Μπορεί η υπόθεση του γάμου των ομοφύλων ζευγαριών να έχει μονοπωλήσει εσχάτως την πολιτική επικαιρότητα, όμως ο πρώτος μήνας του έτους κλείνει με την κυβέρνηση να βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο σοβαρά ανοιχτά μέτωπα που έχουν δημιουργήσει κοινωνικές αντιδράσεις και τα οποία στο παρελθόν είχαν προκαλέσει φθορά σε όλες τις κυβερνήσεις.

Οι αγροτικές κινητοποιήσεις στη Θεσσαλία και οι καταλήψεις στα πανεπιστήμια αποτελούν τα δύο σοβαρά αγκάθια τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει το κυβερνητικό επιτελείο για να αποφύγει την εξάπλωσή τους.

Πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά ζητήματα, τα οποία η κυβέρνηση έχει επιλέξει να χειριστεί μέχρι στιγμής χωρίς να ανεβάσει την ένταση και περιμένοντας ότι θα ξεφουσκώσουν, καθώς δεν υπάρχει μεγάλη συμμετοχή στις κινητοποιήσεις.

Η πραγματικότητα όμως αποδεικνύεται διαφορετική, καθώς οι πανεπιστημιακές σχολές παραμένουν κλειστές με κίνδυνο να χαθεί η εξεταστική και το εξάμηνο για χιλιάδες φοιτητές, παρότι οι καταλήψεις στις περισσότερες περιπτώσεις δεν πραγματοποιούνται από πλειοψηφίες ούτε ύστερα από μεγάλες κινητοποιήσεις. Ο κίνδυνος να κατηγορηθεί η κυβέρνηση για αναποφασιστικότητα στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και αδυναμία σύγκρουσης με τις παθογένειες του παρελθόντος είναι υπαρκτός και έφερε αυτές τις ημέρες την πρώτη κυβερνητική αντίδραση.

Με τον Κυριάκο Πιερρακάκη να στέλνει ερμηνευτική εγκύκλιο με την οποία υπογραμμίζει ότι με βάση το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο οι εξετάσεις των πανεπιστημίων μπορούν να γίνουν ψηφιακά και να ζητά να γίνει αύριο, Δευτέρα έκτακτη σύγκληση της Συνόδου των Πρυτάνεων με θέμα τη διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα πανεπιστήμια. 

Η εκτίμηση στα ανώτερα κλιμάκια του υπουργείου Παιδείας είναι ότι η ηλεκτρονική μέθοδος θα διευκολύνει αρκετά πανεπιστήμια, πλην όμως όχι όλα. Και σύμφωνα με τις πληροφορίες, αυτό ισχύει και για τα πανεπιστήμια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Εδώ βέβαια τα ερωτήματα που υπάρχουν είναι η ετοιμότητα αλλά και η πρόθεση των πρυτάνεων να σηκώσουν ένα τέτοιο βάρος, αλλά και το τι θα γίνει στα πανεπιστήμια, όπου η ηλεκτρονική και εξ αποστάσεως αξιολόγηση δε θα είναι δυνατή. 

Την ίδια στιγμή η εικόνα με τα τρακτέρ στους δρόμους της Θεσσαλίας παρουσιάζεται πιο περίπλοκη και η εξίσωση που έχει να λύσει η κυβέρνηση πιο δύσκολη. Το θετικό για το Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι αυτές δεν έχουν γενικευμένο χαρακτήρα, αλλά περιορίζονται στην Θεσσαλία όπου αγρότες και κτηνοτρόφοι επλήγησαν από την κακοκαιρία Daniel. Με το πλέγμα αιτημάτων να καλύπτει μία σειρά πολιτικών που απαιτούν την ενεργοποίηση διαφορετικών υπουργείων. Κύριο αίτημα είναι η κρατική αρωγή με την καταβολή των αποζημιώσεων που -όπως υποστηρίζεται- δεν έχουν δοθεί σε όλους. 

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εμφανίζεται έτοιμο για διάλογο, όπου μπορεί να δώσει λύσεις, με τον Λευτέρη Αυγενάκη να κάνει επικοινωνιακές παρεμβάσεις, ενώ υπήρξε και σύσκεψη στο υπουργείο με κτηνοτρόφους από όλη την Ελλάδα για την τιμή του γάλακτος, στην οποία συμμετείχε και η ομοσπονδία της Θεσσαλίας.

«Η κυβέρνηση στέκεται στο πλευρό των αγροτών και δεν θα διστάσουμε και να συζητήσουμε και να συγκρουστούμε για να λύσουμε προβλήματα και να αποβάλλουμε άγχος, αγωνίες και ανασφάλεια από τους Έλληνες αγρότες. Οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι, οι αλιείς, οι μελισσοκόμοι ξέρουν ότι η πόρτα του υπουργείου είναι ανοιχτή να συζητήσουμε τα πάντα» είναι η γραμμή που ακολουθεί ο κ. Αυγενάκης. Μένει να φανεί αν θα υπάρξει κάποιο ραντεβού τις επόμενες μέρες, σε μία προσπάθεια εξεύρεσης λύσεων, ενώ στην εκτόνωση των κινητοποιήσεων σίγουρα δε βοηθά και το γεγονός ότι σε πολλές χώρες στην Ευρώπη ο αγροτικός κόσμος είναι σε αναβρασμό.

Για την κυβέρνηση είναι κρίσιμο να αποφορτίσει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί δίνοντας λύσεις σε όσο το δυνατόν περισσότερα προβλήματα που έχουν μπει στο τραπέζι και κυρίως να αποφύγει το κλείσιμο της Εθνικής Οδού που θα κόψει την χώρα στα δύο. Κρίσιμο Σαββατοκύριακο θα είναι το επόμενο, όπου το επίκεντρο των αγροτικών κινητοποιήσεων θα μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη, καθώς τον Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου ξεκινά στην Έκθεση η Agrotica 2024, όπου παραδοσιακά οι αγροτικές κινητοποιήσεις καταγράφουν κορύφωση.

1.400 ημέρες για μία τελεσίδικη απόφαση

Στην κυβέρνηση βέβαια δεν ασχολούνται μόνο με το πως θα σβήσουν τις φωτιές που έχουν ανάψει στα δύο αυτά μέτωπα, αλλά και πως θα προχωρήσουν άλλες σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη και την φορολογική πρακτική.

Ιδιαίτερα στον τομέα της επιτάχυνσης της απονομής της δικαιοσύνης, όπου η Ελλάδα πάει για αρνητικό ρεκόρ στο βιβλίο Γκίνες: για την έκδοση τελεσίδικης ποινικής ή πολιτικής υπόθεσης απαιτούνται 1.400 ημέρες (στην Αυστρία μόλις 397 ημέρες), στο Συμβούλιο της Επικρατείας η έκδοση αποφάσεων μπορεί να χρειαστεί 18 χρόνια. Με την Ελλάδα να κατατάσσεται στην 146η θέση διεθνώς στον δείκτη ταχύτητας απονομής της δικαιοσύνης!

Το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε στον τελευταίο υπουργικό συμβούλιο από τον Γιώργο Φλωρίδη περιλαμβάνει σειρά μεταρρυθμίσεων, με στόχο να συντομεύσει ο χρόνος τελεσίδικης απόφασης, να γίνει καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και να εξοικονομηθούν πόροι.
Μεταξύ των άλλων ενοποιείται ο πρώτος βαθμός δικαιοδοσίας, δηλαδή των Ειρηνοδικείων και Πρωτοδικείων, ώστε το σύνολο των δικαστών να εκδικάζει όλες τις υποθέσεις πρώτου βαθμού, αστικές και ποινικές. Ακόμη, συγχωνεύονται Πρωτοδικεία, και παραμένουν τα Εφετεία στα νησιά και στις ακριτικές περιοχές. Επίσης επανασχεδιάζονται ορθολογικά οι δικαστικοί σχηματισμοί. Ο χάρτης προβλέπει ότι σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας θα λειτουργούν πρωτοβάθμια δικαστήρια, δηλαδή το Πρωτοδικείο καθώς και περιφερειακά Πρωτοδικεία, ενώ λαμβάνεται ειδική μέριμνα για νησιωτικές και παραμεθόριες περιοχές. Και εδώ πάντως θα υπάρξουν αντιδράσεις ιδιαίτερα για τις ενοποιήσεις των δικαστηρίων.

Μοντέλο Εσθονίας για τις φορολογικές δηλώσεις

Η χρονιά θα φέρει και σημαντικές αλλαγές, στις σχέσεις των πολιτών με την εφορία, με την ψηφιοποίηση όλων των φορολογικών διαδικασιών να μπαίνει στην τελική ευθεία. Εφαρμόζοντας το μοντέλο της Εσθονίας η ΑΑΔΕ θα προσυμπληρώνει τις δηλώσεις για περίπου 1 εκατομμύριο φορολογούμενους με εισοδήματα μόνο από μισθούς και συντάξεις και με ένα απλό κλικ από τους υπόχρεους οι δηλώσεις θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά. Εξετάζεται μάλιστα το ενδεχόμενο ότι όσες από αυτού του είδους τις δηλώσεις δεν έχουν υποβληθεί ως την καταληκτική ημερομηνία του κάθε έτους θα θεωρούνται ότι έχουν υποβληθεί, με τελικό στόχο τον περιορισμό του φαινομένου των εκπρόθεσμων δηλώσεων.

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της ΑΑΔΕ, το 2025 η προσυμπλήρωση φορολογικών εντύπων θα καλύψει και τα εισοδήματα από συμμετοχή σε εταιρίες και τα εισοδήματα από ακίνητα, κάτι που σημαίνει ότι θα αφορά και στο Ε2, όπου τα λάθη από τη μεριά των φορολογούμενων συχνά οδηγούν σε πρόσθετους φόρους και πρόστιμα.

 Παράλληλα ανάλογα με το πόσο γρήγορα θα τρέξουν οι υποχρεωτικές ηλεκτρονικές διαδικασίες για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες σχεδιάζεται και η επέκταση του πρότζεκτ των προσυμπληρωμένων κωδικών ή και εντύπων (Ε3) και για τους επιτηδευματίες, αλλά και για τις δηλώσεις ΦΠΑ.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28.01.2024