O πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις κατά της Ρωσία άλλαξαν την ισορροπία μεταξύ των αγορών και προκάλεσαν εκτροπή προς την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο των φρούτων και λαχανικών και ειδικότερα εσπεριδοειδών που τρίτες εκτός Ε.Ε. χώρες εξάγουν παραδοσιακά στη Ρωσία (Μαρόκο, Τουρκία, Αίγυπτος κ.α), αναφέρει ο ειδικός σύμβουλος του Σύνδεσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Φρούτων, Λαχανικών και Χυμών Incofruit-Hellas, Γιώργος Πολυχρονάκης. 

Σημειώνεται ότι 1) Η Ουκρανία είναι ο τέταρτος σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής. Η ΕΕ εξήγαγε πάνω από 3 δισεκατομμύρια ευρώ γεωργικών προϊόντων διατροφής στην Ουκρανία το 2021 και εισήγαγε γεωργικά προϊόντα αξίας σχεδόν 7 δισεκατομμυρίων ευρώ. και 2) Η Ρωσία είναι επίσης σημαντικός παραγωγός γεωργικών προϊόντων και έμπορος γεωργικών τροφίμων, εξάγοντας 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ γεωργικών προϊόντων διατροφής στην ΕΕ το 2021, και κατέλαβε την 18η σημαντικότερη χώρα για τις εισαγωγές από την ΕΕ.

Η μείωση της αγοραστικής δύναμης των ευρωπαίων καταναλωτών έγινε ήδη αντιληπτή από τον κλάδο, καθώς επιχειρείται εξισορρόπηση μεταξύ τιμολογίων ενέργειας και δαπανών για τα τρόφιμα. Ήδη παρουσιάζεται μια επιβράδυνση της κατανάλωσης φρέσκων προϊόντων σε όλη την Ευρώπη. Σε ορισμένα κράτη μέλη, η κατανάλωση παρουσιάζει ήδη μείωση έως και 10%. 

Οι ροές των εξαγωγών μας την τελευταία εβδομάδα παρουσιάζει σημαντική μείωση έναντι της προηγούμενης της τάξης του -12,7% μετά την μικρή βελτίωση του +3,9% της προηγούμενης εβδομάδος παρά την ζήτηση εν όψει του Πάσχα των καθολικών αλλά και των μειωμένων αφίξεων ισπανικών προϊόντων λόγω απεργίας των μεταφορέων, έναντι -18,1% την εβδομάδα 4/3-11/3 σε συνέχεια του -11,4% της εβδομάδος 25/2-4/3/22

Βεβαίως προς Ουκρανία και Λευκορωσία καμιά δραστηριότητα δεν παρατηρείται αλλά η δραστηριότητα με τις γύρω χώρες συνεχίζεται βεβαίως με καθημερινή σχεδόν επιβάρυνση του κόστους μεταφοράς. Το ρωσικό εμπάργκο ήταν σημαντική απώλεια της πρώτης εκτός ΕΕ αγοράς για τον ελληνικό τομέα οπωροκηπευτικών . Το 2013, πριν από το εμπάργκο οι εισαγωγές ελληνικών φρούτων και λαχανικών στη Ρωσία ανήλθαν συνολικά σε 140.961 τόνους, και αξίας 164,481 εκατ. ευρώ καλύπτοντας ευρύ φάσμα προϊόντων.

Οι οικονομικές απώλειες για τους καλλιεργητές και τους εμπόρους φέτος είναι τεράστιες. Οι εισροές, τα υλικά συσκευασίας και τα καύσιμα έχουν γίνει τόσο ακριβά με συνέπεια η παραγωγή να γίνεται μη βιώσιμη και η συγκομιδή λόγω συνθηκών να διακοπή. Η κατάσταση είναι σοβαρή.

O κ.Πολυχρoνάκης αναφέρει: Με βάση αυτά τα δεδομένα και τις προοπτικές προτείναμε μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την δημιουργία ενιαίου ταμείου στήριξης στους ευρωπαίους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων και τις επιχειρήσεις απέναντι στις αυξήσεις κόστους (εισροών) λόγω του κόστους των λιπασμάτων , φυτοφαρμάκων και ζωοτροφών αλλά και τυποποίησης-συσκευασίας,υλικών συσκευασίας, μεταποίησης και μεταφορικών όσο και από την ελληνική πολιτεία με την ενεργοποίηση των προβλεπόμενων πολιτικών της ΚΟΑ Οπωροκηπευτικών για αντιμετώπιση των κρίσεων στην αγορά για την αποσυμφόρηση της προσφοράς στην λιανική πώληση των νωπών οπωροκηπευτικών αλλά και ενίσχυσης του πετρελαίου κίνησης στα έμφορτα φορτηγά Διεθνών μεταφορών (πολιτική που εφαρμόζουν πολλά Κ-Μ της ΕΕ π.χ Βέλγιο).