Κυρ. Μητσοτάκης - αντιπυρική περίοδος: Συντριπτικά μικρότερες οι απώλειες το 2022
18/11/2022 16:32
18/11/2022 16:32
Η κυβέρνηση διδάχθηκε από τα λάθη του 2021 και η εμπειρία που αποκόμισαν οι μηχανισμοί πρόληψης και αντιπυρικής προστασίας φάνηκε το 2022 που οι απώλειες ήταν πολύ μικρότερες σε σχέση με τον αριθμό πυρκαγιών, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Σημειώνεται ότι ο κ.Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της ημέρας DUOday, συνοδευόταν στην εκδήλωση από τον 26χρονο Γιώργο Τσεβά, που διαγνώσθηκε σε νεαρή ηλικία με λειτουργικό αυτισμό.
«Δεσμεύτηκα ότι πρέπει να μάθουμε από τις αστοχίες μας και από τα λάθη μας και πρέπει την επόμενη φορά, το επόμενο καλοκαίρι, να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα. Και πιστεύω ότι αυτή η επιλογή μας, μέχρι στιγμής τουλάχιστον μας έχει δικαιώσει. Αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά η σύνδεση μεταξύ των φυσικών απειλών και της κλιματικής αλλαγής» είπε μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης.
Όπως ανέφερε «το τέλος του καλοκαιριού, η λήξη της αντιπυρικής περιόδου πράγματι μας έφερε φέτος καλά νέα. Αν και είχαμε περισσότερες φωτιές από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών, οι απώλειες, όπως είδαμε, ήταν συντριπτικά μικρότερες». Κάνοντας έναν απολογισμό σημείωσε: «Φέτος χάσαμε 238.000 στρέμματα, όταν η Ισπανία έχασε 2,5 εκατομμύρια και η Πορτογαλία λίγο παραπάνω από 1 εκατομμύριο. Εμείς πέρυσι, βέβαια, χάσαμε σχεδόν 1,5 εκατομμύριο στρέμματα. Αλλά ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων την 15ετία ήταν γύρω στις 500.000 στρέμματα. Λιγότερα από τα μισά χάθηκαν φέτος», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ.Μητσοτάκης εξήρε το έργο όλων των συμμετεχόντων στις επιχειρήσεις αντιπυρικής προστασίας και τους εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του, ενώ ανέδειξε τη σπουδαιότητα του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
«Φίλες και φίλοι, η ισχύς, η αποτελεσματικότητα, αυτού του νέου Υπουργείου το οποίο έχουμε συστήσει, δεν εδράζεται μόνο στη διαρκή του ενίσχυση σε προσωπικό και σε τεχνογνωσία, αλλά και στην αποφασιστικότητά του, στην αποφασιστικότητά μας να διδασκόμαστε από την εμπειρία, διορθώνοντας μέρα με τη μέρα κάθε αστοχία. Και πιστεύω ότι όταν κάναμε με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια την αξιολόγηση του τι δεν πήγε καλά στο καλοκαίρι του '21, αντιληφθήκαμε ότι έπρεπε να κινηθούμε σε μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτά τα οποία μπορεί να συζητούσαμε στο παρελθόν, αλλά ουδέποτε είχαμε υλοποιήσει», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι σε μία χώρα με εκατομμύρια στρέμματα δασών δεν μπορεί κανείς να παρέμβει σε όλη την έκταση της επικράτειας, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να προτεραιοποιήσει τις παρεμβάσεις της μέσα από το πρόγραμμα Antinero, και η Δαδιά ήταν αποδέκτης αυτής της πρωτοβουλίας. «Κάτι που, όμως, έκανε την εξαιρετικά δύσκολη δουλειά των πυροσβεστών μας, όταν βρέθηκαν στη Δαδιά, λίγο πιο εύκολη», σημείωσε.
«Το ίδιο κάναμε με του αρχαιολογικούς μας χώρους. Χθες βρέθηκα στους Δελφούς για τα 50 χρόνια από την κύρωση της Σύμβασης της Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και μιλήσαμε για την ανάγκη της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αλλά και αυτό απαιτεί σχέδιο, δράση έγκαιρη χρηματοδότηση. Πόσο παράλογο ήταν στο παρελθόν τα χρήματα να φτάνουν στους δήμους μετά τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου» είπε ο κ.Μητσοτάκης και προσέθεσε:
«Όλα αυτά είμαστε πια σε θέση να τα διορθώνουμε, χάρη -και θέλω να το πω αυτό- σε εξαιρετικά επίμονες και φιλότιμες προσπάθειες και του υπουργού και του υφυπουργού, είχαμε περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη φορά. Όχι μόνο είχαμε τα εναέρια μέσα, αλλά κάναμε κάτι το οποίο πάντα ήθελα να το δρομολογήσουμε, γιατί μου φαινόταν -δεν είμαι ειδικός, αλλά ήταν στο μυαλό μου τελείως αυτονόητο-, να μπορούμε να κάνουμε περιπολίες με τα αεροπλάνα μας φορτωμένα, ώστε η πρώτη προσβολή να γίνεται σχετικά γρήγορα και με πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα».
Ο πρωθυπουργός επισήμανε με έμφαση το ότι στις περίπου 7 χιλιάδες πυρκαγιές, μόνο 7 ξέφυγαν και έγιναν μεγαλύτερες και έκαψαν παραπάνω από πέντε χιλιάδες στρέμματα. Αυτό σημαίνει -όπως είπε- ότι όλες οι υπόλοιπες με κάποιο τρόπο σβήστηκαν. Και πάρα πολλές εν τη γενέσει τους και πολλές χάρη στην έγκαιρη παρέμβαση των πυροσβεστικών αεροσκαφών, όχι μόνο των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και των νέων μέσων.
«Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες»
Τις προσωπικές εμπειρίες τους από τη μάχη που έδωσαν το καλοκαίρι με τις πυρκαγιές μετέφεραν στην εκδήλωση οι πρωταγωνιστές της αντιπυρικής περιόδου: ο πυραγός Βασίλης Κατσιάδας, επιχειρησιακός αξιωματικός στο Γραφείο Επιχειρησιακού Συντονιστή Αττικής, ο αντισμήναρχος Ηλίας Βελούδος, διοικητής της 355 Μοίρας που έχει ως αποστολή τη διεξαγωγή επιχειρήσεων Αεροπυρόσβεσης, από τη Δασική Υπηρεσία ο γενικός διευθυντής Δασών Βαγγέλης Γκουντούφας, από το Λιμενικό Σώμα ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Παπακωνσταντίνου, ο αστυφύλακας της Ομάδας ΔΙΑΣ Μαρίνος Συνοδινός, ο διασώστης του ΕΚΑΒ Απόστολος Δάμκαλης, η πυροσβέστης της ΕΜΟΔΕ Σοφία Πιπιλακίδου, και εκ μέρους των εθελοντών, ο πρόεδρος του ΣΠΑΠ Βλάσσης Σιώμος.
«Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες της φωτιάς. Εσείς είστε οι ήρωες που τρέχετε στα ατυχήματα, σε βουνά, σε θάλασσα, στους σεισμούς, σε κάθε επίθεση της φύσης. Σας θαυμάζουμε όταν σας βλέπουμε να σώζετε ζωές. Και συγκινούμαστε μαζί σας όταν ακούμε τις δικές σας ανθρώπινες ιστορίες. Οι οποίες πηγαίνουν πολύ πέρα από την τυπική αίσθηση του καθήκοντος. Σε κάτι πολύ παραπάνω, το οποίο κάνει τον δικό σας ρόλο και τη δική σας δουλειά τόσο ξεχωριστή. Εσείς αγρυπνείτε 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο για να αισθανόμαστε όλοι μας ασφαλείς» επεσήμανε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στα στελέχη της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, των Ενόπλων Δυνάμεων, του Λιμενικού, της Δασικής Υπηρεσίας, στους εθελοντές και στους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και του ιδιωτικού τομέα που συνέβαλαν στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών και παραβρέθηκαν στην εκδήλωση.
Τι άλλαξε στην προετοιμασία
Στην αλλαγή του δόγματος αντιπυρικής προστασίας με τον συνδυασμό πρόληψης και προετοιμασίας - ετοιμότητας μαζί με την άμεση επέμβαση, αναφέρθηκε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης.
Συγκεκριμένα εφαρμόστηκαν:
* Ένα νέο «δόγμα»: Πρόληψη, Προετοιμασία/Ετοιμότητα, Άμεση Επέμβαση
* Επιχειρησιακές ασκήσεις ΠΣ σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας
* Νέα αερομεταφερόμενη δύναμη 500 «δασοκομάντος» (ΕΜΟΔΕ)
* Αυξημένη εναέρια επιτήρηση με ελαφρά αεροσκάφη Air Tractor και PZL τις ημέρες υψηλής επικινδυνότητας για άμεση πρώτη προσβολή
* Διπλασιάστηκε ο αριθμός των Εθελοντών Πυροσβεστών - 4.000
* Επιπλέον 2.100 εθελοντές Πολιτικής Προστασίας
* 100% αύξηση περιπολιών με συμμετοχή ΠΣ, ΓΕΕΘΑ, Δασικών Υπηρεσιών, εθελοντών
* Πρόγραμμα καθαρισμών ύψους >100 εκατ. ευρώ
* Καθαρίστηκαν >100.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων
* Συντηρήθηκαν >12.000 χλμ. δασικών δρόμων
* 1.625 χλμ. νέες αντιπυρικές ζώνες
* Πλήρες πρόγραμμα δημιουργίας αντιπυρικών ζωνών και καθαρισμών σε 11 αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας σε συνεργασία με ΥΠΠΟΑ και σε περιαστικά δάση
* Ασκήσεις ετοιμότητας και οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης σε περιοχές υψηλής επικινδυνότητας/ με μεγάλη τουριστική κίνηση και σε αρχαιολογικούς χώρους
* Μετά από 24 χρόνια, 7 συναντήσεις ανά την Ελλάδα Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και στελεχών της Δασικής Υπηρεσίας ΥΠΕΝ για ενίσχυση της συνεργασίας τους - 3.000 δασικοί υπάλληλοι συνέδραμαν σε πρόληψη και αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών
* Συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε όλες τις φάσεις διαχείρισης του κινδύνου, ιδίως για προληπτική οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών
* Νομοθετικά εργαλεία στους δήμους για άμεσους καθαρισμούς οικοπέδων
* Απαγόρευση πρόσβασης σε περιοχές αυξημένου κινδύνου τις ημέρες με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας
* Θεσμοθέτηση «αντιπύρ»
«Εφαρμόστηκε φέτος ένα νέο δόγμα στην αντιπυρική. Συνδυάσαμε την πρόληψη και την προετοιμασία- ετοιμότητα μαζί με την άμεση επέμβαση. Την άμεση ανταπόκριση στα συμβάντα. Με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Στόχος να αποτρέψουμε οι μικρές πυρκαγιές να εξελιχθούν σε μεσαίες και μεγάλες. Στο νέο δόγμα ο συντονισμός ήταν η λέξη κλειδί. Η συλλογική δράση γίνεται αποτελεσματική δράση», τόνισε στην ομιλία του ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης. «Η επόμενη μέρα μάς βρίσκει σε συνεχή εγρήγορση. Συνεχίζουμε στη βάση του νέου δόγματος που υιοθετήσαμε. Επιταχύνουμε την προσπάθεια να στήσουμε ένα σύστημα και δομές που να υπηρετεί το εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό του Πυροσβεστικού Σώματος. Με βραχίονα το επικαιροποιημένο πρόγραμμα "ΑΙΓΙΣ". Κεντρικός άξονας του συστήματος το νέο Συντονιστικό Κέντρο. Η Εθνική Πλατφόρμα Δεδομένων είναι το όχημα για επιστημονική υποστήριξη και τεκμηρίωση. Μέγιστος στόχος οι επιχειρησιακές αποφάσεις να βασίζονται στην επιστημονική ανάλυση και τεκμηρίωση. Η γεφύρωση επιστήμης και επιχειρησιακών δράσεων», σημείωσε.
«Το Υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας υλοποίησε ένα πρωτοποριακό για την Ελλάδα πρόγραμμα προληπτικών καθαρισμών 120 ευάλωτων δασικών οικοσυστημάτων της χώρας απομακρύνοντας τη συσσωρευμένη επί δεκαετίες καύσιμη ύλη από 60.000 στρέμματα δάσους. Διάνοιξε αντιπυρικές ζώνες συνολικού μήκους 2.000 χιλιομέτρων, συντήρησε και διάνοιξε κλεισμένους δασικούς δρόμους από νεροφαγώματα και πεσμένα δέντρα συνολικού μήκους 12.600 χιλιομέτρων, επισκεύασε δεκάδες πυροφυλάκια, τοποθέτησε υδατοδεξαμενές. Επίσης, καθάρισε χιλιάδες στρέμματα περιμετρικά των αρχαιολογικών χώρων, περιαστικά δάση και άλση. Όλα αυτά έγιναν με χρηματοδότηση 50 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 22 εκατ. ευρώ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό», σημείωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς. Όπως προσέθεσε, «όλα αυτά επιτεύχθηκαν χάρη στην ανασύνταξη των δασικών υπηρεσιών μετά την κάθετη υπαγωγή τους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση δεν αστειεύεται και η απάντηση είναι η πρόληψη και η συνεργασία».
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη:
«Κυρίες και κύριοι,
Αισθάνομαι πραγματικά ότι λίγα μπορώ να προσθέσω μετά από τις πολύ συγκινητικές ανθρώπινες ιστορίες για τις οποίες μάς μίλησαν οι πραγματικοί πρωταγωνιστές αυτής της αντιπυρικής περιόδου.
Θέλω να σας πω ότι, κ. Υπουργέ, νιώθω διπλή χαρά που ξαναβρίσκομαι σήμερα στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Αυτή τη φορά δεν με οδηγεί εδώ κάποιος ξαφνικός φυσικός κίνδυνος που απαιτεί άμεση διαχείριση, αλλά κυρίως γιατί -όπως παρουσιάστηκε και από τους προλαλήσαντες- το τέλος του καλοκαιριού, η λήξη της αντιπυρικής περιόδου πράγματι μάς έφερε φέτος καλά νέα.
Αν και είχαμε περισσότερες φωτιές από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών, οι απώλειες, όπως είδαμε, ήταν συντριπτικά μικρότερες. Χάσαμε 262.000 λιγότερα στρέμματα από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών. Kαι 347.000 στρέμματα δάσους με σταθερή προτεραιότητα, βέβαια, πάντα την ανθρώπινη ζωή.
Και μιλώντας σε ένα περιβάλλον όπως αυτό γύρω μας, θυμάμαι ότι πριν από 3,5 χρόνια, όταν μας εμπιστεύθηκε ο ελληνικός λαός την ευθύνη της διακυβέρνησης του τόπου, η συγκεκριμένη δομή, η Πολιτική Προστασία, ήταν ουσιαστικά -ας μην κοροϊδευόμαστε- ένα απαξιωμένο γραφείο.
Κι όμως, αυτή η υποβαθμισμένη υπηρεσία του 2019, μεταμορφώθηκε αμέσως σε μία δυναμική Γενική Γραμματεία, με Κέντρο Επιχειρήσεων, σαφές οργανόγραμμα, με εξειδικευμένο προσωπικό, με το 112, επιτέλους, σε λειτουργία.
Χαίρομαι που ο φίλος διασώστης μας μίλησε από την καρδιά του, λέγοντας ότι ναι οι εκκενώσεις δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται στη χώρα μας σαν ταμπού και είναι κατάκτηση πια η λειτουργία του 112, αλλά και η συνεργασία όλων των φορέων έτσι ώστε οι εκκενώσεις να μπορούν να γίνονται με ταχύτητα και με ασφάλεια.
Και βέβαια, αυτή η νέα υπηρεσία πρωτοστάτησε όχι μόνο στις θεομηνίες. Αγαπητέ μου Γενικέ, θέλω να εξάρω εδώ τη μεγάλη υποστήριξη της Πολιτικής Προστασίας και στην κρίση της πανδημίας, στη διαδικασία του εμβολιασμού. Βρισκόμαστε άλλωστε εδώ σε ένα χώρο που είναι ταυτισμένος στη συνείδηση των πολιτών με την Επιχείρηση «Ελευθερία». Και έτσι, βέβαια, αποκτήσαμε πολύτιμη εμπειρία για να προχωρήσουμε ένα βήμα ακόμα. Και με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές, που τόσο μας άγγιξαν όλους όσοι βρεθήκαμε με τον τρόπο μας ο καθένας στην πρώτη γραμμή του Αυγούστου του 2021, πήρα την απόφαση τότε να συγκροτήσουμε ένα αυτόνομο Υπουργείο: Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια τότε, ενώπιον του ελληνικού λαού, ανέλαβα τις ευθύνες που αναλογούσαν στην Πολιτεία. Και δεσμεύτηκα ότι πρέπει να μάθουμε από τις αστοχίες μας και από τα λάθη μας και πρέπει την επόμενη φορά, το επόμενο καλοκαίρι, να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα.
Και πιστεύω ότι αυτή η επιλογή μας, μέχρι στιγμής τουλάχιστον Υπουργέ μου, κ. Υφυπουργέ, κ. Υπουργοί, μας έχει δικαιώσει. Αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά η σύνδεση μεταξύ των φυσικών απειλών και της κλιματικής αλλαγής. Κλιματική κρίση πρέπει να την αποκαλούμε, έχει δίκιο ο Γιώργος Αμυράς να μιλάει όχι απλά για κλιματική κρίση, αλλά σε περίπτωση που δεν καταφέρουμε να την αναστρέψουμε, θα μιλάμε για μία πραγματική κλιματική καταστροφή.
Θέλω, λοιπόν, να συγχαρώ -και γι' αυτό πρωτίστως είμαι εδώ- εκ μέρους όλου του ελληνικού λαού τα στελέχη του Υπουργείου αλλά και όλων των δυνάμεων που συστρατεύονται σαν μια ασπίδα του πολίτη: Την Πυροσβεστική, την Αστυνομία, το Στρατό, το Λιμενικό και δίπλα τους φυσικά θα αναφερθώ, αγαπητέ μου κ. Γκουντούφα και σε εσάς πιο εκτενώς, τις δασικές υπηρεσίες, το ΕΚΑΒ, τους εθελοντές μας. Τους ευχαριστώ πραγματικά από καρδιάς ξεχωριστά. Την Αυτοδιοίκηση, αγαπητέ Βλάσση (Σιώμο), αγαπητοί Δήμαρχοι, πρώτου και δεύτερου βαθμού. Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες της φωτιάς. Εσείς είστε οι ήρωες που τρέχετε στα ατυχήματα, σε βουνά, σε θάλασσα, στους σεισμούς, σε κάθε επίθεση της φύσης. Σας θαυμάζουμε όταν σας βλέπουμε να σώζετε ζωές.
Και συγκινούμαστε μαζί σας όταν ακούμε τις δικές σας ανθρώπινες ιστορίες. Οι οποίες πηγαίνουν πολύ πέρα από την τυπική αίσθηση του καθήκοντος. Σε κάτι πολύ παραπάνω, το οποίο κάνει το δικό σας ρόλο και τη δική σας δουλειά τόσο ξεχωριστή. Εσείς αγρυπνείτε 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο για να αισθανόμαστε όλοι μας ασφαλείς.
Φίλες και φίλοι, η ισχύς, η αποτελεσματικότητα, αυτού του νέου Υπουργείου το οποίο έχουμε συστήσει, δεν εδράζεται μόνο στη διαρκή του ενίσχυση σε προσωπικό και σε τεχνογνωσία, αλλά και στην αποφασιστικότητά του, στην αποφασιστικότητά μας να διδασκόμαστε από την εμπειρία, διορθώνοντας μέρα με τη μέρα κάθε αστοχία.
Και πιστεύω ότι όταν κάναμε με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια την αξιολόγηση του τι δεν πήγε καλά στο καλοκαίρι του '21, αντιληφθήκαμε ότι έπρεπε να κινηθούμε σε μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτά τα οποία μπορεί να συζητούσαμε στο παρελθόν, αλλά ουδέποτε είχαμε υλοποιήσει.
Πρώτη έμφαση η πρόληψη. Σας έδωσε ο Γενικός και ο Υφυπουργός τα στοιχεία, πόσες δεκάδες χιλιόμετρα αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων καθαρίστηκαν, νωρίτερα από κάθε άλλη φορά.
Έχετε δίκιο να επισημαίνετε ότι παρά την πολύ μεγάλη δυσκολία που μας προκάλεσε η πυρκαγιά στη Δαδιά, είχαμε παρέμβει στην Δαδιά. Και θυμάμαι τις συζητήσεις που είχαμε κάνει μαζί με τις δασικές υπηρεσίες όταν είχαμε συναποφασίσει να προτάξουμε τα κρίσιμα οικοσυστήματα για τη χώρα μας και να στρέψουμε εκεί την προσοχή μας.
Διότι προφανώς με μία χώρα με εκατομμύρια στρέμματα δασών δεν μπορεί κανείς να παρέμβει σε όλη την έκταση της επικράτειας. Αλλά αποφασίσαμε να προτεραιοποιήσουμε τις παρεμβάσεις μας μέσα από το πρόγραμμα Antinero και η Δαδιά ήταν αποδέκτης αυτής της πρωτοβουλίας. Και αυτό έκανε την εξαιρετικά δύσκολη δουλειά των πυροσβεστών μας, όταν βρέθηκαν στη Δαδιά, λίγο πιο εύκολη.
Το ίδιο κάναμε με του αρχαιολογικούς μας χώρους. Χθες βρέθηκα στους Δελφούς για τα 50 χρόνια από την κύρωση της Σύμβασης της Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και μιλήσαμε για την ανάγκη της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αλλά και αυτό απαιτεί σχέδιο, δράση -ναι Βλάση (Σιώμο) έχεις δίκιο- έγκαιρη χρηματοδότηση. Πόσο παράλογο ήταν στο παρελθόν τα χρήματα να φτάνουν στους Δήμους μετά τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου.
Όλα αυτά είμαστε πια σε θέση να τα διορθώνουμε, χάρη -και θέλω να το πω αυτό- σε εξαιρετικά επίμονες και φιλότιμες προσπάθειες και του Υπουργού και του Υφυπουργού, είχαμε περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη φορά.
Και κ. Αντισμήναρχε, όχι μόνο είχαμε τα εναέρια μέσα, αλλά κάναμε κάτι το οποίο πάντα ήθελα να το δρομολογήσουμε, γιατί μου φαινόταν -δεν είμαι ειδικός- αλλά ήταν στο μυαλό μου τελείως αυτονόητο- να μπορούμε να κάνουμε περιπολίες με τα αεροπλάνα μας φορτωμένα, ώστε η πρώτη προσβολή να γίνεται σχετικά γρήγορα και με πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Και το πιο ενδιαφέρον στοιχείο το οποίο θέλω να κρατήσετε από την παρουσίαση την οποία είδατε, στις χιλιάδες, 7 χιλιάδες τόσες φωτιές, 7 μόνο ξέφυγαν και έγιναν μεγαλύτερες και έκαψαν παραπάνω από πέντε χιλιάδες στρέμματα.
Αυτό σημαίνει ότι όλες οι υπόλοιπες με κάποιο τρόπο σβήστηκαν. Και πάρα πολλές εν τη γενέσει τους και πολλές χάρη στην έγκαιρη παρέμβαση των πυροσβεστικών αεροσκαφών, όχι μόνο των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και των νέων μέσων. Οι τράκτορες, νομίζω, απέδειξαν τη δυναμική τους και τη χρησιμότητά τους και γι΄ αυτό και θα ενταχθούν πιο συστηματικά στον δικό μας σχεδιασμό. Και βέβαια και με νομοθετικές παρεμβάσεις, ώστε οι Δήμοι να μπορούν να καθαρίζουν αφρόντιστα ιδιωτικά οικόπεδα.
Και θα ενισχύσουμε κι άλλο το νομοθετικό πλαίσιο. Γιατί έχουμε δει κάποιες διαδικαστικές αδυναμίες στον τομέα αυτό, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε αυτή τη συνολική προσπάθεια την οποία κάνουμε, θέλουμε τον πολίτη αρωγό. Και πιστεύω ότι και η ευαισθησία του πολίτη πια, να αντιλαμβάνεται ότι κι αυτός έχει μια ευθύνη για το τι γίνεται στον δικό του κήπο, έχει ενισχυθεί από αυτή την προσπάθεια.
Διότι όταν το κράτος είναι συνεπές και αποτελεσματικό, τότε όλοι μας αναρωτιόμαστε τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για να βοηθήσουμε αυτήν την μεγάλη εθνική προσπάθεια.
Θέλω να κάνω μία ειδική μνεία στους 500 δασοκομάντος, οι οποίοι για πρώτη φορά εντάχθηκαν οργανικά στη δύναμη του Πυροσβεστικού Σώματος. Ήταν κάτι που πάντα θέλαμε να το κάνουμε. Νομίζω απέδειξαν τη δυνατότητά τους, την τεχνογνωσία τους, τη διάθεσή τους στην κυριολεξία να πέφτουν μέσα στη φωτιά, από το να την περιμένουμε απλά σε κάποιους δρόμους.
Κινηθήκαμε και έχουμε πια τη νομική κατοχύρωση να χρησιμοποιούμε καινούργιες τεχνολογίες, όπως το «αντιπύρ», δοκιμασμένες σε άλλες χώρες. Μάθαμε και θέλουμε να μαθαίνουμε πάντα από τους καλύτερους.
Και βέβαια, είχαμε στο πλευρό μας και παραπάνω από 200 δασοπυροσβέστες από επτά ευρωπαϊκές χώρες. Αξιοποιώντας την εκ των υστέρων εμπειρία μας από πέρυσι, είπαμε γιατί να μην τους έχουμε αυτούς τους ανθρώπους εδώ, να μπορούμε να τους αξιοποιούμε, εφόσον χρειάζεται, στα πλαίσια μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής λογικής καλύτερης συνεργασίας.
Και ναι, τα είδαμε τα αποτελέσματα: 238.000 στρέμματα χάσαμε φέτος, όταν η Ισπανία έχασε 2,5 εκατομμύρια και η Πορτογαλία λίγο παραπάνω από 1 εκατομμύριο. Εμείς πέρυσι, βέβαια, χάσαμε σχεδόν 1,5 εκατομμύριο στρέμματα. Αλλά ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων (την 15ετία) ήταν γύρω στις 500.000 στρέμματα. Λιγότερα από τα μισά χάθηκαν φέτος.
Αν έπρεπε να κρατήσουμε κάτι, νομίζω, από τις ανθρώπινες ιστορίες τις οποίες ακούσατε, θα έλεγα ότι είναι η συνεργασία. Η συνεργασία και ο επαγγελματισμός.
Ήταν προσωπική μου απόφαση να εντάξω τις δασικές υπηρεσίες εκεί που οργανικά έπρεπε να ανήκουν πάντα, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Αυτό απελευθέρωσε μια μεγάλη δυναμική και βελτίωσε τη συνεργασία των δασικών με την πυροσβεστική και στην πρόληψη αλλά και στην κατάσβεση της πυρκαγιάς.
Νομίζω ότι ήταν μια λύση η οποία δοκιμάστηκε στο πεδίο και απεδείχθη σωστή. Όπως και η συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Χωρίς εγωισμούς, χωρίς να δείχνουμε ο ένας με το δάχτυλο τον άλλον για το ποιος φταίει. Αυτά τα αφήσαμε πίσω μας. Και η παράκλησή μου, γιατί ποτέ δεν τελειώνει αυτή η δουλειά, είναι να τα αφήσουμε πίσω μας ως μία θεσμική κατάκτηση της διαδικασίας της Πολιτικής Προστασίας.
Όλοι μαζί πετυχαίνουμε, όλοι μαζί αποτυγχάνουμε. Αυτό είναι κάτι το οποίο, νομίζω, ότι πρέπει να μπορέσουμε να το κερδίσουμε πια και να το ενστερνιστούμε. Και όταν μιλάω για όλους μαζί, αναφέρομαι και στον ιδιωτικό τομέα. Εγώ χαίρομαι ιδιαίτερα που μπορέσαμε να απλοποιήσουμε το πλαίσιο των μελετών και των δράσεων αναδάσωσης και να αναθέσουμε στον ιδιωτικό τομέα δράσεις που, παρά τη μεγαλύτερη ταχύτητα που επιδεικνύουν τώρα οι δασικές υπηρεσίες, ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να κάνει πολύ πιο γρήγορα και στον τομέα της πρόληψης αλλά και στον τομέα της αποκατάστασης
Και, ήδη, έχουμε δει πολλές τέτοιες δωρεές να υλοποιούνται. Έχει γίνει μια σημαντική δουλειά αποκατάστασης των πληγών των πυρκαγιών του 2021 και στην Εύβοια, όπου έχει γίνει πολύ σημαντική δουλειά και στην προστασία βέβαια και στις αντιπυρικές που ανοίξαμε για να προστατεύσουμε την υπόλοιπη Εύβοια. Αλλά και στο κομμάτι της Αττικής, ιδιωτικοί φορείς, δημόσια Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουν κινητοποιηθεί να βοηθήσουμε τη φύση, η οποία αν την αφήσουμε ήσυχη και κάνουμε τα απαραίτητα αντιδιαβρωτικά έργα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, ήδη, η φύση κάνει τη δουλειά της και τα δάση αυτά θα ξαναγεννηθούν.
Αλλά θέλω να μιλήσω λίγο και για το τι πρέπει να κάνουμε από εδώ και στο εξής. Διότι έχουμε φιλόδοξα σχέδια. Έχουμε, καταρχάς, ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα για την Πολιτική Προστασία: Το αναβαπτισμένο επικαιροποιημένο Πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», κοντά στα 2 δισεκατομμύρια συνολικοί πόροι, καθώς συνενώνεται και με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μπορούμε να κάνουμε με αυτό πολύ σπουδαία πράγματα, όπως το να προμηθευτούμε καινούργια Canadair μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θέλω να πω κάτι από την καρδιά μου, κ. Αντισμήναρχε. Πώς καταφέρνετε να πετάτε αυτά τα αεροπλάνα 50 ετών και σας αξίζει πραγματικά ένα πολύ θερμό χειροκρότημα.
Η δική μας δουλειά είναι να σας φέρουμε τα καινούργια αεροπλάνα. Και να τα φέρουμε το συντομότερο δυνατόν. Να βάλουμε μπροστά τη γραμμή παραγωγής, μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και πια έχουμε και τη δυνατότητα και την τεχνογνωσία να το κάνουμε, μαζί με ένα συνολικό σχέδιο ενίσχυσης του εξοπλισμού του Πυροσβεστικού Σώματος, που εξάλλου συνεχίζεται ιδιαίτερα. Αλλά και ζητήματα που αφορούν εργασιακές σχέσεις, συμβασιούχοι, καλά τα είπες Βλάσση (Σιώμο). Είναι θέματα που τα γνωρίζουμε καλά. Είμαστε έτοιμοι να καθίσουμε και να τα αντιμετωπίσουμε με αποτελεσματικότητα.
Θα ήθελα, λοιπόν, να κλείσω επιστρέφοντας και πάλι στους πρωταγωνιστές της ημέρας. Σε όλους εσάς που είστε εδώ, στους χιλιάδες, στους δεκάδες χιλιάδες που δεν είστε εδώ σήμερα, αλλά που βρεθήκατε στην πρώτη γραμμή όποτε χρειάστηκε. Στις γυναίκες και στους άνδρες όλων των υπηρεσιών που σώζουν ζωές, σώζουν περιουσίες, προστατεύουν κρίσιμες υποδομές -μην ξεχνάτε αυτή την πολύ σημαντική διάσταση της δουλειάς που κάνουν- προστατεύουν τα δάση μας σε μια διαρκή αναμέτρηση με το απρόοπτο. Τιμάτε το εθνόσημο και την αποστολή σας. Υπάρχουν κι άλλοι που δε φοράνε εθνόσημο αλλά αισθάνονται σα να το φοράνε κι αυτό έχει και αυτό τη δική του ξεχωριστή σημασία.
Το δικό μου, λοιπόν, ευχαριστώ σε σας δεν είναι απλά μια λέξη, είναι ένα μήνυμα που θέλω να σας μεταφέρω από 10 εκατομμύρια Ελληνίδες και Έλληνες: Να είστε όλες και όλοι γεροί, ασφαλείς και αξιόμαχοι και του χρόνου να συναντηθούμε πάλι εδώ, έχοντας να παρουσιάσουμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Σας ευχαριστώ πολύ.»
10/02/2023 22:16
Η κυβέρνηση διδάχθηκε από τα λάθη του 2021 και η εμπειρία που αποκόμισαν οι μηχανισμοί πρόληψης και αντιπυρικής προστασίας φάνηκε το 2022 που οι απώλειες ήταν πολύ μικρότερες σε σχέση με τον αριθμό πυρκαγιών, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Σημειώνεται ότι ο κ.Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της ημέρας DUOday, συνοδευόταν στην εκδήλωση από τον 26χρονο Γιώργο Τσεβά, που διαγνώσθηκε σε νεαρή ηλικία με λειτουργικό αυτισμό.
«Δεσμεύτηκα ότι πρέπει να μάθουμε από τις αστοχίες μας και από τα λάθη μας και πρέπει την επόμενη φορά, το επόμενο καλοκαίρι, να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα. Και πιστεύω ότι αυτή η επιλογή μας, μέχρι στιγμής τουλάχιστον μας έχει δικαιώσει. Αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά η σύνδεση μεταξύ των φυσικών απειλών και της κλιματικής αλλαγής» είπε μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης.
Όπως ανέφερε «το τέλος του καλοκαιριού, η λήξη της αντιπυρικής περιόδου πράγματι μας έφερε φέτος καλά νέα. Αν και είχαμε περισσότερες φωτιές από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών, οι απώλειες, όπως είδαμε, ήταν συντριπτικά μικρότερες». Κάνοντας έναν απολογισμό σημείωσε: «Φέτος χάσαμε 238.000 στρέμματα, όταν η Ισπανία έχασε 2,5 εκατομμύρια και η Πορτογαλία λίγο παραπάνω από 1 εκατομμύριο. Εμείς πέρυσι, βέβαια, χάσαμε σχεδόν 1,5 εκατομμύριο στρέμματα. Αλλά ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων την 15ετία ήταν γύρω στις 500.000 στρέμματα. Λιγότερα από τα μισά χάθηκαν φέτος», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ.Μητσοτάκης εξήρε το έργο όλων των συμμετεχόντων στις επιχειρήσεις αντιπυρικής προστασίας και τους εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του, ενώ ανέδειξε τη σπουδαιότητα του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
«Φίλες και φίλοι, η ισχύς, η αποτελεσματικότητα, αυτού του νέου Υπουργείου το οποίο έχουμε συστήσει, δεν εδράζεται μόνο στη διαρκή του ενίσχυση σε προσωπικό και σε τεχνογνωσία, αλλά και στην αποφασιστικότητά του, στην αποφασιστικότητά μας να διδασκόμαστε από την εμπειρία, διορθώνοντας μέρα με τη μέρα κάθε αστοχία. Και πιστεύω ότι όταν κάναμε με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια την αξιολόγηση του τι δεν πήγε καλά στο καλοκαίρι του '21, αντιληφθήκαμε ότι έπρεπε να κινηθούμε σε μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτά τα οποία μπορεί να συζητούσαμε στο παρελθόν, αλλά ουδέποτε είχαμε υλοποιήσει», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι σε μία χώρα με εκατομμύρια στρέμματα δασών δεν μπορεί κανείς να παρέμβει σε όλη την έκταση της επικράτειας, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να προτεραιοποιήσει τις παρεμβάσεις της μέσα από το πρόγραμμα Antinero, και η Δαδιά ήταν αποδέκτης αυτής της πρωτοβουλίας. «Κάτι που, όμως, έκανε την εξαιρετικά δύσκολη δουλειά των πυροσβεστών μας, όταν βρέθηκαν στη Δαδιά, λίγο πιο εύκολη», σημείωσε.
«Το ίδιο κάναμε με του αρχαιολογικούς μας χώρους. Χθες βρέθηκα στους Δελφούς για τα 50 χρόνια από την κύρωση της Σύμβασης της Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και μιλήσαμε για την ανάγκη της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αλλά και αυτό απαιτεί σχέδιο, δράση έγκαιρη χρηματοδότηση. Πόσο παράλογο ήταν στο παρελθόν τα χρήματα να φτάνουν στους δήμους μετά τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου» είπε ο κ.Μητσοτάκης και προσέθεσε:
«Όλα αυτά είμαστε πια σε θέση να τα διορθώνουμε, χάρη -και θέλω να το πω αυτό- σε εξαιρετικά επίμονες και φιλότιμες προσπάθειες και του υπουργού και του υφυπουργού, είχαμε περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη φορά. Όχι μόνο είχαμε τα εναέρια μέσα, αλλά κάναμε κάτι το οποίο πάντα ήθελα να το δρομολογήσουμε, γιατί μου φαινόταν -δεν είμαι ειδικός, αλλά ήταν στο μυαλό μου τελείως αυτονόητο-, να μπορούμε να κάνουμε περιπολίες με τα αεροπλάνα μας φορτωμένα, ώστε η πρώτη προσβολή να γίνεται σχετικά γρήγορα και με πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα».
Ο πρωθυπουργός επισήμανε με έμφαση το ότι στις περίπου 7 χιλιάδες πυρκαγιές, μόνο 7 ξέφυγαν και έγιναν μεγαλύτερες και έκαψαν παραπάνω από πέντε χιλιάδες στρέμματα. Αυτό σημαίνει -όπως είπε- ότι όλες οι υπόλοιπες με κάποιο τρόπο σβήστηκαν. Και πάρα πολλές εν τη γενέσει τους και πολλές χάρη στην έγκαιρη παρέμβαση των πυροσβεστικών αεροσκαφών, όχι μόνο των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και των νέων μέσων.
«Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες»
Τις προσωπικές εμπειρίες τους από τη μάχη που έδωσαν το καλοκαίρι με τις πυρκαγιές μετέφεραν στην εκδήλωση οι πρωταγωνιστές της αντιπυρικής περιόδου: ο πυραγός Βασίλης Κατσιάδας, επιχειρησιακός αξιωματικός στο Γραφείο Επιχειρησιακού Συντονιστή Αττικής, ο αντισμήναρχος Ηλίας Βελούδος, διοικητής της 355 Μοίρας που έχει ως αποστολή τη διεξαγωγή επιχειρήσεων Αεροπυρόσβεσης, από τη Δασική Υπηρεσία ο γενικός διευθυντής Δασών Βαγγέλης Γκουντούφας, από το Λιμενικό Σώμα ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Παπακωνσταντίνου, ο αστυφύλακας της Ομάδας ΔΙΑΣ Μαρίνος Συνοδινός, ο διασώστης του ΕΚΑΒ Απόστολος Δάμκαλης, η πυροσβέστης της ΕΜΟΔΕ Σοφία Πιπιλακίδου, και εκ μέρους των εθελοντών, ο πρόεδρος του ΣΠΑΠ Βλάσσης Σιώμος.
«Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες της φωτιάς. Εσείς είστε οι ήρωες που τρέχετε στα ατυχήματα, σε βουνά, σε θάλασσα, στους σεισμούς, σε κάθε επίθεση της φύσης. Σας θαυμάζουμε όταν σας βλέπουμε να σώζετε ζωές. Και συγκινούμαστε μαζί σας όταν ακούμε τις δικές σας ανθρώπινες ιστορίες. Οι οποίες πηγαίνουν πολύ πέρα από την τυπική αίσθηση του καθήκοντος. Σε κάτι πολύ παραπάνω, το οποίο κάνει τον δικό σας ρόλο και τη δική σας δουλειά τόσο ξεχωριστή. Εσείς αγρυπνείτε 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο για να αισθανόμαστε όλοι μας ασφαλείς» επεσήμανε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στα στελέχη της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, των Ενόπλων Δυνάμεων, του Λιμενικού, της Δασικής Υπηρεσίας, στους εθελοντές και στους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και του ιδιωτικού τομέα που συνέβαλαν στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών και παραβρέθηκαν στην εκδήλωση.
Τι άλλαξε στην προετοιμασία
Στην αλλαγή του δόγματος αντιπυρικής προστασίας με τον συνδυασμό πρόληψης και προετοιμασίας - ετοιμότητας μαζί με την άμεση επέμβαση, αναφέρθηκε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης.
Συγκεκριμένα εφαρμόστηκαν:
* Ένα νέο «δόγμα»: Πρόληψη, Προετοιμασία/Ετοιμότητα, Άμεση Επέμβαση
* Επιχειρησιακές ασκήσεις ΠΣ σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας
* Νέα αερομεταφερόμενη δύναμη 500 «δασοκομάντος» (ΕΜΟΔΕ)
* Αυξημένη εναέρια επιτήρηση με ελαφρά αεροσκάφη Air Tractor και PZL τις ημέρες υψηλής επικινδυνότητας για άμεση πρώτη προσβολή
* Διπλασιάστηκε ο αριθμός των Εθελοντών Πυροσβεστών - 4.000
* Επιπλέον 2.100 εθελοντές Πολιτικής Προστασίας
* 100% αύξηση περιπολιών με συμμετοχή ΠΣ, ΓΕΕΘΑ, Δασικών Υπηρεσιών, εθελοντών
* Πρόγραμμα καθαρισμών ύψους >100 εκατ. ευρώ
* Καθαρίστηκαν >100.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων
* Συντηρήθηκαν >12.000 χλμ. δασικών δρόμων
* 1.625 χλμ. νέες αντιπυρικές ζώνες
* Πλήρες πρόγραμμα δημιουργίας αντιπυρικών ζωνών και καθαρισμών σε 11 αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας σε συνεργασία με ΥΠΠΟΑ και σε περιαστικά δάση
* Ασκήσεις ετοιμότητας και οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης σε περιοχές υψηλής επικινδυνότητας/ με μεγάλη τουριστική κίνηση και σε αρχαιολογικούς χώρους
* Μετά από 24 χρόνια, 7 συναντήσεις ανά την Ελλάδα Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και στελεχών της Δασικής Υπηρεσίας ΥΠΕΝ για ενίσχυση της συνεργασίας τους - 3.000 δασικοί υπάλληλοι συνέδραμαν σε πρόληψη και αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών
* Συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε όλες τις φάσεις διαχείρισης του κινδύνου, ιδίως για προληπτική οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών
* Νομοθετικά εργαλεία στους δήμους για άμεσους καθαρισμούς οικοπέδων
* Απαγόρευση πρόσβασης σε περιοχές αυξημένου κινδύνου τις ημέρες με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας
* Θεσμοθέτηση «αντιπύρ»
«Εφαρμόστηκε φέτος ένα νέο δόγμα στην αντιπυρική. Συνδυάσαμε την πρόληψη και την προετοιμασία- ετοιμότητα μαζί με την άμεση επέμβαση. Την άμεση ανταπόκριση στα συμβάντα. Με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Στόχος να αποτρέψουμε οι μικρές πυρκαγιές να εξελιχθούν σε μεσαίες και μεγάλες. Στο νέο δόγμα ο συντονισμός ήταν η λέξη κλειδί. Η συλλογική δράση γίνεται αποτελεσματική δράση», τόνισε στην ομιλία του ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης. «Η επόμενη μέρα μάς βρίσκει σε συνεχή εγρήγορση. Συνεχίζουμε στη βάση του νέου δόγματος που υιοθετήσαμε. Επιταχύνουμε την προσπάθεια να στήσουμε ένα σύστημα και δομές που να υπηρετεί το εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό του Πυροσβεστικού Σώματος. Με βραχίονα το επικαιροποιημένο πρόγραμμα "ΑΙΓΙΣ". Κεντρικός άξονας του συστήματος το νέο Συντονιστικό Κέντρο. Η Εθνική Πλατφόρμα Δεδομένων είναι το όχημα για επιστημονική υποστήριξη και τεκμηρίωση. Μέγιστος στόχος οι επιχειρησιακές αποφάσεις να βασίζονται στην επιστημονική ανάλυση και τεκμηρίωση. Η γεφύρωση επιστήμης και επιχειρησιακών δράσεων», σημείωσε.
«Το Υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας υλοποίησε ένα πρωτοποριακό για την Ελλάδα πρόγραμμα προληπτικών καθαρισμών 120 ευάλωτων δασικών οικοσυστημάτων της χώρας απομακρύνοντας τη συσσωρευμένη επί δεκαετίες καύσιμη ύλη από 60.000 στρέμματα δάσους. Διάνοιξε αντιπυρικές ζώνες συνολικού μήκους 2.000 χιλιομέτρων, συντήρησε και διάνοιξε κλεισμένους δασικούς δρόμους από νεροφαγώματα και πεσμένα δέντρα συνολικού μήκους 12.600 χιλιομέτρων, επισκεύασε δεκάδες πυροφυλάκια, τοποθέτησε υδατοδεξαμενές. Επίσης, καθάρισε χιλιάδες στρέμματα περιμετρικά των αρχαιολογικών χώρων, περιαστικά δάση και άλση. Όλα αυτά έγιναν με χρηματοδότηση 50 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 22 εκατ. ευρώ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό», σημείωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς. Όπως προσέθεσε, «όλα αυτά επιτεύχθηκαν χάρη στην ανασύνταξη των δασικών υπηρεσιών μετά την κάθετη υπαγωγή τους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση δεν αστειεύεται και η απάντηση είναι η πρόληψη και η συνεργασία».
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη:
«Κυρίες και κύριοι,
Αισθάνομαι πραγματικά ότι λίγα μπορώ να προσθέσω μετά από τις πολύ συγκινητικές ανθρώπινες ιστορίες για τις οποίες μάς μίλησαν οι πραγματικοί πρωταγωνιστές αυτής της αντιπυρικής περιόδου.
Θέλω να σας πω ότι, κ. Υπουργέ, νιώθω διπλή χαρά που ξαναβρίσκομαι σήμερα στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Αυτή τη φορά δεν με οδηγεί εδώ κάποιος ξαφνικός φυσικός κίνδυνος που απαιτεί άμεση διαχείριση, αλλά κυρίως γιατί -όπως παρουσιάστηκε και από τους προλαλήσαντες- το τέλος του καλοκαιριού, η λήξη της αντιπυρικής περιόδου πράγματι μάς έφερε φέτος καλά νέα.
Αν και είχαμε περισσότερες φωτιές από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών, οι απώλειες, όπως είδαμε, ήταν συντριπτικά μικρότερες. Χάσαμε 262.000 λιγότερα στρέμματα από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών. Kαι 347.000 στρέμματα δάσους με σταθερή προτεραιότητα, βέβαια, πάντα την ανθρώπινη ζωή.
Και μιλώντας σε ένα περιβάλλον όπως αυτό γύρω μας, θυμάμαι ότι πριν από 3,5 χρόνια, όταν μας εμπιστεύθηκε ο ελληνικός λαός την ευθύνη της διακυβέρνησης του τόπου, η συγκεκριμένη δομή, η Πολιτική Προστασία, ήταν ουσιαστικά -ας μην κοροϊδευόμαστε- ένα απαξιωμένο γραφείο.
Κι όμως, αυτή η υποβαθμισμένη υπηρεσία του 2019, μεταμορφώθηκε αμέσως σε μία δυναμική Γενική Γραμματεία, με Κέντρο Επιχειρήσεων, σαφές οργανόγραμμα, με εξειδικευμένο προσωπικό, με το 112, επιτέλους, σε λειτουργία.
Χαίρομαι που ο φίλος διασώστης μας μίλησε από την καρδιά του, λέγοντας ότι ναι οι εκκενώσεις δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται στη χώρα μας σαν ταμπού και είναι κατάκτηση πια η λειτουργία του 112, αλλά και η συνεργασία όλων των φορέων έτσι ώστε οι εκκενώσεις να μπορούν να γίνονται με ταχύτητα και με ασφάλεια.
Και βέβαια, αυτή η νέα υπηρεσία πρωτοστάτησε όχι μόνο στις θεομηνίες. Αγαπητέ μου Γενικέ, θέλω να εξάρω εδώ τη μεγάλη υποστήριξη της Πολιτικής Προστασίας και στην κρίση της πανδημίας, στη διαδικασία του εμβολιασμού. Βρισκόμαστε άλλωστε εδώ σε ένα χώρο που είναι ταυτισμένος στη συνείδηση των πολιτών με την Επιχείρηση «Ελευθερία». Και έτσι, βέβαια, αποκτήσαμε πολύτιμη εμπειρία για να προχωρήσουμε ένα βήμα ακόμα. Και με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές, που τόσο μας άγγιξαν όλους όσοι βρεθήκαμε με τον τρόπο μας ο καθένας στην πρώτη γραμμή του Αυγούστου του 2021, πήρα την απόφαση τότε να συγκροτήσουμε ένα αυτόνομο Υπουργείο: Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια τότε, ενώπιον του ελληνικού λαού, ανέλαβα τις ευθύνες που αναλογούσαν στην Πολιτεία. Και δεσμεύτηκα ότι πρέπει να μάθουμε από τις αστοχίες μας και από τα λάθη μας και πρέπει την επόμενη φορά, το επόμενο καλοκαίρι, να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα.
Και πιστεύω ότι αυτή η επιλογή μας, μέχρι στιγμής τουλάχιστον Υπουργέ μου, κ. Υφυπουργέ, κ. Υπουργοί, μας έχει δικαιώσει. Αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά η σύνδεση μεταξύ των φυσικών απειλών και της κλιματικής αλλαγής. Κλιματική κρίση πρέπει να την αποκαλούμε, έχει δίκιο ο Γιώργος Αμυράς να μιλάει όχι απλά για κλιματική κρίση, αλλά σε περίπτωση που δεν καταφέρουμε να την αναστρέψουμε, θα μιλάμε για μία πραγματική κλιματική καταστροφή.
Θέλω, λοιπόν, να συγχαρώ -και γι' αυτό πρωτίστως είμαι εδώ- εκ μέρους όλου του ελληνικού λαού τα στελέχη του Υπουργείου αλλά και όλων των δυνάμεων που συστρατεύονται σαν μια ασπίδα του πολίτη: Την Πυροσβεστική, την Αστυνομία, το Στρατό, το Λιμενικό και δίπλα τους φυσικά θα αναφερθώ, αγαπητέ μου κ. Γκουντούφα και σε εσάς πιο εκτενώς, τις δασικές υπηρεσίες, το ΕΚΑΒ, τους εθελοντές μας. Τους ευχαριστώ πραγματικά από καρδιάς ξεχωριστά. Την Αυτοδιοίκηση, αγαπητέ Βλάσση (Σιώμο), αγαπητοί Δήμαρχοι, πρώτου και δεύτερου βαθμού. Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες της φωτιάς. Εσείς είστε οι ήρωες που τρέχετε στα ατυχήματα, σε βουνά, σε θάλασσα, στους σεισμούς, σε κάθε επίθεση της φύσης. Σας θαυμάζουμε όταν σας βλέπουμε να σώζετε ζωές.
Και συγκινούμαστε μαζί σας όταν ακούμε τις δικές σας ανθρώπινες ιστορίες. Οι οποίες πηγαίνουν πολύ πέρα από την τυπική αίσθηση του καθήκοντος. Σε κάτι πολύ παραπάνω, το οποίο κάνει το δικό σας ρόλο και τη δική σας δουλειά τόσο ξεχωριστή. Εσείς αγρυπνείτε 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο για να αισθανόμαστε όλοι μας ασφαλείς.
Φίλες και φίλοι, η ισχύς, η αποτελεσματικότητα, αυτού του νέου Υπουργείου το οποίο έχουμε συστήσει, δεν εδράζεται μόνο στη διαρκή του ενίσχυση σε προσωπικό και σε τεχνογνωσία, αλλά και στην αποφασιστικότητά του, στην αποφασιστικότητά μας να διδασκόμαστε από την εμπειρία, διορθώνοντας μέρα με τη μέρα κάθε αστοχία.
Και πιστεύω ότι όταν κάναμε με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια την αξιολόγηση του τι δεν πήγε καλά στο καλοκαίρι του '21, αντιληφθήκαμε ότι έπρεπε να κινηθούμε σε μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτά τα οποία μπορεί να συζητούσαμε στο παρελθόν, αλλά ουδέποτε είχαμε υλοποιήσει.
Πρώτη έμφαση η πρόληψη. Σας έδωσε ο Γενικός και ο Υφυπουργός τα στοιχεία, πόσες δεκάδες χιλιόμετρα αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων καθαρίστηκαν, νωρίτερα από κάθε άλλη φορά.
Έχετε δίκιο να επισημαίνετε ότι παρά την πολύ μεγάλη δυσκολία που μας προκάλεσε η πυρκαγιά στη Δαδιά, είχαμε παρέμβει στην Δαδιά. Και θυμάμαι τις συζητήσεις που είχαμε κάνει μαζί με τις δασικές υπηρεσίες όταν είχαμε συναποφασίσει να προτάξουμε τα κρίσιμα οικοσυστήματα για τη χώρα μας και να στρέψουμε εκεί την προσοχή μας.
Διότι προφανώς με μία χώρα με εκατομμύρια στρέμματα δασών δεν μπορεί κανείς να παρέμβει σε όλη την έκταση της επικράτειας. Αλλά αποφασίσαμε να προτεραιοποιήσουμε τις παρεμβάσεις μας μέσα από το πρόγραμμα Antinero και η Δαδιά ήταν αποδέκτης αυτής της πρωτοβουλίας. Και αυτό έκανε την εξαιρετικά δύσκολη δουλειά των πυροσβεστών μας, όταν βρέθηκαν στη Δαδιά, λίγο πιο εύκολη.
Το ίδιο κάναμε με του αρχαιολογικούς μας χώρους. Χθες βρέθηκα στους Δελφούς για τα 50 χρόνια από την κύρωση της Σύμβασης της Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και μιλήσαμε για την ανάγκη της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αλλά και αυτό απαιτεί σχέδιο, δράση -ναι Βλάση (Σιώμο) έχεις δίκιο- έγκαιρη χρηματοδότηση. Πόσο παράλογο ήταν στο παρελθόν τα χρήματα να φτάνουν στους Δήμους μετά τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου.
Όλα αυτά είμαστε πια σε θέση να τα διορθώνουμε, χάρη -και θέλω να το πω αυτό- σε εξαιρετικά επίμονες και φιλότιμες προσπάθειες και του Υπουργού και του Υφυπουργού, είχαμε περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη φορά.
Και κ. Αντισμήναρχε, όχι μόνο είχαμε τα εναέρια μέσα, αλλά κάναμε κάτι το οποίο πάντα ήθελα να το δρομολογήσουμε, γιατί μου φαινόταν -δεν είμαι ειδικός- αλλά ήταν στο μυαλό μου τελείως αυτονόητο- να μπορούμε να κάνουμε περιπολίες με τα αεροπλάνα μας φορτωμένα, ώστε η πρώτη προσβολή να γίνεται σχετικά γρήγορα και με πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Και το πιο ενδιαφέρον στοιχείο το οποίο θέλω να κρατήσετε από την παρουσίαση την οποία είδατε, στις χιλιάδες, 7 χιλιάδες τόσες φωτιές, 7 μόνο ξέφυγαν και έγιναν μεγαλύτερες και έκαψαν παραπάνω από πέντε χιλιάδες στρέμματα.
Αυτό σημαίνει ότι όλες οι υπόλοιπες με κάποιο τρόπο σβήστηκαν. Και πάρα πολλές εν τη γενέσει τους και πολλές χάρη στην έγκαιρη παρέμβαση των πυροσβεστικών αεροσκαφών, όχι μόνο των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και των νέων μέσων. Οι τράκτορες, νομίζω, απέδειξαν τη δυναμική τους και τη χρησιμότητά τους και γι΄ αυτό και θα ενταχθούν πιο συστηματικά στον δικό μας σχεδιασμό. Και βέβαια και με νομοθετικές παρεμβάσεις, ώστε οι Δήμοι να μπορούν να καθαρίζουν αφρόντιστα ιδιωτικά οικόπεδα.
Και θα ενισχύσουμε κι άλλο το νομοθετικό πλαίσιο. Γιατί έχουμε δει κάποιες διαδικαστικές αδυναμίες στον τομέα αυτό, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε αυτή τη συνολική προσπάθεια την οποία κάνουμε, θέλουμε τον πολίτη αρωγό. Και πιστεύω ότι και η ευαισθησία του πολίτη πια, να αντιλαμβάνεται ότι κι αυτός έχει μια ευθύνη για το τι γίνεται στον δικό του κήπο, έχει ενισχυθεί από αυτή την προσπάθεια.
Διότι όταν το κράτος είναι συνεπές και αποτελεσματικό, τότε όλοι μας αναρωτιόμαστε τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για να βοηθήσουμε αυτήν την μεγάλη εθνική προσπάθεια.
Θέλω να κάνω μία ειδική μνεία στους 500 δασοκομάντος, οι οποίοι για πρώτη φορά εντάχθηκαν οργανικά στη δύναμη του Πυροσβεστικού Σώματος. Ήταν κάτι που πάντα θέλαμε να το κάνουμε. Νομίζω απέδειξαν τη δυνατότητά τους, την τεχνογνωσία τους, τη διάθεσή τους στην κυριολεξία να πέφτουν μέσα στη φωτιά, από το να την περιμένουμε απλά σε κάποιους δρόμους.
Κινηθήκαμε και έχουμε πια τη νομική κατοχύρωση να χρησιμοποιούμε καινούργιες τεχνολογίες, όπως το «αντιπύρ», δοκιμασμένες σε άλλες χώρες. Μάθαμε και θέλουμε να μαθαίνουμε πάντα από τους καλύτερους.
Και βέβαια, είχαμε στο πλευρό μας και παραπάνω από 200 δασοπυροσβέστες από επτά ευρωπαϊκές χώρες. Αξιοποιώντας την εκ των υστέρων εμπειρία μας από πέρυσι, είπαμε γιατί να μην τους έχουμε αυτούς τους ανθρώπους εδώ, να μπορούμε να τους αξιοποιούμε, εφόσον χρειάζεται, στα πλαίσια μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής λογικής καλύτερης συνεργασίας.
Και ναι, τα είδαμε τα αποτελέσματα: 238.000 στρέμματα χάσαμε φέτος, όταν η Ισπανία έχασε 2,5 εκατομμύρια και η Πορτογαλία λίγο παραπάνω από 1 εκατομμύριο. Εμείς πέρυσι, βέβαια, χάσαμε σχεδόν 1,5 εκατομμύριο στρέμματα. Αλλά ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων (την 15ετία) ήταν γύρω στις 500.000 στρέμματα. Λιγότερα από τα μισά χάθηκαν φέτος.
Αν έπρεπε να κρατήσουμε κάτι, νομίζω, από τις ανθρώπινες ιστορίες τις οποίες ακούσατε, θα έλεγα ότι είναι η συνεργασία. Η συνεργασία και ο επαγγελματισμός.
Ήταν προσωπική μου απόφαση να εντάξω τις δασικές υπηρεσίες εκεί που οργανικά έπρεπε να ανήκουν πάντα, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Αυτό απελευθέρωσε μια μεγάλη δυναμική και βελτίωσε τη συνεργασία των δασικών με την πυροσβεστική και στην πρόληψη αλλά και στην κατάσβεση της πυρκαγιάς.
Νομίζω ότι ήταν μια λύση η οποία δοκιμάστηκε στο πεδίο και απεδείχθη σωστή. Όπως και η συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Χωρίς εγωισμούς, χωρίς να δείχνουμε ο ένας με το δάχτυλο τον άλλον για το ποιος φταίει. Αυτά τα αφήσαμε πίσω μας. Και η παράκλησή μου, γιατί ποτέ δεν τελειώνει αυτή η δουλειά, είναι να τα αφήσουμε πίσω μας ως μία θεσμική κατάκτηση της διαδικασίας της Πολιτικής Προστασίας.
Όλοι μαζί πετυχαίνουμε, όλοι μαζί αποτυγχάνουμε. Αυτό είναι κάτι το οποίο, νομίζω, ότι πρέπει να μπορέσουμε να το κερδίσουμε πια και να το ενστερνιστούμε. Και όταν μιλάω για όλους μαζί, αναφέρομαι και στον ιδιωτικό τομέα. Εγώ χαίρομαι ιδιαίτερα που μπορέσαμε να απλοποιήσουμε το πλαίσιο των μελετών και των δράσεων αναδάσωσης και να αναθέσουμε στον ιδιωτικό τομέα δράσεις που, παρά τη μεγαλύτερη ταχύτητα που επιδεικνύουν τώρα οι δασικές υπηρεσίες, ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να κάνει πολύ πιο γρήγορα και στον τομέα της πρόληψης αλλά και στον τομέα της αποκατάστασης
Και, ήδη, έχουμε δει πολλές τέτοιες δωρεές να υλοποιούνται. Έχει γίνει μια σημαντική δουλειά αποκατάστασης των πληγών των πυρκαγιών του 2021 και στην Εύβοια, όπου έχει γίνει πολύ σημαντική δουλειά και στην προστασία βέβαια και στις αντιπυρικές που ανοίξαμε για να προστατεύσουμε την υπόλοιπη Εύβοια. Αλλά και στο κομμάτι της Αττικής, ιδιωτικοί φορείς, δημόσια Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουν κινητοποιηθεί να βοηθήσουμε τη φύση, η οποία αν την αφήσουμε ήσυχη και κάνουμε τα απαραίτητα αντιδιαβρωτικά έργα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, ήδη, η φύση κάνει τη δουλειά της και τα δάση αυτά θα ξαναγεννηθούν.
Αλλά θέλω να μιλήσω λίγο και για το τι πρέπει να κάνουμε από εδώ και στο εξής. Διότι έχουμε φιλόδοξα σχέδια. Έχουμε, καταρχάς, ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα για την Πολιτική Προστασία: Το αναβαπτισμένο επικαιροποιημένο Πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», κοντά στα 2 δισεκατομμύρια συνολικοί πόροι, καθώς συνενώνεται και με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μπορούμε να κάνουμε με αυτό πολύ σπουδαία πράγματα, όπως το να προμηθευτούμε καινούργια Canadair μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θέλω να πω κάτι από την καρδιά μου, κ. Αντισμήναρχε. Πώς καταφέρνετε να πετάτε αυτά τα αεροπλάνα 50 ετών και σας αξίζει πραγματικά ένα πολύ θερμό χειροκρότημα.
Η δική μας δουλειά είναι να σας φέρουμε τα καινούργια αεροπλάνα. Και να τα φέρουμε το συντομότερο δυνατόν. Να βάλουμε μπροστά τη γραμμή παραγωγής, μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και πια έχουμε και τη δυνατότητα και την τεχνογνωσία να το κάνουμε, μαζί με ένα συνολικό σχέδιο ενίσχυσης του εξοπλισμού του Πυροσβεστικού Σώματος, που εξάλλου συνεχίζεται ιδιαίτερα. Αλλά και ζητήματα που αφορούν εργασιακές σχέσεις, συμβασιούχοι, καλά τα είπες Βλάσση (Σιώμο). Είναι θέματα που τα γνωρίζουμε καλά. Είμαστε έτοιμοι να καθίσουμε και να τα αντιμετωπίσουμε με αποτελεσματικότητα.
Θα ήθελα, λοιπόν, να κλείσω επιστρέφοντας και πάλι στους πρωταγωνιστές της ημέρας. Σε όλους εσάς που είστε εδώ, στους χιλιάδες, στους δεκάδες χιλιάδες που δεν είστε εδώ σήμερα, αλλά που βρεθήκατε στην πρώτη γραμμή όποτε χρειάστηκε. Στις γυναίκες και στους άνδρες όλων των υπηρεσιών που σώζουν ζωές, σώζουν περιουσίες, προστατεύουν κρίσιμες υποδομές -μην ξεχνάτε αυτή την πολύ σημαντική διάσταση της δουλειάς που κάνουν- προστατεύουν τα δάση μας σε μια διαρκή αναμέτρηση με το απρόοπτο. Τιμάτε το εθνόσημο και την αποστολή σας. Υπάρχουν κι άλλοι που δε φοράνε εθνόσημο αλλά αισθάνονται σα να το φοράνε κι αυτό έχει και αυτό τη δική του ξεχωριστή σημασία.
Το δικό μου, λοιπόν, ευχαριστώ σε σας δεν είναι απλά μια λέξη, είναι ένα μήνυμα που θέλω να σας μεταφέρω από 10 εκατομμύρια Ελληνίδες και Έλληνες: Να είστε όλες και όλοι γεροί, ασφαλείς και αξιόμαχοι και του χρόνου να συναντηθούμε πάλι εδώ, έχοντας να παρουσιάσουμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Σας ευχαριστώ πολύ.»
ΣΧΟΛΙΑ