Δε μασά τα λόγια της η Ντόρα Μπακογιάννη για την τουρκική προκλητικότητα των τελευταίων ημερών. «Η απάντησή μου είναι «ψυχραιμία κύριε Ερντογάν». Ο Τούρκος Πρόεδρος συνηθίζει να κάνει εμπρηστικές δηλώσεις τις οποίες στην συνέχεια ανασκευάζει», σημειώνει σε συνέντευξή της στη «ΜτΚ» η βουλευτής Χανίων της ΝΔ και πρώην υπουργός Εξωτερικών. Χαρακτηρίζει τον απολογισμό του ταξιδιού του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ «εξαιρετικά θετικό», καθώς «ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον πρόεδρο Μπάιντεν για όλα τα θέματα τα οποία απασχολούν την Ελλάδα με στοιχεία, με χάρτες, με λεπτομέρειες και κυρίως ενημέρωσε το Κογκρέσο που όπως γνωρίζεται αποφασίζει».

Για τον πόλεμο στην Ουκρανία κάνει λόγο για «τεκτονικές αλλαγές» και σημειώνει ότι «οι κυρώσεις στη Μόσχα είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης του αναθεωρητισμού της Ρωσίας, αλλά η επέκταση του πολέμου σε βάθος χρόνου μπορεί να λειτουργήσει διαλυτικά», ενώ για την Ελλάδα επισημαίνει ότι ενεργειακά «έχει σήμερα έναν εξαιρετικά αναβαθμισμένο ρόλο».

Κυρία Μπακογιάννη, σας απαριθμώ τις κρίσεις που έχει να αντιμετωπίσει αυτήν την περίοδο η ανθρωπότητα: Υγειονομική, ενεργειακή και επισιτιστική κρίση, ύφεση, πληθωρισμός και ένα θερμό επεισόδιο που μπορεί να οδηγήσει σε έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. Τι σας ανησυχεί περισσότερο απ’ όλα αυτά;

Με ανησυχούν οι τεκτονικές αλλαγές οι οποίες συμβαίνουν με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο πόλεμος είναι η αιτία της ενεργειακής κρίσης, της επαπειλούμενης επισιτιστικής κρίσης, καθώς και της ακρίβειας και του πληθωρισμού διότι αυτά είναι αλληλένδετα σε μία παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Άρα, το πρώτο θέμα το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, και είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί είναι η λήξη του πολέμου.

Σε μία εποχή με τόσες αβεβαιότητες τι ρόλο μπορεί να παίξει η χώρα μας στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης;

Η Ελλάδα παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην περιοχή μας και συμβάλλει στην γεωπολιτική αυτονομία της Ευρώπης. Έχει έναν σταθεροποιητικό ρόλο ως πυλώνας ειρήνης στην ΝΑ Μεσόγειο και έναν σημαντικό ενεργειακό ρόλο, ως ενεργειακός κόμβος, με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και τη Ρεβυθούσα καθώς και με τις συμφωνίες με την Αίγυπτο και το Ισραήλ για τη μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος. Η πλωτή δεξαμενή για υγροποιημένο αέριο στην Αλεξανδρούπολη, είναι στρατηγικής σημασίας, καθώς θωρακίζει την Ελλάδα ενεργειακά και την μετατρέπει σε κόμβο τόσο των Βαλκανίων όσο και της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Ευρώπης. Οι ελληνικοί σταθμοί LNG θα είναι σε θέση να καλύψουν πλήρως, όχι μόνο την εσωτερική αγορά, αλλά να υποκαταστήσουν και ένα σημαντικό τμήμα της προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου στα Βαλκάνια. Σε συνδυασμό με τη λειτουργία των διασυνδετήριων αγωγών, του IGB και του αγωγού IBS, Βουλγαρίας - Σερβίας, και του αγωγού Ελλάδος - Βορείου Μακεδονίας, αντιλαμβάνεστε ότι η Ελλάδα έχει σήμερα έναν εξαιρετικά αναβαθμισμένο ρόλο.

Μπορούν να βοηθήσουν πρωτοβουλίες, όπως η πρόσφατη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης στα Χανιά στη διαμόρφωση συνθηκών ασφάλειας; Και πως;

Δεν είναι εύκολο. Είναι 46 χώρες οι οποίες καλούνται να συνεργαστούν και να παρουσιάσουν τις δυνατότητες μιας ειρηνευτικής διαδικασίας. Προσωπικά θα παρουσιάσω τον Σεπτέμβριο τις προτάσεις μου για την αλλαγή του ρόλου του Συμβουλίου της Ευρώπης. Εάν αυτές, και η πρόταση συνεδρίασης με την παρουσία όλων των αρχηγών κρατών, γίνουν αποδεκτές, τότε το Συμβούλιο της Ευρώπης θα μπορούσε να παίξει έναν ρόλο ευρύτερο από αυτόν της ΕΕ, καθώς συμμετέχουν και άλλες χώρες, και να συμβάλλει καταλυτικά στην προσπάθεια ειρήνευσης. Στα Χανιά έγινε το πρώτο σημαντικό βήμα προς μια κατεύθυνση που φιλοδοξούμε να δώσει λύσεις.

Χωρά υπερκομματική συνεννόηση σε τέτοια ζητήματα;

Κατά τη γνώμη μου θα όφειλε να υπάρχει διακομματική συνεννόηση σε αυτά τα ζητήματα. Όπως ξέρετε παγίως υποστηρίζω ότι στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, τα κόμματα στην Ελλάδα θα έπρεπε να ομονοούν. Και η αίσθησή μου είναι ότι στην ουσία συμφωνούν, απλώς για να αντιπολιτευτικούς λόγους αναζητούν λόγους διαφωνίας. Είναι κρίμα διότι στη δημοκρατία μας υπάρχουν πολλά θέματα στα οποία διαφωνούμε. Θα έπρεπε για παράδειγμα να έχουν αποφευχθεί λογικές τύπου «η άμυνα της χώρας δεν είναι αυτοσκοπός» ή «ο Μητσοτάκης στο Κογκρέσο χειροκροτήθηκε γιατί ήταν διασκεδαστικός», λογικές δηλαδή που δεν εκφράζουν τους πολίτες και εκμηδενίζουν την αξιοπιστία αυτών που τις επικαλούνται.

Την ίδια περίοδο είχαμε και την επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ. Ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο απολογισμός της;

Ο απολογισμός είναι εξαιρετικά θετικός. Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Πρόεδρο Μπάιντεν για όλα τα θέματα τα οποία απασχολούν την Ελλάδα με στοιχεία, με χάρτες, με λεπτομέρειες και κυρίως ενημέρωσε το Κογκρέσο που όπως γνωρίζεται αποφασίζει. Ξέρετε οι βουλευτές του Κογκρέσου και της Γερουσίας με εξαίρεση αυτούς που συμμετέχουν στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας, στην μεγάλη τους πλειοψηφία δεν γνωρίζουν τι πραγματικά συμβαίνει στην περιοχή μας. Δεν ξέρουν για παράδειγμα ότι όταν ψηφίζουν υπέρ της αναβάθμισης και πώλησης F-16 στην Τουρκία, αυτά τα F-16 παραβιάζουν τον εναέριο χώρο της Ελλάδας, πετώντας καθημερινά πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά. Αυτή η δυνατότητα ενημέρωσης που είχε ο πρωθυπουργός είναι ανεκτίμητης αξίας γι’ αυτό άλλωστε και η τουρκική πολιτική ηγεσία έχει εκνευριστεί τόσο πολύ και κάνει τόσο επιθετικές δηλώσεις.

Και ο Ταγίπ Ερντογάν; Τι μπορούμε να αντιπαραβάλουμε απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα; Και τι απαντάτε στη φράση του Τούρκου Προέδρου ότι «βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία Ελλάδα που προτείνει στις ΗΠΑ να μην δώσουν τα F-16 στην Τουρκία και ότι μετά από αυτό δεν υπάρχει κανένας με το όνομα Μητσοτάκης για μένα»;

Η απάντησή μου είναι «ψυχραιμία κύριε Ερντογάν». Ο Τούρκος Πρόεδρος συνηθίζει να κάνει εμπρηστικές δηλώσεις τις οποίες στην συνέχεια ανασκευάζει. Είναι γνωστό ότι είχε κατηγορήσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ως σχεδιαστή της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016 και σήμερα έχει στενή συνεργασία μαζί τους, το Ισραήλ ως απάνθρωπη δολοφονική δύναμη και έχει αλλάξει στάση, ενώ μετά και την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού ζήτησε γραπτώς συγγνώμη από τον Ρώσο ομόλογό του. Αντίστοιχες δηλώσεις με τις τωρινές έχει κάνει για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το 2020 μετά τα γεγονότα του Έβρου και μετά άλλαξε γνώμη και τον συνάντησε. Εμείς πάντως απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα απαντάμε με αυτοπεποίθηση, με ψυχραιμία με διπλωματική εγρήγορση και βεβαίως με αμυντική θωράκιση της χώρας. Επιθυμούμε τον διάλογο με την γειτονική μας χώρα αλλά δεν θα επιτρέψουμε σε κανένα να αμφισβητήσει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και προς αυτή την κατεύθυνση θα ενημερώνουμε την διεθνή κοινότητα.

Πώς βλέπετε να εξελίσσεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η δεύτερη επιθετικότητα στην περιοχή, αυτή του Βλαντιμίρ Πούτιν;

Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς. Αυτή τη στιγμή οι Ρώσοι έχουν αναμφισβήτητα μία υπεροπλία την οποία έχουν συγκεντρώσει σε μία συγκεκριμένη, σχετικά μικρή περιοχή το Ντομπάς. Οι Ουκρανοί μάχονται σκληρά, έχουν όμως παλαιό και μη επαρκή εξοπλισμό. Είναι μία πάρα πολύ δύσκολη κατάσταση η οποία φοβάμαι πως θα διαρκέσει αρκετό καιρό. Οι κυρώσεις στη Μόσχα είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης του αναθεωρητισμού της Ρωσίας, αλλά η επέκταση του πολέμου σε βάθος χρόνου μπορεί να λειτουργήσει διαλυτικά.

Η Ευρώπη μπορεί να παίξει ρόλο σε αυτή τη νέα διεθνή κατάσταση;

Η Ευρώπη θα έπρεπε να παίξει ρόλο. Υπάρχουν κάποιες πρωτοβουλίες ειρήνευσης, όπως του Μακρόν, και του Ντράγκι. Θα έπρεπε όμως να υπάρξει μία συντονισμένη και σοβαρή ευρωπαϊκή πρωτοβουλία γιατί η Ρωσία είναι μέρος της Ευρώπης, και η φωτιά είναι στη γειτονιά της. Θα με ρωτήσετε είναι εύκολο; Η απάντηση είναι όχι δεν είναι εύκολο, αλλά πάρα ταύτα δεν πρέπει να παραδώσουμε τα όπλα και πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια.

Σας ικανοποιεί το «πράσινο φως» που έδωσε η ΕΕ για την αποδέσμευση ποσού ύψους 748 εκατ. ευρώ προς την Ελλάδα και το οποίο φέρνει τον Αύγουστο το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας; Τι σημαίνει για τη χώρα και τι για τον πολίτη;

Σημαίνει πολλά για τη χώρα και σημαίνει πολλά για τον πολίτη. Αυτή τη στιγμή όλοι οι ξένοι αναλυτές αναγνωρίζουν ότι η Ελλάδα μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια άλλαξε κατηγορία. Προχώρησε σε αποπληρωμή του ΔΝΤ δύο χρόνια νωρίτερα, έχει προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις, για παράδειγμα η Θεσσαλονίκη εξελίσσεται σε πόλο έλξης καινοτομικών επενδύσεων, έχουμε πετύχει σημαντική μείωση της ανεργίας και η ελληνική οικονομία έχει αξιοπιστία και αναβαθμίζεται συνεχώς. Είναι μία οικονομική πραγματικότητα η οποία είναι τελείως διαφορετική από αυτήν που είχαμε ζήσει τα τελευταία χρόνια. Βεβαίως έχουμε να αντιμετωπίσουμε την ακρίβεια ενός εισαγόμενου πληθωρισμού, όμως η καλή κατάσταση της οικονομίας μας δίνει τη δυνατότητα να στηρίζουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις χωρίς να διακινδυνεύουμε τον επόμενο στόχο μας που είναι η απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας.

Ο πόλεμος επηρεάζει σε όλες τις χώρες και τα θέματα της καθημερινότητας, με πρώτο και κυριότερο το θέμα της ακρίβειας που προκαλεί. Η κυβέρνηση προχώρησε σε σειρά μέτρων, που κάποιοι δεν τα κρίνουν ως επαρκή. Χρειάζονται και επιπλέον βοήθειες;

Ακούστε κ. Οικονόμου, η Ελλάδα συνολικά με τα τελευταία μέτρα, τα οποία δεν τα έχουν δει ακόμη οι πολίτες στην τσέπη τους, έχει δώσει επτά δισ. για την στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Αυτά είναι το σύνολο του δημοσιονομικού περιθωρίου το οποίο έχουμε. Εάν πάει ο τουρισμός καλά, αν πέσει τιμή του φυσικού αερίου περισσότερο ενδεχομένως να υπάρξει νέος δημοσιονομικός χώρος. Τώρα είναι η ώρα να πάρει ουσιαστικές πρωτοβουλίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να προτείνει λύσεις για το σύνολο των πολιτών της. Αν καθυστερήσει περισσότερο θα το βρει μπροστά της, καθώς θα δυναμώσουν οι φωνές του λαϊκισμού. Θα είναι τεράστιο λάθος, αν για οικονομικούς λόγους χάσουμε την στήριξη των πολιτών.

Θα αντέξει η ελληνική οικονομία αυτήν την συνεχιζόμενη πολιτική επιδοτήσεων, αλλά και την παρατεταμένη προεκλογική περίοδο στην οποία έχουμε ήδη εισέλθει;

Η ελληνική οικονομία αντέχει και θα αντέξει διότι όλα τα μέτρα που λαμβάνονται είναι μετρημένα και εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων μας. Να ξεκαθαρίσω ότι η πολιτική της κυβέρνησης δεν είναι μία επιδοματική πολιτική, αλλά δεν μπορούμε μέσα στην ενεργειακή κρίση να αφήσουμε κανέναν μόνο του. Η κυβέρνηση πιστεύει στη μείωση των φόρων που είναι και ο βασικός λόγος ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας παρά τις απανωτές κρίσεις. Αποδεικνύεται ότι είχαμε δίκιο όταν λέγαμε ότι η υπερφορολόγηση σκότωνε την ανάπτυξη. Όμως επαναλαμβάνω δεν έχουμε παρωπίδες και όταν χρειάζεται να δράσουμε με επιδόματα για να στηρίξουμε αδύναμες κοινωνικές ομάδες οι οποίες το έχουν ανάγκη θα το κάνουμε. Διότι αυτή είναι η διαφορά του φιλελεύθερου κόμματος από το δογματικό κόμμα. Εμείς δεν είμαστε δογματικοί, είμαστε φιλελεύθεροι.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει χαράξει τη στρατηγική της αυτοδυναμίας για τη ΝΔ στην πορεία για τις εκλογές. Αν δεν προκύψει ποιο είναι το εναλλακτικό σενάριο; Συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ;

Έχουμε την άποψη ότι η χώρα, ιδιαίτερα στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε, χρειάζεται σταθερές κυβερνήσεις. Μία αυτοδύναμη κυβέρνηση με έναν ισχυρό πρωθυπουργό, είναι μία σταθερή και αποτελεσματική κυβέρνηση. Αυτό πιστεύουμε και αυτή είναι η πρότασή μας προς τους πολίτες. Αν ο ελληνικός λαός την αποδεχτεί, έχει καλώς. Αν δεν την αποδεχτεί, εκείνος θα επιβάλλει με την ψήφο του τις όποιες συνεργασίες.

Τον Ιούλιο η ΝΔ συμπληρώνει τρία χρόνια κυβερνητικής θητείας. Τι κρατάτε από αυτήν την τριετία; Και τι πρέπει να γίνει στην τελική ευθεία;

Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση αντιμετώπισε με επιτυχία μια σειρά από κρίσεις και το έκανε χωρίς να επιβραδύνει το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα, γι’ αυτό και είναι ορατή η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Η μείωση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών, η αύξηση του κατώτατου μισθού είναι τα βασικά μέτρα για την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων. Επίσης η προσέλκυση μεγάλων ξένων επενδύσεων και η μείωση της ανεργία που φέρνει πίσω τα παιδιά που έφυγαν στο εξωτερικό. Τα μεγάλα έργα υποδομής τα οποία έχουν μπει σε πορεία υλοποίησης και η ψηφιοποίηση του κράτους είναι επιλογές που αλλάζουν τη χώρα. Καταλήγοντας θα έλεγα ότι το μήνυμα του συνεδρίου μας ήταν «Δίπλα σε κάθε πολίτη» και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ούτε λεπτό.

Και κάτι προσωπικό για το τέλος: Εσείς θα είστε στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας όπως ακούγεται;

Είμαι βουλευτής Χανίων και σας εκμυστηρεύομαι ότι έχω πολύ δουλειά να κάνω.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.05.2022