Είναι ο οργανισμός που έσωσε στο… παρά πέντε τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, όταν το 2013 καταργήθηκε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και η διοργάνωση έμεινε στον αέρα. Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού πήρε τότε κάτω από τις φτερούγες του το θεσμό κατορθώνοντας να τον φέρει εκείνη τη χρονιά σε πέρας και, ακολούθως, να τον εξελίξει.

• Πέρα από την υλοποίηση της ΔΕΒΘ όμως το ΕΙΠ είναι ένας θεσμικός φορέας πολιτισμού με πολύπλευρο έργο το οποίο απλώνεται σε Ελλάδα και εξωτερικό με κύριο σκοπό την προβολή της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού. Στο τιμόνι από τα τέλη Μαΐου, ο πρόεδρος του δ.σ., Νίκος Κούκης. «Πρόκειται για περίοδο δημιουργικής ανασυγκρότησης», όπως τη χαρακτηρίζει μιλώντας στη «ΜτΚ».
• «Οργανώνουμε τις εσωτερικές μας δομές»
• Τον βρίσκουμε σε εντατικούς εργασιακούς ρυθμούς, αφού αυτό το διάστημα υλοποιείται στο ΕΙΠ ένα μεγάλο μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού. «Οργανώνουμε τις εσωτερικές δομές, κατανέμουμε αρμοδιότητες, επεκτείνουμε διαρκώς τις συνεργασίες και ήδη βρισκόμαστε στη φάση της ανάπτυξης των δράσεών μας. Έχουμε αναδεχθεί την ευθύνη της προώθησης του βιβλίου ως μορφωτικού και εκπαιδευτικού αγαθού, ενώ ενισχύουμε τη θέση μας στο εξωτερικό. Οικοδομούμε συμμαχίες με άλλα πολιτιστικά ιδρύματα και φιλοδοξούμε να γίνουμε αξιόπιστοι συνεργάτες ομογενειακών οργανώσεων ώστε να προσφέρουμε κι εμείς θετικό έργο στην εμπέδωση της διαχρονικής αξίας του ελληνικού πολιτισμού», τονίζει ο πρόεδρος.
• Στο πλαίσιο αυτό απαριθμεί τις δράσεις που θα πραγματοποιηθούν άμεσα: «Στις επόμενες εβδομάδες θα εγκαινιαστεί ο νέος κόμβος για τις μεταφράσεις με έδρα το ΕΙΠ μέσω του οποίου, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού, φιλοδοξούμε οι Έλληνες συγγραφείς και τα βιβλία τους να μεταφραστούν σε άλλες γλώσσες και έτσι να καλυφθεί ένα σημαντικό κενό για την προώθηση ελληνικής βιβλιοπαραγωγής. Το ενδιαφέρον είναι ότι θα συνδέσουμε το ‘Φράσις’ με ολόκληρο το ‘Οικοσύστημα’ του βιβλίου, έτσι ώστε να διευκολύνουμε την επαφή των ξένων εκδοτών με όλους τους επαγγελματίες του βιβλίου. Παράλληλα, σε λίγες μέρες θα είναι στον αέρα και η βάση δεδομένων της ‘Βιβλιονέτ’ ανανεωμένη τεχνολογικά και αισθητικά και εφάμιλλη των ανάλογων βάσεων δεδομένων σε διεθνές επίπεδο. Σχεδιάζουμε τα νέα προγράμματα για τη διδασκαλία της γλώσσας, η υλοποίηση των οποίων θα συντελέσει στον ποιοτικό εκσυγχρονισμό του ιδρύματος και την είσοδό του στην ψηφιακή εποχή».
• Από τη μέχρι τώρα εμπειρία του στο ΕΙΠ διαπιστώνει πως «κάθε διοίκηση προσπαθεί», όπως λέει χαρακτηριστικά. «Παραλάβαμε με σεβασμό από τον κ^. Τσουκαλά, το διοικητικό συμβούλιο του οποίου, παρά την πολιτική αλλαγή διάνυσε πλήρη θητεία όπως θα έπρεπε να είναι το αυτονόητο. Εμείς με τη σειρά μας προχωράμε αποφασιστικά. Αναμφίβολα, χρειάζεται μία νέα πληθωρική θεώρηση. Το βιβλίο για μας είναι σπουδαίο αγαθό που πρέπει να στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις και ταυτόχρονα με έξυπνες κινήσεις και χωρίς τα υπέρογκα κόστη του παρελθόντος, οφείλουμε να ενισχύσουμε την παρουσία μας στα μεγάλα κέντρα του εξωτερικού. Ξεκινήσαμε με τη Μόσχα, συνεχίζουμε με συνεργασίες στο Βερολίνο, το Παρίσι, τη Νέα Υόρκη, τα Τίρανα. Παντού υπάρχουν άξιοι Έλληνες πατριώτες με διάθεση προσφοράς», συμπληρώνει.
• «Για πρώτη φορά θα δημιουργήσουμε την ψηφιακή τράπεζα της ΔΕΒΘ»
• Προσαρμοσμένη στις ανάγκες της δύσκολης εποχής που διανύουμε η 17^η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου δεν θα γίνει στο φυσικό της χώρο, τη Θεσσαλονίκη. «Λυπάμαι γι’ αυτό», λέει και προσθέτει: «η πανδημία απαιτεί ταχύτατη προσαρμογή και ανακαίνιση οργανωτικών δομών. Εισερχόμαστε δυναμικά στη νέα ψηφιακή εποχή και η πρόκληση είναι να τα καταφέρουμε. Είμαι αισιόδοξος. Κεντρικό αφιέρωμα στη φετινή ΔΕΒΘ: ‘Ο χρόνος στη λογοτεχνία, η λογοτεχνία στο χρόνο’ και εξίσου σημαντικά θέματα: ‘Λογοτεχνία και Μνήμη’, ‘Το ’21 σήμερα’, ‘Ο πλανήτης σε πανδημία και ο ιός της γραφής’. Επίσης θα πραγματοποιηθεί το 7^ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών, το 5^ο Φεστιβάλ Μετάφρασης το 3^ο Φεστιβάλ Λογοτεχνικής Performance, οι εκδηλώσεις Παιδικής και Εφηβικής Γωνιάς, καθώς και μία σειρά Ελληνογερμανικών επαγγελματικών συζητήσεων (εκδοτών, μεταφραστών, βιβλιοπωλών)».
• Η προσπάθειά τους είναι να καταστήσουν όσο γίνεται πιο «φυσική» τη διαδικτυακή Έκθεση Βιβλίου.
•  «Ξέρουμε καλά ότι η φυσική ανθρώπινη παρουσία είναι αναντικατάστατη. Ωστόσο, ευνοούμε ένα συμπαγές πρόγραμμα εκδηλώσεων, συζητήσεων και παρουσιάσεων, με σκοπό να προσελκύουμε όχι μόνο το κλασικό βιβλιόφιλο κοινό αλλά και όλους όσοι είναι εξοικειωμένοι με τα ψηφιακά εργαλεία ώστε να διευρύνουμε μέσω αυτών τη δύναμη των μηνυμάτων που θα εκπέμψουν οι άνθρωποι του βιβλίου. Μάλιστα, για πρώτη φορά θα δημιουργήσουμε την ψηφιακή τράπεζα της ΔΕΒΘ. Όλες οι εκδηλώσεις θα αποτελέσουν πολύτιμη τράπεζα περιεχομένου, μνήμης και συνέχειας», τονίζει ο κ. Κούκης.
• Παραδέχεται ότι σε μία περίοδο κοινωνικής αποστασιοποίησης όπως αυτή που διανύουμε η διοργάνωση της έκθεσης είναι πιο αναγκαία από ποτέ. «Όλοι μας έχουμε ανάγκη από την αναβίωση ενός γιορτινού κλίματος διαλόγου και αλληλεπίδρασης που ενισχύει την επικοινωνία με Έλληνες και ξένους συγγραφείς. Στόχος μας είναι να λειτουργήσουν 2 στούντιο που θα δημιουργηθούν αφενός στο κεντρικό κτίριο του ΕΙΠ και αφετέρου στη Θεσσαλονίκη, ώστε να αποτελέσουν για το δεκαήμερο της διαδικτυακής έκθεσης το κέντρο συζητήσεων και γόνιμου προβληματισμού. Προετοιμάζουμε και την τεχνολογική μας υποδομή για την επιτυχία του εγχειρήματος». 
• Το βιβλίο πολύτιμο στήριγμα στην καραντίνα
• Ως άνθρωπος του πολιτισμού θεωρεί ότι η καραντίνα ήταν μία ευκαιρία να έρθει ο κόσμος πιο κοντά στο βιβλίο. «Η περίοδος της καραντίνας υπήρξε χρόνος βαθιάς ενδοσκόπησης . Πολλοί άνθρωποι έκαναν αυτό που θα έπρεπε να αποτελεί καθημερινό αγώνισμα: τη βελτίωση των σχέσεων με τους άλλους και την ποιοτική αναβάθμιση του εαυτού τους. Γι’ αυτή την κατηγορία των ανθρώπων το βιβλίο υπήρξε πολύτιμο στήριγμα, αφορμή για συζήτηση με οικεία πρόσωπα αλλά πρωτίστως ευκαιρία να καλυφθεί ‘ο χαμένος χρόνος’, να διαβαστούν εκείνα τα βιβλία που η καθημερινή ένταση, η κούραση άφηναν στο ράφι. Άλλοι επισκεφθήκαμε, παλιές αγάπες και μπολιαστήκαμε από το άρωμα των λέξεων και την αξεπέραστη κλασική γοητεία των νοημάτων».
  

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 4 Οκτωβρίου 2020