Η φίλη του αείμνηστη ηθοποιός Μένη Κυριάκογλου χρησιμοποιούσε πάντα μια δική της λέξη: «Το κατάφατσο». Σημαίνει ότι βλέπεις κάτι και σου έρχεται κατακούτελα. Κοιμάσαι και το σκέφτεσαι. Και δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Αυτό έπαθε και ο Στάθης Μαυρόπουλος διαβάζοντας τη νουβέλα «Το Θείο Τραγί» του Γιάννη Σκαρίμπα. «Έπεσε στα χέρια μου εντελώς τυχαία. Το είχα ακουστά αλλά δεν το ήξερα. Με το που το διάβασα είπα ότι αυτό πρέπει να το ανεβάσουμε οπωσδήποτε», λέει στο makthes.gr ο γνωστός ηθοποιός και σκηνοθέτης.

Έτσι, αποφάσισε τα γενέθλια της ομάδας «Γκραν Γκινιόλ» της οποίας είναι ιδρυτικό μέλος να γιορταστούν με αυτό. «Θελήσαμε να κλείσουμε αυτή τη χρονιά και να ανοίξουμε τη νέα με αυτό το έργο. Δεν υπάρχει κάτι σημαδιακό με αυτό το κείμενο, ούτε θα πω την κλισέ έκφραση ότι είναι επίκαιρο. Δεν μου ταιριάζει αυτό. Βέβαια, επικαιρότητα μπορείς να βρεις στα πάντα αλλά δεν είναι αυτό που μας απασχόλησε», επισημαίνει.

Η υπόθεση του έργου είναι η ακόλουθη: Μετά από ατελείωτες περιπλανήσεις, ο αντιήρωας Γιάννης επιστρέφει στα πάτρια εδάφη αναζητώντας την αγάπη της νιότης του που, παντρεμένη πια με έναν πλούσιο αστό, έχει δημιουργήσει μια ζωή που υπακούει στα «πρέπει» της κοινωνίας. Ισορροπώντας ανάμεσα στο Καλό και το Κακό, ο αλήτης και εχθρός του καθωσπρεπισμού Γιάννης, θέλει να εκδικηθεί για τον πληγωμένο του έρωτα και να προκαλέσει συγκρούσεις, ταρακουνώντας συθέμελα τις κοινωνικές συμβάσεις και τις καθιερωμένες αξίες. Ο Σκαρίμπας έχει χαρακτηρίσει το έργο ρομάντζο. «Εγώ θα το χαρακτήριζα ανάποδο ρομάντζο. Γιατί εδώ ο κεντρικός χαρακτήρας, ο Γιάννης, που με κάνει να συμπεραίνω ότι μάλλον έχει στοιχεία του ίδιου του Σκαρίμπα, είναι ένας αντιήρωας που αναζητά την αγαπημένη του την οποία έχασε πριν χρόνια, όχι όμως για να την κερδίσει. Βέβαια, αυτό περνάει μέσα από πάρα πολλά πράγματα, από σκοτάδια, από πολύ χιούμορ», τονίζει ο Στάθης Μαυρόπουλος.

Το κείμενο έχει μια ιδιαίτερη γραφή χρησιμοποιώντας ιδιώματα. «Ο Σκαρίμπας έχει χαρακτηριστεί ως πρωτοπόρος του υπερρεαλισμού. Μου θυμίζει πάρα πολύ τους Beatniks. Mε συγκίνησε αυτός ο ιδιαίτερος λόγος που έχω παιδευτεί πάρα πολύ να συνηθίσω, να τον δουλέψω, δηλαδή να μπει μέσα από το δέρμα μου και να μπορέσω να τον βγάλω. Ο λόγος αυτός έχει μια ιδιαίτερη μουσικότητα».

«Έχουμε φτιάξει μια παρτιτούρα»

Το ρήμα «γκιζιρνώ» που σημαίνει τριγυρνώ είναι μια από τις άγνωστες στο ευρύ κοινό λέξεις που χρησιμοποιεί στο έργο ο Σκαρίμπας. Αυτό καθόρισε και τη φιλοσοφία της παράστασης ως προς τη χωροθέτησή της. «Όταν το διαβάσαμε και δουλέψαμε πολύ με την ομάδα πιαστήκαμε από αυτή τη λέξη και θέλαμε να φτιάξουμε μια χειροποίητη παράσταση. Αυτό σημαίνει ότι τα πάντα όλα γίνονται επί σκηνής. Τα φώτα, ο ήχος γίνονται ζωντανά, δεν τα έχουμε στήσει με μια κονσόλα, όπως κάνουμε συνήθως στο θέατρο. Έτσι, έχουμε φτιάξει μια παράσταση που μπορεί να τριγυρνάει παντού, σε οποιοδήποτε μέρος, σε ένα κλαμπ, σε έναν εξωτερικό χώρο, σε θέατρο, οπουδήποτε. Όλα τα φώτα είναι προβολείς χειρός, φακοί κ.α. Το ίδιο γίνεται και με τους ήχους, δηλαδή παράγονται μέσα από τη σκηνή, κάποιοι ηλεκτρονικά, άλλοι ακουστικά με κρούσεις. Έχουμε φτιάξει μια παρτιτούρα που αποτελείται από το κείμενο του Σκαρίμπα, από φώτα που δημιουργούνται ζωντανά και από ήχους. Έτσι, πρέπει και τα πέντε άτομα, οι τέσσερις ηθοποιοί και ο επιμελητής των ήχων, να ακολουθούμε αυτή την απόλυτη παρτιτούρα. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρώτη φορά το κάνουμε εμείς και είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον, απίστευτα δύσκολο, αλλά τελικά μας πάει μπροστά και μας βάζει να σκεφτόμαστε συνέχεια πράγματα».

Ο ίδιος υποδύεται «Το Θείο Τραγί» που είναι και ο κεντρικός χαρακτήρας. «Μετά τις περιπέτειες που περνάει ο Γιάννης, τις καλές και κακές, για τη συνάντησή του με τον παλιό του έρωτα ας πούμε ότι καταλήγει σε μια ‘θέωση’. Το ότι είναι τραγί το βλέπουμε εξαρχής από ην εικόνα του, από τη συμπεριφορά του. Είναι ένας αλήτης που περιφέρεται στους δρόμους, βρωμοκοπάει σαν τράγος, συμπεριφέρεται σαν τράγος όπως έχουμε συνηθίσει να τον βλέπουμε από τον Πάνα μέχρι τον οξαποδώ, οπότε όλη αυτή η συμπεριφορά αναλύεται και κάποια στιγμή ο χαρακτηρισμός αυτός ακούγεται και από τον ίδιο τον ήρωα».

Πίνοντας ένα κρασί

Θέλαμε αυτό το έργο να ανέβει σε έναν εναλλακτικό χώρο που οι άνθρωποι θα μπορούν να είναι πιο χαλαροί να πάρουν ένα κρασί και να πίνουν μαζί και να βγει λίγο από αυτά τα συγκεκριμένα που έχεις πας σε ένα θέατρο όχι ότι είναι θεατρική παράσταση κάθε άλλο αλλά μας δίνει και κάτι πιο τη διάσταση να αισθανθείς κάπως πιο αλήτικο…

Η παράσταση παρουσιάζεται στη Μικρή Σκηνή (πρώην Studio Αγροτικόν) στην Κάτω Τούμπα. «Θέλαμε αυτό το έργο να ανέβει σε έναν εναλλακτικό χώρο που οι άνθρωποι θα μπορούν να είναι πιο χαλαροί, να πάρουν ένα κρασί και να πίνουν μαζί. Όλο αυτό δίνει και μια διάσταση πιο ‘αλήτικη’ στην παράσταση».

Η δραματουργική επεξεργασία – σκηνοθεσία είναι του Χρήστου Παπαδημητρίου, τα σκηνικά – κοστούμια της Μαρίας Καβαλιώτη, οι φωτισμοί του Διονύση Καραθανάση. Παίζουν: Διονύσης Καραθανάσης, Ιωάννη Λαμνή, Στάθης Μαυρόπουλος, Ιωάννα Σιδηροπούλου, Σάββας Τραπεζάνογλου.

Παραστάσεις:

25-26 Δεκεμβρίου 2022 και 1-2 Ιανουαρίου 2023

Ώρα έναρξης: 9.30μμ

Διάρκεια: 75΄χωρίς διάλειμμα

Μικρή Σκηνή (Επταλόφου 14, Κάτω Τούμπα, Θεσσαλονίκη)