Πως η υποχρεωτικότητα για άλλες ομάδες πλην των υγειονομικών και των εργαζομένων στις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων παραμένει στο τραπέζι, τονίζει μιλώντας στη «ΜτΚ» ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Συντονιστής του Εμβολιαστικού Σχεδίου «Ελευθερία», Μάριος Θεμιστοκλέους. Ο κ. Θεμιστοκλέους αναφέρεται στους λόγους για τους οποίους η χώρα μας ακολούθησε τις πρακτικές άλλων κρατών αναφορικά με την χορήγηση της τρίτης-αναμνηστικής δόσης, τονίζει πως το σύστημα είναι επιχειρησιακά έτοιμο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις εάν κριθεί από την Εθνική Επιτροπή πως πρέπει να χορηγηθεί τρίτη δόση στον γενικό πληθυσμό και εκτιμά πως δεν αναμένεται εξέλιξη σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς παιδιών κάτω των 11 ετών πριν το τέλος της χρονιάς.

H υποχρεωτικότητα και σε άλλες επαγγελματικές ομάδες παραμένει στο τραπέζι, και αν ναι, ποια είναι τα κριτήρια εκείνα που θα καθορίσουν συγκεκριμένες αποφάσεις;

Στην παρούσα φάση η υποχρεωτικότητα εφαρμόζεται στους υγειονομικούς και στους εργαζόμενους στις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων. Είναι ξεκάθαρο ότι η απόφαση αυτών των εργαζόμενων να εμβολιαστούν ή όχι, θέτει σε κίνδυνο τις ζωές άλλων ατόμων, είτε των ασθενών είτε ατόμων που διαμένουν στις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων, δεδομένου ότι τα άτομα αυτά είναι πιο ευάλωτα στη νόσο. Η υποχρεωτικότητα για άλλες ομάδες παραμένει στο τραπέζι και θα εξετασθεί ανάλογα με την εξέλιξη των εμβολιασμών και την πορεία της πανδημίας.

Οι ειδικοί εκτιμούν πως με το άνοιγμα των σχολείων θα αυξηθούν τα κρούσματα κυρίως τους φθινοπωρινούς μήνες που θα αλλάξουν και οι καιρικές συνθήκες. Σας προβληματίζουν αυτές οι εκτιμήσεις και σε ποιες ενέργειες σκοπεύει να προχωρήσει η ηγεσία του υπουργείου;

Πρωταρχικός στόχος της κυβέρνησης και ολόκληρης της κοινωνίας είναι να παραμείνουν τα σχολεία ανοιχτά. Η κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα με συγκεκριμένα πρωτόκολλα, διαγνωστικά τεστ στους μαθητές και παράλληλα προσπαθούμε να ενισχύσουμε τον εμβολιασμό στα σχολεία με κάθε μέσο, ώστε να παραμείνουν τα σχολεία ανοιχτά. Μέχρι στιγμής βλέπουμε ότι το άνοιγμα των σχολείων δεν έχει επηρεάσει σημαντικά την αύξηση του κορονοϊού.

Πρόσφατα ανακοινώσατε την χορήγηση της τρίτης δόσης στους υγειονομικούς και τους πολίτες άνω των 60. Επιμένετε ωστόσο, ότι η τρίτη δόση δεν είναι υποχρεωτική αλλά προαιρετική. Δεν είναι αντιφατικό, για παράδειγμα, στους υγειονομικούς να είναι υποχρεωτικές οι δύο πρώτες δόσεις και όχι η τρίτη; Αλήθεια, γιατί λάβατε τη συγκεκριμένη απόφαση πριν αποφανθεί ο ΕΜΑ;

Δεν είναι αντιφατικό, καθώς τη στιγμή αυτή ένας εμβολιασμός θεωρείται ολοκληρωμένος όταν έχουν γίνει οι δύο δόσεις για τα διδοσικά εμβόλια και η μία δόση για το μονοδοσικό εμβόλιο. Η αναμνηστική δόση είναι μία συνήθης πρακτική στον εμβολιασμό για την αύξηση της προστασίας, ειδικά στις ομάδες του πληθυσμού που παρουσιάζουν μειωμένη ανοσιακή απάντηση, όπως οι ανοσοκατασταλμένοι ή τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, όπου η προστασία μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Σε σχέση με τον ΕΜΑ, η χώρα μας ακολούθησε την πρακτική των περισσότερων χωρών της ΕΕ, έχει ήδη ξεκινήσει την τρίτη δόση στους ανοσοκατασταλμένους και θα ξεκινήσει την τρίτη δόση στα άτομα άνω των 60 ετών, έχοντας ως δεδομένο τα επιστημονικά δεδομένα από τις κλινικές δοκιμές και τα αποτελέσματα χωρών που έχουν ήδη ξεκινήσει την τρίτη δόση.

Από ποιους παράγοντες θα εξαρτηθεί η χορήγηση τρίτης δόσης στο γενικό πληθυσμό;

Η χορήγηση της τρίτης δόσης στον γενικό πληθυσμό, όπως αποφασίστηκε για τους άνω των 60 ετών, τους ανοσοκατασταλμένους, τους υγειονομικούς, όπως και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, εξαρτάται από τα επιστημονικά δεδομένα. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού θα εξετάσει τα δεδομένα το επόμενο χρονικό διάστημα και με βάση την απόφαση της, εμείς θα είμαστε έτοιμοι επιχειρησιακά να προχωρήσουμε στη χορήγηση της τρίτης δόσης.

Πρόσφατα η Pfizer ανακοίνωσε ότι το εμβόλιό της είναι ασφαλές για παιδιά 5-11 ετών. Σκέφτεστε τον εμβολιασμό αυτής της ηλικιακής ομάδας;

Είναι αρκετά νωρίς για να συζητήσουμε για τον εμβολιασμό των παιδιών κάτω των 11 ετών. Εκτός από τις ανακοινώσεις της Pfizer απαιτείται η έγκριση και από την επιστημονική κοινότητα και αφού ολοκληρωθούν τα απαραίτητα στάδια, τότε θα εξετάσουμε και εμείς τον εμβολιασμό των παιδιών 5-11 ετών. Θεωρώ πάντως ότι δεν αναμένεται κάποια εξέλιξη πριν το τέλος της χρονιάς.

Ποιο είναι το ποσοστό εκείνων των υγειονομικών που τέθηκαν σε αναστολή, ωστόσο εκ των υστέρων εμβολιάστηκαν και επέστρεψαν στη θέση τους;

Το μέτρο της υποχρεωτικότητας έχει πετύχει καθώς βλέπουμε εντυπωσιακή αύξηση στα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης. Θα ήθελα να αναφέρω για παράδειγμα πως σε Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων ενώ είχαμε ποσοστά κάτω του 50% μετά την εφαρμογή του μέτρου το ποσοστό ξεπερνάει το 90%. Αντίστοιχη αύξηση έχουμε και στο ΕΣΥ.

Υπάρχουν περιοχές με υψηλά ποσοστά ανεμβολίαστων, πολύ κάτω του εθνικού ποσοστού. Σας προβληματίζουν; Σχεδιάζετε ειδικά μέτρα, ειδικές καμπάνιες;

Υπάρχουν περιοχές στην χώρα μας που έχουν χαμηλότερα ποσοστά συγκριτικά με του εθνικού ποσοστού. Σίγουρα μας προβληματίζουν αυτά τα ποσοστά, ειδικά σε περιοχές που υπάρχει μεγαλύτερη απόκλιση από τον μέσο όρο. Κάθε μία από αυτές τις περιοχές την αντιμετωπίζουμε διαφορετικά, ώστε να βρούμε τους λόγους που επηρεάζουν τη συμμετοχή των πολιτών στον εμβολιασμό και εφαρμόζουμε ειδικά μέτρα. Έχουμε επικοινωνήσει με τους τοπικούς φορείς σε όλες τις περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, με τους περιφερειάρχες, τους αντιπεριφερειάρχες, τους δημάρχους, τους δημοτικούς παράγοντες, την εκκλησία, έχουμε κινητοποιήσει κινητά συνεργεία και καθημερινά επεξεργαζόμαστε στοχευμένες δράσεις, έτσι ώστε να αυξηθεί ο εμβολιασμός και σε αυτές τις περιοχές.

Φαντάζομαι σας ρωτούν πολλοί... Πότε θα ξεμπερδέψουμε με την πανδημία;

Αυτή δεν είναι μια εύκολη ερώτηση και φαντάζομαι πως δεν θα υπάρχουν και πολλοί στον κόσμο που θα μπορούσαν να κάνουν μία ακριβή πρόβλεψη. Το σημαντικό είναι ότι εδώ και δύο χρόνια από την έναρξη της πανδημίας βρισκόμαστε, σε ένα πολύ καλύτερο σημείο. Δύο χρόνια μετά την έναρξη και την εμφάνιση του ιού, έχουμε τα εμβόλια, έχει εμβολιαστεί ένα πολύ μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, έχει εμβολιαστεί ένα πολύ μεγάλο μέρος των πολιτών της πατρίδας μας. Δεν θα σταματήσω να λέω ότι τα εμβόλια είναι το μέσο και ο τρόπος για να καταφέρουμε να νικήσουμε τον ιό, να επιστρέψουμε σε μια κανονικότητα, σε μια φυσιολογική κοινωνική ζωή και πιστεύουμε με βάση τα δεδομένα που έχουμε αυτή τη στιγμή ότι δεν είμαστε μακριά από αυτόν τον στόχο.

Τι επιτάχυνε ο κορονοϊός στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας; Σε τι αλλαγές σκοπεύετε να προχωρήσετε;

Καταρχήν πρέπει να τονίσουμε ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην αντιμετώπιση της πανδημίας ενεργοποίησε πλήρως όλες τις δομές της. Είδαμε από την αρχή ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ειδικά οι δημόσιες δομές της, είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην μάχη κατά της πανδημίας. Να αναφέρω εδώ ότι το 50% των διαγνωστικών εξετάσεων που γίνονται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας γίνονται από τις δομές της ΠΦΥ. Στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στηρίχθηκε σχεδόν ολόκληρο το εμβολιαστικό πρόγραμμα της χώρας και η μεταρρύθμιση της σίγουρα θα βασιστεί στα κεκτημένα της επιχείρησης «Ελευθερία» και σε αυτά που πετύχαμε. Ας δούμε λοιπόν αυτά που πετύχαμε. Πρώτον, να παρέχουμε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στους πολίτες προσφέροντας ισότιμη και καθολική πρόσβαση σε όλο τον πληθυσμό. Από τα πιο μικρά απομονωμένα νησιά της πατρίδας μας μέχρι τα ορεινά χωριουδάκια, εμβολιάστηκαν στα εμβολιαστικά μας κέντρα επιχειρηματίες, εφοπλιστές, μισθωτοί, αγρότες, άνεργοι. Δεύτερον, ψηφιοποιήσαμε όλη τη διαδικασία, από την είσοδο του εμβολίου στη χώρα μας μέχρι το «τσίμπημα» στο εμβολιαστικό κέντρο, χορηγήσαμε tablet και εργαλεία που δεν είχαν ποτέ ξαναχρησιμοποιηθεί μαζικά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, και τρίτον οργανώσαμε τη δομή της επιχείρησης «Ελευθερία», ώστε να δουλεύει με επιτελικό τρόπο, να συντονίζει την άψογη συνεργασία μεταξύ υπουργείων, οργανισμών του δημοσίου και ιδιωτικών εταιρειών. Όλα αυτά δημιουργούν την εικόνα της επομένης μέρας και ανοίγουν το δρόμο ώστε να προχωρήσουμε στα επόμενα στάδια της μεταρρύθμισης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, χρησιμοποιώντας παράλληλα όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, από το Ταμείο Ανάκαμψης, αντιστοιχούν 270εκ. για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, έχοντας ως απώτερο στόχο ένα νέο σύστημα με τη συμμετοχή και τη συνεργασία του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, που θα παρέχει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στους συμπολίτες μας.