Άτυπη εκκίνηση έχει δοθεί αυτές τις ημέρες στο «γαλάζιο» στρατόπεδο ενόψει των ευρωπαϊκής μάχης της 9 Ιουνίου. Μία μάχη που δεν θα είναι και τόσο εύκολη, καθώς απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί και πολύπλοκες στρατηγικές.

Οι πρώτες πινελιές τους διαφάνηκαν ήδη από τις παρεμβάσεις που έκανε αυτήν την εβδομάδα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με τη ΝΔ να δείχνει ότι έχει αρχίσει να ζεσταίνει τις μηχανές ενόψει των ευρωεκλογών. Την ίδια στιγμή στο Μέγαρο Μαξίμου προετοιμάζουν μεθοδικά το ψηφοδέλτιο του κόμματος που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο εντός του Μαρτίου.

Στη ΝΔ γνωρίζουν ότι παρά την απουσία ισχυρού αντιπάλου η μάχη θα είναι σκληρή, με ισχυρότερο αντίπαλο τα ποσοστά της και τη χαλαρότητα της ψήφου. «Δεν είναι κάλπες που προσφέρονται μόνο για κομματική καταγραφή ισχύος, ούτε πολύ περισσότερο για την αποστολή ανέξοδων μηνυμάτων διαμαρτυρίας προς εσωτερική κατανάλωση», τόνισε σχετικά ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος ζήτησε από τους πολίτες να ενισχύσουν την παράταξη «που έχει δείξει ότι και ξέρει και μπορεί να παρεμβαίνει στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς». 

Από τις πρόσφατες παρεμβάσεις του πρωθυπουργού φάνηκαν και τα πρώτα ψήγματα της προεκλογικής εκστρατείας της ΝΔ. «Οι ευρωεκλογές δεν είναι κάλπες διαμαρτυρίας, αλλά θα σηματοδοτήσουν αν η ΕΕ θα επιταχύνει την εξέλιξή της. Πρέπει να ενδυναμώσουμε την παράταξη που ξέρει και μπορεί να παρεμβαίνει στους ευρωπαϊκούς σχηματισμούς», σημείωσε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός και τόνισε την ανάγκη να σταλούν στις Βρυξέλλες πρόσωπα που μπορούν να σταθούν με την αφοσίωσή τους και την εργατικότητά τους.

Αυτό σημαίνει, όπως είπε, «να δυναμώσουμε την εθνική φωνή στο κέντρο αποφάσεων της Ένωσης, να ενισχύσουμε την παράταξη που έχει δείξει ότι και ξέρει και μπορεί να παρεμβαίνει στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς. Και βέβαια να στείλουμε στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο πρόσωπα με γνώση του ρόλου τους, γειωμένα στην κοινωνία, αλλά και έτοιμα να σταθούν στον απαιτητικό χώρο του Ευρωκοινοβουλίου, με δεδομένη την αφοσίωση και την εργατικότητά τους».

Αυτό σημαίνει «ναι» στην πολιτική «του υπεύθυνου πατριωτισμού, του κοινωνικού προοδευτισμού, αλλά και του φιλελεύθερου οικονομικού προσανατολισμού. ‘Ναι’ στην πολιτική του πολυδύναμου εκσυγχρονισμού που επιβεβαιώθηκε στις κάλπες του Μαΐου και του Ιουνίου που έδωσαν στη ΝΔ ακόμα πιο ισχυρό ποσοστό από αυτό το οποίο είχε πάρει στις εκλογές του 2019», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.

Σε αυτό το τοπίο η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της καθημερινότητας, αλλά και των κοινωνικών αντιδράσεων που εκφράστηκαν τελευταίες ημέρες με τις διαδηλώσεις και τις κινητοποιήσεις τόσο των φοιτητών όσο και των αγροτών.

Όμως δεν είναι μόνο εκεί το πρόβλημα. Η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει και το αίνιγμα που λέγεται χαλαρή ψήφος, η οποία πάντα καταγράφεται στις ευρωεκλογές στη χώρα μας. Αυτό δείχνει και μία προσεκτική ανάλυση των αποτελεσμάτων και των συγκρίσεων των ποσοστών που έλαβε η ΝΔ στις εθνικές και τις ευρωεκλογές.

Όπως δείχνει η ακτινογραφία των αποτελεσμάτων της ΝΔ στις 9 ευρωεκλογές πάντα τα ποσοστά της στην ευρωπαϊκή κάλπη ήταν χαμηλότερα σε σχέση με αυτά των εθνικών εκλογών είτε αυτές προηγούνταν είτε έπονταν.

Μάλιστα τα μείον της ΝΔ, όπως φυσικά και του ΠΑΣΟΚ παλιότερα αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ πιο πρόσφατα, έφτασαν κάποιες φορές και τις 7 μονάδες. Αυτό συνέβη στις ευρωεκλογές του 1999 επί Κώστα Καραμανλή, αλλά και το 2019 με πρόεδρο της ΝΔ τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Το 1999 -και ενώ η ΝΔ κάλπαζε προς την εξουσία- στις ευρωεκλογές συγκέντρωσε ποσοστό 36%, ενώ ένα χρόνο αργότερα το ποσοστό της στην εθνική κάλπη εκτινάχτηκε στο 42,7% (+6,7). Αντίστοιχα και το 2019, με περίπου ίδιο πολιτικό σκηνικό και τη ΝΔ να οδεύει προς την εξουσία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκέντρωσε στις ευρωεκλογές του Μαΐου ποσοστό 33,1%. Δύο μήνες αργότερα το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 39,8%, καταγράφοντας και πάλι υψηλή αύξηση της τάξης του 6,7%.

Έχουν ενδιαφέρον τα αναλυτικά ποσοστά της ΝΔ από τις ευρωεκλογές του 1981, όταν για πρώτη φορά στη χώρα μας εκλέχτηκαν οι πρώτοι ευρωβουλευτές, μέχρι σήμερα.

Η εκκίνηση του 1981 έγινε με ταυτόχρονες εκλογές και με το ΠΑΣΟΚ να καλπάζει προς μία σαρωτική νίκη. Τότε στις ευρωεκλογές η ΝΔ έπιασε 31,3%, ενώ στην εθνική κάλπη συγκέντρωσε ποσοστό 35,9% (-4,6% η διαφορά). Στις ευρωεκλογές του 1984, με τη ΝΔ αντιπολίτευση, το ποσοστό της ήταν 38,5%, ενώ ένα χρόνο αργότερα στις εθνικές εκλογές ανέβηκε στο 40,8% (-2,3%). Το 1989 σε συνθήκες άγριας πόλωσης οι πρώτες εθνικές εκλογές διεξήχθησαν τον Ιούνιο ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές. Στην ευρωπαϊκή κάλπη η ΝΔ κατέγραψε ποσοστό 40,4% και στην εθνική 44,3% (-3,9 δηλαδή). 

Το 1994 πάλι και ενώ η ΝΔ είναι αντιπολίτευση το ευρωπαϊκό της ποσοστό ήταν 32,7% έναντι του 39,3% που είχε καταγράψει στις εθνικές εκλογές ένα χρόνο πριν (-6,6%). Το 2004 οι δύο εκλογές έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα και με τη ΝΔ να είναι κυβέρνηση. Εδώ η μείωση ήταν πιο μικρή: 45,4% είχε λάβει ο Καραμανλής στις εθνικές εκλογές του Μαρτίου, 43% στις ευρωεκλογές του Ιουνίου (-2,4%). Μικρή υποχώρηση είχαμε και το 2009 με τη ΝΔ να βρίσκεται σε υποχώρηση: 32,7% είχε καταγράψει τον Ιούνιο στις ευρωεκλογές και 33,5% τον Οκτώβριο στην εθνική κάλπη (-1,2%).

Δύσκολες είναι οι συγκρίσεις για τις ευρωεκλογές του 2014, καθώς τότε το πολιτικό σκηνικό ήταν λόγω των μνημονίων πολύ ρευστό. Με τα ποσοστά της ΝΔ να ανεβοκατεβαίνουν πολύ γρήγορα. Στις εθνικές εκλογές του Μαΐου του 2012 είχε 18,8%, στις εκλογές του Ιουνίου της ίδιας χρονιάς και κάτω από την πίεση της ακυβερνησίας και της αβεβαιότητας για τη χώρα έφτασε το 29,7%. Στις ευρωεκλογές του 2014, όπου δεν υπήρχαν τόσο ισχυρά διλήμματα, υποχώρησε στο 22,7% ενώ στις εθνικές εκλογές του 2015 ανέβηκε εκ νέου στο 27,8%, χωρίς όμως να καταφέρει να είναι πρώτο κόμμα.

Για το 2019 τα είπαμε και προηγουμένως. Στις ευρωεκλογές του Μαΐου ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ΝΔ πέτυχαν πρωτιά με ποσοστό 33,1%, κάτι που ανάγκασε τον Αλέξη Τσίπρα να προσφύγει σε πρόωρες εκλογές τον Ιούλιο. Με τη ΝΔ να καταγράφει εκεί ποσοστό 39,8% και να κάνει ένα μεγάλο εκλογικό άλμα της τάξης του 6,7%.

Με βάση την εκλογική στατιστική λοιπόν, που πάντα προβλέπει σωστά και παίρνοντας υπόψη ότι το ποσοστό του κόμματος στις τελευταίες ευρωεκλογές ήταν 33,1% και στις εθνικές εκλογές 40,6%, οι απώλειες ενδέχεται να φτάσουν μάξιμουμ στο 7%. Αυτό σημαίνει ότι ο πήχης της ΝΔ για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου δεν μπορεί να είναι χαμηλότερος από το 34%.

Οι συγκρίσεις των ποσοστών της ΝΔ

Ευρωεκλογές/Εθνικές εκλογές

1981: 31,3/35,9

1984: 38,5/40,5 (1985)

1989: 40,4/44,3

1994:32,7/39,3 (1993)

1999: 36/42,7 (2000)

2004: 43/45,4

2009:32,3/33,5

2014: 22,7/27,8 (2015)

2019: 33,1/39,8