Την περίοδο από τη στιγμή που πάτησε το πόδι του στο Παρίσι, φοβισμένος, άσημος και άφραγκος, μέχρι σήμερα, που ως διάσημος και καταξιωμένος πια δημιουργός αποφάσισε να γυρίσει μια ταινία για τη σύγχρονη Ελλάδα βασισμένη στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη, διατρέχει το βιβλίο του Κώστα Γαβρά «Αυτοβιογραφία: Πήγαινε εκεί όπου είναι αδύνατο να πας», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg. Οι αναστολές του, ο γάμος του στο Αλγέρι με τη Μισέλ Ρέι, η Άνοιξη της Πράγας, τα γυρίσματα του «Ζ», του «Αμήν», εφηβικές αναμνήσεις, αλλά και ο τρόπος που λογοκρίθηκε με παρέμβαση της Εκκλησίας το φιλμάκι του για τον Παρθενώνα είναι μερικά μόνο από τα γεγονότα της πολυκύμαντης ζωής του διεθνώς καταξιωμένου σκηνοθέτη που διατρέχουν τις σελίδες του βιβλίου.

Ο ίδιος κατάφερε από νεαρός γιός κυνηγημένου Αριστερού με πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων να φτάσει στην Γαλλία 22 ετών και να ακολουθήσει μια συναρπαστική διαδρομή και μια επιτυχημένη πορεία στον χώρο του κινηματογράφου. Όμως όλα αυτά τα χρόνια δεν ξέχασε ποτέ από πού ήρθε, ενώ εξακολουθεί να παραμένει πάντα ευγενικός και σεμνός. Σήμερα το απόγευμα στο πατάρι του Ιανού της Θεσσαλονίκης στην πλατεία Αριστοτέλους παρουσιάζοντας την αυτοβιογραφία του θυμήθηκε στιγμές της ζωής του.  «Το όνειρο του πατέρα μου ήταν να γίνω ένας δημόσιος υπάλληλος, εγώ ήθελα να κάνω σπουδές. Η ανησυχία της μητέρας μου ήταν να μάθουμε γράμματα παρά τις τεράστιες δυσκολίες που είχαμε. Αυτό μας βοήθησε πολύ κι εμένα και τα αδέλφια μου. Έτσι ‘δραπέτευσα’ από τν Ελλάδα».

Για την απόφασή του να προχωρήσει στη συγγραφή της αυτοβιογραφίας του τόνισε: «Έγραψα αυτό το βιβλίο για δύο διαφορετικούς σημαντικούς λόγους. Ο πρώτος ότι οι ιστορικοί και μυθιστοριογράφοι του κινηματογράφου λένε πως είμαι ένας πολιτικός σκηνοθέτης σε τέτοιο σημείο που να νομίζουν ότι σηκώνομαι κάθε πρωί και σκέφτομαι έτσι. Δεν είναι έτσι. Σ’ αυτό το βιβλίο ήθελα να δείξω πώς έγινε κάθε φιλμ. Εξηγώ πώς γεννήθηκε κάθε ταινία, οι συνθήκες που δημιουργήθηκε και γιατί και πώς μερικά φιλμ δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ γιατί δεν έφτασα στο αποτέλεσμα που ήθελα. Υπήρξαν φορές που ενώ είχα γράψει το σενάριο, έφτασα σε ένα σημείο που η διαφορά με τους παραγωγούς έγινε τόσο μεγάλη ώστε αποφάσισα να μην το κάνω», τόνισε.

Ο άλλος λόγος που έγραψε ήταν για τα πολλά εγγόνια του. «Νομίζω είναι ανιαρό ο παππούς να λέει τις ιστορίες του. Έγραψα το βιβλίο για να τους εξηγήσω τη ζωή μου. Γεννήθηκα σε ένα μέρος τελείως διαφορετικό από το δικό τους. Τους πήγα στο χωριό που έχω γεννηθεί για να δουν το σπίτι του παππού και το δωμάτιο που είχαμε γεννηθεί. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν πώς μπορεί να γίνει αυτό, γεννημένα όλα στα νοσοκομεία», επεσήμανε.

Αναφέρθηκε όμως και στο περιστατικό της άρνησής του να ανεβάσει τον «Νονό», ο οποίος αργότερα έγινε τεράστια επιτυχία από τον Κόπολα. «Δεν αρνήθηκα το φιλμ, αρνήθηκα το βιβλίο. Ο Κόπολα έκανε μια καταπληκτική ταινία. Αλλά αυτό ήταν ένα πολύ -πολύ κακό βιβλίο», είπε.

Όσο για τα αποτελέσματα του συνόλου της δουλειάς του υπογράμμισε: «Τα αποτελέσματα στον κινηματογράφο είναι απαραίτητα. Εκείνο που δεν ξέρετε είναι τι γίνεται πίσω για να φτάσουμε σε αυτό το αποτέλεσμα. Είναι μια τεράστια δουλειά, αλλά δεν είναι ανάγκη και να το ξέρετε. Πρόκειται για μια τεράστια συνεχή προσπάθεια και χρειάζονται απίστευτες γνώσεις τεχνικές. Σκεφτείτε ότι στη σχολή του κινηματογράφου μαθαίναμε και μαθηματικά…».

Συγκινημένος από την παρουσία του κόσμου αναφέρθηκε και στη σύντροφο της ζωής του Μισέλ Γαβρά μετά από σχετικό σχόλιο. «Είπατε ότι είναι ο φύλακας άγγελός μου. Δεν μου αρέσει η λέξη φύλακας. Είναι φιλικός άγγελος κι εγώ έτσι προσπαθώ να είμαι μ’ εκείνη. Μετράμε 50 χρόνια γάμου. Παντρευτήκαμε στο γαλλικό προξενείο κι νομίζω ότι είμαστε από τα λίγα ζευγάρια του γαλλικού κινηματογράφου που παραμένουμε μαζί. Στην Ελλάδα μαθαίνουμε ότι η γυναίκα είναι η ιδιοκτησία μας και η προίκα ανήκει σε εμάς. Η Μισέλ δεν είχε καμία προίκα, είχε τον εαυτό της. Ούτε ο άντρας είναι ιδιοκτησία της γυναίκας. Είναι απαραίτητος ο σεβασμός και από τις δύο μεριές και αν αυτό διαρκέσει είναι υπέροχο. Φυσικά και έπαιξε ρόλο η γυναίκα μου στη ζωή μου».

Καταχειροκροτήθηκε όταν μίλησε για τους σημερινούς πολιτικούς. "Υπάρχει ένα παράδοξο. Συνεχώς λέμε ότι δεν αξίζουν, δεν κάνουν τίποτε και μετά τους ψηφίζουμε", τόνισε με χιούμορ. 

Στο πλευρό του ήταν οι φίλοι του Γιάννης Ζουμπουλάκης (δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου) και Γιάννης Μαμάης από τις εκδόσεις Gutenberg που μίλησαν για το τελευταίο του αυτό εγχείρημα. «Ένας σύγχρονος Οδυσσέας που οι ανησυχίες του τον πολιτογράφησαν γάλλο». Έτσι χαρακτήρισε ο δεύτερος τον γνωστό δημιουργό. «Μακάρι να υπάρχουν τέτοιοι συγγραφείς, μας εμπιστεύτηκε όπως εμπιστεύεσαι τον γιατρό σου όταν κάνεις μια επέμβαση», συμπλήρωσε.

Ως έναν «ευγενή πεισματάρη του κινηματογράφου» χαρακτήρισε τον δημιουργό ο Γιάννης Ζουμπουλάκης κάνοντας μια μικρή αναδρομή στο έργο του. «Ο κινηματογράφος είναι πρώτα από όλα εικόνες κι ο Κώστας Γαβράς είναι ένας επάξιος υπηρέτης αυτής της λογικής», τόνισε. Εστιάζοντας στη βιογραφία τόνισε: «Είναι μια μικρή αποκάλυψη. Ανατρέχω πού και  πού σ’ αυτήν όχι μόνο για την ανάγκη της δημοσιογραφικής μου ιδιότητας…».

Ο χώρος είχε αρχίσει να γεμίζει πολύ νωρίτερα από την προγραμματισμένη έναρξη της εκδήλωσης (στις 6.30μμ), ενώ λίγο πριν αρχίσει η βιβλιοπαρουσίαση το πατάρι του Ιανού ήταν ασφυκτικά γεμάτο και πολλοί ήταν οι όρθιοι που παρακολούθησαν. Στο τέλος της εκδήλωσης ο συγγραφέα υπέγραψε αντίτυπα για τους αναγνώστες.