Μπορεί τα τελευταία χρόνια να περιμένουμε ένα Όσκαρ, θεωρώντας πως εάν έρθει θα είναι μία ανέλπιστη επιτυχία, όμως η Ελλάδα κάθε άλλο παρά... φτωχός συγγενής της χολιγουντιανής βιομηχανίας είναι.

Τουλάχιστον εάν μιλήσουμε με όρους παρελθόντος και θυμηθούμε όχι μόνο όλους όσοι μας δόξασαν σε Όσκαρ αλλά και σκοτεινές αίθουσες, αλλά και τα πρόσωπα - κλειδιά που σημάδεψαν την ίδια την χολιγουντιανή εποποιία.

Και ποιος πιο επιδραστικός από τον Σπύρο Σκούρα, τον άνθρωπο που έβαλε τη Μέριλιν Μονρόε στο κινηματογραφικό στερέωμα και ως τιμονιέρης ενός από τους κολοσσούς του Χόλιγουντ, της 20th Century Fox, πιστώνεται κάποια από τα αριστουργήματα που παρακολουθούμε μέχρι σήμερα.

Ο Σπύρος Σκούρας με την παρουσία και το έργο του σημάδεψε την κινηματογραφική βιομηχανία των ΗΠΑ. Ξεκίνησε φτωχόπαιδο από την Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα και με σκληρή δουλειά και διορατικό πνεύμα αναδείχθηκε σε μεγαλοπαράγοντα του Χόλιγουντ.

Όπως γράφει στο αφιέρωμά του το sansimera.gr, o Σπύρος Σκούρας γεννήθηκε 28 Μαρτίου 1893 στο Σκουροχώρι Ηλείας και ήταν ένα από δέκα παιδιά του βοσκού Παναγιώτη Σκούρα. Μαζί με δύο από τα αδέλφια του μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1910 κι εγκαταστάθηκε στο Σεντ Λούις (τον Άγιο Λουδοβίκο των παλαιοτέρων) της πολιτείας Μιζούρι, που ήταν εκείνα τα χρόνια η τέταρτη σε πληθυσμό πόλη των ΗΠΑ.

Εργάστηκε αρχικά με τα αδέλφια του στον τομέα της εστίασης και με τις οικονομίες που συγκέντρωσαν αγόρασαν ένα κινηματογράφο στο Σεντ Λούις, τον οποίον ονόμασαν «Ολύμπια». Μέσα σε λίγα χρόνια είχαν υπό τον έλεγχό τους όλους τους κινηματογράφους της αμερικανικής μεγαλούπολης. To 1920 παντρεύτηκε την ιταλοαμερικανίδα Σαρούλα Μπρουίλια, με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά (τρία κορίτσι και δύο αγόρια).

Προς τα τέλη της δεκαετίας του '20, τα τρία αδέλφια πούλησαν τα δικαιώματά τους στην εταιρεία Warner Bros και ο Σπύρος Σκούρας ανέλαβε τη διεύθυνση ολόκληρου του δικτύου διανομής ταινιών της εταιρείας. Το 1932 μεταπήδησε στην κλυδωνιζόμενη Fox, σώζοντάς την από την πτώχευση και το 1935 συνέβαλε στη συγχώνευσή της με την 20th Century.

To 1942, ο Σκούρας έγινε πρόεδρος της 20th Century Fox και με τη βοήθεια τού μεγαλοπαραγωγού Ντάριλ Ζανούκ κατάφερε στη δεκαετία που ακολούθησε το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου να μετατρέψει την εταιρεία σε μία από τις πιο σημαντικές του αμερικανικού κινηματογράφου. Το 1953 λάνσαρε το σύστημα προβολής ευρείας οθόνης, γνωστό ως Cinemascope, σε μία προσπάθειά του ν’ ανταγωνιστεί την τηλεόραση που είχε αρχίσει να «κλέβει» θεατές από τον κινηματογράφο. Η επιτυχία του αυτή του χάρισε κύρος και αίγλη στο Χόλιγουντ. 

Ο Σπύρος Σκούρας επέβλεψε προσωπικά την παραγωγή κλασικών ταινιών του Χόλιγουντ, όπως «Φλογισμένα Χείλη» («Don't Bother to Knock», 1952), «Οι άνδρες προτιμούν τις ξανθιές» («Gentlemen Prefer Blondes», 1953), «Ο Χιτών» («The Robe», 1953), «Εφτά χρόνια φαγούρα» («The Seven Year Itch», 1955), «Ο Βασιλιάς κι Εγώ» («The King and I», 1956) και «Ο κόσμος είναι δικός μου» («The Hustler», 1961).

H Μέριλιν και η Κλεοπάτρα

Δική του επιλογή ήταν η υπογραφή συμβολαίου με ένα νεαρό μοντέλο ονόματι Νόρμα Τζιν Μπέικερ, που ως Μέριλιν Μονρόε θα γράψει τη δική της ξεχωριστή ιστορία στον κινηματογράφο και θα αναχθεί στο απόλυτο σύμβολο του σεξ. Η Μονρόε, που δεν είχε γνωρίσει ποτέ τον πατέρας της, θα τον αποκαλεί με σεβασμό «Μπαμπά Σκούρα».

Τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η εταιρεία στη δεκαετία του '60 και το φιάσκο τής παραγωγής της ταινίας «Κλεοπάτρα» («Cleopatra», 1963), που στοίχισε στην εταιρεία 30 εκατομμύρια δολάρια, καταλογίστηκαν στον Σκούρα, με αποτέλεσμα να παραιτηθεί τελικά το 1962. Τα επόμενα χρόνια ο Σκούρας ασχολήθηκε με τη ναυτιλία κι έχτισε ένα σεβαστό εμπορικό στόλο μέσα από την εταιρεία του Prudential Lines.

Ο Σκούρας δεν ξέχασε την πρώτη του πατρίδα. Τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου ηγήθηκε της αποστολής οικονομικής βοήθειας της ελληνοαμερικανικής κοινότητας μέσω του «Greek War Relief Association».

Παρότι χρόνια στην Αμερική, ο Σκούρας μιλούσε αγγλικά με ελληνική προφορά. Ο γνωστός κωμικός Μπομπ Χοπ αστειευόμενος μαζί του τού είπε κάποτε: «Σπύρο είσαι 20 χρόνια εδώ, αλλά ακούγεσαι σαν να πρόκειται να έλθεις την επόμενη εβδομάδα».

Ο Σπύρος Σκούρας πέθανε στην πόλη Μαμαρόνεκ της πολιτείας της Νέας Υόρκης στις 16 Αυγούστου 1971, σε ηλικία 78 ετών.