Σχεδόν όλα είναι εκεί: οι καλωδιώσεις, το κατάστρωμα και το οδόστρωμα, ακόμα και τα πεζοδρόμια και ο φωτισμός. Η εμβληματική καλωδιωτή γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου «Χαρίλαος Τρικούπης» σε όλο της το μεγαλείο. Σε όλο της το μεγαλείο, αλλά σε ...σμίκρυνση και φτιαγμένη όχι από τα συνήθη δομικά υλικά, αλλά κυρίως από ...σπαγγέτι νούμερο 10 και νούμερο 6 και ταλιατέλες. Δημιουργοί της είναι οι φοιτητές του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, Σωτήρης Πεννιάς και Γεώργιος Πολίτης, με επιβλέποντα καθηγητή τον δρα Σωτήρη Δέμη, οι οποίοι χρειάστηκε να εργαστούν περίπου 270 ώρες για να φτιάξουν αυτή την ιδιαίτερη γέφυρα ζυμαρικών, που κέρδισε τις εντυπώσεις στο πλαίσιο σχετικού διαγωνισμού.

Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Σωτήρης Πεννιάς, δευτεροετής φοιτητής κατά την κατασκευή της γέφυρας και τριτοετής πλέον, η γέφυρα έχει διαστάσεις 30 εκατοστά επί 2 μέτρα επί 40 εκατοστά και ζυγίζει 25 κιλά χωρίς την προθήκη και 32 αν συνυπολογιστεί και αυτή. «Η γέφυρα σχεδιάστηκε σε κλίμακα 1:750 (ένα προς 750). Ωστόσο, δεν ήταν εύκολο να κατασκευαστεί σε αυτή την κλίμακα, καθώς το μήκος της θα έφτανε τα τεσσεράμισι μέτρα. Έτσι κρατήσαμε τους πυλώνες σε κλίμακα 1:750 και φτιάξαμε το κατάστρωμα μικρότερο, σε κλίμακα 1:1500. Κατασκευάσαμε τη γέφυρα από το ύψος της θάλασσας και πάνω, δηλαδή όχι τα θεμέλιά της, με τις λεπτομέρειες του οδοστρώματος και του καταστρώματος, τα πεζοδρόμια και τις καλωδιώσεις της πραγματικής» σημειώνει.

Οι φοιτητές μέτρησαν την εφελκυστική, θλιπτική και καμπτική αντοχή των δομικών στοιχείων της γέφυράς τους, παίρνοντας δοκίμια από ...σπαγγέτι νούμερο 10. Η μέτρηση δεν ήταν κάτι εύκολο, ούτε μπορούσε να δώσει ιδιαίτερα ακριβή αποτελέσματα. Κι αυτό γιατί τα ζυμαρικά δεν μπορούσαν να «μπουν» στις κανονικές συσκευές μέτρησης, άρα οι φοιτητές έπρεπε να κατασκευάσουν από την αρχή τρία αναλογικά μηχανήματα από ξύλο. Κάθε μέτρηση την επανέλαβαν πέντε φορές και το σπαγγέτι νούμερο 10 έδειξε αντοχές που ίσως δεν θα τις περίμενε κάποιος από ένα ...ωμό μακαρόνι: εφελκυστική αντοχή 8,48 MPa (megapascal), θλιπτική 2,207 MPa και καμπτική 3,371 MPa. Για τη δημιουργία της γέφυρας χρησιμοποίησαν ακόμα, μεταξύ άλλων, έναν μικρό τροχό, τσιμπιδάκι φρυδιών για τη λεπτοδουλειά που απαιτείτο στις καλωδιώσεις, καθώς και γύψο, ελαφρύ ξύλο, χρώματα, ξυλόκολλα και κόλλα στιγμής, αυτοκόλλητες ταινίες, λαμπτήρες LED κ.ά.

Η διαδρομή τους προς την κατασκευή του μοντέλου, το οποίο από τις 16/12 -οπότε έγινε η παρουσιασή του- εκτίθεται στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών μέσα σε προθήκη, καταγράφεται και σε εγχειρίδιο που ετοίμασαν, στο οποίο υπάρχουν ακόμα η επεξήγηση/ανάλυση όλων των υπολογισμών, πηγών, κατασκευαστικών πληροφοριών και μελετών που χρησιμοποίησαν και δύο συνεντεύξεις: μία του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών, Μιχαήλ Φαρδή εκ των μηχανικών στο πρότζεκτ της πραγματικής γέφυρας Ρίου- Αντιρρίου και μία της αναπληρώτριας καθηγήτριας του ίδιου ΑΕΙ, Αικατερίνης Παπανικολάου.

11 κιλά ζυμαρικών

«Όταν δεχτήκαμε την επικοινωνία από τους φοιτητές, για τη χορηγία των μακαρονιών που απαιτούνταν για τη δημιουργία της γέφυρας, ανταποκριθήκαμε πρόθυμα και άμεσα» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γεώργιος Μούτσιανας, διευθυντής Ελλάδας της βιομηχανίας ζυμαρικών που πρόσφερε τα μακαρόνια, ο οποίος ταξίδεψε τον Δεκέμβριο στην Πάτρα για την παρουσίαση της γέφυρας. Για την κατασκευή της γέφυρας, προσθέτει, απαιτήθηκαν 11 κιλά μακαρονιών ΜΑΚΒΕΛ και συγκεκριμένα τέσσερα πακέτα σπαγγέτι νούμερο 10, οκτώ συσκευασίες νούμερο 6 και ένα πακέτο ταλιατέλες. Δηλώνει ενθουσιασμένος με τη δουλειά των φοιτητών, οι οποίοι πέραν του ότι σχεδίασαν και κατασκεύασαν τη γέφυρα και έφτιαξαν τα αναλογικά ξύλινα μηχανήματα που απαιτούνταν για τις μετρήσεις των αντοχών της, εφήρμοσαν μαθηματικά μοντέλα, έκαναν τεκμηρίωση και δημιούργησαν γραφήματα.

Οι γέφυρες ζυμαρικών και οι διαγωνισμοί κατασκευής τους δεν είναι κάτι καινούργιο στις σχολές αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών παγκοσμίως. H σχετική παράδοση λέγεται ότι άρχισε από το Ηνωμένο Βασίλειο και υιοθετήθηκε εδώ και δεκαετίες από πανεπιστήμια και άλλους φορείς σε Ευρώπη, Ασία και Αμερική. Το 1983 ξεκίνησε στο Okanagan College της Βρετανικής Κολομβίας -και «τρέχει» μέχρι σήμερα- σχετικός διαγωνισμός, με τις «spaghetti bridges» που κατά καιρούς κατασκευάστηκαν να παρουσιάζουν αξιοσημείωτες αντοχές. Στο πλαίσιο αντίστοιχου διαγωνισμού της Αρχιτεκτονικής Σχολής του σλοβενικού Πανεπιστημίου του Μάριμπορ, φοιτητές δημιούργησαν το 2019 γέφυρα από μακαρόνια, ικανή να αντέξει βάρος 105 κιλών, μεγαλύτερο από το δικό της. Στόχος στις περισσότερες περιπτώσεις η κατασκευή μας γέφυρας από σπαγγέτι με καθορισμένες διαστάσεις, που ...αντέχει.

ΑΠΕ-ΜΠΕ