Άραγε πόσο βιώσιμη είναι η τροφή που καταναλώνουν τα παιδιά στο σχολείο; Υπάρχουν προοπτικές να βελτιωθεί η υφιστάμενη κατάσταση τροφοδοσίας των σχολείων και εκπαίδευσης της σχολικής κοινότητας σε ζητήματα διατροφής και βιωσιμότητας; Και αν ναι, πώς μπορεί να γίνει αυτό;

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου Accting, που αναλύει τον αντίκτυπο των πολιτικών της Πράσινης Συμφωνίας στις ευάλωτες ομάδες και παράγει γνώσεις και καινοτομίες για την προώθηση της αλλαγής συμπεριφοράς σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο μέσω πιλοτικών έργων, η Περιβαλλοντική Οργάνωση Μαμαγαία υλοποιεί το FOOD4SCHOOLS. Σκοπός του έργου είναι η δημιουργία του πλαισίου και των διαδικασιών που απαιτούνται για την εφαρμογή της στρατηγικής Farm to Fork EU Strategy (‘από τη φάρμα στο πιρούνι΄) σε σχολεία της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης και της Κεντρικής Μακεδονίας και η προαγωγή της εκπαίδευσης για τη βιώσιμη διατροφή στα σχολεία.

Το έργο περιλαμβάνει τη σύνταξη ενός Τοπικού Σχεδίου Δράσης με προτάσεις και δεδομένα που απορρέουν τόσο από βιβλιογραφική έρευνα όσο και από μία σειρά συμμετοχικών εργαστηρίων. Στόχος των εργαστηρίων είναι η αποτύπωση και ο συν-σχεδιασμός διαδικασιών, δράσεων και βημάτων για το πώς θα εισάγουμε στην καθημερινή λειτουργία των δημόσιων σχολείων υγιεινά τρόφιμα που παράγονται και καταναλώνονται με σεβασμό στο περιβάλλον και την κοινωνία.

Τον Απρίλιο πραγματοποιήθηκε το πρώτο εργαστήριο μαζί με σχολικές κοινότητες της πόλης όπου μαθητές και μαθήτριες χαρτογράφησαν τις διατροφικές τους συνήθειες και μοιράστηκαν ιδέες για ένα βιώσιμο σχολικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα, εκπαιδευτικοί κατέγραψαν τα προβλήματα του υφιστάμενου συστήματος τροφοδοσίας των σχολείων και πρότειναν ουσιαστικές λύσεις για την προώθηση της βιώσιμης τροφής στη σχολική καθημερινότητα.

Στα τέλη του Μαΐου, ακολούθησε το δεύτερο εργαστήριο στο οποίο συμμετείχαν πολιτικοί και διοικητικοί εκπρόσωποι σχετικοί με την περιβαλλοντική, κοινωνική και εκπαιδευτική πολιτική από τους Δήμους Θεσσαλονίκης, Νεάπολης-Συκεών και Θέρμης και τη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΠΕ Δυτικής Θεσσαλονίκης. Ο ειδικός συνεργάτης του Δημάρχου Τρικκαίων κ. Χάρης Καλλιάρας και ο εθνοβοτανολόγος κ. Παύλος Γεωργιάδης, πραγματοποίησαν εισηγήσεις για πιλοτικά παραδείγματα στην Ελλάδα και για πολιτικές πρωτοβουλίες που μπορούν να συνδράμουν θετικά στη διαχείριση του ζητήματος σε τοπικό επίπεδο.

Η κα Ελίνα Μωραϊτοπούλου, Επιστημονικά Υπεύθυνη του έργου, σημείωσε:

“Στην Ελλάδα η τροφοδοσία των δημόσιων σχολείων είναι αρκετά πολύπλοκη λόγω των διαφορετικών μοντέλων που εφαρμόζονται (π.χ. σχολικά γεύματα, πρωινά μικρογεύματα και κυλικεία) και των αντίστοιχων εθνικών και τοπικών φορέων που διαμεσολαβούν. Η εις βάθος κατανόηση και χαρτογράφηση του υπάρχοντος πλαισίου αποτελούν το πρώτο βήμα προς οποιαδήποτε συστημική αλλαγή.

Καταλυτική είναι και η συνδιαμόρφωση και εκπόνηση πολιτικών με την ουσιαστική συμμετοχή των δρώντων που επηρεάζονται άμεσα και έμμεσα από μια τέτοια αλλαγή, όπως και η ενίσχυση των τοπικών αυτοδιοικήσεων στη λήψη αντίστοιχων πολιτικών πρωτοβουλιών. Αυτή είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που εντοπίζονται σε τέτοιου είδους εγχειρήματα και αυτός είναι ο τομέας στον οποίο επιχειρούμε να συμβάλλουμε μέσα από τη δουλειά μας στο έργο FOOD4SCHOOLS.

Σημειώνουμε ως ιδιαίτερα ενθαρρυντική την αναγνώριση της αναγκαιότητας της βιώσιμης τροφής στα σχολεία από αρκετούς πολιτικούς δρώντες και αρμόδιους φορείς, κάτι που φάνηκε στην ανταπόκριση και αυξημένη συμμετοχή στις συζητήσεις και τα εργαστήρια που υλοποιήσαμε το προηγούμενο διάστημα, τα αποτελέσματα των οποίων θα δημοσιεύσουμε τους επόμενους μήνες.”

Τα συμμετοχικά εργαστήρια του FOOD4SCHOOLS τέλεσαν υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης.

*Το ACCTING (AdvanCing behavioural Change Through an INclusive Green deal) είναι ένα έργο Horizon 2020 (No. 101036504) χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, που αναλύει τον αντίκτυπο των πολιτικών της Πράσινης Συμφωνίας στις ευάλωτες ομάδες και παράγει γνώσεις και καινοτομίες για την προώθηση της αλλαγής συμπεριφοράς σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Δώδεκα εταίροι - υποστηριζόμενοι από ένα ευρύ δίκτυο ερευνητών - συλλέγουν, αναλύουν και μεταφράζουν εκτεταμένα δεδομένα σε ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα, συστάσεις πολιτικής και καινοτόμες πιλοτικές δράσεις για μια χωρίς αποκλεισμούς και ισότιμη Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ.