«Είμαστε περήφανοι για το ΠΑΣΟΚ, την ιστορία του και την παρακαταθήκη του. Όχι μόνο ως νοσταλγία και έκφραση του θυμικού, αλλά και ως πολιτική αποτύπωση του ριζοσπαστισμού της μεταπολίτευσης, που άλλαξε δομικά τη πορεία του τόπου μας».

Τα παραπάνω τονίζει ο γραμματέας του Κινήματος Αλλαγής Μανώλης Χριστοδουλάκης, ο οποίος προτρέπει όσους βλέπουν «θερμό φθινόπωρο» για το ΚΙΝΑΛ και επιθυμούν να θέσουν οποιοδήποτε ζήτημα «αύξησης θερμοκρασίας», να το κάνουν στο πλαίσιο του υγιούς εσωκομματικού διαλόγου, στα όργανα και τις δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, που είναι πάντα ισχυρότερες από τις οποιεσδήποτε προσωπικές φιλοδοξίες».

Είδατε την ταινία του Κώστα Γαβρά; Τι λέτε για τα γεγονότα του καλοκαιριού του 2015; Άφησαν τραύματα;

Η αλήθεια είναι πως λόγω φόρτου εργασίας δεν έχω προλάβει ακόμα να τη δω. Αλλά σίγουρα δεν περιμένει κανείς την ταινία του κ. Γαβρά, για να βγάλει συμπεράσματα -οποιασδήποτε φύσεως- για το πρώτο εξάμηνο του 2015. Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι η χρονική περίοδος πειραματισμών και «εκπαίδευσης» του κ. Τσίπρα και των συν αυτώ είχε ως αποτέλεσμα ένα βαθύ πλήγμα όχι μόνο στην πραγματική οικονομία αλλά και στην αξιοπιστία της χώρας, στην κοινωνική συνοχή, στην ποιότητα των θεσμών, στο διχασμό εντός και εκτός πολιτικού συστήματος και στη συνολική υποβάθμιση της εικόνας της χώρας, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Μπορεί στην πορεία η ελληνική κοινωνία σταδιακά να έσβησε «πυροτεχνήματα» της κρίσης, ωστόσο οι πληγές των «περήφανων» διαπραγματεύσεων θα κάνουν χρόνια να επουλωθούν. Αυτός είναι και ο λόγος εξάλλου που έχουμε από καιρό προτείνει τη διενέργεια εξεταστικής επιτροπής για όλη την περίοδο από όταν μπήκε η χώρα στο ευρώ μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβάνοντας φυσικά τις περιόδους ’04 - ’09 και του πρώτου εξάμηνου του ’15. Όχι για να ποινικοποιήσουμε την πολιτική ζωή του τόπου, αλλά για να μάθει επιτελούς ο ελληνικός λαός την αλήθεια για την πορεία της ελληνικής οικονομίας πριν και κατά τη διάρκεια της κρίσης. Γιατί πολλοί κλήθηκαν να διαχειριστούν μνημόνια, όμως μόνο δύο τα προκάλεσαν. Ο Καραμανλής και ο Τσίπρας.

Πώς κρίνετε την εκκίνηση της κυβέρνησης;

Συνηθίζω να λέω στις περιπτώσεις αυτές ότι πάντα το πρώτο χρονικό διάστημα μιας καινούργιας διακυβέρνησης ενέχει πιο πολύ το στοιχείο της επικοινωνίας, των εικόνων και των συμβολισμών, και όχι της πραγματικής παραγωγής πολιτικής. Ακριβώς για αυτό το λόγο, η δική μας κριτική από τη θέση της υπεύθυνης δυναμικής αντιπολίτευσης επιλέγει να εστιάσει στα μέτρα και τις πολιτικές, που στην πράξη θα επιλέξει ή θα κληθεί να εφαρμόσει η κυβέρνηση. Προφανώς ωστόσο στα αρνητικά της χρεώνεται η αντίφαση λόγων και έργων, όπως για παράδειγμα στο θέμα του διορισμού των γενικών γραμματέων, στα πρωτογενή πλεονάσματα, στην αποκομματικοποίηση της ΕΡΤ, στη διαχείριση της κρίσης στη Σαμοθράκη, στο «όλα καλά» του μεταναστευτικού και στην απόρριψη συναίνεσης στο θέμα του ασύλου.

Η κ. Γεννηματά είπε από τη Θεσσαλονίκη ότι «η ανάπτυξη του κ. Μητσοτάκη είναι μόνο για λίγους». Η κυβέρνηση όμως παίρνει μέτρα ελάφρυνσης για επαγγελματίες, επιχειρήσεις κ.ά. Και αυτοί είναι η μεσαία τάξη. Είναι λίγοι;

Είναι προφανές ότι τα μέτρα ελάφρυνσης της μεσαίας τάξης, την οποία διέλυσε ο ΣΥΡΙΖΑ, με προεξέχον αυτό της μείωσης της φορολογίας των μικρομεσαίων και ιδιωτών, είναι όχι μόνο θεμιτά αλλά αναγκαία για την επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας. Το αναδείξαμε τόσο στην αντιπολιτευτική μας δράση επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ όσο και στην προγραμματική μας πρόταση καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Όμως αυτό δεν είναι επαρκές για να μπορέσει ο στόχος για ανάπτυξη να συνδεθεί άμεσα με την απαίτηση για κοινωνική δικαιοσύνη, που είναι η καρδιά της δικής μας πολιτικής πρότασης. Αυτό αφορά τόσο την κατεύθυνση του «προϊόντος» της ανάπτυξης για την ισχυροποίηση της κοινωνικής πολιτικής όσο και τη θέση και τις συνθήκες των συμμετεχόντων στη βάση της παραγωγικής διαδικασίας με την προστασία των εργαζομένων, τη θωράκιση των εργασιακών σχέσεων και δικαιωμάτων, που στην ομιλία του ο κ. Μητσοτάκης το περασμένο Σάββατο στη ΔΕΘ άφησε σε δεύτερη μοίρα. Κωδικοποιούμε την πρότασή μας σε 5 βασικά σημεία: υγιής δημοσιονομικός χώρος μέσω της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλαγή του ρόλου του υπερταμείου για αξιοποίηση και όχι εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, έμφαση στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, σεβασμός στον εργαζόμενο και τις εργασιακές σχέσεις και ενεργές πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης.

Συμμερίζεστε τις εκτιμήσεις μερίδας του Τύπου πως το ΚΙΝΑΛ βαίνει προς θερμό φθινόπωρο;

Έχουμε ήδη περιγράψει ένα χρονοπρογραμματισμό δράσεων και διαδικασιών, που θα εστιάζουν στην επαναχάραξη της στρατηγικής μας, της πολιτικής μας τοποθέτησης και του ρόλου μας στο πολιτικό σύστημα. Μετά τη συνεδρίαση Πολιτικού Συμβουλίου και Κεντρικής Επιτροπής εντός του Σεπτεμβρίου, θα προχωρήσουμε σε διαδικασίες δίμηνου ουσιαστικού διαλόγου στη βάση μας, που θα προετοιμάσουν παραγωγικά το έδαφος για την πολιτική Συνδιάσκεψη κόμματος και νεολαίας στο τέλος Νοεμβρίου. Θα ακολουθήσει η εκλογή των νομαρχιακών και τοπικών μας οργάνων και το συνέδριο της νεολαίας του Κινήματος Αλλαγής για την εκλογή των δικών της οργάνων και δομών. Αν κάποιος στο πλαίσιο του υγιούς εσωκομματικού διαλόγου επιθυμεί να θέσει οποιοδήποτε ζήτημα «αύξησης θερμοκρασίας», θεμιτό αλλά στα όργανα και τις δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, που είναι πάντα ισχυρότερες από τις οποιεσδήποτε προσωπικές φιλοδοξίες. Ο χώρος θέλει πολιτική και αφήγημα, όχι εσωστρέφεια.

Σημαντικά στελέχη της παράταξής σας εκτιμούν ότι το ΚΙΝΑΛ απώλεσε τη δυναμική του και ότι πρέπει να επανέλθει το ΠΑΣΟΚ, για να υπάρξει νέα συσπείρωση και ενθουσιασμός. Τι λέτε; Θα γίνει κανονικά το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και τι προσδοκάτε από αυτό;

Η ανάγνωση αυτή θεωρεί το Κίνημα Αλλαγής ως ένωση κομμάτων και ηγεσιών, και όχι ως εντολή βάσης 212.000 προοδευτικών πολιτών που στην πράξη ιδρύσαν το νέο φορέα. Ένα νέο φορέα που έχει ως βασικό κορμό το ΠΑΣΟΚ, τα μέλη και τα στελέχη του. Είμαστε περήφανοι για το ΠΑΣΟΚ, την ιστορία του και την παρακαταθήκη του. Όχι μόνο ως νοσταλγία και έκφραση του θυμικού, αλλά και ως πολιτική αποτύπωση του ριζοσπαστισμού της μεταπολίτευσης, που άλλαξε δομικά τη πορεία του τόπου μας. Κανείς δεν είναι περισσότερο ΠΑΣΟΚ από κάποιον άλλον, αλλά στην υποκειμενική πολιτική άποψη ή θεσμική ανάγνωση του καθενός επιβάλλεται η ηθική υποχρέωση όσων παρέλαβαν -και όχι δημιούργησαν- δυσθεώρητες οικονομικές υποχρεώσεις να ανταποκριθούν σε αυτές με αίσθημα ευθύνης προς την ελληνική κοινωνία. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από το Κίνημα Αλλαγής. Το ΠΑΣΟΚ θα πραγματοποιήσει το συνέδριό του με βάση τις αποφάσεις της ΚΟΕΣ, με σκοπό να εναρμονίσει τη συνέχιση της λειτουργίας του με τη νέα πολιτική πραγματικότητα και τις πρόσφατες εντολές της βάσης του πολιτικού μας χώρου.

Τι χρειάζεται το ΚΙΝΑΛ για να διεκδικήσει εκ νέου δεσπόζουσα θέση στο χώρο της κεντροαριστεράς; Ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να εδραιωθεί σε αυτόν το χώρο...

Δήθεν πολιτικοί και ιδεολογικοί μετασχηματισμοί, και μάλιστα εκτός διαδικασιών βάσης, που περιορίζονται σε επίπεδο συγκυριακής ρητορικής, χάριν διεύρυνσης της παραδοσιακής κομματικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ, με αμιγώς εκλογική αν όχι ψηφοθηρική στόχευση, δεν μας αφορούν. Ριζοσπαστικοποίηση του λόγου μας, παρεμβατική παραγωγή πολιτικής και όχι «γυάλα» πολιτικής καθαρότητας, πολιτική και ιδεολογική διακριτικότητα ως προϊόν αυτοπροσδιορισμού και όχι αποστάσεων υποδεκάμετρου, εκσυγχρονισμός ατζέντας και προοπτική αντί για μονομερή νοσταλγία, δημοκρατικές διαδικασίες και ανανέωση στελεχιακού δυναμικού. Κωδικοποιημένα, οι πυλώνες για την πολιτική οριοθέτηση, αλλά κυρίως ενδυνάμωση, ενός χώρου αναγκαίου πολιτικά και όχι απλά διασωθέντος οργανωτικά.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 15/9/2019.