01/04/2021 14:37
Διακόσια χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση ο ελληνισμός απολαμβάνει τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους στο πλαίσιο των δημοκρατικών θεσμών που διέπουν τη χώρα μας, ωστόσο λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν τον σοβαρό ρόλο της Μακεδονίας για τη στήριξη του πανελλήνιου Απελευθερωτικού Αγώνα.
Ιδίως τα παιδιά πολύ συχνά όταν ρωτιούνται για τους ήρωες της ελληνικής επανάστασης αναφέρονται στα γνωστά πρόσωπα του αγώνα που έχουν καταγωγή κυρίως από την Πελοπόννησο και τα νησιά της νότιας Ελλάδας (Κολοκοτρώνης, Μπουμπουλίνα, Μαντώ Μαυρογένους κ.α.), ενώ τις περισσότερες φορές δηλώνουν άγνοια για τα κινήματα της Μακεδονίας που είχαν καθοριστική σημασία για την Επανάσταση.
Το κενό αυτό έρχεται τώρα να καλύψει το διαδικτυακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Αναζητώντας την κληρονομιά του ’21 στη Μακεδονία του 19ου αιώνα», που υλοποιεί το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα. «Οι τότε Μακεδόνες γνωρίζουν ότι είναι διαφορετικοί και ότι ανήκουν αλλού και όχι στην οθωμανική αυτοκρατορία. Ο στόχος μας από την αρχή ήταν να μιλήσουμε γι’ αυτό, για τις επαναστάσεις στα Βασιλικά, στη Νάουσα, στην Κοζάνη, στη Χαλκιδική κ.α. Θέλαμε ακριβώς να δείξουμε ότι η φλόγα της Επανάστασης ήταν ενεργή στη Μακεδονία, ενώ ο ελληνισμός της περιοχής δεν σταμάτησε ποτέ να επιθυμεί αρχικά την απελευθέρωσή του από τον οθωμανικό ζυγό και στη συνέχεια την ένωση με το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος», λέει στο makthes.gr η ιστορικός τέχνης, διευθύντρια του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και υπεύθυνη συντονισμού του προγράμματος Φανή Τσατσάια.
Γι’ αυτό δεν δίνεται βαρύτητα μόνο στο 1821 αλλά και σε όλο τον 19ο αιώνα, καθώς υπάρχει η επιθυμία από την πλευρά του ιδρύματος να δοθεί έμφαση στους διαρκείς αγώνες μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους. «Η ιστορία δεν είναι κομματάκια. Όλα συνδέονται. Τα γεγονότα τρέχουν και το ένα διαδέχεται το άλλο. Οπότε εξετάζουμε όλο τον αιώνα σαν μια ενιαία πορεία του πώς η σπίθα της Επανάστασης που ξεκινάει από τη νότια Ελλάδα, όχι απλά ζεσταίνεται και υπάρχει στη Μακεδονία, αλλά ότι οι Μακεδόνες δεν σταματούν και δεν εφησυχάζουν ποτέ», τονίζει η διευθύντρια.
Εμβάθυνση και χρήση των πηγών
Το πρόγραμμα που υλοποιείται εδώ και έναν μήνα, απευθύνεται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και έχει βρει μεγάλη ανταπόκριση από πολλά σχολεία. «Προσαρμοζόμαστε διαφορετικά σε κάθε βαθμίδα. Θα έλεγα ότι πρώτη φορά γίνεται τόσο μεγάλη εμβάθυνση και χρήση των πηγών σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα», επισημαίνει η κ. Τσατσάια.
Στο πλαίσιό του τα παιδιά μέσα από το αρχειακό υλικό του Μουσείου έρχονται σε επαφή με τη γραφή και το ύφος της εποχής, με διαφόρων ειδών υπηρεσιακά έγγραφα ή έγγραφα του καιρού εκείνου όπου μπορούν μέχρι και να σημειώσουν το όνομά τους. Έχουν δε στη διάθεσή τους εμπλουτισμένο εκπαιδευτικό υλικό, όπως φωτογραφίες, διδακτικές προτάσεις, φύλλα εργασίας, ψηφιακές εφαρμογές.
Ωστόσο, οι διαπιστώσεις που προκύπτουν από την επαφή τους με όλο αυτό το αντικείμενο είναι εντυπωσιακές, αλλά και θλιβερές. «Δεν γνωρίζουν κανέναν ήρωα της Επανάστασης στη Μακεδονία εκτός από τον Εμμανουήλ Παππά. Οι μαθητές που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές ξέρουν πολύ καλά τα της περιοχής τους, αλλά αυτό συμβαίνει μόνο σε τοπικό επίπεδο. Γενικά δεν είναι ενήμεροι για τα ρεύματα των άλλων περιοχών. Είναι πολύ σημαντικό να καλύψουμε αυτό το κενό», σημειώνει η υπεύθυνη συντονισμού.
Αναπλάθοντας την εποχή
Οι μαθητές και οι μαθήτριες, αφού ξεναγηθούν διαδικτυακά στους χώρους του μουσείου και γνωρίσουν τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου αυτής, μπορούν να αναπλάσουν οι ίδιοι την εποχή, μέσα από εικαστικές παραγωγές, δημιουργική γραφή ή ακόμη και δραματοποίηση του πώς αντιλαμβάνονται αυτό το καθοριστικής σημασίας γεγονός. «Βασιζόμαστε στην έννοια της αυτορρύθμισης και του αναστοχασμού», λέει η κ. Τσατσάια.
Γι’ αυτό το πρόγραμμα παρουσιάζεται από τους εμψυχωτές με διαδραστικό και ενεργό τρόπο ώστε οι σχολικές ομάδες να μπορούν να αξιοποιήσουν τις πληροφορίες και τις εικόνες της ξενάγησης τόσο σύγχρονα, με παιχνίδια και οπτικό υλικό παρατήρησης και αξιολόγησης, όσο και ασύγχρονα, σε επόμενο χρόνο στην τάξη, με δημιουργικές δράσεις και μικρές έρευνες υπό μορφή project, θεματικών προγραμμάτων, συμμετοχής σε καινοτόμες δράσεις πολιτιστικών προγραμμάτων ή αυτόνομων διδακτικών δράσεων.
Το πρόγραμμα που θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 παρουσιάζουν με βάση τις βαθμίδες ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΜΜΑ Δρ Ιστορίας Κωνσταντίνος Παπανικολάου και η εκπαιδευτικός – συγγραφέας Κατερίνα Τζαβάρα.
Ακαδημαϊκά υπεύθυνη είναι η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Διευθύντρια του Κέντρου Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης του ΙΜΜΑ Σταυρούλα Μαυρογένη.
Διακόσια χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση ο ελληνισμός απολαμβάνει τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους στο πλαίσιο των δημοκρατικών θεσμών που διέπουν τη χώρα μας, ωστόσο λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν τον σοβαρό ρόλο της Μακεδονίας για τη στήριξη του πανελλήνιου Απελευθερωτικού Αγώνα.
Ιδίως τα παιδιά πολύ συχνά όταν ρωτιούνται για τους ήρωες της ελληνικής επανάστασης αναφέρονται στα γνωστά πρόσωπα του αγώνα που έχουν καταγωγή κυρίως από την Πελοπόννησο και τα νησιά της νότιας Ελλάδας (Κολοκοτρώνης, Μπουμπουλίνα, Μαντώ Μαυρογένους κ.α.), ενώ τις περισσότερες φορές δηλώνουν άγνοια για τα κινήματα της Μακεδονίας που είχαν καθοριστική σημασία για την Επανάσταση.
Το κενό αυτό έρχεται τώρα να καλύψει το διαδικτυακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Αναζητώντας την κληρονομιά του ’21 στη Μακεδονία του 19ου αιώνα», που υλοποιεί το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα. «Οι τότε Μακεδόνες γνωρίζουν ότι είναι διαφορετικοί και ότι ανήκουν αλλού και όχι στην οθωμανική αυτοκρατορία. Ο στόχος μας από την αρχή ήταν να μιλήσουμε γι’ αυτό, για τις επαναστάσεις στα Βασιλικά, στη Νάουσα, στην Κοζάνη, στη Χαλκιδική κ.α. Θέλαμε ακριβώς να δείξουμε ότι η φλόγα της Επανάστασης ήταν ενεργή στη Μακεδονία, ενώ ο ελληνισμός της περιοχής δεν σταμάτησε ποτέ να επιθυμεί αρχικά την απελευθέρωσή του από τον οθωμανικό ζυγό και στη συνέχεια την ένωση με το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος», λέει στο makthes.gr η ιστορικός τέχνης, διευθύντρια του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και υπεύθυνη συντονισμού του προγράμματος Φανή Τσατσάια.
Γι’ αυτό δεν δίνεται βαρύτητα μόνο στο 1821 αλλά και σε όλο τον 19ο αιώνα, καθώς υπάρχει η επιθυμία από την πλευρά του ιδρύματος να δοθεί έμφαση στους διαρκείς αγώνες μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους. «Η ιστορία δεν είναι κομματάκια. Όλα συνδέονται. Τα γεγονότα τρέχουν και το ένα διαδέχεται το άλλο. Οπότε εξετάζουμε όλο τον αιώνα σαν μια ενιαία πορεία του πώς η σπίθα της Επανάστασης που ξεκινάει από τη νότια Ελλάδα, όχι απλά ζεσταίνεται και υπάρχει στη Μακεδονία, αλλά ότι οι Μακεδόνες δεν σταματούν και δεν εφησυχάζουν ποτέ», τονίζει η διευθύντρια.
Εμβάθυνση και χρήση των πηγών
Το πρόγραμμα που υλοποιείται εδώ και έναν μήνα, απευθύνεται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και έχει βρει μεγάλη ανταπόκριση από πολλά σχολεία. «Προσαρμοζόμαστε διαφορετικά σε κάθε βαθμίδα. Θα έλεγα ότι πρώτη φορά γίνεται τόσο μεγάλη εμβάθυνση και χρήση των πηγών σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα», επισημαίνει η κ. Τσατσάια.
Στο πλαίσιό του τα παιδιά μέσα από το αρχειακό υλικό του Μουσείου έρχονται σε επαφή με τη γραφή και το ύφος της εποχής, με διαφόρων ειδών υπηρεσιακά έγγραφα ή έγγραφα του καιρού εκείνου όπου μπορούν μέχρι και να σημειώσουν το όνομά τους. Έχουν δε στη διάθεσή τους εμπλουτισμένο εκπαιδευτικό υλικό, όπως φωτογραφίες, διδακτικές προτάσεις, φύλλα εργασίας, ψηφιακές εφαρμογές.
Ωστόσο, οι διαπιστώσεις που προκύπτουν από την επαφή τους με όλο αυτό το αντικείμενο είναι εντυπωσιακές, αλλά και θλιβερές. «Δεν γνωρίζουν κανέναν ήρωα της Επανάστασης στη Μακεδονία εκτός από τον Εμμανουήλ Παππά. Οι μαθητές που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές ξέρουν πολύ καλά τα της περιοχής τους, αλλά αυτό συμβαίνει μόνο σε τοπικό επίπεδο. Γενικά δεν είναι ενήμεροι για τα ρεύματα των άλλων περιοχών. Είναι πολύ σημαντικό να καλύψουμε αυτό το κενό», σημειώνει η υπεύθυνη συντονισμού.
Αναπλάθοντας την εποχή
Οι μαθητές και οι μαθήτριες, αφού ξεναγηθούν διαδικτυακά στους χώρους του μουσείου και γνωρίσουν τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου αυτής, μπορούν να αναπλάσουν οι ίδιοι την εποχή, μέσα από εικαστικές παραγωγές, δημιουργική γραφή ή ακόμη και δραματοποίηση του πώς αντιλαμβάνονται αυτό το καθοριστικής σημασίας γεγονός. «Βασιζόμαστε στην έννοια της αυτορρύθμισης και του αναστοχασμού», λέει η κ. Τσατσάια.
Γι’ αυτό το πρόγραμμα παρουσιάζεται από τους εμψυχωτές με διαδραστικό και ενεργό τρόπο ώστε οι σχολικές ομάδες να μπορούν να αξιοποιήσουν τις πληροφορίες και τις εικόνες της ξενάγησης τόσο σύγχρονα, με παιχνίδια και οπτικό υλικό παρατήρησης και αξιολόγησης, όσο και ασύγχρονα, σε επόμενο χρόνο στην τάξη, με δημιουργικές δράσεις και μικρές έρευνες υπό μορφή project, θεματικών προγραμμάτων, συμμετοχής σε καινοτόμες δράσεις πολιτιστικών προγραμμάτων ή αυτόνομων διδακτικών δράσεων.
Το πρόγραμμα που θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 παρουσιάζουν με βάση τις βαθμίδες ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΜΜΑ Δρ Ιστορίας Κωνσταντίνος Παπανικολάου και η εκπαιδευτικός – συγγραφέας Κατερίνα Τζαβάρα.
Ακαδημαϊκά υπεύθυνη είναι η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Διευθύντρια του Κέντρου Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης του ΙΜΜΑ Σταυρούλα Μαυρογένη.
ΣΧΟΛΙΑ