Νέα Δημοκρατία: Ουδέν νεώτερον στις σχέσεις Μητσοτάκη-Σαμαρά-Καραμανλή
04/11/2024 07:00
04/11/2024 07:00
Το βιβλίο «Ουδέν νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο» του Έρικ Μαρία Ρεμάρκ, ενός Γερμανού βετεράνου του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, θύμιζε αυτές τις ημέρες η ΝΔ. Το βιβλίο περιγράφει τα ακραία σωματικά και ψυχικά τραύματα που υπέστησαν οι Γερμανοί στρατιώτες κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά και την απομάκρυνση από την αστική ζωή, την οποία αρκετοί αισθάνθηκαν όταν επέστρεψαν στη πατρίδα τους μετά τον πόλεμο, όμως ο τίτλος και το νόημα είναι αυτά που έχουν μείνει παγκοσμίως από το βιβλίο. «Δεν άλλαξε τίποτε» και αυτό είναι που ταιριάζει κουτί στα γεγονότα αυτής της εβδομάδας στο «γαλάζιο» στρατόπεδο.
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση των 3, δηλαδή του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Κώστα Καραμανλή και του Αντώνη Σαμαρά, στο Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Καραμανλής» την Πέμπτη το βράδυ, δεν άλλαξε ούτε στο ελάχιστο το ψυχρό κλίμα που καταγράφεται μεταξύ των δύο πρώην πρωθυπουργών και του σημερινού επικεφαλής της κυβέρνησης της ΝΔ. Τι είδαμε στη Φιλοθέη; Μία κρύα χειραψία από αυτές που συνηθίζει ο Καραμανλής όταν δεν θέλει να ανοίξει κουβέντα με τον συνομιλητή του, που είχε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και ένας αρκετά χαμογελαστός χαιρετισμός που επακολούθησε μεταξύ Σαμαρά-Μητσοτάκη. Αν πήγαινε κανείς με την ατμόσφαιρα των τελευταίων ημέρων θα περίμενε το ακριβώς ανάποδο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει εσχάτως πολιτικά ανοίγματα προς την πλευρά του Καραμανλή, όπως η πρόσφατη αναφορά του στη Βουλή ότι η δημοσιονομική κρίση ξεκίνησε επί ΠΑΣΟΚ, όμως αυτά δε φάνηκαν να συγκινούν τον πρώην πρωθυπουργό. Αντίθετα ο Σαμαράς, τον οποίο ουσιαστικά «φωτογράφισε» ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις τελευταίες του αναφορές γι’ αυτούς που χαριεντίζονται με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Νίκο Παππά και θα είχε κάθε λόγο να κρατά αποστάσεις, εμφανίστηκε με ένα τεράστιο χαμόγελο κατά τη χειραψία. Ή μήπως τα χαμόγελα είχαν να κάνουν με τη δήλωση που έκανε υποδεχόμενος την απόφαση της κυβέρνησης να βγουν οι κουκούλες για τους μάρτυρες της υπόθεσης Novartis;
Παίζουν ρόλο στην πολιτική oι χειραψίες; Προφανώς και όχι. Στο Μέγαρο Μαξίμου δεν θέλουν και πολύ να συζητιούνται τέτοιες εσωκομματικές ιστορίες και ρίχνουν την προσοχή τους στα θέματα που απασχολούν τους πολίτες και αφορούν στην καθημερινότητά τους. Βλέπε τα ζητήματα του κατώτατου μισθού που συζητήθηκε στο υπουργικό συμβούλιο τη Πέμπτης ή των φοροελαφρύνσεων που κουβεντιάστηκε στην ίδια συνεδρίαση. Από την άλλη στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται ότι τουλάχιστον εσχάτως έχουν κάνει όλες τις απαραίτητες κινήσεις και ανοίγματα προς τους πρώην. Τηλεφώνημα για να έρθουν στην εκδήλωση των 50 χρόνων της ΝΔ τη Ρηγίλλης και γενικά σεβασμός στις απόψεις που έχουν εκφράσει δημόσια και οι δύο. Φτάνει αυτό όμως; Μάλλον όχι.
Τα επεισόδια από τα παλιά είναι πολλά. Ξεκινώντας από το μακρινό 1993 και την αποχώρηση του Αντώνη Σαμαρά από τη ΝΔ με πρόεδρο του κόμματος τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, που οδήγησε και στην πτώση της κυβέρνησης, συνεχίζοντας με την επιστροφή Σαμαρά στη ΝΔ επί Κώστα Καραμανλή το 2004 και την ανάθεση του υπουργείου Πολιτισμού. Για πολλούς αυτό δημιούργησε και την συνθήκη για να ανατραπεί το σενάριο της διαδοχής του Κώστα Καραμανλή από την Ντόρα Μπακογιάννη στις εσωκομματικές εκλογές του 2009. Γιατί μπορεί ο Καραμανλής (κυρίως) και ο Παυλόπουλος (λιγότερο) να κράτησαν ουδέτερη στάση στη μάχη του 2009, όμως γενικώς οι «καραμανλικοί» κινητοποίησαν τους ανθρώπους τους για να εκλεγεί από τη βάση ο Σαμαράς. Το 2016 πάλι ο Σαμαράς στήριξε στον δεύτερο γύρο Κυριάκο Μητσοτάκη και όχι τον εκλεκτό του Καραμανλή Βαγγέλη Μεϊμαράκη, με αποτέλεσμα για αρκετά χρόνια να ατονήσει η φιλία Καραμανλή-Σαμαρά που είχε ξεκινήσει ήδη από το 1976 στην ΟΝΝΕΔ.
Όταν πια φτάνουμε στην εποχή της διακυβέρνησης Μητσοτάκη και εδώ τα επεισόδια δεν είναι ολίγα. Ο Καραμανλής ενοχλήθηκε από την υπόθεση των υποκλοπών και γνωστοποίησε την ενόχλησή του, ενώ λίγες ημέρες αργότερα Καραμανλής και Σαμαράς μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ τρώνε μαζί στο «Βράχο», το αγαπημένο μαγαζί του Καραμανλή στη Θεσσαλονίκη, όπου τα λένε για πολλή ώρα και για πρώτη φορά τόσο αναλυτικά. Επακολουθεί και δεύτερο τραπέζι στην Κηφισιά που και αυτό έχει τη σημασία του για την πολιτική προσέγγιση των δύο.
Στις αρχές του 2023 ο Καραμανλής ανακοινώνει ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις εθνικές εκλογές, γεγονός που δημιουργεί μία μεγάλη ψύχρα με το Μέγαρο Μαξίμου, αλλά δεν επηρεάζει τη νίκη της ΝΔ στις εκλογές. Αντίθετα οι σχέσεις Μητσοτάκη-Σαμαρά παραμένουν καλές, με τον Σαμαρά να δίνει μάχη για το καλό αποτέλεσμα της ΝΔ στην Πελοπόννησο και τους δύο άντρες να συναντιόνται σε ταβέρνα στην Καλαμάτα, δίνοντας το μήνυμα ότι πορεύονται μαζί.
Ο Σαμαράς αρχίζει τις διαφοροποιήσεις στις αρχές του 2024. Κάποιοι λένε ότι αυτό έγινε εξαιτίας προσδοκιών του Σαμαρά που δεν προχώρησαν (π.χ. για τη θέση του Επιτρόπου ή του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας), κάποιοι εντοπίζουν στα ελληνοτουρκικά το πρόβλημα, καθώς ο Σαμαράς ενοχλήθηκε από την επίσκεψη Erdoğan στην Αθήνα, που την ερμήνευσε ως προοίμιο κακών συμφωνιών για την Ελλάδα, ενώ παράλληλα διαφώνησε με τη διευκόλυνση της παροχής ιθαγένειας στους μετανάστες, αλλά και με τον γάμο των ομοφύλων.
Έτσι μετά τις ευρωεκλογές και το κακό για τη ΝΔ αποτέλεσμα θα έρθει η κοινή εμφάνιση Καραμανλή-Σαμαρά στο Πολεμικό Μουσείο, με πολύ κόσμο και πολλές διαφοροποιήσεις των δύο πρώην πρωθυπουργών απέναντι στην πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη, θα ακολουθήσει η απουσία των δύο στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια της ΝΔ στη Ρηγίλλης, αλλά και η σκληρή ομιλία του Αντώνη Σαμαρά στην Κύπρο, όπου μιλά για «μαγειρέματα εκ παραλλήλου με το Αιγαίο» και για «λύσεις άδικες και καταστροφικές για την Κύπρο». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε από το βήμα της Βουλής, ασκώντας κριτική και γι’ αυτό, αλλά και για τη χειραψία Σαμαρά με τον καταδικασμένο από το Ειδικό Δικαστήριο Νίκο Παππά.
Η συνέχεια -λένε κάποιοι- ότι μπορεί να δοθεί αύριο στη Θεσσαλονίκη από τον Κώστα Καραμανλή κατά την ομιλία του στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών με αφορμή την παρουσίαση βιβλίου για τη σχέση του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τη Θεσσαλονίκη. Αυτό είχε κάνει και το 2019 σε εκδήλωση για τα 80 χρόνια της Εταιρείας, διατυπώνοντας τότε τις πρώτες του διφωνίες για την ασκούμενη εξωτερική πολιτική. Άλλοι -οι πιο προχωρημένοι- θεωρούν ότι ένα τεστ για τον Σαμαρά θα είναι η ψήφιση του προϋπολογισμού, αν και η μεγάλη πλειοψηφία εντός της ΝΔ πιστεύει ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο να συμβεί. Μάλλον πιο πιθανό θεωρείται η αρχή της επόμενης χρονιάς να είναι καθοριστική για το μέλλον των σχέσεων των «3». Τότε που θα γνωστοποιηθεί η απόφαση του πρωθυπουργού για το όνομα που θα προτείνει ως τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα αποσαφηνισθεί το που ακριβώς πηγαίνει ο ελληνοτουρκικός διάλογος.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 03.11.2024Το βιβλίο «Ουδέν νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο» του Έρικ Μαρία Ρεμάρκ, ενός Γερμανού βετεράνου του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, θύμιζε αυτές τις ημέρες η ΝΔ. Το βιβλίο περιγράφει τα ακραία σωματικά και ψυχικά τραύματα που υπέστησαν οι Γερμανοί στρατιώτες κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά και την απομάκρυνση από την αστική ζωή, την οποία αρκετοί αισθάνθηκαν όταν επέστρεψαν στη πατρίδα τους μετά τον πόλεμο, όμως ο τίτλος και το νόημα είναι αυτά που έχουν μείνει παγκοσμίως από το βιβλίο. «Δεν άλλαξε τίποτε» και αυτό είναι που ταιριάζει κουτί στα γεγονότα αυτής της εβδομάδας στο «γαλάζιο» στρατόπεδο.
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση των 3, δηλαδή του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Κώστα Καραμανλή και του Αντώνη Σαμαρά, στο Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Καραμανλής» την Πέμπτη το βράδυ, δεν άλλαξε ούτε στο ελάχιστο το ψυχρό κλίμα που καταγράφεται μεταξύ των δύο πρώην πρωθυπουργών και του σημερινού επικεφαλής της κυβέρνησης της ΝΔ. Τι είδαμε στη Φιλοθέη; Μία κρύα χειραψία από αυτές που συνηθίζει ο Καραμανλής όταν δεν θέλει να ανοίξει κουβέντα με τον συνομιλητή του, που είχε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και ένας αρκετά χαμογελαστός χαιρετισμός που επακολούθησε μεταξύ Σαμαρά-Μητσοτάκη. Αν πήγαινε κανείς με την ατμόσφαιρα των τελευταίων ημέρων θα περίμενε το ακριβώς ανάποδο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει εσχάτως πολιτικά ανοίγματα προς την πλευρά του Καραμανλή, όπως η πρόσφατη αναφορά του στη Βουλή ότι η δημοσιονομική κρίση ξεκίνησε επί ΠΑΣΟΚ, όμως αυτά δε φάνηκαν να συγκινούν τον πρώην πρωθυπουργό. Αντίθετα ο Σαμαράς, τον οποίο ουσιαστικά «φωτογράφισε» ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις τελευταίες του αναφορές γι’ αυτούς που χαριεντίζονται με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Νίκο Παππά και θα είχε κάθε λόγο να κρατά αποστάσεις, εμφανίστηκε με ένα τεράστιο χαμόγελο κατά τη χειραψία. Ή μήπως τα χαμόγελα είχαν να κάνουν με τη δήλωση που έκανε υποδεχόμενος την απόφαση της κυβέρνησης να βγουν οι κουκούλες για τους μάρτυρες της υπόθεσης Novartis;
Παίζουν ρόλο στην πολιτική oι χειραψίες; Προφανώς και όχι. Στο Μέγαρο Μαξίμου δεν θέλουν και πολύ να συζητιούνται τέτοιες εσωκομματικές ιστορίες και ρίχνουν την προσοχή τους στα θέματα που απασχολούν τους πολίτες και αφορούν στην καθημερινότητά τους. Βλέπε τα ζητήματα του κατώτατου μισθού που συζητήθηκε στο υπουργικό συμβούλιο τη Πέμπτης ή των φοροελαφρύνσεων που κουβεντιάστηκε στην ίδια συνεδρίαση. Από την άλλη στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται ότι τουλάχιστον εσχάτως έχουν κάνει όλες τις απαραίτητες κινήσεις και ανοίγματα προς τους πρώην. Τηλεφώνημα για να έρθουν στην εκδήλωση των 50 χρόνων της ΝΔ τη Ρηγίλλης και γενικά σεβασμός στις απόψεις που έχουν εκφράσει δημόσια και οι δύο. Φτάνει αυτό όμως; Μάλλον όχι.
Τα επεισόδια από τα παλιά είναι πολλά. Ξεκινώντας από το μακρινό 1993 και την αποχώρηση του Αντώνη Σαμαρά από τη ΝΔ με πρόεδρο του κόμματος τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, που οδήγησε και στην πτώση της κυβέρνησης, συνεχίζοντας με την επιστροφή Σαμαρά στη ΝΔ επί Κώστα Καραμανλή το 2004 και την ανάθεση του υπουργείου Πολιτισμού. Για πολλούς αυτό δημιούργησε και την συνθήκη για να ανατραπεί το σενάριο της διαδοχής του Κώστα Καραμανλή από την Ντόρα Μπακογιάννη στις εσωκομματικές εκλογές του 2009. Γιατί μπορεί ο Καραμανλής (κυρίως) και ο Παυλόπουλος (λιγότερο) να κράτησαν ουδέτερη στάση στη μάχη του 2009, όμως γενικώς οι «καραμανλικοί» κινητοποίησαν τους ανθρώπους τους για να εκλεγεί από τη βάση ο Σαμαράς. Το 2016 πάλι ο Σαμαράς στήριξε στον δεύτερο γύρο Κυριάκο Μητσοτάκη και όχι τον εκλεκτό του Καραμανλή Βαγγέλη Μεϊμαράκη, με αποτέλεσμα για αρκετά χρόνια να ατονήσει η φιλία Καραμανλή-Σαμαρά που είχε ξεκινήσει ήδη από το 1976 στην ΟΝΝΕΔ.
Όταν πια φτάνουμε στην εποχή της διακυβέρνησης Μητσοτάκη και εδώ τα επεισόδια δεν είναι ολίγα. Ο Καραμανλής ενοχλήθηκε από την υπόθεση των υποκλοπών και γνωστοποίησε την ενόχλησή του, ενώ λίγες ημέρες αργότερα Καραμανλής και Σαμαράς μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ τρώνε μαζί στο «Βράχο», το αγαπημένο μαγαζί του Καραμανλή στη Θεσσαλονίκη, όπου τα λένε για πολλή ώρα και για πρώτη φορά τόσο αναλυτικά. Επακολουθεί και δεύτερο τραπέζι στην Κηφισιά που και αυτό έχει τη σημασία του για την πολιτική προσέγγιση των δύο.
Στις αρχές του 2023 ο Καραμανλής ανακοινώνει ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις εθνικές εκλογές, γεγονός που δημιουργεί μία μεγάλη ψύχρα με το Μέγαρο Μαξίμου, αλλά δεν επηρεάζει τη νίκη της ΝΔ στις εκλογές. Αντίθετα οι σχέσεις Μητσοτάκη-Σαμαρά παραμένουν καλές, με τον Σαμαρά να δίνει μάχη για το καλό αποτέλεσμα της ΝΔ στην Πελοπόννησο και τους δύο άντρες να συναντιόνται σε ταβέρνα στην Καλαμάτα, δίνοντας το μήνυμα ότι πορεύονται μαζί.
Ο Σαμαράς αρχίζει τις διαφοροποιήσεις στις αρχές του 2024. Κάποιοι λένε ότι αυτό έγινε εξαιτίας προσδοκιών του Σαμαρά που δεν προχώρησαν (π.χ. για τη θέση του Επιτρόπου ή του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας), κάποιοι εντοπίζουν στα ελληνοτουρκικά το πρόβλημα, καθώς ο Σαμαράς ενοχλήθηκε από την επίσκεψη Erdoğan στην Αθήνα, που την ερμήνευσε ως προοίμιο κακών συμφωνιών για την Ελλάδα, ενώ παράλληλα διαφώνησε με τη διευκόλυνση της παροχής ιθαγένειας στους μετανάστες, αλλά και με τον γάμο των ομοφύλων.
Έτσι μετά τις ευρωεκλογές και το κακό για τη ΝΔ αποτέλεσμα θα έρθει η κοινή εμφάνιση Καραμανλή-Σαμαρά στο Πολεμικό Μουσείο, με πολύ κόσμο και πολλές διαφοροποιήσεις των δύο πρώην πρωθυπουργών απέναντι στην πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη, θα ακολουθήσει η απουσία των δύο στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια της ΝΔ στη Ρηγίλλης, αλλά και η σκληρή ομιλία του Αντώνη Σαμαρά στην Κύπρο, όπου μιλά για «μαγειρέματα εκ παραλλήλου με το Αιγαίο» και για «λύσεις άδικες και καταστροφικές για την Κύπρο». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε από το βήμα της Βουλής, ασκώντας κριτική και γι’ αυτό, αλλά και για τη χειραψία Σαμαρά με τον καταδικασμένο από το Ειδικό Δικαστήριο Νίκο Παππά.
Η συνέχεια -λένε κάποιοι- ότι μπορεί να δοθεί αύριο στη Θεσσαλονίκη από τον Κώστα Καραμανλή κατά την ομιλία του στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών με αφορμή την παρουσίαση βιβλίου για τη σχέση του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τη Θεσσαλονίκη. Αυτό είχε κάνει και το 2019 σε εκδήλωση για τα 80 χρόνια της Εταιρείας, διατυπώνοντας τότε τις πρώτες του διφωνίες για την ασκούμενη εξωτερική πολιτική. Άλλοι -οι πιο προχωρημένοι- θεωρούν ότι ένα τεστ για τον Σαμαρά θα είναι η ψήφιση του προϋπολογισμού, αν και η μεγάλη πλειοψηφία εντός της ΝΔ πιστεύει ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο να συμβεί. Μάλλον πιο πιθανό θεωρείται η αρχή της επόμενης χρονιάς να είναι καθοριστική για το μέλλον των σχέσεων των «3». Τότε που θα γνωστοποιηθεί η απόφαση του πρωθυπουργού για το όνομα που θα προτείνει ως τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα αποσαφηνισθεί το που ακριβώς πηγαίνει ο ελληνοτουρκικός διάλογος.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 03.11.2024
ΣΧΟΛΙΑ