Με τη δραματική όξυνση της κλιματικής κρίσης επιβάλλεται μία διαφορετική φιλοσοφία. Να υιοθετήσουμε άμεσα τη λογική μίας κεντρικής διαχείρισης, απαλλαγμένης από εσωτερικές δυσλειτουργίες και δυσκαμψίες. Με μία λέξη, μιλάω για τη «μητροπολιτικότητα», δηλαδή έναν μηχανισμό που ασκεί ολοκληρωμένο και κάθετο έλεγχο, με ευελιξία και ακαριαία αντανακλαστικά. Αυτό τονίζει ο Νίκος Χαρδαλιάς σε συνέντευξή του στη «ΜτΚ».

Ο περιφερειάρχης Αττικής σημειώνει ότι «οι καταστροφές δεν έχουν ιδεολογία ή κομματική προτίμηση και η αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων θα πρέπει να είναι υπερκομματική και να κρίνεται μόνο ως προς την αποτελεσματικότητα των μέτρων που υπαγορεύει η προστασία των πολιτών».

Για τη χώρα επισημαίνει ότι «βαδίζει σε σταθερό έδαφος και με προοπτική για το μέλλον Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη μπορεί να γίνει η πρώτη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης που θα πετύχει εις βάθος μεταρρυθμιστικό έργο κατά τη δεύτερη τετραετία. Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις και η δουλειά αυτή έχει ήδη αρχίσει», ενώ για την παρουσία του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη τονίζει ότι θα εκπέμψει μήνυμα αυτοπεποίθησης στη Βόρεια Ελλάδα και σε ολόκληρη τη χώρα». 

Για την πρόταση να είναι ο επόμενος Επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΕ ο Απόστολος Τζιτζικώστας απαντά ότι είναι «μία κίνηση ουσίας και υψηλού συμβολισμού». Όσο για τη Βόρεια Ελλάδα και το μέλλον της απαντά ότι «η Βόρεια Ελλάδα αποκτά επί πρωθυπουργίας Κυριάκου Μητσοτάκη τις υποδομές που ανταποκρίνονται στον ρόλο και τη σημασία της για τη χώρα, τη γειτονιά μας και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η προσπάθεια αυτή πιστεύω ότι θα πείσει στην πράξη -και όχι με λόγια και ‘μουσαμάδες’ - τους πολίτες ότι κάτι έχει αλλάξει».

Κύριε Περιφερειάρχα, ήταν ένα δύσκολο καλοκαίρι σε ό,τι αφορά στην πυροπροστασία και ειδικότερα για την Αττική. Ποιος είναι ο απολογισμός σας για τη φετινή αντιπυρική περίοδο; Τι κρατάτε ως θετικό; Τι πρέπει να αλλάξει;

Αυτό που πρέπει να αλλάξει, κατά τη δική μου άποψη, είναι η βασική φιλοσοφία μας. Να υιοθετήσουμε άμεσα τη λογική μίας κεντρικής διαχείρισης, απαλλαγμένης από εσωτερικές δυσλειτουργίες και δυσκαμψίες. Με μία λέξη, μιλάω για τη «μητροπολιτικότητα», δηλαδή έναν μηχανισμό που ασκεί ολοκληρωμένο και κάθετο έλεγχο, με ευελιξία και ακαριαία αντανακλαστικά. 

Η μητροπολιτικότητα δεν είναι ένας εύσχημος τίτλος για τον γνωστό, απλοϊκό συγκεντρωτισμό -αντιθέτως, ενισχύει και βελτιστοποιεί τη συλλογική δράση, όμως ένας σχεδιάζει, ένας αποφασίζει, ένας κατανέμει αρμοδιότητες, ένας υλοποιεί, ένας ελέγχει και, φυσικά, ένας λογοδοτεί. Μόνον έτσι θα έχουμε έναν μηχανισμό με μηδενικές απώλειες ανάμεσα στη λήψη των αποφάσεων και την υλοποίησή τους. Συνεπώς χρειαζόμαστε άμεσα μία ολιστική αλλαγή στο πώς προσεγγίζουμε, ως πολιτεία και συναρμόδιοι αυτοδιοικητικοί φορείς πολιτικής προστασίας, το ζήτημα της κλιματικής κρίσης.

Όπως έχουν διαμορφωθεί πλέον οι συνθήκες, το μέγεθος και η σφοδρότητα των φυσικών καταστροφών αιφνιδιάζουν, σχεδόν κάθε φορά, τους δημόσιους φορείς. Όχι όμως επειδή δεν έχουν προετοιμαστεί επαρκώς ή τους λείπει ο εξοπλισμός κ.λπ. Επειδή είμαι σε θέση να παρακολουθώ την υπόθεση της πολιτικής προστασίας από την πρώτη γραμμή και για πολλά χρόνια, το μόνο που απεχθάνομαι είναι να ψάχνω για δικαιολογίες. Αντιθέτως, το πρώτο και βασικό που κάνω πάντοτε είναι να ψάχνω για αστοχίες, για το τι μπορεί να βελτιωθεί στον μηχανισμό μας. 

Και αυτό που λέω είναι ότι η αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών σήμερα είναι ένας αγώνας δύσκολος, καθώς ο στόχος μετακινείται διαρκώς, με τρόπο απρόβλεπτο. Αν όμως εφαρμόσουμε το μοντέλο της μητροπολιτικότητας, θεωρώ πως αυξάνουμε σημαντικά την αποτελεσματικότητα του υπάρχοντος μηχανισμού αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών. Ένας μηχανισμός που, οφείλουμε να πούμε, υπερέβαλε και φέτος εαυτόν για να προστατεύσει τους συμπολίτες μας, τη ζωή τους και, όσο αυτό γινόταν, την περιουσία τους.

Ο πρωθυπουργός στην πρόσφατη σύσκεψη στην Πεντέλη παρουσίασε 10 σημεία για την επόμενη ημέρα στην Αττική. Πώς τα κρίνετε; Χρειάζεται κάτι επιπλέον;

Ας μου επιτραπεί να τονίσω κάτι βασικό κατά τη γνώμη μου: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, λόγω του χαρακτήρα του, παίρνει προσωπικά κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, συχνά αναλαμβάνοντας περισσότερες ευθύνες από όσες αντικειμενικά του αναλογούν -αρκεί να θυμηθούμε τις βαριές απώλειες που όλοι μας θρηνήσαμε πριν από μόλις μερικά χρόνια, το 2018, εξαιτίας της χαοτικής κατάστασης και της απουσίας συντονισμού. 

Αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, με απευθείας μέριμνα του πρωθυπουργού δημιουργήθηκε ο μηχανισμός της Πολιτικής Προστασίας όπως τον ξέρουμε σήμερα, ο οποίος, μάλιστα, διαθέτει τους περισσότερους πόρους, ανθρώπινους και υλικούς, τα πιο σύγχρονα και αποτελεσματικά μέσα που είχε ποτέ η Ελλάδα. 

Τα μέτρα που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης την επαύριο των πρόσφατων πυρκαγιών επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση και συμπαρίσταται στους πληγέντες και παίρνει μαθήματα από ό,τι συνέβη έτσι ώστε το κακό να μην συμβεί ξανά. Όμως, εγώ επιμένω ότι η δραματική όξυνση της κλιματικής κρίσης τα τελευταία χρόνια επιβάλλει μία διαφορετική φιλοσοφία, μία «μητροπολιτική» όπως είπα, μέθοδο οργάνωσης της άμυνάς μας απέναντι στις φυσικές καταστροφές και κυρίως της θωράκισής μας με τα απαραίτητα έργα πρόληψης.

Σίγουρα πάντως αυτό που χρειαζόμαστε για το μέλλον είναι μία πιο υπεύθυνη στάση όλων των κομμάτων και λιγότερη αντιπολίτευση για τις εντυπώσεις επάνω στα καμένα. Συμφωνείτε; Πώς είδατε τη στάση των κομμάτων με φόντο τις πυρκαγιές στην Αττική;

Το έλλειμμα ουσίας στον αντιπολιτευτικό λόγο είναι αβυσσαλέο και πραγματικά θλιβερό. Γιατί τελικά είναι έλλειμμα ήθους στην πραγματικότητα. Όταν βλέπεις επικεφαλής κομμάτων να βρίσκουν ευκαιρία για σπέκουλα πάνω από συντρίμμια που ακόμη καπνίζουν, όταν τους βλέπεις να στήνουν παραστάσεις δήθεν συμπόνιας μόνο και μόνο για να εκμεταλλευτούν τον πόνο των συμπολιτών μας, καταλαβαίνεις ότι το ζήτημα ξεφεύγει από την πολιτική. Εάν δεν υπάρχει το στοιχειώδες υπόβαθρο ηθικής, πώς θα μπορούσαμε να επιτύχουμε την απαιτούμενη εθνική συναίνεση σχετικά με την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών; Οι καταστροφές δεν έχουν ιδεολογία ή κομματική προτίμηση. Η αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων θα πρέπει να είναι υπερκομματική και να κρίνεται μόνο ως προς την αποτελεσματικότητα των μέτρων που υπαγορεύει η προστασία των πολιτών.

Στο τραπέζι είναι και τα θεσμικά ζητήματα της αυτοδιοίκησης. Τι πρέπει να γίνει οπωσδήποτε; Επίσης, ένα μεγάλο ζήτημα -που μάλιστα φέτος έχει οξυνθεί- είναι τα οικονομικά της αυτοδιοίκησης, με το αίτημα για επιπλέον χρηματοδότηση να είναι συλλογικό. Βλέπετε φως στο τούνελ και διάθεση από την κυβέρνηση να ανταποκριθεί;

Το ζητούμενο, κατά τη δική μου άποψη, είναι να αναθεωρήσουμε συνολικά την έννοια και τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης -ιδιαίτερα της Περιφέρειας, θα έλεγα. Σαφώς και υπάρχουν επιμέρους προβλήματα, όπως π.χ. η χρηματοδότηση που αναφέρατε, προβλήματα ενδεχομένως ζωτικά και επείγοντα για τους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης. Όμως, δεν πρέπει να εστιάσουμε στο δέντρο και να χάσουμε το δάσος. Γι’ αυτό και υπογραμμίζω τη σημασία που έχει η καινούρια «Χάρτα της Αυτοδιοίκησης» που διαμορφώνεται αυτό το διάστημα, στο πλαίσιο του γενικότερου προβληματισμού που βρίσκεται εν εξελίξει. Ως ΕΝΠΕ (Ένωση Περιφερειών Ελλάδας) έχουμε στενή επικοινωνία και εξαιρετική «χημεία» με το υπουργείο Εσωτερικών. Ο Θοδωρής Λιβάνιος, εκτός από εξαιρετικά εργατικός υπουργός, είναι και γνώστης των θεμάτων της Αυτοδιοίκησης. Είμαι αισιόδοξος ότι όλοι μαζί θα πετύχουμε ένα ποιοτικό άλμα με τη νέα «Χάρτα Αυτοδιοίκησης», για την οποία αναμένεται να ξεκινήσει η δημόσια διαβούλευση τις επόμενες εβδομάδες.

Είστε ήδη 9 μήνες στο τιμόνι της Περιφέρειας Αττικής. Πώς ήταν μέχρι στιγμής η θητεία;

Αυτό θα το κρίνουν οι πολίτες. Από τη δική μου πλευρά ήταν μία καθημερινή μάχη. Δεν είναι η στιγμή για απολογισμό. Πιστεύω ωστόσο ότι οι βάσεις που θέσαμε κατά τους πρώτους μήνες στα ζητήματα της λογοδοσίας, της διαφάνειας και της χρηστής οικονομικής διαχείρισης ήταν απαραίτητες για να τρέξει σε υγιές πλαίσιο το ειλικρινά πολύ φιλόδοξο σχέδιό μας για την Αττική. Εν τω μεταξύ, όμως οι πολίτες απαιτούν να βρίσκεσαι καθημερινά δίπλα τους γιατί τα προβλήματα δεν περιμένουν. Και αυτό κάνω.

Συνολικά η χώρα πώς βαδίζει;

Σε σταθερό έδαφος και με προοπτική για το μέλλον χάρη στις προσπάθειες του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης από το 2019. Βρισκόμαστε βεβαίως σε μία συγκυρία όπου οι πολίτες πιέζονται ακόμη αφόρητα από το κύμα της ακρίβειας και απαιτούν η κυβέρνηση να πατήσει κι άλλο το γκάζι και να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις. 

Για τη βελτίωση της κατάστασης στο κράτος και κυρίως σε ό,τι αφορά την καθημερινότητά. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη μπορεί να γίνει η πρώτη κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης που θα πετύχει εις βάθος μεταρρυθμιστικό έργο κατά τη δεύτερη τετραετία. Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις και η δουλειά αυτή έχει ήδη αρχίσει.

Τι περιμένετε από την παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, όπου παραδοσιακά παρουσιάζεται η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης για το επόμενο διάστημα;

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πόσα έχουν αλλάξει από το 2019 και το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαλε την προσωπική του σφραγίδα στην αποκατάσταση της οικονομικής αξιοπιστίας και της διεθνούς θέσης της χώρας. Εγώ δεν το ξεχνάω, όχι γιατί είχα την τιμή να βρίσκομαι κοντά του στην αντιμετώπιση τεράστιων προκλήσεων, αλλά γιατί βλέπω και ως Περιφερειάρχης τις δυνατότητες που μας προσφέρει το νέο status της χώρας στο διεθνές πεδίο. 

Προφανώς έχουμε προβλήματα, δεν πρέπει να τα κρύβουμε ή να κάνουμε ότι δεν τα βλέπουμε, αλλά μπορούμε και πρέπει να ξαναβρούμε την αισιοδοξία μας. Είμαι βέβαιος ότι η παρουσία του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη θα εκπέμψει μήνυμα αυτοπεποίθησης στη Βόρεια Ελλάδα και σε ολόκληρη τη χώρα.

Τι πρέπει να προσέξει η κυβέρνηση για το επόμενο διάστημα και που κατά τη γνώμη σας πρέπει να ρίξει την προσοχή της;

Οι πάντες, όσοι κατέχουμε αξιώματα ή έχουμε αναλάβει ευθύνες, πρέπει να ασχολούμαστε καθημερινά με όσα δυσκολεύουν τη μέση οικογένεια και ειδικότερα τα πιο αδύναμα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Το τρίπτυχο ακρίβεια, κράτος, μεταρρυθμίσεις έχει αναδειχθεί άλλωστε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό ως κεντρική προτεραιότητα. Δεν είναι ώρα λοιπόν για θεωρίες και αναλύσεις αλλά για συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και πράξεις.

Σημαντική είδηση του τελευταίου διαστήματος ήταν η πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη ο επόμενος Επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΕ να είναι ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας. Πώς την κρίνετε;

Είναι μία κίνηση ουσίας και υψηλού συμβολισμού. Πρώτον, γιατί ο Απόστολος Τζιτζικώστας είναι ένας πολύ επιτυχημένος Περιφερειάρχης που διαθέτει ευρωπαϊκή εμπειρία. Δεύτερον, γιατί η Βόρεια Ελλάδα είναι πολύ σημαντική για την Ευρωπαϊκή Ένωση γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά. 

Και τώρα, η αυτονόητη αυτή συνθήκη επικυρώνεται με το κατάλληλο πρόσωπο που θα βρίσκεται για τα επόμενα πέντε χρόνια στον σκληρό πυρήνα της εκτελεστικής εξουσίας στις Βρυξέλλες. Εύχομαι λοιπόν στον Απόστολο καλή επιτυχία και είμαι βέβαιος για τη συνέχιση της πάντα άψογης συνεργασίας μας και από τη νέα του θέση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Και κάτι για τη Βόρεια Ελλάδα, που συχνά γκρινιάζει γιατί θεωρεί ότι εδώ τα έργα καθυστερούν σε σχέση με τη Νότια Ελλάδα και την Αττική. Βλέπετε ότι έχει δίκιο;

Η Βόρεια Ελλάδα αποκτά επί πρωθυπουργίας Κυριάκου Μητσοτάκη τις υποδομές που ανταποκρίνονται στον ρόλο και τη σημασία της για τη χώρα, τη γειτονιά μας και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η προσπάθεια αυτή πιστεύω ότι θα πείσει στην πράξη - και όχι με λόγια και «μουσαμάδες»- τους πολίτες ότι κάτι έχει αλλάξει.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 07-08.09.2024