Στις αρχές Αυγούστου του 2022, με πρωτοσέλιδο θέμα τους οι «New York Times» ανέλυαν πώς και γιατί τα ολοένα αυξανόμενα και επιδεινούμενα κύματα καύσωνα στην Ευρώπη θα αλλάξουν ριζικά τον τουρισμό στην ήπειρο.

Η κορυφαία αμερικανική εφημερίδα, βάσει των αναλύσεων, των τάσεων και των προτιμήσεων, έγραφε πως στο άμεσο μέλλον ήδη θα αλλάξουν οι ταξιδιωτικές συνήθειες και έτσι η Στοκχόλμη θα... φτάσει σε επισκεψιμότητα τη Ρώμη, οι διακοπές τον Ιούλιο θα πατήσουν φρένο, ενώ Ιταλία, Ισπανία και λίγο λιγότερο η Ελλάδα η οποία μέχρι πέρσι φαινόταν να μην την... πατάει τόσο πολύ από την κλιματική κρίση, θα δουν σταδιακά τον τουρισμό να φθίνει.

Ένα χρόνο μετά και παρότι ο τουρισμός στην Ευρώπη σημειώνει το ένα ιστορικό υψηλό μετά το άλλο, επιστήμονες, ταξιδιωτικοί πράκτορες και τουρίστες, εμφανίζονται πια βέβαιοι πως το μοτίβο θα αλλάξει ραγδαία και οι ταξιδιώτες θα αρχίσουν να στρέφονται μαζικά προς πιο κρύες περιοχές.

Γαία πυρί μιχθήτω

Σύμφωνα με το γερμανικό Spiegel, καύσωνες και πυρκαγιές βλάπτουν σοβαρά τον τουρισμό. «Ο καύσωνας θα μπορούσε να αλλάξει τον τουρισμό για πάντα» ήταν ο τίτλος δημοσιεύματος στο Spiegel Online στα μέσα της εβδομάδας, με το γερμανικό μέσο να υποστηρίζει ότι οι τουρίστες αρχίζουν να αποφεύγουν προορισμούς με υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες.

Συγκεκριμένα: «Στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τουρισμού (ETC) δείχνουν ότι ήδη φέτος ο αριθμός των ατόμων που επιθυμούν να ταξιδέψουν στη νότια Ευρώπη από τον Ιούνιο ως τον Νοέμβριο έχει μειωθεί κατά 10% σε σχέση με πέρσι, μία χρονιά στην οποία οι καύσωνες είχαν προκαλέσει ξηρασία και δασικές πυρκαγιές. Αντιθέτως, χώρες όπως η Τσεχία, η Δανία, η Ιρλανδία και η Βουλγαρία είναι στην ευχάριστη θέση να καταγράφουν αυξημένο ενδιαφέρον. ‘Θεωρούμε ότι στο μέλλον οι απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες θα επηρεάσουν ακόμη περισσότερο τις αποφάσεις για επιλογή τουριστικού προορισμού στην Ευρώπη’, λέει ο πρόεδρος της ETC Μιγκέλ Σανθ», γράφει η online έκδοση του Spiegel, το οποίο αναφέρθηκε εκτενώς τόσο στις υψηλές θερμοκρασίες στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία, όσο και στον πύρινο εφιάλτη στη χώρα μας.

Τα «καμπανάκια» του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού

Οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα, όπως και τα αντίστοιχα φαινόμενα των πλημμυρών και των άγριων καταιγίδων, που αποτελούν επίσης απότοκα της κλιματικής κρίσης, θα αποτρέψουν, γράφει και η Deutche Welle τους τουρίστες να επισκεφθούν τις πληγείσες περιοχές, όπως έχουν προειδοποιήσει εδώ και χρόνια οι ειδικοί.

Το 2008, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO) είχε ήδη επισημάνει πόσο ευάλωτη είναι η τουριστική βιομηχανία στην κλιματική αλλαγή.

Δασικές πυρκαγιές, νέες μολυσματικές ασθένειες, απώλεια βιοποικιλότητας, μάστιγα μεδουσών που προκαλούνται από την υπερθέρμανση των ωκεανών. Και αυτές είναι μόνο μερικές πτυχές της υπερθέρμανσης του πλανήτη που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα για δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς στο μέλλον.

Οι ψυχρότερες περιοχές στο βορρά είναι επομένως πιθανό να δεχθούν περισσότερους τουρίστες.

«Μπορεί να υπάρχουν ήδη κάποιοι τουρίστες που αποφεύγουν τη Μεσόγειο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού λόγω της ζέστης», τόνισε στο έγκριτο γερμανικό μέσο ο καθηγητής Βιώσιμου Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, Lund-Durlacher. Αν και ένας περιορισμένος αριθμός τουριστών μένει μέχρι στιγμής μακριά από τη νότια Ευρώπη, είπε, οι δημοφιλείς προορισμοί διακοπών θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται να προσαρμοστούν στο μεταβαλλόμενο κλίμα. «Αργά ή γρήγορα», είπε, «πρέπει να δράσουν. Διαφορετικά οι τουρίστες θα μείνουν τελικά μακριά».

Δεν υπάρχει ενιαίο σχέδιο προσαρμογής στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Κάθε προορισμός διακοπών πρέπει να λαμβάνει μέτρα ειδικά για την περιοχή, λένε οι ειδικοί. Όσο για τους ντόπιους και την οικονομία, η κλιματική κρίση μπορεί να τους στερήσει το εισόδημα και να τους στείλει σε αναζήτηση εργασίας εκτός της τουριστικής βιομηχανίας.

Καύσωνας και στο νερό

Το κύμα ζέστης που σαρώνει την Ελλάδα και την υπόλοιπη Νότια Ευρώπη δεν πλήττει μόνο την ξηρά αλλά και τη θάλασσα, με τη Μεσόγειο να επηρεάζεται από θαλάσσιο καύσωνα που δεν αποκλείεται να ενταθεί το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου.

Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο στη Δυτική Μεσόγειο, με τη θερμοκρασία του νερού έξω από τις ακτές της Ισπανίας και της Βόρειας Αφρικής στις 13 Ιουλίου να φτάνει 5 βαθμούς Κελσίου πάνω από την τιμή αναφοράς για την περιοχή, ανακοίνωσε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα παρατήρησης της Γης Copernicus.

Σύμφωνα με τον ωκεανογραφικό οργανισμό Mercator Ocean, ο θαλάσσιος καύσωνας έχει προς το παρόν «μέτρια» ένταση, μπορεί όμως να φτάσει σε «ακραία» επίπεδα τις επόμενες εβδομάδες. Οι οικολογικές επιπτώσεις θα μπορούσαν να αποδειχθούν σημαντικές, δεδομένου ότι αρκετά είδη ψαριών, κοραλλιών, φυκιών και θαλάσσιων φυτών μπορούν να επιζήσουν μόνο σε ένα στενό εύρος θερμοκρασιών. Η ζέστη ευνοεί επίσης τροπικά ξενικά είδη που εισβάλλουν στη Μεσόγειο από τη Διώρυγα του Σουέζ. Στις περιοχές της Μεσογείου που εμφανίζονται με μαύρο η θερμοκρασία του νερού ανέβηκε 5 βαθμούς πάνω από το κανονικό (European Union, Copernicus Sentinel).

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 23.07.2023