Με ταχείς ρυθμούς τρέχει ο προγραμματισμός του υπουργείου Παιδείας για τον σχεδιασμό του νέου Νόμου για τα ΑΕΙ. Οι αλλαγές που θα εμπεριέχονται, θα είναι πολλές και σημαντικές, ενώ καλύπτουν όλο το φάσμα της ακαδημαϊκής ζωής, τόσο εκπαιδευτικά, όσο και διοικητικά.

Μαθήματα σε άλλες σχολές

Μια από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που εμπεριέχεται στον σχεδιασμό του νέου νόμου αποτελεί η εσωτερική κινητικότητα των φοιτητών, οι οποίοι θα μπορούν να πάρουν μαθήματα από άλλες σχολές και να παρακολουθούν μαθήματα σε άλλα ελληνικά πανεπιστήμια, με τις επιδόσεις και τις πιστωτικές μονάδες να προσμετρούνται στη βαθμολογία τους. Θα υπάρχει ένας κατάλογος μαθημάτων που θα έχει συντάξει κάθε ίδρυμα, για κάθε σχολή και τμήμα, και ανάλογα ο φοιτητής θα μπορεί να επιλέξει. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι η επιλογή θα μπορεί να γίνει ακόμα και για σχολή με διαφορετικό γνωστικό αντικείμενο από αυτό που έχει επιλέξει κατά την εισαγωγή του φοιτητή στο πανεπιστήμιο.

Παράλληλα, αναμένεται να εισαχθεί ο θεσμός της εσωτερικής μετακίνησης των φοιτητών, δηλαδή κάτι αντίστοιχο με το πρόγραμμα Erasmus, ωστόσο θα αφορά ομοειδή ή μη τμήματα ελληνικών πανεπιστημίων. Η μετακίνηση θα γίνεται για ένα εξάμηνο και θα περιλαμβάνει αντίστοιχα την αναγνώριση των επιδόσεων του φοιτητή.

Απορρόφηση και αγορά εργασίας

Το υπουργείο Παιδείας ζητά από τις διοικήσεις των πανεπιστημίων στοιχεία σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών, αλλά και "στοιχεία πρόσβασης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, καθώς και τον βαθμό απορρόφησης τους σε αυτήν ". Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζει την αναβάθμιση της πρακτικής άσκησης των φοιτητών τόσο των προπτυχιακών, όσο και των μεταπτυχιακών σπουδών, καθιστώντας την μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, κατανέμοντας αντίστοιχο αριθμό πιστωτικών μονάδων.

Στο σχεδιασμό του υπουργείο είναι η ενίσχυση των βιομηχανικών διδακτορικών, τα οποία θα έχουν πλέον τη δυνατότητα συνεργασιών μεταξύ των βιομηχανιών και των πανεπιστημίων. Επιπλέον, ενισχύονται και τα μεταπτυχιακά προγράμματα όπου τα ΑΕΙ θα καθορίζουν τον αριθμό των διδασκόντων, ενώ θα έχουν τη δυνατότητα συνεργασιών με ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς. Επίσης, σχεδιάζεται η δημιουργία επαγγελματικών μεταπτυχιακών που θα έχουν άμεση συνεργασία και με ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Καταργήσεις τμημάτων

Προτάσεις εξυγίανσης και εξορθολογισμού των ΑΕΙ ζήτησε η υπουργός Παιδείας από τις διοικήσεις των ΑΕΙ της χώρας, που εστιάζουν σε τρεις άξονες: Την κατάργηση τμημάτων, τις συγχωνεύσεις με άλλα του ίδιου ή άλλου τμήματος και αναδιαμόρφωση του προγράμματος σπουδών τους. Η στόχευση αυτή σηματοδοτεί και τις αλλαγές που επιθυμεί το υπουργείο ως προς τον ακαδημαϊκό χάρτη. Όπως φαίνεται συναφή αντικείμενα σπουδών, προγράμματα με σημαντικές ομοιότητες, αλλά και μικρά τμήματα θα αλλάξουν δομή, ενώ η αναμόρφωση θα φέρει ριζικές αλλαγές στα προγράμματα σπουδών.

Οι αλλαγές, σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας είναι επιτακτικές και γεννήθηκαν μέσα "από τις αλλαγές που επήλθαν στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα πριν λίγα χρόνια, τον οριζόντιο μετασχηματισμό των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και την άκριτη ίδρυση νέων προγραμμάτων σπουδών χωρίς προηγούμενη γνώμη από την αρμόδια Ανεξάρτητη Αρχή και χωρίς να υφίστανται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις για την υποστήριξή τους" όπως αναφέρει.

Η προθεσμία που έδωσε το υπουργείο Παιδείας στους Πρυτάνεις μέσα από επιστολή στην οποία ζητά μέχρι το τέλος Μαρτίου, δηλαδή σε διάστημα ενός περίπου μήνα να καταθέσουν την πρότασή τους, αξιολογώντας, πέραν των στρατηγικών και αναπτυξιακών στόχων του κάθε Ιδρύματος, μια σειρά από στοιχεία που αφορούν στην οργάνωση, τη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των προγραμμάτων σπουδών", εκπνέει. Το υπουργείο φαίνεται πως προσανατολίζεται στην κατάθεση του νέου νομοσχεδίου μέσα στον Απρίλιο, προκειμένου να τεθεί προς δημόσια διαβούλευση και μέσα στο Μάιο να πάρει το δρόμο για τη Βουλή.

Οικονομικός μάνατζερ

Το ζήτημα του οικονομικού μάνατζερ στα πανεπιστήμια έθεσε η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως στην τελευταία Σύνοδο των Πρυτάνεων. Το θέμα της θεσμοθέτησης τους στα πανεπιστήμια εξετάζεται μέσα στις αλλαγές που θα περιλαμβάνονται στο νέο μοντέλο διοίκησης. Στο υπουργείο φαίνεται πως έχουν καταλήξει στη θεσμοθέτηση ενός συμβούλου ή ενός μάνατζερ όπου θα έχει τον οικονομικό έλεγχο, αλλάζοντας με αυτόν τον τρόπο τις αρμοδιότητες που μέχρι σήμερα κατέχουν οι Πρυτάνεις και οι αρμόδιοι αντιπρυτάνεις. Παράλληλα, εξετάζεται η κατάργηση της συμμετοχής των μελών ΔΕΠ στην ανάδειξη των Πρυτάνεων και των Αντιπρυτάνεων. Αντιδράσεις υπάρχουν στην ακαδημαϊκή κοινότητα, ωστόσο δεν έχουν εκδηλωθεί καθώς το υπουργείο κρατά τα χαρτιά του κλειστά. Τις επόμενες ημέρες θα οριστικοποιηθεί το σχέδιο νόμου και θα δοθεί στη δημοσιότητα, επιβεβαιώνοντας ή διαψεύδοντας τη δημιουργία ενός συμβουλίου διοίκησης το οποίο μαζί με τον διευθύνοντα σύμβουλο θα έχουν την ανάληψη σημαντικών αρμοδιοτήτων του πανεπιστημίου και θα επιλέγεται μέσα από διαγωνισμό.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27.03.2022