση, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι υψηλού επιπέδου. Η αξιολόγηση, ώστε τα προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτισης να πετυχαίνουν τους στόχους που θέτουν. Και η αποτελεσματική διαχείριση των πόρων, ώστε τα χρήματα να πιάνουν πράγματι τρόπο. Τα νέα προγράμματα θα δίνουν έμφαση στην απόκτηση σύγχρονων δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες σε ένα κόσμο που αλλάζει διαρκώς, ενώ θα συνδέονται και με επιδοτούμενες θέσεις εργασίας. Ξεκινάμε το φθινόπωρο λοιπόν με 300 εκατ. ευρώ για τα πρώτα προγράμματα. Ώστε η κατάρτιση να γίνει εργαλείο ισχυρότερης οικονομικής ανάπτυξης, εργαλείο διεκδίκησης μιας καλύτερης ζωής από εργαζομένους και ανέργους!

Επισκεφθήκατε πρόσφατα τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας. Τι διαπιστώσατε;

Έκανα αυτή την επίσκεψη διότι ήθελα να τονίσω τη σημασία που δίνουμε ως υπουργείο σε αυτά τα θέματα. Ο τομέας της κοινωνικής προστασίας, δηλαδή οι πολιτικές για τους αναπήρους, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά, αυτούς που χρειάζονται προγράμματα ένταξης, όλους όσους έχουν ανάγκη, είναι ο πιο ευαίσθητος και με τη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Τα προνοιακά επιδόματα είναι αυξημένα φέτος κατά 22% σε σχέση με το 2020, ενώ έχουν προωθηθεί και διάφορες σημαντικές μεταρρυθμίσεις: το επίδομα γέννησης για κάθε παιδί, μέτρα για τους πολυτέκνους και η υιοθέτηση ενός πιο ενισχυμένου και σύγχρονου πλαισίου για την υιοθεσία. Είναι επίσης ουσιαστικό ότι όλο τον προηγούμενο χρόνο υπήρξε άμεση ανταπόκριση στα ζητήματα που προκάλεσε ο κορονοϊός. Προγραμματίζουμε όμως πολύ περισσότερα. Μεταξύ άλλων: την Κάρτα Αναπηρίας, τον Προσωπικό Βοηθό, παρεμβάσεις που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι ψηλά στην ατζέντα μου αυτά τα ζητήματα, διότι μιλάμε πρωτίστως για ζητήματα ανθρωπιάς!

Είχατε δεσμευτεί προεκλογικά για 5% μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, κάτι που σε ένα μεγάλο ποσοστό έχετε ήδη υλοποιήσει. Πότε θα προχωρήσετε στην περαιτέρω μείωση του 1 και κάτι που απομένει;

Σωστά επισημαίνετε ότι η προεκλογική αυτή δέσμευση έχει στο μεγάλο της ποσοστό (4%) ήδη εκπληρωθεί. Δείχνοντας ότι η κυβέρνηση αυτή είναι σύμμαχος των εργαζομένων, οι οποίοι είδαν καθαρή αύξηση στα χρήματα που μένουν στην τσέπη τους κάθε μήνα, διότι τους γίνονται πλέον λιγότερες παρακρατήσεις. Θα προχωρήσουμε και με το υπόλοιπο αυτό σχεδόν 1% της μείωσης αμέσως μόλις το επιτρέψουν τα δημοσιονομικά δεδομένα. Θα εκπονηθεί φέτος άλλωστε σχετική μελέτη για το ζήτημα.

Την ίδια στιγμή το τρίτο κύμα της πανδημίας καλά κρατεί και η κυβέρνηση δείχνει να μην πατά τόσο γερά στα πόδια της όσο παλιότερα σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπισή της. Η κριτική εντάθηκε και από τις τελευταίες παλινωδίες για το άνοιγμα και το κλείσιμο του λιανεμπορίου σε Αχαΐα, Κοζάνη και Θεσσαλονίκη. Γιατί αυτά τα μπρος πίσω;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σε μία υγειονομική κρίση τέτοιας σφοδρότητας που κρατάει πάνω από ένα χρόνο τώρα, θα υπάρξουν και ορισμένες αρρυθμίες. Αν όμως δούμε τα στοιχεία, θα παρατηρήσουμε ότι, από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα, η Ελλάδα τα πήγε συγκριτικά καλύτερα από πολλές άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Δεν ήταν δεδομένο αυτό. Έγινε πραγματικότητα διότι η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών συμμορφώθηκε με τις υποδείξεις των ειδικών, αλλά και γιατί η Πολιτεία ανταποκρίθηκε γρήγορα και αποτελεσματικά. Αυτό φαίνεται και από το πρόγραμμα εμβολιασμών το οποίο έχει οργανωθεί υποδειγματικά και ανεβάζει συνέχεια ταχύτητες. Σε αυτό το δρόμο της ευθύνης και της αποτελεσματικότητας πρέπει να συνεχίσουμε λοιπόν, για να δούμε φως στην άκρη του τούνελ μιαν ώρα αρχύτερα.

Φαντάζομαι ότι αποκλείεται το σενάριο των πρόωρων εκλογών για την επόμενη ημέρα…

Ο πρωθυπουργός είπε σε συνέντευξή του πριν λίγες μέρες ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Το είπε τόσο καθαρά, που δεν γνωρίζω γιατί το συζητάμε ακόμα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 11 Απριλίου 2021