Μύθοι και αλήθειες για την αφαίρεση χολής
24/04/2024 09:00
24/04/2024 09:00
Υπάρχουν μύθοι και αλήθειες για την αφαίρεση χολής που είναι καθιερωμένες εδώ και πολλά χρόνια σε ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού. Δυστυχώς όμως οι μύθοι επηρεάζουν πολλές φορές αρνητικά τον άνθρωπο που ταλαιπωρείται από πέτρες στη χολή με αποτέλεσμα να χάνει πολύτιμο χρόνο και καλή ποιότητα ζωής.
Οι πέτρες στη χολή, η χολολιθίαση όπως ονομάζεται επιστημονικά, συναντώνται πολύ συχνά στο πεπτικό σύστημα των ανθρώπων, καθώς έχει υπολογιστεί ότι περίπου το 30% των ενηλίκων ενδέχεται να ζει με λίθους ή ίζημα στην χοληδόχο κύστη του. Μάλιστα ένα ποσοστό αυτών των ανθρώπων δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα και το 10% αυτής της κατηγορίας θα εκδηλώσει κάποια σε διάστημα 2 χρόνων μετά τη διάγνωση. Επίσης, το 5% απειλείται με σοβαρή επιπλοκή, όπως η παγκρεατίτιδα και η χολοκυστίτιδα, συνθήκες που θέτουν την ίδια τη ζωή του ασθενούς σε κίνδυνο.
Είναι αποδεδειγμένο ότι 1 στους 4 ενήλικες που διαγιγνώσκονται με χολολιθίαση θα χειρουργηθεί για να αφαιρέσει τη χοληδόχο κύστη του, με τη μέθοδο της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής.
Ποιοι είναι όμως αυτοί οι μύθοι που κάποιες φορές αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για τους ασθενείς στο να προχωρήσουν στην απαραίτητη επέμβαση;
Τα διεθνή δεδομένα δεν επιβεβαιώνουν τόσο μεγάλο ποσοστό μετεγχειρητικών προβλημάτων. Αν και υπάρχει το γνωστό «σύνδρομο μετά χολοκυστεκτομή», αυτό αφορά ένα ποσοστό ασθενών που δεν ξεπερνά το 20% και μάλιστα σε προηγούμενα χρόνια. Το εν λόγω σύνδρομο συνίσταται στην επιμονή των συμπτωμάτων που υπήρχαν και προεγχειρητικά.
Σήμερα όμως, με τις νέες μεθόδους απεικόνισης των χοληφόρων αγγείων η συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου έχει μειωθεί αναμφίβολα.
Όταν συμβαίνει δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί το αίτιό του, αλλά πρέπει να γίνεται ενδελεχής διερεύνηση, διότι υπάρχει το ενδεχόμενο μικροί λίθοι να έχουν εισέλθει στα χοληφόρα αγγεία πυροδοτώντας τα συμπτώματα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις τα συμπτώματα είναι το σημάδι ταυτόχρονης ύπαρξης άλλου προβλήματος. Αρκετές φορές άλλωστε τα συμπτώματα είναι σχεδόν ταυτόσημα με εκείνα άλλων παθήσεων, καθιστώντας δύσκολη την ακριβή διάγνωση.
Όταν ο ασθενής άνω των 70 ετών δεν έχει άλλα σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τότε η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή δεν ελλοχεύει αξιοσημείωτο μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών σε σχέση με εκείνον που αφορά νεότερους ασθενείς. Με αυτό ως δεδομένο δεν υφίσταται καμία επιστημονική οδηγία που να ορίζει την προχωρημένη ηλικία ως αντένδειξη για την πραγματοποίηση της επέμβασης.
Η μεγάλη ηλικία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για επιπλοκές όταν συνυπάρχουν και άλλα σοβαρά υποκείμενα νοσήματα τα οποία σε συνδυασμό με τις μειωμένες λειτουργίες του οργανισμού που επέρχονται φυσικά ως απόρροια του γήρατος αυξάνουν αυτές τις πιθανότητες.
Ακόμη και έτσι όμως η εξέλιξη της αναισθησιολογίας και ο ελάχιστα επεμβατικός χαρακτήρας της λαπαροσκόπησης έχουν περιορίσει σημαντικά σήμερα τις πιθανότητες επιπλοκών μετά από χειρουργική επέμβαση.
Πρόκειται για μύθο ο οποίος δεν ισχύει. Η χοληδόχος κύστη λειτουργεί σαν ένας χώρος αποθήκευσης της χολής που παράγεται διαρκώς από το ήπαρ. Μια ποσότητα της χολής αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη στα διαστήματα μεταξύ των γευμάτων. Όταν γίνει η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, τότε η χολή συνεχίζει ανεμπόδιστη τη ροή της προς το έντερο. Ωστόσο, για να εμφανιστούν διάρροιες στον ασθενή θα πρέπει και άλλα όργανα και μηχανισμοί του οργανισμού να δυσλειτουργούν, κάτι το οποίο καταγράφεται σπάνια και σε συγκεκριμένα περιστατικά.
Αυτή είναι άλλη μια δοξασία που δεν έχει επιστημονική βάση. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης δεν έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε αύξηση του βάρους. Αντιθέτως, στις περιπτώσεις όπου ασθενείς όντως παίρνουν περισσότερα κιλά μετά την επέμβαση αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι προεγχειρητικά ακολουθούν συγκεκριμένη διατροφή για να περιορίσουν τα συμπτώματά τους και όταν μετά τη χολοκυστεκτομή απελευθερωθούν από αυτή είναι πιο επιρρεπείς στο να αυξήσουν το βάρος τους.
Παράλληλα, καθώς οι πέτρες στη χολή είναι ένα αποτέλεσμα που εμφανίζεται αρκετές φορές σε ανθρώπους που ακολουθούν για πολύ καιρό μια συγκεκριμένη δίαιτα, καθίστανται επιρρεπείς στη λήψη βάρους ανά πάσα στιγμή της ζωής τους.
Όπως και στην προηγούμενη περίπτωση έτσι και εδώ πρόκειται για ένα μύθευμα. Τα επιστημονικά δεδομένα δεν αποδεικνύουν ότι μετά τη χολοκυστεκτομή οι ασθενείς έχουν δυσκολία στην απορρόφηση του λίπους. Επιπλέον, δε, η χοληδόχος κύστη είναι υπεύθυνη μόνο για την αποθήκευση του υγρού της χολής και όχι για την παραγωγή του. Και βέβαια μετά την επέμβαση το ήπαρ συνεχίζει να παράγει ανεμπόδιστα όση χολή απαιτείται ώστε ο οργανισμός να απορροφά το λίπος.
Κανένας ασθενείς και σε καμία περίπτωση δεν χρειάζεται συμπληρώματα ή λιποδιαλυτές βιταμίνες, ούτε καν διατροφική υποστήριξη ή συμπληρωματικά ένζυμα. Δεν υφίσταται κανένα σχετικό επιστημονικό δεδομένο και συνεπώς πρόκειται για fake news.
Αυτός ο μύθος όχι μόνο δεν έχει καμία βάση, αλλά μπορεί να οδηγήσει τον ασθενή σε επικίνδυνες καταστάσεις για τη ζωή του αν ακολουθήσει τέτοιες πρακτικές για να αποφύγει την αφαίρεση χολής.
Μάλιστα στο διαδίκτυο κυκλοφορεί ευρέως μία συγκεκριμένη δίαιτα που ωθεί τους ασθενείς να πίνουν χυμούς μήλου, τσάι και μετά λάδι με χυμό λεμονιού, δήθεν για να ξεπλυθεί με αυτόν τον τρόπο, από τις πέτρες, η χοληδόχος κύστη. Μάλιστα κάποιοι ασθενείς επιμένουν να θεωρούν ότι η «μαγική» αυτή δίαιτα έχει αποτελέσματα, διότι βλέπουν στα κόπρανά τους κάποιες πέτρες πράσινης απόχρωσης, οπότε είναι σίγουροι ότι οι πέτρες αποβλήθηκαν από το πεπτικό σύστημα. Στην πραγματικότητα όμως, αυτές οι «πράσινες πέτρες» είναι ενώσεις συμπυκνωμένου λαδιού που προκαλούνται από τη χημική αντίδραση μεταξύ του λαδιού, των χυμών και των ηλεκτρολυτών από το λεμόνι. Εκείνο που αγνοούν όσοι ακολουθούν μια δίαιτα όπως αυτή είναι ότι κάνοντας νηστεία και καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες λιπαρών από το λάδι μπορεί να πυροδοτηθούν πολύ σοβαρές επιπλοκές, όπως κρίσεις κολικού των χοληφόρων.
Αυτός ο μύθος κρύβει μια δόση αλήθειας. Όντως κυκλοφορούν κάποια φάρμακα που μπορούν να καταστρέψουν ένα τμήμα συγκεκριμένου τύπου λίθων, το οποίο μάλιστα είναι και το πιο σπάνιο. Βέβαια κυκλοφορούν και διάφορα «βότανα» τα οποία δεν προσφέρουν απολύτως τίποτα.
Δυστυχώς, τα επιστημονικά δεδομένα αναφέρουν ότι αυτά τα φάρμακα δεν οδηγούν σε ικανοποιητικά αποτελέσματα, ενώ το ίζημα και οι πέτρες μικρότερων διαστάσεων που παραμένουν στη χοληδόχο κύστη, μπορούν να προκαλέσουν παγκρεατίτιδα, μια επικίνδυνη επιπλοκή για τη ζωή του ασθενούς.
Πρόκειται για ακόμα μία ψευδή πληροφορία, καθώς οι πέτρες δεν μπορούν να απομακρυνθούν εξαιτίας της ανατομίας, της παθοφυσιολογίας και της φυσιολογίας της χοληδόχου κύστης. Μπορεί σε άλλα όργανα του ανθρώπου, όπως στους νεφρούς, η απομάκρυνση των λίθων να είναι εφικτή, στη χοληδόχο κύστη όμως όχι.
Παρόλο που σήμερα το laser χρησιμοποιείται σε πολλές εκφάνσεις της επεμβατικής ιατρικής, εντούτοις δεν υπάρχει κάποια σχετική τεχνολογία για να αντιμετωπιστεί η χολολιθίαση.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι στους πολίτες υπάρχει μία σύγχυση για το τι είναι το ιατρικό laser, καθώς θεωρούν ότι πρόκειται για κάτι απόλυτα αναίμακτο και «μαγικό». Στην πραγματικότητα βέβαια το laser όπως και η λαπαροσκόπηση, τα οποία συχνά μπερδεύουν κάποιοι ασθενείς, είναι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές δίχως να παύουν όμως να είναι αυτό που λέει η φράση: επεμβατικές.
Έχοντας απομυθοποιήσει λοιπόν τους μύθους για την αφαίρεση της χολής, όσοι ταλαιπωρείστε από πέτρες στη χολή χρειάζεται να κατανοήσετε ότι ο ιατρός σας είναι αυτός που θα σας ενημερώσει κατάλληλα για τη φύση της κατάστασής σας και για τη σημασία και τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής, η οποία είναι η πιο σύγχρονη, ασφαλής και αποτελεσματική απάντηση σε αυτό το πρόβλημα.
Λαπαροσκοπικός και Βαριατρικός Χειρουργός
Υπάρχουν μύθοι και αλήθειες για την αφαίρεση χολής που είναι καθιερωμένες εδώ και πολλά χρόνια σε ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού. Δυστυχώς όμως οι μύθοι επηρεάζουν πολλές φορές αρνητικά τον άνθρωπο που ταλαιπωρείται από πέτρες στη χολή με αποτέλεσμα να χάνει πολύτιμο χρόνο και καλή ποιότητα ζωής.
Οι πέτρες στη χολή, η χολολιθίαση όπως ονομάζεται επιστημονικά, συναντώνται πολύ συχνά στο πεπτικό σύστημα των ανθρώπων, καθώς έχει υπολογιστεί ότι περίπου το 30% των ενηλίκων ενδέχεται να ζει με λίθους ή ίζημα στην χοληδόχο κύστη του. Μάλιστα ένα ποσοστό αυτών των ανθρώπων δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα και το 10% αυτής της κατηγορίας θα εκδηλώσει κάποια σε διάστημα 2 χρόνων μετά τη διάγνωση. Επίσης, το 5% απειλείται με σοβαρή επιπλοκή, όπως η παγκρεατίτιδα και η χολοκυστίτιδα, συνθήκες που θέτουν την ίδια τη ζωή του ασθενούς σε κίνδυνο.
Είναι αποδεδειγμένο ότι 1 στους 4 ενήλικες που διαγιγνώσκονται με χολολιθίαση θα χειρουργηθεί για να αφαιρέσει τη χοληδόχο κύστη του, με τη μέθοδο της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής.
Ποιοι είναι όμως αυτοί οι μύθοι που κάποιες φορές αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για τους ασθενείς στο να προχωρήσουν στην απαραίτητη επέμβαση;
Τα διεθνή δεδομένα δεν επιβεβαιώνουν τόσο μεγάλο ποσοστό μετεγχειρητικών προβλημάτων. Αν και υπάρχει το γνωστό «σύνδρομο μετά χολοκυστεκτομή», αυτό αφορά ένα ποσοστό ασθενών που δεν ξεπερνά το 20% και μάλιστα σε προηγούμενα χρόνια. Το εν λόγω σύνδρομο συνίσταται στην επιμονή των συμπτωμάτων που υπήρχαν και προεγχειρητικά.
Σήμερα όμως, με τις νέες μεθόδους απεικόνισης των χοληφόρων αγγείων η συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου έχει μειωθεί αναμφίβολα.
Όταν συμβαίνει δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί το αίτιό του, αλλά πρέπει να γίνεται ενδελεχής διερεύνηση, διότι υπάρχει το ενδεχόμενο μικροί λίθοι να έχουν εισέλθει στα χοληφόρα αγγεία πυροδοτώντας τα συμπτώματα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις τα συμπτώματα είναι το σημάδι ταυτόχρονης ύπαρξης άλλου προβλήματος. Αρκετές φορές άλλωστε τα συμπτώματα είναι σχεδόν ταυτόσημα με εκείνα άλλων παθήσεων, καθιστώντας δύσκολη την ακριβή διάγνωση.
Όταν ο ασθενής άνω των 70 ετών δεν έχει άλλα σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τότε η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή δεν ελλοχεύει αξιοσημείωτο μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών σε σχέση με εκείνον που αφορά νεότερους ασθενείς. Με αυτό ως δεδομένο δεν υφίσταται καμία επιστημονική οδηγία που να ορίζει την προχωρημένη ηλικία ως αντένδειξη για την πραγματοποίηση της επέμβασης.
Η μεγάλη ηλικία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για επιπλοκές όταν συνυπάρχουν και άλλα σοβαρά υποκείμενα νοσήματα τα οποία σε συνδυασμό με τις μειωμένες λειτουργίες του οργανισμού που επέρχονται φυσικά ως απόρροια του γήρατος αυξάνουν αυτές τις πιθανότητες.
Ακόμη και έτσι όμως η εξέλιξη της αναισθησιολογίας και ο ελάχιστα επεμβατικός χαρακτήρας της λαπαροσκόπησης έχουν περιορίσει σημαντικά σήμερα τις πιθανότητες επιπλοκών μετά από χειρουργική επέμβαση.
Πρόκειται για μύθο ο οποίος δεν ισχύει. Η χοληδόχος κύστη λειτουργεί σαν ένας χώρος αποθήκευσης της χολής που παράγεται διαρκώς από το ήπαρ. Μια ποσότητα της χολής αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη στα διαστήματα μεταξύ των γευμάτων. Όταν γίνει η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, τότε η χολή συνεχίζει ανεμπόδιστη τη ροή της προς το έντερο. Ωστόσο, για να εμφανιστούν διάρροιες στον ασθενή θα πρέπει και άλλα όργανα και μηχανισμοί του οργανισμού να δυσλειτουργούν, κάτι το οποίο καταγράφεται σπάνια και σε συγκεκριμένα περιστατικά.
Αυτή είναι άλλη μια δοξασία που δεν έχει επιστημονική βάση. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης δεν έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε αύξηση του βάρους. Αντιθέτως, στις περιπτώσεις όπου ασθενείς όντως παίρνουν περισσότερα κιλά μετά την επέμβαση αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι προεγχειρητικά ακολουθούν συγκεκριμένη διατροφή για να περιορίσουν τα συμπτώματά τους και όταν μετά τη χολοκυστεκτομή απελευθερωθούν από αυτή είναι πιο επιρρεπείς στο να αυξήσουν το βάρος τους.
Παράλληλα, καθώς οι πέτρες στη χολή είναι ένα αποτέλεσμα που εμφανίζεται αρκετές φορές σε ανθρώπους που ακολουθούν για πολύ καιρό μια συγκεκριμένη δίαιτα, καθίστανται επιρρεπείς στη λήψη βάρους ανά πάσα στιγμή της ζωής τους.
Όπως και στην προηγούμενη περίπτωση έτσι και εδώ πρόκειται για ένα μύθευμα. Τα επιστημονικά δεδομένα δεν αποδεικνύουν ότι μετά τη χολοκυστεκτομή οι ασθενείς έχουν δυσκολία στην απορρόφηση του λίπους. Επιπλέον, δε, η χοληδόχος κύστη είναι υπεύθυνη μόνο για την αποθήκευση του υγρού της χολής και όχι για την παραγωγή του. Και βέβαια μετά την επέμβαση το ήπαρ συνεχίζει να παράγει ανεμπόδιστα όση χολή απαιτείται ώστε ο οργανισμός να απορροφά το λίπος.
Κανένας ασθενείς και σε καμία περίπτωση δεν χρειάζεται συμπληρώματα ή λιποδιαλυτές βιταμίνες, ούτε καν διατροφική υποστήριξη ή συμπληρωματικά ένζυμα. Δεν υφίσταται κανένα σχετικό επιστημονικό δεδομένο και συνεπώς πρόκειται για fake news.
Αυτός ο μύθος όχι μόνο δεν έχει καμία βάση, αλλά μπορεί να οδηγήσει τον ασθενή σε επικίνδυνες καταστάσεις για τη ζωή του αν ακολουθήσει τέτοιες πρακτικές για να αποφύγει την αφαίρεση χολής.
Μάλιστα στο διαδίκτυο κυκλοφορεί ευρέως μία συγκεκριμένη δίαιτα που ωθεί τους ασθενείς να πίνουν χυμούς μήλου, τσάι και μετά λάδι με χυμό λεμονιού, δήθεν για να ξεπλυθεί με αυτόν τον τρόπο, από τις πέτρες, η χοληδόχος κύστη. Μάλιστα κάποιοι ασθενείς επιμένουν να θεωρούν ότι η «μαγική» αυτή δίαιτα έχει αποτελέσματα, διότι βλέπουν στα κόπρανά τους κάποιες πέτρες πράσινης απόχρωσης, οπότε είναι σίγουροι ότι οι πέτρες αποβλήθηκαν από το πεπτικό σύστημα. Στην πραγματικότητα όμως, αυτές οι «πράσινες πέτρες» είναι ενώσεις συμπυκνωμένου λαδιού που προκαλούνται από τη χημική αντίδραση μεταξύ του λαδιού, των χυμών και των ηλεκτρολυτών από το λεμόνι. Εκείνο που αγνοούν όσοι ακολουθούν μια δίαιτα όπως αυτή είναι ότι κάνοντας νηστεία και καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες λιπαρών από το λάδι μπορεί να πυροδοτηθούν πολύ σοβαρές επιπλοκές, όπως κρίσεις κολικού των χοληφόρων.
Αυτός ο μύθος κρύβει μια δόση αλήθειας. Όντως κυκλοφορούν κάποια φάρμακα που μπορούν να καταστρέψουν ένα τμήμα συγκεκριμένου τύπου λίθων, το οποίο μάλιστα είναι και το πιο σπάνιο. Βέβαια κυκλοφορούν και διάφορα «βότανα» τα οποία δεν προσφέρουν απολύτως τίποτα.
Δυστυχώς, τα επιστημονικά δεδομένα αναφέρουν ότι αυτά τα φάρμακα δεν οδηγούν σε ικανοποιητικά αποτελέσματα, ενώ το ίζημα και οι πέτρες μικρότερων διαστάσεων που παραμένουν στη χοληδόχο κύστη, μπορούν να προκαλέσουν παγκρεατίτιδα, μια επικίνδυνη επιπλοκή για τη ζωή του ασθενούς.
Πρόκειται για ακόμα μία ψευδή πληροφορία, καθώς οι πέτρες δεν μπορούν να απομακρυνθούν εξαιτίας της ανατομίας, της παθοφυσιολογίας και της φυσιολογίας της χοληδόχου κύστης. Μπορεί σε άλλα όργανα του ανθρώπου, όπως στους νεφρούς, η απομάκρυνση των λίθων να είναι εφικτή, στη χοληδόχο κύστη όμως όχι.
Παρόλο που σήμερα το laser χρησιμοποιείται σε πολλές εκφάνσεις της επεμβατικής ιατρικής, εντούτοις δεν υπάρχει κάποια σχετική τεχνολογία για να αντιμετωπιστεί η χολολιθίαση.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι στους πολίτες υπάρχει μία σύγχυση για το τι είναι το ιατρικό laser, καθώς θεωρούν ότι πρόκειται για κάτι απόλυτα αναίμακτο και «μαγικό». Στην πραγματικότητα βέβαια το laser όπως και η λαπαροσκόπηση, τα οποία συχνά μπερδεύουν κάποιοι ασθενείς, είναι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές δίχως να παύουν όμως να είναι αυτό που λέει η φράση: επεμβατικές.
Έχοντας απομυθοποιήσει λοιπόν τους μύθους για την αφαίρεση της χολής, όσοι ταλαιπωρείστε από πέτρες στη χολή χρειάζεται να κατανοήσετε ότι ο ιατρός σας είναι αυτός που θα σας ενημερώσει κατάλληλα για τη φύση της κατάστασής σας και για τη σημασία και τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής, η οποία είναι η πιο σύγχρονη, ασφαλής και αποτελεσματική απάντηση σε αυτό το πρόβλημα.
Λαπαροσκοπικός και Βαριατρικός Χειρουργός
ΣΧΟΛΙΑ