Σήμα κινδύνου για την δραματική κατάσταση που επικρατεί στα νησιά από το ολοένα αυξανόμενο προσφυγικό κύμα εκπέμπουν 12 ανθρωπιστικές οργανώσεις, τονίζοντας ότι αυτή τη στιγμή σημειώνεται υπερκορεσμός προσφύγων και μεταναστών, αιτούντων ασύλου, οι οποίοι παραμένουν εγκλωβισμένοι στα hot spots.

Επισημαίνουν ακόμη ότι σχεδόν 22.000 άτομα, το 35% των οποίων είναι παιδιά, φιλοξενούνται σήμερα στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) που υπερβαίνουν τη χωρητικότητά τους μέχρι και 500%, και για άλλη μια φορά ευάλωτοι άνθρωποι διαβιούν σε εξευτελιστικές και επικίνδυνες συνθήκες.

Οι οργανώσεις ζητούν από την κυβέρνηση να μην επισπεύδει τις μεταφορές των προσφύγων στην ενδοχώρα, αλλά να βάλει ένα τέλος στον φαύλο κύκλο του υπερσυνωστισμού και των έκτακτων μέτρων, ενώ απευθύνει έκκληση στις ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές να βρουν βιώσιμες λύσεις για την υποδοχή και ένταξη τους στην Ελλάδα.

Σε επιστολή τους εκπρόσωποι των οργανώσεων τονίζουν, μεταξύ άλλων, ότι η απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την ουσιαστική ένταξη των προσφύγων στην χώρα έχει δημιουργήσει καθυστερήσεις στην αποχώρησή τους από τα προγράμματα στέγασης οδηγώντας σε περαιτέρω παρατάσεις και «μπλοκάρισμα» του συστήματος.

«Είναι προφανές ότι και φέτος ο υπερσυνωστισμός των αιτούντων άσυλο στα νησιά, απόρροια της ελληνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής, δεν κινητοποίησε έγκαιρα τις αρχές ούτε συγκινεί πια το κοινό που έχει δει πολλές φορές το «ίδιο έργο». Εξακολουθεί, όμως, να έχει σοβαρές συνέπειες στη διαβίωση των ανθρώπων που διαμένουν στα ΚΥΤ. Μακριά από την ελληνική και ευρωπαϊκή ενδοχώρα, άνθρωποι άρρωστοι, γυναίκες και παιδιά παραμένουν χωρίς επαρκή πρόσβαση στην υγεία, τη σίτιση και τους χώρους υγιεινής, με τις μαρτυρίες να επιβεβαιώνουν εκ νέου ότι η τραγική έλλειψη χώρου δημιουργεί επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης, όπως εξάλλου καταδεικνύει και ο πρόσφατος θάνατος ενός ασυνόδευτου παιδιού στην «ασφαλή ζώνη» της Μόριας" υπογραμμίζουν στην επιστολή τους.

Παγώνει η διαδικασία της άμεσης μεταφοράς

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, παρότι για περίπου 7.000 άτομα είναι δυνατή η άμεση μεταφορά στην ενδοχώρα λόγω της άρσης γεωγραφικού περιορισμού, η διαδικασία παγώνει συνεχώς λόγω της έλλειψης διαθέσιμων θέσεων αλλά και λόγω των δυσχερειών που έχουν προκαλέσει παράγοντες όπως η απουσία ενός λειτουργικού προγράμματος μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και οι μεγάλες καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των αιτημάτων οικογενειακής επανένωσης.

Η έλλειψη προγραμμάτων ένταξης, όπως αναφέρουν, και η συνεχής αναβολή του ανακοινωθέντος Helios οι επίμονες δυσκολίες πρόσβασης σε παροχές και υπηρεσίες που δικαιούνται (όπως ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, τραπεζικοί λογαριασμοί και επιδόματα) και η γενικότερη απουσία βασικών παροχών για ευπαθείς ομάδες δυσχεραίνουν συστηματικά τις δυνατότητες του υπάρχοντος συστήματος να λειτουργήσει σωστά και αποτελεσματικά.

Αναφορικά με τη μεταφορά 1.500 ατόμων από το ΚΥΤ της Μόριας στην ηπειρωτική Ελλάδα, εκτιμούν ότι ένα βήμα, ωστόσο θεωρούν ότι δεν αποτελεί λύση ούτε για τους ίδιους τους ανθρώπους που αρχικά στεγάζονται σε σκηνές στην ενδοχώρα, χωρίς να πληρούνται τα πρότυπα για αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, ούτε για τις χιλιάδες που θα συνεχίσουν να ζουν σε επισφαλείς συνθήκες μέχρι να έρθει η σειρά τους να μετακινηθούν.

«Απαιτείται όμως ένα συνεκτικό πλάνο για την εξασφάλιση επαρκών υποδομών και ανθρώπινου δυναμικού, την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων^[4] που διατίθενται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ενίσχυση της απαιτούμενης τεχνογνωσίας, όπως και η ουσιαστική συνεργασία με τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Ταυτόχρονα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να αναλάβουν και αυτοί το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί με την έμπρακτη εφαρμογή της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, δημιουργώντας έναν μόνιμο μηχανισμό καταμερισμού της ευθύνης για την υποδοχή και υποστήριξη των αιτούντων άσυλο και υποστηρίζοντας την οικογενειακή επανένωση» τονίζουν στην επιστολή τους.

Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις που υπογράφουν την επιστολή είναι οι:

ActionAid Hellas, ASB, Danish Refugee Council (DRC Greece), Defense for Children International Greece, Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Διοτίμα, Έλιξ, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, International Rescue Committee (IRC), Solidarity Now, Terre des hommes Hellas