Μία φράση που είπε το περασμένο Σάββατο ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην αρχή της ομιλίας του στην Καλλιθέα ήταν αρκετή για να πυροδοτήσει σενάρια εκλογών για τις αρχές του 2023. «Το κλίμα ήδη μυρίζει εκλογές και δικαιολογημένα θα έλεγα, καθώς μπαίνουμε πια στην τελική ευθεία για τις εκλογές του 2023», ήταν τα λόγια του πρωθυπουργού που έμοιαζαν με εκλογικό καμπανάκι.

Παρόλα αυτά οι γνωρίζοντες στο «γαλάζιο» στρατόπεδο τονίζουν ότι ο κύβος δεν έχει ριφθεί και τρία είναι τα βασικά σενάρια για την ημερομηνία των εκλογών.

Τα τρία σενάρια

Το πρώτο που ισχυροποιήθηκε μετά την αναφορά του πρωθυπουργού στην Καλλιθέα προβλέπει πρόωρες εκλογές στις αρχές του χρόνου και πιο συγκεκριμένα στο δίμηνο Γενάρης-Φλεβάρης του 2023. Είναι το μεταχριστουγεννιάτικο σενάριο. Σύμφωνα με αυτό η Βουλή θα ψηφίσει τον προϋπολογισμό του 2023 στις 17 Δεκεμβρίου και μετά θα διαλυθεί με πιθανές ημερομηνίες εκλογών τις 22 ή 29 Ιανουαρίου και στα τέλη Φεβρουαρίου να στήνεται η δεύτερη εκλογική κάλπη.

Στα συν του σεναρίου; Η σημερινή συγκυρία. Ύστερα από μία ζόρικη περίοδο λόγω της υπόθεσης Πάτση αλλά κυρίως των υποκλοπών η κυβέρνηση δείχνει να έχει ξανακερδίσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και ανακάμπτει και στις δημοσκοπήσεις. Επίσης στα συν του σεναρίου και το γεγονός ότι ο χειμώνας (και ότι αυτός αναμένεται να φέρει) που κατά πολλούς θα είναι βαρύς βρίσκεται ακόμη μπροστά μας και δεν θα επηρεάζει τις εκλογικές επιλογές του κόσμου.

Το δεύτερο σενάριο είναι το πασχαλινό σενάριο και ήταν μέχρι πρόσφατα το πιθανό. Σύμφωνα με αυτό η πρώτη κάλπη θα στηθεί στις αρχές Απριλίου (πιθανές ημερομηνίες η 2^η ή η 9^η Απριλίου), ενώ η δεύτερη εκλογική αναμέτρηση θα διεξαχθεί εντός του Μαΐου και δε θα επηρεαστεί από τις Πανελλήνιες που θα διεξαχθούν από τις 1 έως τις 29 Ιουνίου. Εδώ το συν έχει να κάνει με την καλή ψυχολογία που καταγράφεται πάντα στην Ελλάδα λίγο πριν το Πάσχα, καθώς πια ο χειμώνας απομακρύνεται, αλλά και το ότι το πολιτικό ξεκαθάρισμα γίνεται πριν αρχίσει η τουριστική περίοδος. Αντίθετα ο προβληματισμός αφορά στο πόσο βαριές θα είναι οι επιπτώσεις του χειμώνα για τους πολίτες, που θα πληρώνουν ακόμη τα χειμωνιάτικα τιμολόγια σε φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα.

Το τρίτο σενάριο θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί προκαλοκαιρινό ή και θεσμικό. Προβλέπει εκλογές τέλη Μαΐου και αρχές Ιουνίου για την πρώτη κάλπη (28 Μαΐου ή 4 Ιουνίου) και αρχές Ιουλίου (2 ή το αργότερο 9 Ιουλίου) η δεύτερη κάλπη. Στα συν εδώ είναι η αξιοπιστία που θα δείξει ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση, καθώς θα υλοποιήσει αυτό που λέει εδώ και καιρό, ότι δηλαδή οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας.

Όπως εκτιμούν άνθρωποι που συζητούν συχνά με τον πρωθυπουργό η απόφαση ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί. Αυτό που σταθμίζει ο κ. Μητσοτάκης είναι το θέμα της θεσμικότητας («Αυτό είπαμε, αυτό κάνουμε», «Επιτέλους να σταματήσει η άσκοπη κουβέντα στη χώρα μας για την ημερομηνία των εκλογών»), τον παράγοντα Τουρκία («Ο πρωθυπουργός δεν επιθυμεί να δημιουργήσει συνθήκες πολιτικής αστάθειας που μπορεί να τις εκμεταλλευτεί η Τουρκία») αλλά και την παράμετρο που λέγεται κυβερνητικό έργο. Για το τελευταίο τονίζεται ότι ο πρωθυπουργός έχει δείξει εμπράκτως με τις ελάχιστες κυβερνητικές αλλαγές που έχει κάνει ότι θεωρεί τη σημερινή κυβέρνηση επιτυχημένη και αποτελεσματική. Άρα, θεωρεί ότι κάθε επιπλέον μήνας διακυβέρνησης θα έχει θετικά αποτελέσματα για τη χώρα, εκτίμηση που ενισχύει το προκαλοκαιρινό σενάριο.

Σε όλα αυτά υπάρχει και ο παράγοντας που λέγεται αντιπολίτευση, αλλά και η παράμετρος «φθορά της κυβέρνησης που είναι φυσιολογική στο τέλος μίας θητείας», τους οποίους σταθμίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Όσο πιο πίσω πάνε οι εκλογές τόσο πιο επιθετική θα είναι η αντιπολίτευση, ενώ και η διακυβέρνηση φέρνει συχνά φθορά. Άρα, εδώ οι θιασώτες αυτής της άποψης τονίζουν ότι εκλογές πρέπει να γίνουν τον Γενάρη ή το πολύ τον Απρίλιο, καθώς μία μακρά προεκλογική περίοδος είναι πάντα δύσκολη γι’ αυτόν που κυβερνά.

Οργανωτικά, έτοιμη για εκλογές

Οργανωτικά η ΝΔ δείχνει να είναι έτοιμη για εκλογές. Οι περιοδείες του πρωθυπουργού είναι συνεχείς και στοχευμένες. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφτηκε για 2 ημέρες την Αχαΐα, μια από τις λίγες περιοχές της χώρας που το 2019 η ΝΔ δεν ήταν πρώτο κόμμα. Από την άλλη οι επισκέψεις σε δήμους της Αθήνας σηματοδοτούν την προσπάθεια της ΝΔ να κερδίσει ψήφους στο πάντα δύσκολο γι’ αυτήν Λεκανοπέδιο Αττικής. Το ίδιο ισχύει και για περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, όπου οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν εκλογικά προβλήματα. Οι περιοδείες θα συνεχιστούν αυτήν την εβδομάδα με επίσκεψη στην Τρίπολη, ενώ εδώ και καιρό έχει ξεκινήσει η διαδικασία εξεύρεσης των εκλογικών αντιπροσώπων, κάτι που επισήμανε και ο γραμματέας Οργανωτικού του κόμματος Στέλιος Κονταδάκης στην ομιλία του στην εκδήλωση της Πολιτικής Ακαδημίας που έγινε την Τρίτη στην Καλαμαριά.

Όσο για τις λίστες όπως έλεγε στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού μπορεί να συμπληρωθούν και να ετοιμαστούν εντός 48ωρου. Με βασικό μότο την ανανέωση μέσω από τη συνέχεια.

Σημαντικό πολιτικο-οργανωτικό θέμα η νέα απογραφή

Σε σημαντικό πολιτικο-οργανωτικό θέμα πάντως αναδεικνύεται η υπόθεση της νέας απογραφής. Το αν δηλαδή τα στοιχεία της θα ισχύσουν στις επερχόμενες εθνικές εκλογές ή όχι. Η κυβέρνηση περιμένει από την ΕΛΣΤΑΤ την οριστικοποίηση των αποτελεσμάτων της νέας απογραφής που αναμένεται να είναι έτοιμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Από αυτά τα νούμερα θα οριστικοποιηθούν τα κέρδη και οι απώλειες που θα καταγράψουν οι διάφορες εκλογικές περιφέρειες σε όλη την χώρα.

Αν οι εκλογές γίνουν το δίμηνο Γενάρη-Φλεβάρη θα γίνουν χωρίς τα στοιχεία της νέας απογραφής, καθώς το Σύνταγμα προβλέπει ρητά ότι η ενσωμάτωση της απογραφής είναι υποχρεωτική όταν έχει περάσει ένας χρόνος από τη λήξη της. Και η λήξη της έγινε στις 21 Φεβρουαρίου του 2022. Άρα, αν οι εκλογές διεξαχθούν το πρώτο δίμηνο του 2023 δε θα έχει συμπληρωθεί ένας χρόνος από το τέλος και η νέα απογραφή δε θα υπολογιστεί.

Αν αντίθετα οι εκλογές γίνουν είτε πριν το Πάσχα είτε πριν το καλοκαίρι θα ισχύει η απογραφή, κάτι που σημαίνει ότι θα υπάρξουν ανατροπές σε 8 με 10 εκλογικές περιφέρειες, όπως εκτίμησε πρόσφατα ο θεωρούμενος στο Μέγαρο Μαξίμου και γκουρού επί των εκλογικών υφυπουργός ψηφιακής διακυβέρνησης Θοδωρής Λιβάνιος.

Το θέλει αυτό η κυβέρνηση; Η απάντηση εδώ δεν είναι εύκολη. Μία αναταραχή σε 10 εκλογικές περιφέρειες της επαρχίας όπου θα χαθούν κάποιες έδρες δεν είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ευφορία σε κανένα κόμμα. Πολύ περισσότερο στη ΝΔ που παραδοσιακά στηρίζεται στη δύναμη των τοπικών της βουλευτών, αλλά και τρέφεται από το να κερδίζει ψήφους από το κυνήγι του σταυρού των βουλευτών. Συνεπώς η υπόθεση της απογραφής είναι μια παράμετρος που επίσης θα επηρεάσει τις αποφάσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το χρόνο των εκλογών.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 04.12.2022