Ο τίτλος “κίνημα της πετσέτας” υπό τον οποίο παρουσιάζονται σε ΜΜΕ και social media οι αυθόρμητες κινητοποιήσεις των πολιτών που διεκδικούν ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες, αδικεί την πρωτοβουλία τους. Οι πολίτες δεν αντιτίθενται στις ξαπλώστρες, επειδή οι ίδιοι προτιμούν την πετσέτα. Διαμαρτύρονται για την πλήρη καταπάτηση του δημόσιου χώρου από ασύδοτους επιχειρηματίες.

Όλα αυτά βεβαίως θα έχουν ξεχαστεί σε λιγότερο από έναν μήνα, όταν θα τελειώσουν οι διακοπές και οι παραθεριστές θα επιστρέψουν στη βάση τους. Όμως, ο αγώνας για την προστασία του δημόσιου χώρου δεν αφορά μόνο τις παραλίες. Αφορά πρωτίστως τις μεγαλουπόλεις στις οποίες δεν ευδοκιμούν φυσικά οι ξαπλώστρες, αλλά τα τραπεζοκαθίσματα.

Άκουσα αρκετούς δημάρχους να διαμαρτύρονται επειδή τους καταλογίζεται αδράνεια, αβλεψία, ανοχή απέναντι στην καταφανώς παράνομη κατάληψη κάθε σπιθαμής στις δημοφιλείς και πολυσύχναστες παραλίες. Ισχυρίζονται, και δεν έχουν εντελώς άδικο, πως οι παραλίες δεν ανήκουν στους δήμους, αλλά στο ελληνικό δημόσιο και επιπλέον, ότι στην παραχώρησή τους προς εκμετάλλευση εμπλέκονται περισσότεροι από δέκα φορείς.

Ωστόσο, για τα τραπεζοκαθίσματα τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, καθώς η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά και μόνον στους δήμους. Ωστόσο κι εδώ βλέπουμε το ίδιο έργο· ασυδοσία εκ μέρους ορισμένων επιχειρηματιών και ανοχή απέναντι στην παραβατικότητα, από τους δήμους.

Η Θεσσαλονίκη δεν αποτελεί φυσικά εξαίρεση. Το πρόβλημα είναι γνωστό και έχει επισημανθεί επανειλημμένως. Μάλιστα η κατάσταση έχει επιδεινωθεί μετά την πανδημία. Υπενθυμίζεται ότι από τον Μάιο του 2020 είχε επιτραπεί στους ιδιοκτήτες των καταστημάτων εστίασης να τοποθετήσουν περισσότερα τραπεζοκαθίσματα σε κοινόχρηστους χώρους ατελώς, ώστε να μπορούν να τηρηθούν οι αναγκαίες αποστάσεις λόγω covid-19. Το καθεστώς αυτό όμως, έληξε τον περασμένο Ιανουάριο όταν επανήλθαν σε ισχύ οι κανονιστικές διατάξεις οι οποίες ίσχυαν πριν από την πανδημία. Ωστόσο, αρκετοί επιχειρηματίες συνεχίζουν να συμπεριφέρονται με βάση τις προηγούμενες έκτακτες ρυθμίσεις, καταλαμβάνοντας κάθε τετραγωνικό δημόσιου χώρου. Και γιατί να μην το κάνουν, όταν βλέπουν ότι ο δήμος τους αντιμετωπίζει... με κατανόηση; Όταν προβεβλημένα στελέχη της διοίκησης είναι τακτικοί θαμώνες σε αυτά τα καταστήματα;

Τον περασμένο Γενάρη το makthes.gr είχε αναδείξει εκ νέου το συγκεκριμένο ζήτημα, δημοσιεύοντας μάλιστα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό από την παράνομη κατάληψη δρόμων και πεζοδρομίων, από τραπεζοκαθίσματα και αυθαίρετες κατασκευές. Με αφορμή εκείνο το δημοσίευμα, ο φρέσκος τότε, αντιδήμαρχος Οικονομικών είχε προχωρήσει σε μια επιχείρηση απομάκρυνσης των παράνομων τραπεζοκαθισμάτων από δύο τρία σημεία στο κέντρο της πόλης. Είχε, δε, υποσχεθεί, πως οι επιχειρήσεις αυτές θα συνεχίζονταν έως την πλήρη συμμόρφωση όσων παρανομούσαν.

Όπως όμως, συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις τα “θαύματα” διαρκούν τρεις ημέρες. Ο αντιδήμαρχος αθέτησε τις δεσμεύσεις του, η ασυδοσία συνεχίζεται και τα τραπεζοκαθίσματα, ακόμη και αυτά που είχαν αφαιρέσει για το θεαθήναι, επανήλθαν κανονικά στη θέση τους. Κι έτσι είναι όλοι τους ικανοποιημένοι. Ο αντιδήμαρχος έκανε για λίγο το κομμάτι του, οι δε μαγαζάτορες συνεχίζουν να κερδοσκοπούν ανενόχλητοι, έστω κι αν πρέπει να πληρώσουν κάποια φορά ένα μικρό πρόστιμο ή να δώσουν ακόμη κι ένα “χαρτζιλίκι” αν χρειαστεί. Πέρα, όμως, από την απελευθέρωση του δημόσιου χώρου, η τήρηση της νομιμότητας είναι επιβεβλημένη και για έναν ακόμη λόγο. Οι ασύδοτοι επιχειρηματίες στο χώρο της εστίασης αποτελούν μειοψηφία. Οι περισσότεροι τηρούν τους κανόνες. Εκείνο που ζητούν, και δικαίως, είναι οι κανόνες να ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως, να υπάρχει δηλαδή ισονομία. Ο τρόπος και τα μέσα για να παταχθεί η ασυδοσία, υπάρχουν. Εκείνο που λείπει από τη διοίκηση του δήμου είναι η πολιτική βούληση.

Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις ξαπλώστρες. Μένει να δούμε εάν το “κίνημα της πετσέτας” θα βρει τη συνέχειά του το φθινόπωρο στις πόλεις, με αίτημα την υπεράσπιση του δημόσιου χώρου.